Baby Bag

„მიმდინარეობს სასამართლო დავა იმასთან დაკავშირებით, რომ ეს ტკბილეული გავლენას ახდენს ადამიანის დნმ-ზე და საკვებად უვარგისია,“- ენდოკრინოლოგი ქეთი ასათიანი

ენდოკრინოლოგმა ქეთი ასათიანმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ პოპულარული საბავშო ტკბილეულის Skittles-ის ირგვლივ ატეხილი აჟიოტაჟის შესახებ ისაუბრა:

„ინგლისელმა ბიოლოგმა, ნობელის პრემიის ლაურეატმა პიტერ მედავარმა განაცხადა: „გენეტიკა გულისხმობს, ხოლო ეპიგენეტიკა - განაგებს." წარმოიდგინეთ, რა რაოდენობის გენი არის წარმოდგენილი თითოეულ ჩვენგანში. თითოეული მათგანი მუდმივ მუშა მდგომარეობაში არ არის. ეპიგენეტიკას შესწევს უნარი გააქტიუროს განსაზღვრული რაოდენობა გენების და დანარჩენი რაოდენობა დათრგუნოს. გარე ფაქტორები არის კვება, სტრესი, ფიზიკური დატვირთვა. სწორედ ამ ფაქტორებს შესწევს უნარი ნაწილი გენებისა გააქტიუროს, ხოლო განსაზღვრული გენები კი მოსვენებულ მდგომარეობაში ამყოფოს.

კიდევ უფრო ნათელი რომ გახდეს ის, თუ რაზე ვსაუბრობთ და რა როლი აქვს ამაში კვებას, ეს მკაფიოდ შეიძლება ავხსნათ ფუტკრის ოჯახის მაგალითზე. წარმოიდგინეთ ფუტკრის ოჯახი, სადაც არის დედა ფუტკარი და მუშა ფუტკრები. მათ აქვთ აბსოლუტურად იდენტური გენეტიკური მასალა, თუმცა მუშა ფუტკრები უნაყოფოები არიან. ისინი მხოლოდ რამოდენიმე კვირას ცოცხლობენ. დედა ფუტკარი მუდმივად არის სკაში. იქიდან არ გამოდის, გამუდმებით დებს კვერცხებს, არის ნაყოფიერი. სხვაობა არის იმაში, რითი საზრდოობს დედა ფუტკარი და რითი მუშა ფუტკარი. მუშა ფუტკარი იკვებება ყვავილების მტვერით და ნექტარით, დედა ფუტკარი კი - მუშა ფუტკრების მიერ გამომუშავებული ე.წ. „სადედე რძით.“ დედა ფუტკრის რეპროდუქციული შესაძლებლობა განპირობებული არის იმით, თუ რას მიირთმევს ის.

ჩვენ მოვამზადეთ სიუჟეტი ერთ-ერთი ცნობილი ტკბილეულის გარშემო შექმნილი აჟიოტაჟის შესახებ. ამერიკის შეერთებულ შტატებში მიმდინარეობს სასამართლო დავა იმასთან დაკავშირებით, რომ ეს ტკბილეული გავლენას ახდენს ადამიანის დნმ-ზე და საკვებად უვარგისია,“- აღნიშნა ქეთი ასათიანმა.

საუბარი ეხება ბავშვებში პოპულარულ ტკბილეულს Skittles-ს, რომლის შესახებაც არსებობს ეჭვი, რომ ის საფრთხის შემცველია და დნმ-ის შეცვლის უნარი აქვს. გავლენიანი ამერიკული გამოცემის Today-ის ინფორმაციით, ჩატარებული კვლევებით დგინდება, რომ ტკბილეული დიდი რაოდენობით ტიტანის დიოქსიდს შეიცავს, რაც აღემატება ამერიკის სურსათის სააგენტოს მიერ დადგენილ ნორმას. ტიტანის დიოქსიდი გენოტოქსიკურად არის მიჩნეული. მისი ნაწილაკები ორგანიზმში გროვდება და შესაძლოა, უჯრედებში გენეტიკური მასალა დააზიანოს. მას, შესაძლოა, კიბოს გამომწვევი ეფექტიც ჰქონდეს და რეპროდუქციულ სისტემაზეც ნეგატიური გავლენა მოახდინოს.

წყარო: ​„იმედის დღე“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვების ცხოვრებაში მარტო სწავლა არ არის, სწავლა ცხოვრების ერთი პატარა ნაწილია, ბავშვს მარტო სწავლით ნუ შევზღუდავთ,“ - შალვა ამონაშვილი

პედაგოგი შალვა ამონაშვილი „იმედის დღეში“ თანამედროვე ბავშვებთან მოძველებული პედაგოგიური მიდგომების გამოყენების არაეფექტიანობაზე საუბრობს და აცხადებს, რომ ავტორიტარული პედაგოგიკა თანამედროვე მოსწავლეებს ვერ გაუძლებს:

„ბავშვები ​ჰიპერაქტიურები კი არ არიან, მასწავლებლები არიან ჰიპერპასიურები. ბავშვი ახალია და პედაგოგიკა ძველია. რა ხდება ამ დროს? ბავშვი დაიშლება. არც მოსმენა უნდა, არც მასწავლებელი უყვარს. ეს ხდება ყველა კლასში. ​ავტორიტარული პედაგოგიკა ვერ გაუძლებს ამ ბავშვებს. უნდა შეიცვალოს მასწავლებლის ცნობიერება. ჩვენს სამინისტროს უნდა, რომ რეფორმები მოახდინოს, ხომ? სკოლაში არანაირი რეფორმა არ მოხდება, გინდა ათასი სახელმძღვანელო და პროგრამა შეცვალე, რეფორმა მასწავლების თავში უნდა მოხდეს. თუ მასწავლებლის თავში გარდასახვა არ მოხდა, გინდ კარგი წიგნი მიეცი და გინდ ცუდი.“

​შალვა ამონაშვილი აცხადებს, რომ მასწავლებელი მისი საქმიანობის შემოქმედებითობაში უნდა დავარწმუნოთ:

„მასწავლებელს უნდა შთავაგონოთ, რომ ის შემოქმედებითი არსებაა, პედაგოგიკა ხელოვნებაა. არც კი იცი, ბავშვი რას იზამს და შენ რითი უნდა უპასუხო. თუ მასწავლებელს ინსტრუქციები მივეცით და ის შეზღუდული იქნება, ბავშვი ინსტრუქციაში ვერ ჩაეტევა. მასწავლებელს უნდა მივცეთ კლასიკური იდეები, გოგებაშვილი, კორჩაკის იდეა ჩავუნერგოთ და არა რაღაც შტამპური ფსიქოლოგია და შტამპური გაგება გაკვეთილების. თუ ​მასწავლებელი ამას გაიგებს, ბევრი მათგანი, რა თქმა უნდა, აქეთკენ გადმოიხრება.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, ბავშვების ცხოვრება მხოლოდ სწავლისგან არ შედგება, რის გამოც მშობელმა მისი ყოველდღიურობა სწვალით არ უნდა შემოფარგლოს:

„ბავშვების ცხოვრებაში მარტო სწავლა არ არის, სწავლა ცხოვრების ერთი პატარა ნაწილია. თავად ცხოვრება ძალიან მდიდარი გარემოა. ბავშვს მარტო სწავლით ნუ შევზღუდავთ. მე მინდა მივმართო ქართველ მშობლებს, რომლებსაც დიდ პატივს ვცემ და მიყვარს, რომ გითხრათ ბავშვი გიყვარდეთ-მეთქი, ეს ცოტაა. ​მშობლებს ბავშვი უნდა უყვარდეთ ნაზად, ბავშვის სიყვარულს ცოდნა უნდა. არ შეიძლება ყვირილით გიყვარდეს ბავშვი, დასჯით გიყვარდეს, მუქარით გიყვარდეს. საჩუქრებითაც არ შეიძლება ბავშვი გიყვარდეს. საჩუქრით მოსყიდვას ბავშვი მიჰყავს გარეთ, ჩვენ კი არ გვიახლოვებს. ბავშვი ნდობით, ალერსით თუ გიყვარს, იმედით თუ გიყვარს, თუ გიყვარს ბავშვი იმით, რომ დროს ნახულობ მასთან სათამაშოდ, ახერხებ მასთან ერთად იყო სადმე, ეს სიყვარული სხვანაირი სიყვარული იქნება.“

​ჩვენ საჩუქრებში ვახრჩობთ ბავშვს, სათამაშოებში, ნებივრობებში და გვგონია, რომ ამოვწურეთ ჩვენი სიყვარული. თუ განსხვავებულად გვეყვარება, ბავშვი ჩვენი სულის ნაწილი გახდება, ახლა ხორცის ნაწილია. როდესაც დედა ეტყვის: „შვილო, შენი ჭირიმე, ერთად რამე გავაკეთოთ, გავისეირნოთ, მამას დავეხმაროთ,“ ბავშვი დედის სიტყვას დაიჯერებს და დაჯდება. ამ დროს აკადემიური მოსწრებაც უკეთესი იქნება. მოტივი უჩნდება ბავშვს. ჩვენ რასაც ვაკეთებთ, ხალისით ვაკეთებთ, თუ მოგვწონს. თუ მოტივი იძულებითია, მაშინ ხარისხიანი არ გამოდის. ბავშვიც ასეა, როდესაც უყვარს მასწავლებელი, დაჯდება და გააკეთებს სიყვარულით,“ - აღნიშნავს შალვა ამონაშვილი.

წყარო: ​იმედის დღე

წაიკითხეთ სრულად