Baby Bag

„მიმდინარეობს სასამართლო დავა იმასთან დაკავშირებით, რომ ეს ტკბილეული გავლენას ახდენს ადამიანის დნმ-ზე და საკვებად უვარგისია,“- ენდოკრინოლოგი ქეთი ასათიანი

ენდოკრინოლოგმა ქეთი ასათიანმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ პოპულარული საბავშო ტკბილეულის Skittles-ის ირგვლივ ატეხილი აჟიოტაჟის შესახებ ისაუბრა:

„ინგლისელმა ბიოლოგმა, ნობელის პრემიის ლაურეატმა პიტერ მედავარმა განაცხადა: „გენეტიკა გულისხმობს, ხოლო ეპიგენეტიკა - განაგებს." წარმოიდგინეთ, რა რაოდენობის გენი არის წარმოდგენილი თითოეულ ჩვენგანში. თითოეული მათგანი მუდმივ მუშა მდგომარეობაში არ არის. ეპიგენეტიკას შესწევს უნარი გააქტიუროს განსაზღვრული რაოდენობა გენების და დანარჩენი რაოდენობა დათრგუნოს. გარე ფაქტორები არის კვება, სტრესი, ფიზიკური დატვირთვა. სწორედ ამ ფაქტორებს შესწევს უნარი ნაწილი გენებისა გააქტიუროს, ხოლო განსაზღვრული გენები კი მოსვენებულ მდგომარეობაში ამყოფოს.

კიდევ უფრო ნათელი რომ გახდეს ის, თუ რაზე ვსაუბრობთ და რა როლი აქვს ამაში კვებას, ეს მკაფიოდ შეიძლება ავხსნათ ფუტკრის ოჯახის მაგალითზე. წარმოიდგინეთ ფუტკრის ოჯახი, სადაც არის დედა ფუტკარი და მუშა ფუტკრები. მათ აქვთ აბსოლუტურად იდენტური გენეტიკური მასალა, თუმცა მუშა ფუტკრები უნაყოფოები არიან. ისინი მხოლოდ რამოდენიმე კვირას ცოცხლობენ. დედა ფუტკარი მუდმივად არის სკაში. იქიდან არ გამოდის, გამუდმებით დებს კვერცხებს, არის ნაყოფიერი. სხვაობა არის იმაში, რითი საზრდოობს დედა ფუტკარი და რითი მუშა ფუტკარი. მუშა ფუტკარი იკვებება ყვავილების მტვერით და ნექტარით, დედა ფუტკარი კი - მუშა ფუტკრების მიერ გამომუშავებული ე.წ. „სადედე რძით.“ დედა ფუტკრის რეპროდუქციული შესაძლებლობა განპირობებული არის იმით, თუ რას მიირთმევს ის.

ჩვენ მოვამზადეთ სიუჟეტი ერთ-ერთი ცნობილი ტკბილეულის გარშემო შექმნილი აჟიოტაჟის შესახებ. ამერიკის შეერთებულ შტატებში მიმდინარეობს სასამართლო დავა იმასთან დაკავშირებით, რომ ეს ტკბილეული გავლენას ახდენს ადამიანის დნმ-ზე და საკვებად უვარგისია,“- აღნიშნა ქეთი ასათიანმა.

საუბარი ეხება ბავშვებში პოპულარულ ტკბილეულს Skittles-ს, რომლის შესახებაც არსებობს ეჭვი, რომ ის საფრთხის შემცველია და დნმ-ის შეცვლის უნარი აქვს. გავლენიანი ამერიკული გამოცემის Today-ის ინფორმაციით, ჩატარებული კვლევებით დგინდება, რომ ტკბილეული დიდი რაოდენობით ტიტანის დიოქსიდს შეიცავს, რაც აღემატება ამერიკის სურსათის სააგენტოს მიერ დადგენილ ნორმას. ტიტანის დიოქსიდი გენოტოქსიკურად არის მიჩნეული. მისი ნაწილაკები ორგანიზმში გროვდება და შესაძლოა, უჯრედებში გენეტიკური მასალა დააზიანოს. მას, შესაძლოა, კიბოს გამომწვევი ეფექტიც ჰქონდეს და რეპროდუქციულ სისტემაზეც ნეგატიური გავლენა მოახდინოს.

წყარო: ​„იმედის დღე“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვის ყველაზე დიდი შიში არის მშობლების სიკვდილის შიში,“ - ყარამან ფაღავა

„ბავშვის ყველაზე დიდი შიში არის მშობლების სიკვდილის შიში,“ - ყარამან ფაღავა

„პედიატრმა ყარამან ფაღავამ ბავშვების ცხოვრებაში დადებითი ემოციების მნიშვნელობაზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ კარგი განწყობა პატარების ჯანმრთელობაზე ძალიან დადებითად მოქმედებს:

„დადებითი ემოცია, კარგად ყოფნა ჯანმრთელობაზე და გამოჯანმრთელებაზეც მოქმედებს. კვლევებით დადგინდა, რომ დეპრივირებულ ბავშვებში, იმ ბავშვებში, რომლებსაც აკლიათ ალერსი, ყურადღება, ჩამორჩენილობა იყო ზრდაში. ​ასეთი ბავშვები უფრო ხშირად ავადდებოდნენ, აღინიშნებოდა ასევე გონებრივ განვითარებაში ჩამორჩენილობა, აგრესია უფრო მეტად იყო. ჩვილ ბავშვთა და ბავშვთა სახლებში მომვლელები არიან, არც საკვებს აკლებენ ბავშვებს, მაგრამ ალერსს აკლებენ. ვერ ერევა ერთი მომვლელი 12-15 ბავშვს. როგორც კი ბავშვები გაშვილდებიან, იმუნიტეტიც უუმჯობესდებათ და სიმაღლეშიც მატულობენ.“

ყარამან ფაღავამ მშობლებს ურჩია, რომ ბავშვებს სტრესი მაქსიმალურად შეუმსუბუქონ:

„პირველ რიგში, საჭიროა სტრესის მინიმალიზაცია. სტრესი ბავშვს აქვს სამ ადგილას: სკოლაში, ოჯახში, ეზოში ან გარემოში. ყველაზე დიდი სტრესი ბავშვისთვის არის ოჯახური სიტუაცია. თუ ოჯახში დაძაბულობაა, თუ ერთმანეთს უყვირიან მშობლები, ეს უდიდესი სტრესის გამოხატულებაა. მე უკვე აღარ ვლაპარაკობ ავად მოპყრობაზე ბავშვის მიმართ, როდესაც ეჩხუბებიან, შეურაცხყოფას აყენებენ, დასცინიან. ყველაზე დიდი შიში რა აქვთ ბავშვებს? ბავშვის ყველაზე დიდი შიში არის მშობლების სიკვდილის შიში. ყველაზე მეტად ბავშვს ეშინია მშობლების სიკვდილის. პატივცემულო მშობლებო, მიხედეთ თქვენს ჯანმრთელობას. შეწყვიტეთ სიგარეტის მოწევა, ხომ იცით, რომ ეს სიცოცხლეს გიმოკლებთ, მაინცდამაინც შვილის გაუბედურება გინდათ?! ​ასეთი სტრესები მინიმუმამდე უნდა დავიყვანოთ.“

ყარამან ფაღავას თქმით, ბავშვი აბსოლუტურად უსტრესოდ არ უნდა გაიზარდოს, რადგან მას სტრესის დაძლევის ცოდნა აუცილებლად სჭირდება:

„სულ უსტრესოდაც არ გამოდის. თუ ბავშვი უსტრესოდ გაიზარდა, სულ ოჯახში კი არ იქნება, საბავშვო ბაღში მივა, სკოლაში მივა. ეს ოჯახშია, რომ ყველაზე საყვარელი და ყველაზე მოსაფერებელია, გარეთ უკვე კონკურენციაა. სტრესს მიჩვეული უნდა იყოს ბავშვი და უნდა იცოდეს სტრესის დაძლევა. სხვათა შორის, მკურნალობაც სტრესის დაძლევას გულისხმობს. ​ოჯახში უნდა იყოს კარგი, თბილი გარემო, ნდობა უნდა იყოს. ერთმანეთს უნდა უნაწილებდნენ სიახლეებს, უნდა უთხრან, როგორ გადაწყვიტონ ესა თუ ის პრობლემა. ზოგჯერ ბავშვს პატარა პრობლემა აქვს, ჩვენ გვეჩვენება, რომ დიდი არაფერი, მაგრამ ბავშვისთვის ეს პრობლემაა. უნდა დავეხმაროთ მას პრობლემის გადაწყვეტაში.“

„საქმით უნდა იყოს დაკავებული ბავშვი. ​ყველაზე მთავარი ეს არის ალერსი. ზოგიერთს ჰგონია, რომ ზედმეტი ალერსით ბავშვი გაფუჭდება, არავითარ შემთხვევაში! ყველაფრის ნების მიცემა არ შეიძლება. უნდა ვუთხრათ ბავშვს: შვილო, ყველაზე მეტად შენ მიყვარხარ, შენზე უკეთესი არავინ მყავს, მაგრამ რაც არ შეიძლება, არ შეიძლება,“- აღნიშნულ საკითხებზე ყარამან ფაღავამ ტელეკომპანია „პულსის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო:​ „პულსი“

წაიკითხეთ სრულად