„თბილისში კიდევ ერთი საზარელი მკვლელობა მოხდა… სად არის ღირებულებები? სად არის სიყვარული? სად არის კანონი?“ - გია მურღულია 17 წლის მოზარდის მკვლელობაზე

​ილონ მასკი, ოპრა უინფრი, მარკ ცუკერბერგი - ეს იმ მილიონერების მცირე ნუსხაა, რომლებმაც ყველაფერი ნულიდან დაიწყეს. ყველა მშობელი ოცნებობს, რომ მისი შვილი ძლიერი და წარმატებული ადამიანი გახდეს. ჩვენს სტატიაში საინტერესო მიდგომებსა და სტრატეგიებს გაგაცნობთ, რომელთა დახმარებით წარმატებული შვილების აღზრდას შეძლებთ.

• ბავშვებს აუცილებლად ესაუბრეთ ფულზე

ფული ტაბუდადებული თემა არ არის. ბავშვებს ადრეული ასაკიდანვე აუხსენით მისი მნიშვნელობა. მაღაზიაში ყოფნისას თქვენს შვილებს პროდუქტების ფასებზე გაამახვილებინეთ ყურადღება. ბავშვი მალე გააცნობიერებს, რატომ ყიდულობენ ადამიანები ერთი და იმავე ხარისხის მქონე ორ კბილის პასტას შორის იმას, რომელიც უფრო იაფი ღირს. ბავშვებს აუხსენით, რატომ დადიხართ სამსახურში და რაში გიხდიან ხელფასს. სადილობის ჟამს ისაუბრეთ იმ პროდუქტების შესახებ, რომელთა შეძენასაც გეგმავთ.

• ბავშვი საყიდლებზე მარტო გაგზავნეთ

​

​

აუცილებელი არ არის, რომ ბავშვი მაღაზიაში სრულიად მარტო გაუშვათ. შეგიძლიათ, მას უკან გაყვეთ და თვალი ადევნოთ. დარწმუნდით, რომ ბავშვს საყიდლების სია და ფული თან აქვს. ბავშვს კარგად აუხსენით, როგორ უნდა შეიძინოს პროდუქტები. თქვენს შვილს რთულ დავალებებს ნუ მისცემთ. მისი საყიდლების სია რამდენიმე პროდუქტისგან უნდა შედგებოდეს. ბავშვი დავალებას თავს კარგად ართმევს, როდესაც უფროსების დახმარების გარეშე ახერხებს იყიდოს ყველაფერი, რაც დაავალეს.

• ითამაშეთ თამაშები, რომლებიც ბავშვს ფინანსურ საკითხებზე დააფიქრებს

ოჯახურ გარემოში ისეთი თამაშები უნდა ითამაშოთ, რომლებიც ბავშვს ფინანსურ საკითხებზე დააფიქრებს და მათემატიკურ აზროვნებას ასწავლის. თქვენი შვილი ბანიკირის ან მოლარის როლს თუ მოირგებს, ის ფულის გამომუშავებისა და ხარჯვის მარტივ წესებს გაეცნობა.

• ბავშვს რამდენიმე ყულაბა უნდა ჰქონდეს

ბავშვს ფულის შესანახად სამი ან ოთხი ყულაბა უნდა ჰქონდეს. თითოეული მათგანი კი სხვადასხვა მიზანს უნდა ემსახურებოდეს. ერთ-ერთ ყულაბაში თანხები გარკვეული მიზნის მისაღწევად უნდა ინახებოდეს, მეორე ყულაბა მოულოდნელი ხარჯებისთვის უნდა იყოს განკუთვნილი. ბავშვებს, უფროსების მსგავსად, ყოველთვის არ გამოსდით ფულის შენახვა, ზოგჯერ მათ საკუთარი სურვილის დაუყოვნებლივ ასრულება სურთ, რისთვისაც ცალკე ბიუჯეტის გამოყოფაა საჭირო. მესამე ყულაბა ინვესტიციებისთვის უნდა იყოს განკუთვნილი. ბავშვს თუ რაიმე ინტერესი აქვს, რომლის გაღვივებაც სურს, შეუძლია, თანხები მოაგროვოს, რათა საკუთარ ინტერესებს უფრო სერიოზულად მოეკიდოს. მეოთხე ყულაბა კი ქველმოქმედებისთვის უნდა იყოს. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ მის მიერ გამომუშავებული თანხმა მხოლოდ საკუთარ თავს არ უნდა მოახმაროს. ყულაბაში მოგროვილი ფულით მიუსაფარ ცხოველს ან უპატრონო ბავშვს თუ დაეხმარება, ეს მას ქველმოქმედების მნიშვნელობის გაცნობერებაში შეუწყობს ხელს.

• არასდროს უთხრათ ბავშვს, რომ რომელიმე ნივთს ფინანსურად ვერ შეწვდებით

​

ბავშვი მაღაზიაში სათამაშოს შეძენას თუ გთხოვთ, რომელიც მას არაფერში სჭირდება, არ უთხრათ მას, რომ სასურველი ნივთის შეძენას ფინანსურად ვერ შეწვდებით. ბავშვი იფიქრებს, რომ თქვენი მატერიალური მდგომარეობა არ გაკმაყოფილებთ და ნეგატიური ემოციებით ხართ სავსე. მსგავსი პასუხით თქვენ ბავშვს პასიურობისკენ უბიძგებთ. ის იფიქრებს, რომ მისი მშობლები საკუთარ ცხოვრებას ვერ აკონტროლებენ და რომ მათ არ აქვთ სურვილი რაიმე შეცვალონ. უმჯობესია, თუ ბავშვს ერთი სათამაშოს ნაცვლად მეორე, შედარებით იაფიანი სათამაშოს ყიდვას შესთავაზებთ.

• სასურველი ნივთის ყიდვაზე უარის თქმა სხვადასხვა ფორმით შეგიძლიათ

„ჩვენ აქ ამის საყიდლად არ ვართ,“ - ეს პასუხი ბავშვს მიანიშნებს, რომ მშობელი საკუთარ ქმედებებს გეგმავს, მას აქვს გარკვეული პრიორიტეტები და მიზნები. „დავიმახსოვრებ, რომ ეს თოჯინა მოგეწონა და მომავალში აუცილებლად გიყიდი,“ - ეს პასუხი თქვენს შვილს მიახვედრებს, რომ მან მოთმინება უნდა გამოიჩინოს და მას მიზნების დასახვასაც ასწავლის. „ეს სათამაშო ძვირი ღირს, დღეს ამდენის დახარჯვას არ ვგეგმავ,“ - ამ პასუხით ბავშვს მიანიშნებთ, რომ უფროსები საკუთარ შემოსავალს და გასავალს გონივრულად ანაწილებენ. „შეგვიძლია იგივე სათამაშო უკეთეს ფასად ვიპოვოთ და ვიყიდოთ,“ - თუ ბავშვს ასე უპასუხებთ, ის მიხვდება, რომ იმპულსური გადაწყვეტილებების მიღება არ ღირს.

• კვირაში ერთხელ შვილთან ერთად ტორტი გამოაცხვეთ

​სამზარეულოში მშობლებთან ერთად ფუსფუსი ბავშვს უამრავ რამეს ასწავლის. ის უფრო თავდაჯერებული და დამოუკიდებელი გაიზრდება. ბავშვი საკუთარი მიზნების ბოლომდე მიყვანას და მიზნის მიღწევის გზაზე შესრულებული სამუშაოთი სიამოვნების მიღებას ისწავლის. ის პასუხისმგებლობით მოეკიდება ნებისმიერ საქმეს და რისკზე წასვლასაც არ შეუშინდება.

• ბავშვს უნიკალური სასწავლო გარემო შეუქმენით

ადამიანის განვითარებაზე გარემო უდიდეს ზეგავლენას ახდენს. აუცილებლად გაარკვიეთ, რა მოსწონს თქვენს შვილს და მისი სასწავლო გარემო მისთვის საყვარელი ნივთებით გაამრაველფეროვნეთ. მათემატიკის დავალების დაწერისას ბავშვს უფლება მიეცით საყვარელი ხილი მიირთვას, რათა სწავლის პროცესი მისთვის სასიამოვნო იყოს.

• გარკვეულ შემთხვევებში ბავშვს სკოლის გაცდენის ნება დართეთ

​

წარმატებული ადამიანები სკოლაში იდეალური მოსწავლეები იშვიათად არიან. მათ მოქნილობა და თავისუფლება ყველასგან გამოარჩევთ. თუ ბავშვს სკოლაში წასვლა არ სურს, მას ზოგჯერ უფლება მიეცით სხვა აქტივობებით დაკავდეს. ბავშვს ზოგჯერ შესვენება აუცილებლად ესაჭიროება. თუ ბავშვი გადაღლილია, თავს დამნაშავედ ნუ იგრძნობთ, მას ამოსუნთქვის შესაძლებლობა მიეცით. შესვენება ბავშვის მოტივაციას მნიშვნელოვნად გაზრდის, ის უამრავ რამეზე დაფიქრდება. ბავშვი თავად აღმოაჩენს რა არის მისთვის პრიორიტეტული და ამ გზით პასუხისმგებლობის გრძნობასაც განივითარებს. მსგავსი გადაწყვეტილებების მიღება ბავშვს რისკზე წასვლასაც ასწავლის, რაც მილიონერების ერთ-ერთი მთავარი თვისებაა.

• ზოგჯერ საკუთარ თავს სიზარმაცის უფლება უნდა მისცეთ

ყოველთვის იდეალური მშობელი ნუ იქნებით. ზოგჯერ თავი შეიკავეთ სადილის მომზადებისა და სახლის დალაგებისგან. ბავშვებს უფლება მიეცით დაგეხმარონ. ეს მათთვის ახალი შესაძლებლობების აღმოჩენის გზაა. ექვსი-შვიდი წლის ასაკის ბავშვები შესანიშნავად მოახერხებენ კატის გამოკვებას, ფეხსაცმელების დასუფთავებას და დამოუკიდებლად კვებას. თავისუფლება წარმატების უმთავრესი პირობაა. ბავშვებს თავისუფლება მიეცით. თავად გაოცდებით, როდესაც აღმოაჩენთ, როგორი უსაზღვრო შეიძლება იყოს თქვენი შვილების შესაძლებლობები.

მომზადებულია ​brightside.me - ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა