Baby Bag

„მიმდინარეობს სასამართლო დავა იმასთან დაკავშირებით, რომ ეს ტკბილეული გავლენას ახდენს ადამიანის დნმ-ზე და საკვებად უვარგისია,“- ენდოკრინოლოგი ქეთი ასათიანი

ენდოკრინოლოგმა ქეთი ასათიანმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ პოპულარული საბავშო ტკბილეულის Skittles-ის ირგვლივ ატეხილი აჟიოტაჟის შესახებ ისაუბრა:

„ინგლისელმა ბიოლოგმა, ნობელის პრემიის ლაურეატმა პიტერ მედავარმა განაცხადა: „გენეტიკა გულისხმობს, ხოლო ეპიგენეტიკა - განაგებს." წარმოიდგინეთ, რა რაოდენობის გენი არის წარმოდგენილი თითოეულ ჩვენგანში. თითოეული მათგანი მუდმივ მუშა მდგომარეობაში არ არის. ეპიგენეტიკას შესწევს უნარი გააქტიუროს განსაზღვრული რაოდენობა გენების და დანარჩენი რაოდენობა დათრგუნოს. გარე ფაქტორები არის კვება, სტრესი, ფიზიკური დატვირთვა. სწორედ ამ ფაქტორებს შესწევს უნარი ნაწილი გენებისა გააქტიუროს, ხოლო განსაზღვრული გენები კი მოსვენებულ მდგომარეობაში ამყოფოს.

კიდევ უფრო ნათელი რომ გახდეს ის, თუ რაზე ვსაუბრობთ და რა როლი აქვს ამაში კვებას, ეს მკაფიოდ შეიძლება ავხსნათ ფუტკრის ოჯახის მაგალითზე. წარმოიდგინეთ ფუტკრის ოჯახი, სადაც არის დედა ფუტკარი და მუშა ფუტკრები. მათ აქვთ აბსოლუტურად იდენტური გენეტიკური მასალა, თუმცა მუშა ფუტკრები უნაყოფოები არიან. ისინი მხოლოდ რამოდენიმე კვირას ცოცხლობენ. დედა ფუტკარი მუდმივად არის სკაში. იქიდან არ გამოდის, გამუდმებით დებს კვერცხებს, არის ნაყოფიერი. სხვაობა არის იმაში, რითი საზრდოობს დედა ფუტკარი და რითი მუშა ფუტკარი. მუშა ფუტკარი იკვებება ყვავილების მტვერით და ნექტარით, დედა ფუტკარი კი - მუშა ფუტკრების მიერ გამომუშავებული ე.წ. „სადედე რძით.“ დედა ფუტკრის რეპროდუქციული შესაძლებლობა განპირობებული არის იმით, თუ რას მიირთმევს ის.

ჩვენ მოვამზადეთ სიუჟეტი ერთ-ერთი ცნობილი ტკბილეულის გარშემო შექმნილი აჟიოტაჟის შესახებ. ამერიკის შეერთებულ შტატებში მიმდინარეობს სასამართლო დავა იმასთან დაკავშირებით, რომ ეს ტკბილეული გავლენას ახდენს ადამიანის დნმ-ზე და საკვებად უვარგისია,“- აღნიშნა ქეთი ასათიანმა.

საუბარი ეხება ბავშვებში პოპულარულ ტკბილეულს Skittles-ს, რომლის შესახებაც არსებობს ეჭვი, რომ ის საფრთხის შემცველია და დნმ-ის შეცვლის უნარი აქვს. გავლენიანი ამერიკული გამოცემის Today-ის ინფორმაციით, ჩატარებული კვლევებით დგინდება, რომ ტკბილეული დიდი რაოდენობით ტიტანის დიოქსიდს შეიცავს, რაც აღემატება ამერიკის სურსათის სააგენტოს მიერ დადგენილ ნორმას. ტიტანის დიოქსიდი გენოტოქსიკურად არის მიჩნეული. მისი ნაწილაკები ორგანიზმში გროვდება და შესაძლოა, უჯრედებში გენეტიკური მასალა დააზიანოს. მას, შესაძლოა, კიბოს გამომწვევი ეფექტიც ჰქონდეს და რეპროდუქციულ სისტემაზეც ნეგატიური გავლენა მოახდინოს.

წყარო: ​„იმედის დღე“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა უნდა იცოდეთ, როცა ბავშვის რაციონში თევზის ჩართვას აპირებთ

რა უნდა იცოდეთ, როცა ბავშვის რაციონში თევზის ჩართვას აპირებთ
თევზი ბავშვის ჯანმრთელობისთვის ერთ-ერთი ყველაზე სასარგებლო პროდუქტია, თუმცა მისი ყველა სახეობა ამ მხრივ ერთნაირი სულაც ​არ არის. ბავშვის რაციონში თევზის ჩართვას მშობლები დიდი სიფრთხილით ეკიდებიან, რადგან ყველამ კარგად იცის, თუ რა საფრთხეების წინაშე შეიძლება დადგეს ბავშვი, რომელიც მისი ასაკისა და ორგანიზმისთვის შეუფერებელ პროდუქტს მიირთმევს. ვერცხლისწყლით მოწამვლის შემთხვევების რიცხვის ზრდამ მშობლების შიშები გააორმაგა. მართალია, ბავშვთა კვებაში გამოსაყენებელი თევზის შერჩევისას დიდი სიფრთხილის გამოჩენა გმართებთ, მაგრამ ზედმეტი პანიკა საჭირო ნამდვილად არ არის.

თევზის მიერ ბავშვის ორგანიზმისთვის მოტანილი სარგებელი, მისი მირთმევით გამოწვეულ პოტენციურ რისკებს ბევრად აღემატება. ჯანმრთელობის გარკვეული საფრთხეების თავიდან ასაცილებლად კი, საჭიროა, უკეთ გაეცნოთ ბავშვთა კვების პრინციპებს. ჩვენს სტატიაში გესაუბრებით თევზის იმ ნაირსახეობებზე, რომლებიც თქვენი შვილების ჯანმრთელობისთვის არანაირ საფრთხეს არ წამოადგენენ. ისწავლეთ თევზის სწორად შერჩევა და შიში დაივიწყეთ. თუ უსაფრთხო პროდუქტს შეიძენთ, შეგიძლიათ მშვიდად იყოთ, რადგან ბავშვის ჯანმრთელობას ზიანი ნამდვილად არ მიადგება.

თევზის რომელი სახეობები ითვლება უსაფრთხოდ?

თევზების გარკვეული სახეობები დიდი რაოდენომით მეთილმერკურს შეიცავს. მეთილმერკური ვერცხლისწყლის ნაირსახეობაა, რომლის დიდი რაოდენობით მიღება ორგანიზმისთვის მომწამვლელია და ტვინის უჯრედების დაზიანებას იწვევს. განსაკუთრებით დიდი რაოდენობის მეთილმერკური ისეთი თევზების ორგანიზმში გვხვდება, რომლებიც დიდხანს ცოცხლობენ და აღნაგობითაც დიდები არიან, მაგ. ზვიგენი, ხმალთევზა და ა.შ. მსგავსი სახეობის თევზებით ადამიანი არ იკვებება.

თევზის ზოგიერთი სახეობა ვერცხლისწყალს მიზერული რაოდენობით შეიცავს და მისი მიღება აბსოლუტურად უსაფრთხოა როგორც ჩვილი ბავშვებისთვის, ასევე ორსული ქალბატონებისა და მეძუძური დედებისთვისაც. თევზი და ზღვისპროდუქტები, რომლებიც ვერცხლისწყალს მცირე რაოდენობით შეიცავს, შემდეგია: ორაგული, ტილაპია, ზღვის ქორჭილა, ლოქო, ხამანწკები და კრევეტები.

რა რაოდენობის თევზის მირთმევა ითვლება ნორმად?

ბავშვის ორგანიზმმა თევზის პროდუქტების მიღებით სარგებელი რომ ნახოს, თქვენს შვილს თევზი კვირაში 2-3-ჯერ მაინც უნდა მისცეთ. ყურადღება მიაქციეთ ულუფების მოცულობას, რადგან ბავშვს მოზრდილის ულუფას თუ მისცემთ, ამით მის ჯანმრთელობას მხოლოდ ზიანს მოუტანთ:

  • 6 წლამდე ბავშვებმა კვირაში 130-150 გრამამდე თევზი უნდა მიიღონ
  • 6-8 წლამდე ასაკის ბავშვს 180 გრამამდე თევზი მიეცით
  • 9 წლის ასაკიდან კი ბავშვს კვირაში 300-400 გრამამდე თევზი უნდა მისცეთ

დაიმახსოვრეთ, რომ ულუფების მოცულობა განსხვავებულია მდინარეში, ტბაში ან არხში დაჭერილი თევზის შემთხვევაში. თუ ბავშვს მდინარის ან ტბის თევზს აძლევთ, 6 წლამდე ასაკის პატარას ულუფის მოცულობა 60-80 გრამამდე შეუმცირეთ, უფრო მოზრდილი ასაკის ბავშვებს კი 90-100 გრამამდე თევზი უნდა მისცეთ. თუ ბავშვს აღნიშნული ტიპის თევზს აჭმევთ, იმავე კვირაში სხვა სახის თევზის მიწოდება ნებადართული არ არის.

რა უნდა ვიცოდეთ თინუსის შესახებ?

დაკონსერვებული თინუსის მირთმევა ყველას ძალიან უყვარს, რადგან მის მომზადებაში ბევრი დრო არ იხარჯება და გემოც შესანიშნავი აქვს. უბრალო თუ გრძელფარფლიანი თინუსის ორგანიზმში დიდი რაოდენობით ვერცხლისწყალი გროვდება. უბრალო თინუსი გრძელფარფლიანთან შედარებით ნაკლებ საზიანოა, თუმცა არ აქვს მნიშვნელობა რომელ მათგანს ჩართავთ ბავშვის კვების რაციონში, ნებისმიერ შემთხვევაში სიფრთხილის გამოჩენა გმართებთ. თუ ბავშვს თინუსს აჭმევთ, ზემოთ შემოთავაზებული ულუფების მოცულობა 2-ჯერ მაინც უნდა შეამციროთ.

რატომ უნდა ჩავრთოთ თევზი ბავშვის საკვებ რაციონში?

თევზი დიდი რაოდენობით შეიცავს ჯანსაღ ცილებს, რკინასა და მინერალებს. ანჩოუსები, ორაგული და სარდინები დიდი რაოდენობით ომეგა 3-ს შეიცავს. ეს სასარგებლო ცხიმი კი ტვინის უჯრედების განვითარებასა და გულის ჯანმრთელობის გაუმჯობესებას უწყობს ხელს. ზოგიერთი სახეობის თევზი, მაგ. ორაგული ვიტამინ D-საც შეიცავს.

როგორ შევაყვაროთ ბავშვს თევზი?

თევზი ყველა ბავშვისთვის საყვარელი საკვები პროდუქტი ნამდვილად არ არის. თუ აღმოაჩენთ, რომ თქვენს შვილს მისი მირთმევა არ სიამოვნებს, მოიძიეთ სხვადასხვა რეცეპტები და თევზის გემრიელი კერძები ხშირად მოამზადეთ. ბავშვს რომელიმე მათგანი აუცილებლად მოეწონება. 
მომზადებულია parents.​com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა
წაიკითხეთ სრულად