Baby Bag

რა როლს ასრულებს ხელოვნება ბავშვის განვითარებაში

რა როლს ასრულებს ხელოვნება ბავშვის განვითარებაში
სასკოლო კურიკულუმებში, როგორც წესი, განსაკუთრებული ყურადღება ლიტერატურასა და მათემატიკას ეთმობა, ხელოვნება კი მსგავსი პრივილეგიებით არ ​სარგებლობს. ბავშვებში კრეატიულობის განვითარებას და მათთვის ვიზუალური სილამაზის აღქმის სწავლებას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს, რადგან ყველაზე პრიმიტიული შემოქმედებითი აქტივობაც კი ბავშვის განვითარებაში მნიშვნელოვან როლს ასრულებს.

რა როლს ასრულებს ხელოვნება ბავშვის განვითარებაში?

მოტორული უნარები: შემოქმედებითი აქტივობების უდიდესი ნაწილი ბავშვისგან ისეთი მოძრაობების შესრულებას ითხოვს, რომლებიც მის მოტორულ განვითარებაზე ძალიან დადებითად ზემოქმედებს. ფუნჯის გამოყენებით ხატვა, ნახატების გაფერადება თუ პლასტილინით ძერწვა ბავშვის მოტორულ უნარებს მნიშვნელოვნად ხვეწს. 3 წლის ასაკის ბავშვს წრის შემოხაზვა უნდა შეეძლოს, გარდა ამისა ის მაკრატლის გამოყენებით ფურცლების უსაფრთხოდ დაჭრასაც უნდა ახერხებდეს. ოთხი წლის ასაკში ბავშვი კვადრატს თავისუფლად უნდა ხატავდეს, ხოლო მაკრატლის გამოყენებით ფურცელს სწორ ხაზზე ჭრიდეს. ნაადრევ ასაკში მაკრატლის გამოყენება ბავშვს წერისთვის საჭირო სიმარჯვესა და მოქნილობას უყალიბებს.

ენობრივ-კომუნიკაციური უნარები: მცირეწლოვან ბავშვებში შემოქმედებითი აქტივობა ან ხელოვნებაზე საუბარი მათი ენობრივ-კომუნიკაციური უნარების განვითარებას უწყობს ხელს. ბავშვები ფერების, ფორმებისა და გარკვეული მოქმედებების აღმნიშვნელ სიტყვებს სწავლობენ. უკვე ერთი წლის ასაკიდან მშობლებმა ბავშვის წარმოსახვის განვითარებაზე ზრუნვა უნდა დაიწყონ. მათ შეუძლიათ ფურცელი დაჭრან, შემდეგ მრგვალად შეფუთონ და ბავშვს უთხრან, რომ ეს ბურთია. სასკოლო ასაკის ბავშვს კი მარტივი სიტყვებით თავისი განცდებისა და ფიქრების გადმოცემა უნდა შეეძლოს. მან უნდა ისაუბროს თავის დამოკიდებულებაზე ამა თუ იმ ნახატის მიმართ, უნდა აღწეროს რას ხედავს ნახატზე და რა განცდებს იწვევს მასში ამა თუ იმ მხატვრის შემოქმედება.

გადაწყვეტილების მიღება: შემოქმედებითი აქტივობა ბავშვს კრიტიკული აზროვნებისა და პრობლემის გადაჭრის უნარებს უვითარებს. გამოცდილება, რომელსაც ბავშვი ხელოვნების გაკვეთილზე იღებს, მას ცხოვრებაშიც გამოადგება. თუ ბავშვები ხელოვნების რომელიმე დარგს გულმოდგინეს იკვლევენ, ატარებენ ახალ ექსპერიმენტებს და აქვთ თავიანთი იდეები, ე.ი. მათ შეუძლიათ ნებისმიერ სფეროში კრეატიული და შემოქმედებითი ადამიანები იყვნენ.
ვიზუალური შემეცნება: ხატვა, ძერწვა, კუბებით სახლების შენება და სხვა მსგავსი აქტივობები ბავშვს ვიზუალური შემეცნების უნარებს უვითარებს. ბავშვები სივრცის სწორად აღქმას სწავლობენ. კითხვის სწავლამდე ბავშვი სამყაროს შესახებ ინფორმაციას სწორედ ვიზუალური აღქმის დახმარებით იღებს. თანამედროვე ბავშვები გრაფიკული გამოსახულების წყალობით გაცილებით მეტ ცოდნას იღებენ, ვიდრე ეს რამდენიმე ათეული წლის წინ ხდებოდა.

გამომგონებლობა: როდესაც ბავშვებს საკუთარი თავის გამოხატვის შესაძლებლობა ეძლევათ და ისინი შემოქმედებითი აქტივობებით კავდებიან, როგორც წესი, მათ ინოვაციური იდეებზე ფიქრის სურვილი უჩნდებათ. საზოგადოების განვითარებისთვის გამომგონებელი და შემოქმედებითი ადამიანების არსებობა ფუნდამენტური მნიშვნელობისაა. სოციუმის წინსვლისთვის აუცილებელია ისეთი ადამიანების სიმრავლე, რომლებიც პროგრესულად აზროვნებენ, პრობლემის გადაჭრის ახალ გზებზე ფიქრობენ და ნებისმიერი საკითხის შესახებ თავიანთი განსახვავებული ხედვა აქვთ.

კულტურული მრავალფეროვნების შესახებ ცოდნის დაგროვება: თანამედროვე სამყაროში რასიზმისა და სექსიზმის გამოვლინებებს ძალიან ხშირად ვხვდებით. ბავშვი, რომელიც თოჯინით თამაშობს, შესაძლოა მის მიმართ აგრესიას ავლენდეს, რაც, შესაძლოა, თოჯინის თმის ან კანის ფერმა ან სხვა ფიზიკურმა მახასიათებელმა გამოიწვიოს. ბავშვს არჩევანის თავისუფლების შესახებ აუცილებლად უნდა ვასწავლოთ. ხელოვნების გაკვეთილი კი ამის საშუალებას იძლევა, რადგან ბავშვი ხედავს, რომ მხატვარი სამყაროს თავისებური ხედვის გადმოსაცემად სხვა და სხვა ფერს და ფორმას იყენებს, ასევე იქცევიან არქიტექტორები და დიზაინერებიც. ბავშვი უნდა მიხვდეს, რომ განსხვავებული ფერი ან წარმომავლობა არაფერს ცვლის, რადგან სამყარო ძალიან მრავალფეროვანია და მისი მშვენიერებაც სწორედ ამაშია.

აკადემიური მოსწრების ამაღლება: კვლევებით დასტურდება, რომ შემოქმედებითი წარმატება და სხვა სახის მიღწევები ერთმანეთთან დადებით კორელაციაშია. ბავშვები, რომლებიც ხელოვნების წრეებზე დადიან, როგორც წესი, სკოლაშიც მაღალი აკადემიური მოსწრებით გამოირჩევიან. ისინი მათემატიკასა და ლიტერატურაშიც ავლენენ საკუთარ ნიჭს, რადგან ხელოვნება მრავალფეროვანი ინტერესების ჩამოყალიბებას უწყობს ხელს.

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

განათლების მინისტრის ბრძანებით, სასკოლო ექსკურსიებთან დაკავშირებით რეგულაციები გამკაცრდა

განათლების მინისტრის ბრძანებით, სასკოლო ექსკურსიებთან დაკავშირებით რეგულაციები გამკაცრდა

საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის მინისტრის ინიციატივით, სასკოლო ექსკურსიებთან დაკავშირებით ორგანიზატორებისთვის რეგულაციები გამკაცრდა და ინდივიდუალური ადმინისტრაციული აქტით დარეგულირდა ექსკურსიებში მონაწილე მხარეების უფლება-მოვალეობები და პასუხისმგებლობები.

ახალი მიდგომით, სკოლას დაევალა გადამყვანი კომპანიისგან/ფიზიკური პირისგან მოითხოვოს მძღოლის კვალიფიკაციისა და ავტომანქანის ტექნიკური გამართულობის დამადასტურებელი დოკუმენტები. სკოლის დირექცია დაგეგმილი ექსკურსიის თარიღის, ლოკაციის, აქტივობების, მონაწილე არასრულწლოვანი და სრულწლოვანი პირების შესახებ სრულად უნდა იყოს ინფორმირებული. ექსკურსიის ორგანიზატორი/ხელმძღვანელი შესაძლოა იყოს მოსწავლის წარმომადგენელი, მასწავლებელი ან სკოლაში დასაქმებული სხვა პირი;

ექსკურსიის ხელმძღვანელს სრულყოფილად უნდა ჰქონდეს მონაწილე მოსწავლეებისა და მშობლების მონაცემები, მათ შორის, ინფორმაცია მონაწილე მოსწავლის სპეციალური საჭიროებების შესახებ. აუცილებელია ჯგუფის შემადგენლობაში შედიოდეს სრულწლოვანი პირი, რომელსაც პირველადი სამედიცინო დახმარების აღმოჩენის უნარ-ჩვევა ექნება. ბავშვების კვების მიზნით საკვები პროდუქტების ტრანსპორტირება უნდა ხორციელდებოდეს სანიტარული პირობების დაცვით. ექსკურსიის განხორციელების წესის დაცვა სავალდებულოა როგორც სკოლის, ასევე, მშობლების მიერ სასკოლო დროს ორგანიზებულ ექსკურსიებზე. აღნიშნული წესის დარღვევისას გათვალისწინებულია საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით პასუხისმგებლობა.

აღნიშნული წესი უკვე დაეგზავნა ყველა ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებას და სამინისტრო მოუწოდებს ყველა საჯარო და კერძო სკოლას, რომ აღნიშნული აქტის ყველა მუხლი ზედმიწევნით დაიცვან.

აქვე აღვნიშნავთ, რომ საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტრომ შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროსთან ერთად ჯერ კიდევ 2016 წელს შეიმუშავა ექსკურსიების ორგანიზებასთან დაკავშირებული რეკომენდაცია, რაც ასევე სავალდებულო იყო ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულბებისთვის, თუმცა, არ ვრცელდებოდა მშობლების მიერ სასკოლო დროს ორგანიზებულ ექსკურსიებზე.

იხილეთ ინდივიდუალური ადმინისტრაციული აქტი:

ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებების მოსწავლეთა ექსკურსიების განხორციელების წესი

1. ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებების მოსწავლეთა ექსკურსიების განხორციელების წესი (შემდგომ - წესი) განსაზღვრავს ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებების მოსწავლეთა ექსკურსიების დაგეგმვის, განხორციელების, აგრეთვე მოსწავლეების, მათი წარმომადგენლების, მასწავლებლების და ექსკურსიის განხორციელებაში მონაწილე პირთა უფლება-მოვალეობებს და პასუხისმგებლობებს.

2. ეს წესი ვრცელდება სკოლისა და მშობლების მიერ სასკოლო დროს ორგანიზებულ ექსკურსიებზე.

3. წესში გამოყენებულ ტერმინებს ამ წესის მიზნებისთვის აქვს შემდეგი მნიშვნელობა:

ა) ექსკურსია - სკოლის მიერ გასართობი, შემეცნებითი-სასწავლო მიზნებისათვის სასკოლო დროს განხორციელებული აქტივობა, რომელიც მოიცავს მოსწავლეთა, მოსწავლის წარმომადგენელთა და მასწავლებელთა ტრანსპორტით გადაადგილებას მათ მიერ განსაზღვრულ ლოკაციაზე კანონმდებლობით დადგენილი წესის შესაბამისად.

ბ) ექსკურსიის ორგანიზატორი - სრულწლოვანი პირი, რომელიც ორგანიზებას უწევს ექსკურსიას. ორგანიზატორი შესაძლებელია იყოს მოსწავლის წარმომადგენელი, მასწავლებელი ან სკოლაში დასაქმებული სხვა პირი;

გ) ექსკურსიის ხელმძღვანელი - სრულწლოვანი პირი, რომელიც უშუალოდ მონაწილეობს კონკრეტულ ექსკურსიაში და პასუხისმგებელია მგზავრობის პროცესში და ექსკურსიის ლოკაციაზე მოსწავლეთა უსაფრთხოებაზე. ექსკურსიის ხელმძღვანელი შესაძლებელია ამავდროულად იყოს ექსკურსიის ორგანიზატორი;

დ) მოსწავლე - პირი, რომელიც საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით ირიცხება ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებაში;

ე) მოსწავლის წარმომადგენელი - მშობელი, მეურვე ან სხვა კანონიერი წარმომადგენელი;

ვ) სასკოლო დრო - სასკოლო სასწავლო გეგმით განსაზღვრული პროცესის, აგრეთვე სკოლის მიერ ინიცირებული, ორგანიზებული, კონტროლირებული, დაფინანსებული ნებისმიერი ღონისძიების მიმდინარეობის დრო.

4. წესში გამოყენებულ სხვა ტერმინებს აქვს საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული მნიშვნელობა.

მუხლი 2. ექსკურსიის ორგანიზატორისა და ხელმძღვანელის მოვალეობები

  1. ექსკურსიის ორგანიზატორი/ხელმძღვანელი პასუხისმგებელია მგზავრობის პროცესში და ექსკურსიის ლოკაციაზე მოსწავლეთა უსაფრთხოებაზე, რისთვისაც იგი გამოითხოვს და სკოლის დირექტორს/დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელს ექსკურსიამდე არანაკლებ 10 დღით ადრე წარუდგენს ტრანსპორტის გამართულობის დამადასტურებელ დოკუმენტს, მძღოლის პირადობის დამადასტურებელი დოკუმენტისა და შესაბამისი კატეგორიის ავტომანქანის მართვის უფლების დამადასტურებელი მოწმობის ასლს, ინფორმაციას ექსკურსიის მიზნების, დაგეგმილი აქტივობების, მონაწილე პირების (მათ შორის, მცირეწლოვნების), პასუხისმგებელი პირების, ექსკურსიის თარიღისა და ლოკაციის შესახებ.
  2. სკოლის დირექტორი/დირექტორის მოვალეობის შემსრულებელი განიხილავს წარდგენილ ინფორმაციას/დოკუმენტებს და იღებს გადაწყვეტილებას ექსკურსიის განხორციელების შესახებ გონივრულ ვადაში.
  3. ექსკურსიის ორგანიზატორი ვალდებულია მოსწავლეს, მის წარმომადგენელს და ექსკურსიაში მონაწილე სხვა პირებს მიაწოდოს სრულყოფილი ინფორმაცია ექსკურსიის თარიღის, ლოკაციის, დაგეგმილ ღონისძიებათა მიზნების, აქტივობების და მონაწილე და პასუხისმგებელი პირების შესახებ.
  4. ექსკურსიის ორგანიზატორს უნდა ჰქონდეს მოსწავლის მშობლის წერილობითი თანხმობა ექსკურსიაში მოსწავლის მონაწილეობის შესახებ, თუ მოსწავლის წარმომადგენელი არ ახლავს მას ექსკურსიაზე.
  5. ექსკურსიაში მონაწილე სრულწლოვან პირთა შორის უნდა იყოს სულ მცირე ერთი ქმედუნარიანი პირი, რომელსაც აქვს პირველადი სამედიცინო დახმარების აღმოჩენის უნარ-ჩვევები.
  6. ექსკურსიის ხელმძღვანელს სრულყოფილად უნდა ჰქონდეს მონაწილე მოსწავლეებისა და მშობლების მონაცემები, მათ შორის, ინფორმაცია მონაწილე მოსწავლის სპეციალური საჭიროებების შესახებ.

მუხლი 3. ტრანსპორტირების წესი

  1. მოსწავლეების, მშობლებისა და მასწავლებლების ექსკურსიაზე ტრასპორტირება უნდა განხორციელდეს კანონმდებლობით დადგენილი მოთხოვნების დაცვით, ფიზიკური ან იურიდიული პირის მიერ იმ სატრანსპორტო საშუალებით, რომელსაც გავლილი აქვს ტექდათვალიერება კანონმდებლობით დადგენილი წესით.
  2. სატრანსპორტო საშუალებას უნდა მართავდეს შესაბამისი გამოცდილებისა და სათანადო კატეგორიის მართვის მოწმობის მქონე მძღოლი.
  3. სატრანსპორტო საშუალებაში უნდა იყოს განთავსებული პირველადი სამედიცინო დახმარების ჩანთა.
  4. მოსწავლეთა ტრანსპორტირებისას მათი კვების მიზნით საკვები პროდუქტების ტრანსპორტირება უნდა ხორციელდებოდეს სანიტარული პირობების დაცვით.
  5. შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე არასრულწლოვანთათვის ტრანსპორტირება უზრუნველყოფილი უნდა იყოს მათი საჭიროების გათვალისწინებით.

მუხლი 4. პასუხისმგებლობა

ამ წესით გათვალისწინებული მოთხოვნების დარღვევა გამოიწვევს პასუხისმგებლობას საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

წაიკითხეთ სრულად