Baby Bag

„​ზოგადად, კოვიდი არ იწვევს „უცებ სიკვდილს“, ამას იწვევს კოვიდის გამო იზოლირება“ - ექიმი იაგო ფრანგიშვილი

„​ზოგადად, კოვიდი არ იწვევს „უცებ სიკვდილს“, ამას იწვევს კოვიდის გამო იზოლირება“ - ექიმი იაგო ფრანგიშვილი

გერმანიაში მომუშავე ქართველი ექიმი იაგო ფრანგიშვილი კორონავირუსის შესახებ დაროგვილ ახალ კითხვებთან დაკავშირებით სოციალურ ქსელში წერს. გთავაზობთ ​MomsEdu.ge მის პოსტს სიტყვა-სიტყვით:

„ძალიან ბევრი ახალი კითხვა დაგროვდა. პირველია - კორონათი რეინფიცირება.
გერმანიის წამყვანი ინფექციური სახელმწიფო ინსტიტუცია, რობერტ კოხის ინსტიტუტი, ასე განსაზღვრავს რეინფექციის ანუ მეორედ კორონათი ინფექციის აუცილებელ კრიტერიუმებს:
1. უნდა არსებობდეს ძველი ვირუსის გენეტიკური სექვენცები ანუ გენომი
2. უნდა განისაზღვროს ახალი ვირუსის გენომი
3. თუ ისინი არ ემთხვევა ერთმანეთს, არის ახალი კოვიდ ინფექცია

არც თუ იშვიათია დადებითი კოვიდ ტესტი ამ კრიტერიუმების გარეშე. ასეთ შემთხვევაში ადამიანს პრობლემა არა აქვს ხოლმე. არც ახალი ინფექციის დადასტურებისას არის მძიმე შემთხვევები, თუკი ადამიანი არაა მაღალი სარისკო ჯგუფის.
დაახლოებით 0,6%-ში არის ახალი კოვიდინფექცია და თუ ამ რიცხვს გამოვაკლებთ მძიმე ქრონიკულ პაციენტებს და მხოლოდ საშუალო და ნაკლები რისკისას დავტოვებთ, მეორედ კოვიდ ინფექცია 0,15%-მდეა.
კიდევ ერთხელ - ამ არმძიმე თანადაავადებების პაციენტებში მძიმე გართულების გარეშეა. მე პირადად ჩემი პრაქტიკიდან შემიძლია გითხრათ მაგალითი. 70 წლის საკმაოდ ჯანმრთელი მამაკაცი 2020 წლის ივნისში კოვიდი და იმ დროს რახან ბელგიის შატმზე იყო საუბარი, გაუკეთდა ძვირადღირებული გენეტიკური კვლევა ვირუსის გენომს.
2020 წლის ივლისი უარყოფითი. მერე ხან დადებითი და ხან უარყოფითი. ვირუსი იგივე 2021 წლის იანვარში, პირველი კოვიდიდან 7 თვის მერე გაუკეთდა ფაიზერის ერთი დოზა. 1 კვირის მერე დადებითი, მერე ისევ უარყოფითი კოვიდზე. ვირუსი იდენტური. დამტკიცებულად, 2021 წლის აპრილიდან უარყოფითი პსრ. და ახლა, სექტემბრის დასაწყისში, იმის გამო, რომ ბოლო დადებითი ტესტიდან გავიდა 6 თვე და აცრა სურდა, გაუკეთდა ანალიზი და არის ისევ დადებითი, ისევ იგივე შტამი.

​​ახლა ალბათ იკითხავთ, თუ რას ვერჩით ამ კაცს რომ ასე ხშირად ვტესტავთ? ორი მიზეზია და პირველია მისი პანიკა, ნებისმიერ დაცემინებაზე ტესტირება სურს. მეორე ისაა, რომ მეუღლე და ოჯახის კიდევ 2 წევრი ჯანდაცვის სისტემაში მუაშაობს. ახლა კოვიდ დადებითობასთან ერთად დაუდგინდა ინფლუენცაც. 15 წელია იცრიდა გრიპზე და შარშან არ ავუცერით კოვიდის გამო. კლინიკურად უპრობლემოა. მოკლედ, მეორედ კოვიდ დასაბუთებას საჭიროებს. ეს შემთხვევა არაა „ლონგ კოვიდ სინდრომი“, სადაც პაციენტი უარყოფითად იტესტება და თვეების მერეც აქვს კლინიკური პრობლემები და ჩივილები. მოკლედ, ყველაფერს უნდა დიფერენცირება და ადამიანებს ნუ დავაპანიკებთ იმით, რომ „არაფერი გიცავს, გამოიკეტეო“.
მეორე - დიდი კითხვების კორიანტელია: „ავიცერი და ერთ კვირაში კოვიდი დამემართა, და აი, ხომ ვამბობდი“... და ასე შემდეგ.

დიახ, ნებისმიერი აცრა, იქნება ეს კოვიდი თუ ინფლუენცა თუ ჩუტყვავილა ან ცოფი, იწვევს იმუნური სისტემის გადართვას ამ ახალი ვაქცინის შესაბამის ანტისხეულების წარმოებაზე და ამიტომაც ადამიანი ერთიდან ორ კვირამდე არის ინფექციების მიმართ მგრძნობიარე. ამიტომაც აიცერი და საკუთარ დაპლასტირებულ მკლავს აჩვენებ საახლობლოს და გადაეშვები „თავისუფალ ცხოვრებაში“ არაა ასე, ერთი კვირა მაინც უნდა დაიცვა ჰიგიენის უფრო მკაცრი წესები, ვიდრე ადრე. ერთხელ აცრილიც კი არის მძიმე გართულებისაგან დაცული და ასეთ ადამიანებს მოეშვას ეგრეთ წოდებული ჯანდაცვა, ასეთი ადამიანების გაჰოსპიტალებას უნდა მოეღოს ბოლო. 

ზოგადად, კოვიდი არ იწვევს „უცებ სიკვდილს“, ამას იწვევს კოვიდის გამო იზოლირება და უმოძრაობა თრომბოემბოლიური გართულების და მისი არმიხედვის გამო. ადამიანების დაპანიკება იწვევს იმ საშინელებას, რაც საქართველოში ხდება. 38 სიცხით და ხველით იძახებენ სასწრაფო დახმარებას და სურთ ჰოსპიტალიზაცია. ამ მდგომარეობაში და დაპანიკებულნი, წნევაარეულნი იზომავენ პერიფერიულად თითზე სატურაციას და კიდევ უფრო პანიკდებიან. 
აბსოლუტური გადაჭრით უნდა ითქვას, რომ კოვიდიანის გართულება არაა მყისიერი და არის საკმაოზე დიდი დრო რეაგირებისათვის. საავადმყოფო და იმობილიზება არის დიდი რისკი საშუალო სიმძიმის კოვიდის მიმდინარეობისას. ნაადრევი სისტემური სტეროიდებიც ასევეა. არსებობს ინჰალატიური, აეროზოლი სტეროიდები და თუკი ძალიან მშრალი ხველაა სუნთქვის პრობლემატიკით, ჯერ იმის გამოყენება ჯობია.

​და ბოლოს კი,

​როგორმე უნდა მოხდეს „სასწაული“, უნდა შეიგნონ მათ, ვისაც ეს ეხება, რომ ჭარბწონიანი პაციენტის მუცელზე წოლა და ცეპაპის თუ ბიპაპის აპარატით სუნთქვითი ვარჯიშები არის უხშირესად კონტრაპროდუქტიული, მუცელი აწვება დიაფრაგმას, ხდება ხელოვნურად სისხლის მიმოქცევის მარჯვენა წრეში შეგუბება, ფილტვის არტერიის წნევის გაზრდა და ადამიანის კიდევ უფრო დაპანიკება, სუნთქვის აპარატის და გულის კიდევ უფრო გადატვირთვა.

​ამიტომაც, იქნება და სცადოთ, რომ ჭარბწონიანი წამოაჯინოთ, ფეხები დაბლა, იდაყვები მაღალი სკამის საზურგეზე და ასე ავარჯიშოთ იმ სუნთქვისდამხმარე აპარატურით.
​ყველას, აბსოლუტურად ყველას, გისურვებთ ჯანმრთელობას არამარტო ფიზიკურად, არამედ ჯანმრთელ და ლოგიკურ განსჯას,“ - წერს ექიმი იაგო ფრანგიშვილი. 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედ​ების ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ყველაზე დიდი რისკი, სადაც შეიძლება თრომბი ჩამოყალიბდეს, ეს არის ქვედა კიდურები, პროცესი იქ იწყება,“ - ეპიდემიოლოგი ეკატერინე ქარქაშაძე

„ყველაზე დიდი რისკი, სადაც შეიძლება თრომბი ჩამოყალიბდეს, ეს არის ქვედა კიდურები, პროცესი იქ იწყება,“ -  ეპიდემიოლოგი ეკატერინე ქარქაშაძე

ეპიდემიოლოგი ეკატერინე ქარქაშაძე სახლში მყოფ ადამიანებს, რომლებიც ​კოვიდ-19-ის დამარცხებას ცდილობენ, საინტერესო რჩევებს აძლევს. მისი თქმით საზოგადოებაში პანიკა მატულობს, რაც უნდა გადავლახოთ:

„პანიკა იმატებს, განსაკუთრებით მას მერე, რაც ადამიანებმა გაიგეს, რომ ამ დაავადებას თრომბოემბოლიის რისკი ახასიათებს. თრომბოემბოლიის რისკი სხვა ვირუსულ ინფექციებსაც ახასიათებს. ღორის გრიპის აფეთქების დროსაც იქნა ნანახი თრომბოემბოლიის დონის მატება. ამაზე ნუ დავპანიკდებით. მართალია, ეს ძალიან საშიში გართულებაა, მაგრამ არ არის აუცილებელი, რომ ყველაში იყოს, პირიქით, მცირე ნაწილში ვითარდება. ჩვენ გადავიტანეთ ღორის გრიპის ეპიდემია და ამ პანდემიის გადალახვაც მოგვიწევს. სახლში დარჩენილი ადამიანი ხშირად იბნევა, ვარდება პანიკაში. უმეტეს შემთხვევაში დაავადება მიმდინარეობს მსუბუქად. ეს მოდუნების საშუალებას არ გვაძლევს, მაგრამ მაინც დამშვიდებისთვის კარგია. სახლში ყოფნისას ხშირად გავანიავოთ ოთახი, რომ ჟანგბადი მივაწოდოთ ფილტვებს. სითხე უნდა მივიღოთ დიდი რაოდენობით, ​განსაკუთრებით კარგი იქნება ლიმონიანი ჩაი. თრომბოემბოლიის რისკის შესამცირებლად განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია მოძრაობა. შეიძლება, ბევრს გაუკვირდეს, როგორ უნდა იმოძრაოს ბინის პირობებში. მთავარი არის ფეხების მოძრაობა, ფეხები უნდა ამოძრაოს ადამიანმა, ბუქნები გააკეთოს. ყველაზე დიდი რისკი, სადაც შეიძლება თრომბი ჩამოყალიბდეს, ეს არის ქვედა კიდურები, პროცესი იქიდან იწყება.“

ეკატერინე ქარქაშაძე აღნიშნავს, რომ თრომბის განვითარებას წინმსწრები სიმპტომატიკა ყოველთვის არ აქვს, თუმცა ის წამიერად არ ვითარდება:

„შეიძლება თრომბი ისე განვითარდეს, რომ ჩვენ არაფერი ვიცოდეთ. ორგანიზმში ის, რა თქმა უნდა, არ ვითარდება წამებში. ეს პროცესი მიდის, იწყება კასკადი, ​წარმოიქმნება თრომბი, განსაკუთრებით ხშირად ქვედა კიდურის ვენებში, შემდეგ იშლება, ისევ წარმოიქმნება. დაშლილი თრომბის ნაწილები თუ გაიჭედა მნიშვნელოვან სასიცოცხლო ორგანოში, იქ ხდება პრობლემა. პოპულარულ ენაზე რომ ვთქვათ, ორგანო ჩერდება. ეს იწვევს იმ მძიმე შედეგს. ზოგჯერ შეიძლება ამის გამოვლენა საერთოდ არ იყოს. თუ ქვედა კიდურებშია თრომბის პრობლემა, შეიძლება მოხდეს კიდურის შესიება. სისხლის შედედებას დაბუჟებაც ახასიათებს, მაგრამ დაბუჟება სხვა მიზეზითაც შეიძლება იყოს. თუ ადამიანს ოდნავ ხელი დაუბუჟდა, ნუ იფიქრებთ, რომ ეს აუცილებლად თრომბოემბოლიის რისკია. ეს ძალიან იშვიათად ხდება. უსიმპტომო პაციენტებში თრომბოემბოლია ძალიან იშვიათია. თრომბოემბოლია ძირითადად ვითარდება კოვიდ-19-ის მძიმე ფორმების დროს. როდესაც ეს ხდება მთელი კასკადი ვითარდება, რასაც თან ახლავს სიმპტომები, არის ცხელება. ძალიან იშვიათია, რომ უსიმპტომო პაციენტში ეს პროცესი მიდიოდეს.“

„იდეალური იქნებოდა, რომ ყველას ჰქონდეს ტესტირების შესაძლებლობა. თუ ეს ვერ ხერხდება, ნუ დავპანიკდებით. სიცხე არ ნიშნავს, რომ კოვიდ-19 მძიმედ მიმდინარეობს. ყელის ტკივილიც ვირუსით გამოწვეული პატარა ცვლილება და რესპირატორული დარღვევაა. ხშირად ეს ვირუსული ინფექცია მხოლოდ ამით შემოიფარგლება. თუ პაციენტს აქვს მხოლოდ სიცხე, ხველა, თავის ტკივილი, ყნოსვის დაკარგვა, ეს არ ნიშნავს, რომ რამე ცუდი ხდება. ეს ჩვეულებრივი მახასიათებელია დაავადების. რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? ყველაზე მნიშვნელოვანია სუნთქვა. ​თუ არის ქოშინი, ტკივილი მკერდის არეში, ხედავთ, რომ ტუჩებმა ან კანმა ფერი შეიცვალა, ეს არის სიგნალი, რომ სასწრაფოდ დაუკავშირდეთ ექიმს. ზოგჯერ არის პანიკის ფონზე სუნთქვის უკმარისობა. მაინც უნდა ჩავაყენოთ ამ დროს ოჯახის ექიმი საქმის კურსში,“ - აცხადებს ეკატერინე ქარქაშაძე.

წყარო: ​ახალი დღე

წაიკითხეთ სრულად