Baby Bag

„​ჩემო ახალგაზრდა კოლეგა, დათო, პაციენტი, რომელსაც იმედი აქვს და ის არ ეწურება, საუკეთესო პაციენტია...​უნდა სცადო ყველაფერი, რომ ეს ჯოჯოხეთი დამთავრდეს“ - იაგო ფრანგიშვილი დათო კობერიძეს ეხმიანება

„​ჩემო ახალგაზრდა კოლეგა, დათო, პაციენტი, რომელსაც იმედი აქვს და ის არ ეწურება, საუკეთესო პაციენტია...​უნდა სცადო ყველაფერი, რომ ეს ჯოჯოხეთი დამთავრდეს“ - იაგო ფრანგიშვილი დათო კობერიძეს ეხმიანება

გერმანიაში მომუშავე ქართველი ექიმი იაგო ფრანგიშვილი ერთ-ერთი კოვიდკლინიკის უმცროსი ექიმის, ​დათო კობერიძის ფეისბუქსტატუსს ეხმიანება. ​MomsEdu.ge გთავაზობთ იაგო ფრანგიშვილის ჩანაწერს.

„​ჩემო ახალგაზრდა კოლეგა, დათო.

არ ვიცი, თუ რა მიზანი აქვს შენს პოსტს შენი თვალსაწიერიდან, მაგრამ, მრავლისმეტყველი რომაა, ეს ფაქტია. ახლაგაზრდა ხარ და გაგიზიარებ 27-წლიან გამოცდილებას.
პაციენტი, რომელსაც იმედი აქვს და ის არ ეწურება, საუკეთესო პაციენტია. როცა გედავება ან კოვიდის ან სიმსივნის სამტკიცზე, ის საუკეთესო პაციენტია.
ამ რამდენიმე დღის წინ მომწერა პაციენტმა, რომელმაც „კოვიდის გადატანის მერე ლეიკემია დამიდგინესო და ქიმიოთერაპიას მიწყებენო“ და კითხვის ქვეშ დააყენა....
მართალი აღმოჩნდა.
პოსტინფექციური გამოპათია ჰქონდა იმ ანალიზებითაც კი, რომლითაც „გადაწყდა ქიმიოთერაპია“ და რამდენიმე კვირის შემდეგ კონტროლის მერე „გაქრა“ „ლეიკემია“ დაურეკეს კლინიკიდან და უთხრეს, „უკვე არ გაქვსო“.
პაციენტი, რომელიც გედავება, რომელიც ათას მიზეზს გეუბნება, რომ „გაცივდა“ და „რომ ირბინა და გაოფლიანდა“, საუკეთესო პაციენტია, იმიტომ, რომ იცი ასი პროცენტით არაა საჰოსპიტალე.

სატურაცია თითიდან არაა განმსაზღვრელი იმისა, არის თუ არა საჭირო ჰოსპიტალიზაცია, არამედ, გონება, წნევა და პულსი და სუნთქვის სიხშირე/რომელსაც შეუმჩნევლად ითვლი იმ დროს, როცა ვითომდა მაჯას უსინჯავ/.
დადებითი სწრაფი ტესტისას პისიარი „კი არ უნდა გავიკეთო?“ კიარა, აუცილებლად გასაკეთებელია.
გუშინდელ ჩემს პაციენტს, დადებითი სწრაფი ტესტი ჰქონდა და პისიარი უარყოფითია, ასეთებიც ხდება ხოლმე.
მაგრამ, უმთავრესი კი მაინც სულ სხვაა.
უმთავრესია ის, თუ რატომ მოვიდა სიცხიანი, სურდოიანი პაციენტი შენთან კლინიკაში, რატომ უნდა იცადოს მოსაცდელში სხვა ინფექციურებთან ერთად?
გასული წლის აპრილიდან ხომ ამაზე ვსაუბრობთ, რომ მოქნილი და ორკაციანი მოძრავი ჯგუფების, ასობით და ათასობით ასეთი ჯგუფის შექმნა შეუძლია 500-ლარიანი ექიმებით და უმუშევარი ტაქსისტებით ასე მდიდარ საქართველოს.
იცის მისი უბნის ცენტრალური ბიუროს ნომერი, დაურეკა და 15 წუთში მიხვალ შენ ან შენი მეგობარი, აუღებ ტესტს საკუთარ სახლში და იქნება მის გარემოსაც აუღო ეს ტესტი და ყველა კმაყოფილია.

​ამასთან, სახლში და პაციენტთან მისული, ოჯახურ სიტუაციასაც შეაფასებ, არის თუარა შესაძლებელი ჰქონდეს საკუთარი ოთახი, იმასაც ჰკითხავ, აქვს თუ არა ქალაქგარეთ და ბუნებაში სახლი, იქნებ ვინმე მეზობელს ან ნათესავსაც ჰქონდეს სოფლად და ბუნებაში ცარიელი ოდა და იქ გადაბარგდება. შენ კი, დაურეკავ იმ უბნის, იმ სოფლის ცენტრის ექიმს და 15 წუში მოუყვები ყველაფერს პაციენტზე, რომელიც ალბათ რამდენიმე საათში მისი პაციენტი იქნება.
ნუთუ ასე ძნელია ამ ყველაფრის გაკეთება და ორგანიზება?
და ისევ და ისევ, უმთავრესი მაინც სულ სხვაა.
უმთავრესია ის ავადსახსენებელი ცეპაპი და მუცელზე წოლა.

​ჩემო ახლაგაზრდა კოლეგა დათო, მუცელზე აწვენენ მას, ვინც ისე სუსტადაა, რომ ჯდომაც არ შეუძლია.

​რამდენიმე წელი გავატარე ინტენსიურში და 2 წელი ვინინგის განყოფილებას ვკურირებდი, ანუ იმ ადამიანებს, რომელთაც ხანგრძლივი ინტუბაციიდან გამოყვანა ესაჭიროებათ.

​არაა ადვილი მუცელზე წოლა და ცხვირპირზე, მთელ სახეზე აკრული ჰერმეტული ნიღაბი. მით უმეტეს მაშინ არა, როცა ეს ბიღბები არაინდივიდუალურია, თვალებთან აპარებს და ჭავლით პირდაპირ კონინქტივაზე გიბერავს.

​ყველაზე საშინელი კი მაინც ისაა, რომ გაქვს სივიწროვის, მილში გამომწყვდეულის გრძნობა, სუნთქვა უფრო გეკვრება.

​ყველა ექიმს ვურჩევდი, საკუთარ თავზე გამოსცადოს ეს ნიღაბი მუცელზე წოლით მდგომარეობაში.

​არადა, გაცილებით უკეთ ეგუებიან პაციენტები მჯდომარე მდგომარეობაში, იდაყვები მაღალზე, რათა ფილტვის მოცულობა 50%-ით გაიზარდოს, ფილტვის ქვედა ნაწილები უფრო განიავდეს.

​უნდა სცადო.

​უნდა სცადო ყველაფერი, რომ ეს ჯოჯოხეთი დამთავრდეს.

​გერმანიამ უკვე შემოიღო არა ინფექციის მაჩვენებელი, არამედ ჰოსპიტალიზაციის მაჩვენებელი რეგულაციებისათვის.

​გერმანიაში ახლაინფიცირებულთა 85%-ს აუცრელები შეადგენენ. დიახ, დიდი ქვეყანაა გერმანია და სადღაც 20 მილიონამდეა აუცრელი.

​ახალინფიცირებულ აუცრელთა ჰოსპიტალიზაციის ნიშნული არის 2%-მდე, საერთო და ზოგადად 1,6% ინფიცირებულისა საჭიროებს საავადმოყოფოს და აქ ერთხელ მისვლაც შედის, არამარტო კვირეები წოლა.

​გავიზიაროთ ნაწილობრივ მაინც მათ მიერ პაციენტთა მართვის გამოცდილება.

​თუკი სისტემას ვერ შევცვლით გინდა 18 თვეში ვერა, ის ელემენტარული მოქნილობა მაინც ვისწავლოთ, რომ კოვიდიანს ესაჭიროება ექიმი, რომელიც მისთვის დასაყრდენია, შიშის გამქარვებელია და მრჩეველია.

​ექიმი, რომელიც დაელაპარაკება, გინდაც შუღამე იყოს.

​საქართველოს აქვს ამისი რესურსი და საქართველოს ათასობით რეზიდენტურის და უმცროსი ექიმი ჰყავს, უმეტესწილად გროშებად და ხშირად უფასოდაც მუშაობენ იმ სისტემისათვის, რომელმაც ვერ იმუშავა და ვერ გაამართლა.

​აი, ამას უნდა აღიარება და ესაა ექიმისათვის უპირველესად გასაპროტესტებელი.

​და ბოლოს, ძალიან მეგობრულად - ექიმის და პერსონალის ჰიგიენაა ძალიან მნიშვნელოვანი.

​როცა კოვიდიანებთან გაქვს კონტაქტი, როცა ათეულობით კოვიდიანი მიდი-მოდის შენ ირგვლივ სამსახურეობრივად, როცა მართვით სუნთქვაზე მყოფ კოვიდიანებთან გაქვს კონტაქტი ყველაფერი გადამდებია - სულერთია ხარ აცრილი თუ გამოჯანმრთელებული, ხარ დატესტილი 3 წუთის წინ უარყოფითად თუ ერთი მილიონი ანტისხეული გაქვს. ყველაფერი გადამდებია. ეს აეროზოლური ვირუსია, ყველაფერს ეწებება და რამდენიმე წუთი მაინც აქრტიურად უძლებს გარემოს. ყველაფრით გადაედება, თუკი ისეთ გარემოში ხარ, სადაც ბევრი კორონიანია - გადაედება ხელით, ხელთათმანით, მოხსნილი პირბადით, სხეულის ყველა იმ ნაწილით, რომლის დაფარვაც აეროზოლისათვის შეუძლებელია.

​გაითვალისწინე ეს, ჩემო ახალგზარდა კოლეგა, და შესაბამისი გადაწყვეტილების მიღება არ უნდა გაგიჭირდეს, მიუხედავად იმისა, რომ რაღაცეებზე „შელევა“ ადამიანისათვის არაა ადვილი.

​თუ ექიმი ხარ და ხარ ინფექციურში, ინტენსიურში,უნდა შეელიო,“ - წერს ექიმი იაგო ფრანგიშვილი.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

უბრალოდ დავიღალე. დავიჯერო მარტო მე მინდა რომ ეს ჯოჯოხეთი დამთავრდეს?
ექიმი დათო კობერიძე საქართველოში არსებულ ეპიდვითარებას აღწერს:,,შემოდის პაციენტი ცხელებით და რესპირატორული ჩივილებით, რა თქმა უნდა დიდი ალბათობით კოვიდი აქვს და ეს თვითონაც კარგად იცის გულის სიღრმეში...

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,როდესაც ადამიანებს ყოველდღე სიკვდილით აშინებ და სტრესავ, სახლში გამოკეტავ, სამსახურში წასვლას აუკრძალავ, ყოველგვარ გასართობს მოუსპობ... ამით ფსიქიკას ისეთი გამოუსწორებელი ზიანი ადგება და ეს ყველაფერი თურმე იმიტომ, რომ არ გავცივდეთ?''

,,როდესაც ადამიანებს ყოველდღე სიკვდილით აშინებ და სტრესავ, სახლში გამოკეტავ, სამსახურში წასვლას აუკრძალავ, ყოველგვარ გასართობს მოუსპობ... ამით ფსიქიკას ისეთი გამოუსწორებელი ზიანი ადგება და ეს ყველაფერი თურმე იმიტომ, რომ არ გავცივდეთ?''

​,,ბ–ნ ამირან გუშინ ტვ პირველთან ინტერვიუში განაცხადეთ, რომ სოციალურ ქსელში და საზოგადოებაში არიან ჯგუფები, რომლებიც ამბობენ რომ კორონა არ არსებობს...

მე ჯერ არსად გამიგია, ვინმე ნორმალურს ეთქვას, რომ კორონა ვირუსი ან არარსებობს ან მისგან ხალხი არ იღუპება, მაგრამ სხვა საქმეა იმ მსოფლიო „კორონა–პანდემიის“ ტყუილში მხილება, რომელიც თავს მოახვიეს კაცობრიობას!

დავიჯერო თქვენ არ გაგიგიათ ბონის უნივერსიტეტის კვლევის შესახებ? სადაც ვირუსოლოგიის ინსტიტუტის დირექტორმა პროფესორმა ჰენდრიკ შტრიკმა განაცხადა, რომ სტატისტიკის დათვლაში ადგილი აქვს მიკერძოებას და სიყალბეს. კვლევის შედეგების მიხედვით კორონავირუსის შედეგად გარდაცვალება 0.37%-ია და არა 3,4%, როგორც ეს მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციამ გამოაცხადა?

არც ჰამბურგის სასამართლო სამედიცინო ექსპერტიზის ინსტიტუტის დირექტორის პროფესორის კლაუს პოიშელის განცხადება მოგისმენიათ, სადაც კვლევის შედეგებზე დაყრდნობით განაცხადა, რომ ყველა გარდაცვლის კორონავირუსს მიაწერენ და სწორედ ეს ქმნის ყალბ შთაბეჭდილებას და ხალხი შეშინებულია, რადგან ყოველდღე ისმენს ამის შესახებ ტელევიზიით?

არც სტენფორდელი მეცნიერის, ექიმ ჯონ იოანიდისის, კვლევის შესახებ გსმენიათ რაიმე? რომელიც კალიფორნიაში ჩატარებული კვლევის შედეგად ამტკიცებს, რომ კორონას სიკვდილიანობის მაჩვენებელი სეზონური გრიპის ტოლია და სიკვდილიანობის პროცენტი არსებულზე 50–ჯერ ნაკლებია?

არც ნიუ-იორკში ჩატარებული კვლევის შესახებ გსმენიათ რაიმე? სადაც დაადგინეს, რომ დაავადება მოსახლეობის 13.9%-ს ისე აქვს გადატანილი, რომ ამ ადამიანებმა ვირუსი ისე მოიხადეს, რომ ახალი კორონავირუსით ინფიცირების შესახებ არც კი იცოდნენ?

არც კალიფორნიის და ჩრდილოეთ კაროლინის მედიცინის ცენტრის დირექტორის რაშიდ ბუტარის გამოსვლა მოგისმენიათ? სადაც განაცხადა, რომ ყალბი პანდემიის ორგანიზებაში გეითსი და ფაუჩი მონაწილეობენ და კოლოსალურ მოგებას ელოდებიან? ხოლო იმ ექიმებს ვინც ამ კორონააფიორაზე ხმის ამოღებას ბედავს იდევნებიან, მათ შორის სოციალურ ქსელსა და ინტერნეტში?

არც ინსბრუკის სამედიცინო უნივერსიტეტის კვლევის შედეგების შესახებ გსმენიათ? რომელიც ავსტრიის კურორტ იშგილზე ჩატარდა და სადაც დადგინდა, რომ იქ მაცხოვრებელი მოსახლეობის 42,4%–ს სხეულში ანტისხეულები აღმოაჩნდათ, ანუ ვირუსი გადატანილი ჰქონდათ? და მაგ 42,4 პროცენტიდან 85–მა პროცენტმა ვირუსი ისე გადაიტანეს საერთოდ რომ არ იცოდნენ ამის შესახებ?

არც ავსტრიელი პოლიტიკოსის ჰერბერტ კიკლის 22 აპრილის გამოსვლა გინახავთ ავსტრიის პარლამენტში? რომელმაც ხელისუფლება ცრუ პანიკაში და მოსახლეობის დაშინებაში დაადანაშაულა?

არც იტალიელი პოლიტიკოსის ვიტორიო სგარბის გამოსვლა გინახავთ იტალიის პარლამენტში? სადაც განაცხადა, რომ იტალიაში ვირუსის შედეგად გარდაცვლილთა შესახებ ციფრები ტყუილია და გაბერილი?

არც რობერ ფრენსის კენედის გამოსვლისთვის მოგისმენიათ? 29 აგვისტოს ბერლინში გამართულ მრავალათასიან კორონას აქციაზე, სადაც ფარდა ახადა კორონა აფიორას და ამ ყველაფრის ორგანიზებაში ფარმაცევტული კომპანიები დაადანაშაულა?

ჩვენი ქვეყნის გაღატაკებული მოსახლეობა რეგულაციების დაწესებით დიდხანს რომ ვერ გაძლებს ეს ხომ იცით? ბ–ნმა თენგიზ ცერვაძემ მაისში სწორედ ის განაცხადა, რასაც დიდი ხანი ვამბობდი: "ჩვენ ასე დიდხანს ვერ ვიცხოვრებთ, ქვეყნის ეკონომიკა ვერ გაძლებს, რა მნიშვნელობა აქვს კორონა მოგკლავს თუ შიმშილი?"

ის ხომ ნამდვილად იცით, რომ ხალხი ყოველწლიურად ასევე იღუპებოდა სხვადასხვა სეზონური გრიპებისგანაც და მაშინაც ძირითადად იმუნიტეტ დაქვეითებულებს, მძიმე ავადმყოფებს და ასაკოვან ადამიანებს კლავდა? რომ ყოველწლიურად მსოფლიოში გრიპით 5 მილიონამდე ადამიანი მძიმედ ავადდებოდა, 650 000–მდე კი გარდაიცვლებოდა? როდესაც დღეს მსოფლიოში არსებულ 900 000 გარდაცვლილზე საუბრობთ, ხომ იცით რომ ციფრები გაბერილია და ხშირად სხვადასხვა მიზეზით გარდაცვლის ადამიანებს კორონას მიაწერენ?

როგორც პროფესიანალმა მედიკოსმა, ისიც ხომ ძალიან კარგად იცით, რომ სტრესი აქვეითებს იმუნურ სისტემას და ადამიანებს ვირუსის მიმართ უფრო მოწყვლადს ხდის?
როდესაც ადამიანებს ტელემედიიდან ყოველდღე სიკვდილით აშინებ და სტრესავ, სახლში გამოკეტავ, სამსახურში წასვლას აუკრძალავ, ყოველგვარ გასართობს მოუსპობ (რესტორანი, კინო, თეატრი, სტადიონი...), ერთმანეთისგან დისტანციას მოსთხოვ, ნიღბით ტარებას აიძულებ, ამით ფსიქიკას ისეთი გამოუსწორებელი ზიანი ადგება, რომელიც შესაძლოა ძალიან მძიმე შედეგებით დასრულდეს და ეს ყველაფერი თურმე იმიტომ, რომ არ გავცივდეთ? შეგახსენებთ, ჯანმოს გენერალური დირექტორის ტედროს ადან გებრეიესუსის 6 სექტემებრის განაცხადებას: კორონავირუსის პანდემიამ მილიონობით ადამიანის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე მოახდინა გავლენა. მსოფლიოში თვითმკვლელობების რიცხვი გაიზარდა და ეს კორონას გამო გამო სოციალური ურთიერთობების შეზღუდვებს უკავშირდება...

ჩემზე უკეთ გეცოდინებათ, რომ ტუბერკულოზი გადამდები დაავადებაა, იგი შეიძლება იყოს ჩასუნთქულ ჰაერში, ნახველის წვეთებში, ჭურჭელზე და ა.შ. ტუბერკულოზი არა მარტო ჰაერ–წვეთოვანი გზით გადამდები ინფექციაა, არამედ მტვრითაც გადაიტანება. ტუბერკულოზის გამომწვევი ბაქტერიები დიდხანს ინარჩუნებენ სიცოცხლისუნარიანობას. 2014 წელს აქტიური ტუბერკულოზის 9,6 მილიონი შემთხვევა გამოვლინდა, რომელთაგან 1,5 მილიონი პაციენტი გარდაიცვალა. ანუ სიკვდილიანობა დაახლოებით 14%–ია! 2014 წელს რატომ არ ატარებდნენ ხალხს ნიღბებით და რატომ არ გააჩერეს მსოფლიო?

ბ–ნ ამირან, თქვენ გუშინ ასევე მოუწოდეთ საზოგადოებას: როდესაც დაინახავთ, რომ საზოგადეობრივ ტრანსპორტში ვინმეს ნიღაბი სწორად არ უკეთია, შენიშვნა მიეცითო. თქვენ ხომ იცით რომ პირბადე ჯანმრთელ ადამიანს არ სჭირდება და ასევე ვერ იცავს ადამიანს ვირუსისგან, მითუმეტეს პირბადე რომელიც მრავალჯერადად გამოყენებულია? თქვენ ასევე მოუწოდებდით საზოგადოებას აღდგომას ეკლესიაში არ წახვიდეთო, თქვენი მეგობარი პაატა იმნაძე კი კუბოებით აშინებდა ხალხს. მოგვიანებით აღმოჩნდა რომ ცდებოდით და აღიარეთ, რომ საქართველოში, რელიგიურ დღესასწაულებზე ვირუსის ფართოდ გავრცელების ფაქტები არ არსებობს. ასევე შეგახსენებთ, როდესაც მოქალაქეებს ავტომობილში წინა სავარძელზე ოჯახის წევრის დაჯდომას უკრძალავდით და ტრანსპორტი არ მუშაობდა, 22 მაისს საგანგებო მდგომარეობის დროს, თქვენ და პაატა იმნაძემ ლუგარის ლაბორატორიის ეზოში ხეების დარგვის აქციაში მიიღეთ მონაწილეობა! ამის ამსახველი კოლექტიური ფოტოც, სადაც დისტანიის და ნიღბების გარეშე ხართ 20–მდე ადამიანი, დაიდო დაადავადებათა კონტროლის ცენტრის ოფიციალურ საიტზე! საგანგებო მდგომარების დარღვევას რომ თავი დავანებოთ, როდესაც საზოგადოებას ავალდებულებდით დისტანციის დაცვას და პირბადის ტარებას, ვალდებულნი იყავით ჯერ წესები თვითონ დაგეცვათ, მითუმეტეს საჯარო ფოტოზე! როდესაც ამის შესახებ გამხილეთ რამდენიმე წუთში ფოტო საიტიდან წაშალეს, იმიტომ რომ მართალი ვიყავი!

მესმის, რომ ხელისუფლება ღიად ვერ წავა მსოფლიო კორონააფიორის წინააღმდეგ და ლავირება აუცილებელია, მაგრამ გადაწყვეტილებები ლოგიკასთან ახლოს ხომ უნდა იყოს? საბავშვო ბაღების გახსნის 1 ოქტომბრამდე გადაწევა რას ემსახურება? 1 ოქტომბრის შემდეგ კორონა კანკუნში მიდის დასასვენებლად? ან სკოლის მოსწავლეების შერეული დასწრების მოდელი რას ნიშნავს? კორონას კლასების მიხედვით გარჩევითობის უნარი გააჩნია? ან უსიმპტომო პაციენტი რას ნიშნავს? ან უსიმპტომო პაციენტებს როგორ უნდა უმკურნალოთ სასტუმროებში? ქორწილებს და ქელეხებს რომ კრძალავთ, საარჩევნო შეკრებებს კი არა, რა მასკარადთან გვაქვს საქმე?

ბ–ნო ამირან თებერვალსა და მარტში, სანამ მოსახლეობა გაერკვეოდა თუ რასთან გვქონდა საქმე, საზოგადოებაში დიდი სიყვარული დაიმსახურეთ, შეგახსენებთ იმასაც, რომ სიყვარულსა და სიძულვილს შორის ძალიან მცირე მანძილია! ამიტომ მოგიწოდებთ, რომ შეწყვიტოთ ეს სიყალბე და ემსახუროთ სიმართლეს!''

ავტორი: საქართველოს დემოგრაფიული საზოგადოება XXI-ის ხელმძღვანელი ზვიად ტომარაძე

წაიკითხეთ სრულად