Baby Bag

„ორი დღეა ვუყურებ, როგორ აჭედებენ ლურსმნებს ჩემი კუბოს ფიცარზე ადამიანები, რომლებსაც სახელმძღვანელო არ წაუკითხავთ,“ - სკანდალური ისტორიის სახელმძღვანელოს ერთ-ერთი ავტორი

„ორი დღეა ვუყურებ, როგორ აჭედებენ ლურსმნებს ჩემი კუბოს ფიცარზე ადამიანები, რომლებსაც სახელმძღვანელო არ წაუკითხავთ,“ - სკანდალური ისტორიის სახელმძღვანელოს ერთ-ერთი ავტორი

ქალბატონი ნატა ახმეტელი, რომელიც სკანდალური ისტორიის სახელმძღვანელოს ერთ-ერთი ავტორია, სოციალურ ქსელში პოსტს აქვეყნებს და კრიტიკოსებს ეხმაურება. შეგახსენებთ, რომ სკოლის მეცხრე კლასის ისტორიის სახელმძღვანელოში ბიძინა ივანიშვილის შესახებ ინფორმაციის შეიტანამ საზოგადოებაში აზრთა სხვადასხვაობა გამოიწვია. ქალბატონი ნატა ახმეტელის პოსტს უცვლელად გთავაზობთ:

„სალამი, მეგობრებო. ზოგადად სოციალურ ქსელში პასიური ვარ და სავარაუდოდ, არც მომავალში ვიქნები აქტიური. ორი დღეა ვუყურებ, როგორ აჭედებენ ლურსმნებს ჩემი კუბოს ფიცარზე ადამიანები, რომლებსაც სახელმძღვანელო არ წაუკითხავთ. ერთ-ერთ ძველ სახელმძღვანელოში მოყვანილი მქონდა პასტერნაკის „ექიმი ჟივაგოს“ ისტორია, რომელიც ასე სრულდებოდა: გაზეთების რედაქციებში „რიგითი საბჭოთა მოქალაქეების“ უამრავი წერილი მიდიოდა. ისინი რომანის გამო აღშფოთებას ვერ მალავდნენ. იმ პერიოდში გამოთქმად იქცა: „მართალია, პასტერნაკის რომანი არ წამიკითხავს, მაგრამ გეტყვით...“.

სტატიებსა და გადაცემებში მოყვანილი ციტატები კონტექსტიდანაა ამოგლეჯილი, ზოგ მათგანზე მივწერე კიდეც „ფორმულას“. ფაქტია სახელმძღვანელო კი არა, პარაგრაფიც კი არ აქვთ წაკითხული.

ძირითად ბრალდებებს ვუპასუხებ: პარაგრაფი, სადაც აგვისტოს ომზეა დაწერილი ასე იწყება:

2003 წლის შემდეგ საქართველოს სწრაფვა ევროპისა და ნატოსკენ მნიშვნელოვნად გაიზარდა. რუსეთის მრავალი მცდელობა, ხელი შეეშალა ამ პროცესისთვის, უშედეგო გამოდგა.

ერთადერთ საშუალებად იმგვარად, დარჩა საქართველოს ჩართვა სამხედრო კონფლიქტში რომ აგრესორი ქართული მხარე გამოსულიყო. ყოველივე ეს საქართველოს საერთაშორისო ავტორიტეტის შელახვისკენ იყო მიმართული. 2008 წლიდან რუსეთი ფორმალურადაც კი აღარ იცავდა აფხაზეთთან და სამხრეთ ოსეთთან დაკავშირებულ საერთაშორისო შეთანხმებებს.

2008 წლის ივნის-ივლისში მკვეთრად მოიმატა შეიარაღებულმა პროვოკაციებმა ცხინვალის

რეგიონში. ქართული სოფლებისთვის ცეცხლის გახსნა, გზების დანაღმვა, მშვიდობიანი მოსახლეობის

გატაცება ყოველდღიურ მოვლენად იქცა. 2008 წლის 6-7 აგვისტოს ოსურმა შეიარაღებულმა ფორმირებებმა ცხინვალის მიმდებარე ქართულ სოფლებს ინტენსიური ცეცხლი გაუხსნეს. საქართველოს პრეზიდენტმა ადგილობრივი მოსახლეობის დასაცავად ცხინვალის

რეგიონში შეიარაღებული ძალების შეყვანის ბრძანება გასცა, რასაც რუსეთის ფედერაციამ პირდაპირი სამხედრო აგრესიით უპასუხა. 2008 წლის 8-10 აგვისტოს რუსეთმა სამხრეთ ოსეთსა და აფხაზეთში ათასობით ერთეული სამხედრო ტექნიკა და ათიათასობით ჯარისკაცი

შემოიყვანა...

და ოსური სამხედრო ფორმირებების უკან რომ რუსეთი იდგა, არ ჩანს ამ ტექსტიდან?

რაც შეეხება კითხვას:

1. შენი აზრით, დაუშვა თუ არა შეცდომა საქართველოს პრეზიდენტმა, როდესაც ოსური შეიარაღებული ფორმირებების მიერ ქართულ სოფლების მიმართულებით სროლას რეგიონში სამხედრო ნაწილების შეყვანით უპასუხა?

ეს სადისკუსიო კითხვაა. მოსწავლემ უნდა გამოხატოს პოზიცია, იმსჯელოს. დისკუსიის დაწყება რომელიმე პოზიციის დაფიქსირებას ნიშნავს? რატომ გგონიათ, რომ ბავშვი აუცილებლად დადებითად უპასუხებს და არა პირიქით? ეს ხომ სადისკუსიო კითხვებია ისევე, როგორც, სხვა მრავალი ისტორიაში?

რატომ ვერ შენიშნეს პარაგრაფში ეს დავალება: 10. გააანალიზე წყაროები ბ), გ), დ) და ე) და იმსჯელე, არის თუ არა ეს წყაროები არაპირდაპირი სამხილი, რომ რუსეთმა სამხედრო ოპერაცია არა ოსი მოსახლეობის სამშვიდობო მისიის ფარგლებში დასაცავად, არამედ ნატოში საქართველოს მოსალოდნელი შესვლის აღსაკვეთად ჩაატარა? პასუხი დაასაბუთე.

აქვე გთავაზობთ, პარაგრაფიდან სხვა კითხვებსაც:

2. რუკა 54 შეადარე 1921 წლის საქართველოს ოკუპაციის რუკას. როგორ ფიქრობ, რამ შეუშალა ხელი რუსეთს იმავე მიმართულებებიდან შეეტია საქართველოსთვის?

3. შეასრულე დავალება კონტურულ რუკაზე.

4. როგორ ფიქრობ, რომ არა საერთაშორისო თანამეგობრობის ძალისხმევა, შესაძლებელი

იყო თუ არა რუსეთის მიერ საქართველოს სრული ოკუპაცია? პასუხი დაასაბუთე.

5. შეიძლებოდა თუ არა 2008 წლის აგვისტოს ომი გლობალურ ან რეგიონულ ომში

გადაზრდილიყო?

6. გააანალიზე მედვედევ-სარკოზის შეთანხმების პუნქტები და იმსჯელე, რატომ არ

შეასრულა ის რუსეთმა.

7. შენი აზრით, რატომ სურს რუსეთს კავკასიაზე და ზოგადად პოსტსაბჭოთა

სივრცეზე გავლენის შენარჩუნება?

8. რატომ თვლის რუსეთის ხელისუფლება საფრთხედ ნატოს აღმოსავლეთით გაფარ-

თოებას?

9. შენი აზრით, აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის ცნობას პირდაპირი კავშირი აქვს

დასავლეთის ქვეყნების მიერ კოსოვოს ცნობასთან თუ ეს რუსეთისთვის საბაბი აღმოჩნდა?

10. გააანალიზე წყაროები ბ), გ), დ) და ე) და იმსჯელე, არის თუ არა ეს წყაროები

არაპირდაპირი სამხილი, რომ რუსეთმა სამხედრო ოპერაცია არა ოსი მოსახლეობის სამშვიდობო მისიის ფარგლებში დასაცავად, არამედ ნატოში საქართველოს მოსალოდნელი შესვლის აღსაკვეთად ჩაატარა? პასუხი დაასაბუთე.

11. გააანალიზე ქვემოთ მოცემული კარიკატურები. რომელი გამოხატავს, ერთი მხრივ,

დასავლეთის ქვეყნებისა და საქართველოს, მეორე მხრივ კი, რუსეთის პოზიციას და

რატომ?

12. იმსჯელე, შეიძლება თუ არა რუსეთ-საქართველოს კონფლიქტის აღსაწერად ეს

კარიკატურები გამოვიყენოთ? პასუხი დაასაბუთე.

ეს პოსტი ეძღვნება ძირითადად ჩემს მეგობრებს, მოსწავლეებსა და კოლეგა მასწავლებლებს,“ - წერს ნატა ახმეტელი.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„საიდან მოდის რთული ქცევა? როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენერგია,“ - ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე

ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე ბავშვის რთული ქცევის გამომწვევ მიზეზებზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ რთულ ქცევას რამდენიმე სხვადასხვა მიზეზი აქვს:

„მინდა შევეხო რთულ ქცევას, რაზეც ხშირად ვსაუბრობთ. ბავშვის ქცევა, რა თქმა უნდა, პირდაპირ კავშირშია აღზრდასთან. როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენერგია. განსაკუთრებით კარგად ჩანს ეს, როდესაც ბავშვს ოთხი წელი მკაცრი პედაგოგი ჰყავს, შემდეგ გადადის მეხუთე კლასში და იქ სხვადასხვა მასწავლებელი შემოდის, ზოგი მკაცრია, ზოგი ნაკლებად, აქ უკვე ბავშვი გამოუშვებს იმ დაგროვილ ენერგიას, რომელიც კარგად ეჭირა პედაგოგს. რის ფასად და როგორ ეჭირა, ეს უკვე სხვა საკითხია. ხშირ შემთხვევაში ეს დაგროვილი ენერგია არის დესტრუქციული, აგრესიული, ამას ასაკობრივი კრიზისებიც მოჰყვება. საიდან მოდის ე.წ. რთული ქცევა? ერთი მიზეზი არის დაგროვილი ენერგია, რომელსაც არ მიეცა შესაძლებლობა სადღაც რეალიზებულიყო, მეორე - დასწავლა, ვიღაც იქცევა ასე და მეც ასე უნდა მოვიქცე. რთული ქცევა, შესაძლოა, ოჯახშიც იყოს დასწავლილი, მაგ. ბილწსიტყვაობა. ამით ბავშვი იქცევს ყურადღებას. ყურადღება ძალიან მნიშვნელოვანია. ადამიანის იგნორი იმდენად მტკივნეულია, რომ ადამიანი ყველაფერს აკეთებს იმისთვის, რომ ყურადღება დაიბრუნოს.“

ნინო ბუაძის თქმით, ქცევა კონტექსტის მიხედვით, შესაძლოა რთულიც იყოს და ტიპიურიც:

„რთული ქცევა, შეიძლება, იყოს აბსოლუტურად ტიპიური ქცევა, უბრალოდ არ იყოს შესაბამის გარემოში. მაგ. ბავშვმა რომ გაკვეთილზე ტელეფონი ამოიღოს და მულტფილმს უყუროს, ესეც რთული ქცევაა. სხვა გარემოში ეს არ იქნებოდა რთული ქცევა. ყველა ქცევას, რომელსაც ბავშვი გვთავაზობს, გარკვეული წინაპირობა აქვს. ქცევა ეს არის შედეგი, რომელიც მივიღეთ. ამ შედეგს აქვს წინა ეტაპები. შესაძლოა, ქცევას ჰყავდეს მაპროვოცირებელი. ბავშვი რთულ ქცევას ავლენდეს იმ მაყურებელთან, რომელიც მისთვის მნიშვნელოვანია. შესაძლოა, ის არ იქცეოდეს რთულად დედასთან, მაგრამ ამას აკეთებდეს ბებიასთან. რთულ ქცევას აქვს სხვადასხვა მიზანი, შესაძლოა, ეს იყოს ყურადღება, სათამაშოს დაბრუნება და ა.შ. შესაძლოა, მიზეზი იყოს ისიც, რომ ბავშვმა არ იცის სხვა ალტერნატივა, თუ როგორ მოიქცეს. ის ამბობს ცუდ სიტყვებს და იბრუნებს სასურველ ნივთს, მაგრამ არ იცის ალტერნატივა, თუ როგორ დაიბრუნოს ნივთი სხვანაირად.“

ნინო ბუაძე ბავშვის ფიზიკური დასჯის ნეგატიურ ასპექტებს გამოყოფს და აცხადებს,რომ დასჯით ბავშვი ვერაფერს სწავლობს:

„როგორც წესი, რთულ ქცევას მოჰყვება ხოლმე დასჯა. რატომ არ უნდა დავსაჯოთ ბავშვი? რატომ არ ვცემთ ან წამოვარტყამთ ხოლმე ბავშვს? რატომ უნდა წამოვარტყა ბავშვს, როდესაც ცუდი სიტყვა მითხრა, ან თქვა სადღაც ისეთ გარემოში, სადაც მე შემრცხვა? შეიგინა, წამოვარტყი და ის იგივენაირად აღარ მოიქცევა, მაგრამ რატომ არ ვაკეთებ ამას? ის დაისწავლის ამ ქცევას და მის მიმართ ცუდ ქცევაზე მსგავსი პასუხი ექნება. როდესაც ბავშვს ვსჯი, წამოვარტყამ, მას ვაგრძნობინებ ჩემს უპირატესობას, ვამცირებ, მასში აგრესიას ვბადებ და მას სურვილი აქვს, როდესღაც სამაგიერო გადამიხადოს. ის ქცევაზე კი არ ფიქრობს, თუ რა დააშავა, იმ აგრესიაზეა ორიენტირებული, რომელიც მასში დაგროვდა.“

„ავტორიტარული სტილის მშობლები ხშირ შემთხვევაში ფიქრობენ, რომ ცემა გამართლებულია. ისინი ხშირად ამბობენ: „მართალი იყო დედა, რომ მცემდა და ისე მატარებდა მუსიკაზე, სხვანაირად მე ვერ ვისწავლიდი მუსიკას, ამიტომ მეც ასე უნდა მოვიქცე.“ ბავშვს ამ დროს ძალიან ბევრი აგრესია უგროვდება და მისგან გათავისუფლებას ცდილობს. აგრესიის ცნობილი ფოტო არსებობს, ხელმძღვანელი რომ ქვეშემრდომს ეჩხუბება, მეუღლე ბავშვს, ბავშვი ძაღლს. აგრესია არსად იკარგება, ის ერთი ადამიანიდან მეორეზე გადადის. ბავშვი ვერ იგებს, რა უნდა გააკეთოს. მან არ იცის, თუ არ შეიგინა, რა უნდა ქნას ამ დროს. ცემა და გამოხატული აგრესია იმ მომენტში მყისიერად შეწყვეტილი რთული ქცევაა და არა ის, რომ ბავშვმა ისწავლოს ალტერნატივა. ბავშვმა რომ მიუღებელი ქცევა განახორციელა, მშობელმა თუ არ იმსჯელა მასთან ერთად ამაზე, თუ მან ბავშვს არ მიაწოდა ქმედების სწორი ფორმა, ის ვერაფერს ისწავლის, გარდა იმისა, რომ მიიღებს შიშს. ერთადერთი რასაც ბავშვი სწავლობს არის ის, რომ როდესაც მას ვინმე ცუდად მოექცევა, მანაც უნდა დაარტყას,“ - აღნიშნავს ნინო ბუაძე.

წყარო: ​აზროვნების აკადემია 

წაიკითხეთ სრულად