Baby Bag

„მიმდინარეობს სასამართლო დავა იმასთან დაკავშირებით, რომ ეს ტკბილეული გავლენას ახდენს ადამიანის დნმ-ზე და საკვებად უვარგისია,“- ენდოკრინოლოგი ქეთი ასათიანი

ენდოკრინოლოგმა ქეთი ასათიანმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ პოპულარული საბავშო ტკბილეულის Skittles-ის ირგვლივ ატეხილი აჟიოტაჟის შესახებ ისაუბრა:

„ინგლისელმა ბიოლოგმა, ნობელის პრემიის ლაურეატმა პიტერ მედავარმა განაცხადა: „გენეტიკა გულისხმობს, ხოლო ეპიგენეტიკა - განაგებს." წარმოიდგინეთ, რა რაოდენობის გენი არის წარმოდგენილი თითოეულ ჩვენგანში. თითოეული მათგანი მუდმივ მუშა მდგომარეობაში არ არის. ეპიგენეტიკას შესწევს უნარი გააქტიუროს განსაზღვრული რაოდენობა გენების და დანარჩენი რაოდენობა დათრგუნოს. გარე ფაქტორები არის კვება, სტრესი, ფიზიკური დატვირთვა. სწორედ ამ ფაქტორებს შესწევს უნარი ნაწილი გენებისა გააქტიუროს, ხოლო განსაზღვრული გენები კი მოსვენებულ მდგომარეობაში ამყოფოს.

კიდევ უფრო ნათელი რომ გახდეს ის, თუ რაზე ვსაუბრობთ და რა როლი აქვს ამაში კვებას, ეს მკაფიოდ შეიძლება ავხსნათ ფუტკრის ოჯახის მაგალითზე. წარმოიდგინეთ ფუტკრის ოჯახი, სადაც არის დედა ფუტკარი და მუშა ფუტკრები. მათ აქვთ აბსოლუტურად იდენტური გენეტიკური მასალა, თუმცა მუშა ფუტკრები უნაყოფოები არიან. ისინი მხოლოდ რამოდენიმე კვირას ცოცხლობენ. დედა ფუტკარი მუდმივად არის სკაში. იქიდან არ გამოდის, გამუდმებით დებს კვერცხებს, არის ნაყოფიერი. სხვაობა არის იმაში, რითი საზრდოობს დედა ფუტკარი და რითი მუშა ფუტკარი. მუშა ფუტკარი იკვებება ყვავილების მტვერით და ნექტარით, დედა ფუტკარი კი - მუშა ფუტკრების მიერ გამომუშავებული ე.წ. „სადედე რძით.“ დედა ფუტკრის რეპროდუქციული შესაძლებლობა განპირობებული არის იმით, თუ რას მიირთმევს ის.

ჩვენ მოვამზადეთ სიუჟეტი ერთ-ერთი ცნობილი ტკბილეულის გარშემო შექმნილი აჟიოტაჟის შესახებ. ამერიკის შეერთებულ შტატებში მიმდინარეობს სასამართლო დავა იმასთან დაკავშირებით, რომ ეს ტკბილეული გავლენას ახდენს ადამიანის დნმ-ზე და საკვებად უვარგისია,“- აღნიშნა ქეთი ასათიანმა.

საუბარი ეხება ბავშვებში პოპულარულ ტკბილეულს Skittles-ს, რომლის შესახებაც არსებობს ეჭვი, რომ ის საფრთხის შემცველია და დნმ-ის შეცვლის უნარი აქვს. გავლენიანი ამერიკული გამოცემის Today-ის ინფორმაციით, ჩატარებული კვლევებით დგინდება, რომ ტკბილეული დიდი რაოდენობით ტიტანის დიოქსიდს შეიცავს, რაც აღემატება ამერიკის სურსათის სააგენტოს მიერ დადგენილ ნორმას. ტიტანის დიოქსიდი გენოტოქსიკურად არის მიჩნეული. მისი ნაწილაკები ორგანიზმში გროვდება და შესაძლოა, უჯრედებში გენეტიკური მასალა დააზიანოს. მას, შესაძლოა, კიბოს გამომწვევი ეფექტიც ჰქონდეს და რეპროდუქციულ სისტემაზეც ნეგატიური გავლენა მოახდინოს.

წყარო: ​„იმედის დღე“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მშობლები ინსტინქტურად ამზადებთ შვილებს ვიღაცის სამსახურში ჩასაყენებლად, ეს არის შეცდომა. პირიქით, უთხარით, იქნებ თავისი საქმე მოიფიქრონ,“ - ფსიქოლოგი ზურა მხეიძე

ფსიქოლოგი ზურა მხეიძე მშობლებს ბავშვის ფანტაზიებისა და სურვილების მხარდაჭერისკენ მოუწოდებს და აღნიშნავს, რომ ბავშვს ამბიციები კი არ უნდა ჩავუხშოთ, არამედ გავუძლიეროთ:

„მშობლები ინსტინქტურად ამზადებთ შვილებს ვიღაცის სამსახურში ჩასაყენებლად. მე გითხარით, რომ ეს არის შეცდომა. პირიქით, უთხარით, იქნებ თავისი საქმე მოიფიქრონ. მაინც დაქირავებული იქნება, თუ ვერაფერს მოიფიქრებს, მაგრამ ჩარჩოს რატომ უწესებთ? რომ ვეუბნებით: „გასაუბრება რომ კარგად გაიარო, იქნებ მოეწონო და შენ აგიყვანონ.“ ვუთხრათ: „მოიცა რა, იქნებ შენ აიყვანო ის ტიპები.“ გაუჩინეთ ბავშვს ეს ამბიცია.“

ზურა მხეიძის თქმით, ბავშვმა საკუთარ იდეაზე ფიქრი და რეფლექსია მშობლის დახმარებით უნდა ისწავლოს:

„მე რომ ჩემს შვილებს გავუჩინე ამბიცია, გასაგებია, რომ სულელური აზრები მოაქვთ. ბავშვს უნდა ბიზნესის გაკეთება, მე რას გავაკეთებდი ამ დროს? ვეტყოდი, რომ ძალიან მაგარი იდეაა. საქმე რაშია იცით? მე რომ მომფიქრებოდა ასეთი რამ, თვითონ გავაკეთებდი ბიზნესს. ბავშვს ვეტყოდი: „მოდი, შენ მითხარი, რა გინდა და მე ხელს შეგიწყობ, რა გავაკეთოთ.“ თუ ბავშვს მოაქვს იდეა, ეგრევე ვანადგურებ ხოლმე, იმიტომ, რომ არარეალურ რამეს ამბობს. მაგ. მეუბნება: „გავხსნი მაღაზიას და მოვაწყობ.“ როგორ გახსნის მაღაზიას? ფართი არ აქვს. ბავშვი აღმოაჩენს, რომ ფართი სჭირდება. მერე ვეტყვი, რომ ვიყიდოთ-მეთქი. ვერ იყიდის, იმიტომ, რომ ფული არ აქვს. მერე ვთავაზობ, რომ დაიქირავოს ფართი. დაიწყებს ძებნას და ნახავს, რომ დაქირავებაც ძალიან ძვირი ჯდება. საიდან უნდა მოიტანოს ეს ყველაფერი? ანუ გაიჭედა ბავშვი.“

„მშობელი მიჰყვება შვილის იდეას და ის თვითონ ვერ ქაჩავს. ამის მერე ვეუბნები ბავშვს: ე.ი. ჯერ არ გეყო სწავლა. როდესაც სწორ იდეას მოიტან, მერე განახორციელებ.“ რატომ არ უნდა ვუთხრათ ბავშვს, რომ მის ასაკში ბიზნესის კეთებაზე ფიქრის დრო არ არის? ყველაზე კარგი პროგრამისტები და ჰაკერები თინეიჯერობის ასაკში არიან. არ ეშინია ბავშვს შეცდომების და ყველაფერს აჩხაკუნებს. შეიძლება ბავშვმა მიზანში მოარტყას. რატომ არ ახალისებთ ბავშვს? უთხარით, რომ დაგიმტკიცოთ, რისი გამოგონება შეუძლია. იქნებ რაღაც ისეთს გეუბნება ბავშვი, რომ მართლა მილიონერი ხდება. რატომ ეუბნები, რა დროს შენი ეგ არის? გაუშვი ბავშვი, თვითონ იფიქროს,“ - აღნიშნავს ზურა მხეიძე.

წყარო: ​აზროვნების აკადემია

წაიკითხეთ სრულად