Baby Bag

„მიმდინარეობს სასამართლო დავა იმასთან დაკავშირებით, რომ ეს ტკბილეული გავლენას ახდენს ადამიანის დნმ-ზე და საკვებად უვარგისია,“- ენდოკრინოლოგი ქეთი ასათიანი

ენდოკრინოლოგმა ქეთი ასათიანმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ პოპულარული საბავშო ტკბილეულის Skittles-ის ირგვლივ ატეხილი აჟიოტაჟის შესახებ ისაუბრა:

„ინგლისელმა ბიოლოგმა, ნობელის პრემიის ლაურეატმა პიტერ მედავარმა განაცხადა: „გენეტიკა გულისხმობს, ხოლო ეპიგენეტიკა - განაგებს." წარმოიდგინეთ, რა რაოდენობის გენი არის წარმოდგენილი თითოეულ ჩვენგანში. თითოეული მათგანი მუდმივ მუშა მდგომარეობაში არ არის. ეპიგენეტიკას შესწევს უნარი გააქტიუროს განსაზღვრული რაოდენობა გენების და დანარჩენი რაოდენობა დათრგუნოს. გარე ფაქტორები არის კვება, სტრესი, ფიზიკური დატვირთვა. სწორედ ამ ფაქტორებს შესწევს უნარი ნაწილი გენებისა გააქტიუროს, ხოლო განსაზღვრული გენები კი მოსვენებულ მდგომარეობაში ამყოფოს.

კიდევ უფრო ნათელი რომ გახდეს ის, თუ რაზე ვსაუბრობთ და რა როლი აქვს ამაში კვებას, ეს მკაფიოდ შეიძლება ავხსნათ ფუტკრის ოჯახის მაგალითზე. წარმოიდგინეთ ფუტკრის ოჯახი, სადაც არის დედა ფუტკარი და მუშა ფუტკრები. მათ აქვთ აბსოლუტურად იდენტური გენეტიკური მასალა, თუმცა მუშა ფუტკრები უნაყოფოები არიან. ისინი მხოლოდ რამოდენიმე კვირას ცოცხლობენ. დედა ფუტკარი მუდმივად არის სკაში. იქიდან არ გამოდის, გამუდმებით დებს კვერცხებს, არის ნაყოფიერი. სხვაობა არის იმაში, რითი საზრდოობს დედა ფუტკარი და რითი მუშა ფუტკარი. მუშა ფუტკარი იკვებება ყვავილების მტვერით და ნექტარით, დედა ფუტკარი კი - მუშა ფუტკრების მიერ გამომუშავებული ე.წ. „სადედე რძით.“ დედა ფუტკრის რეპროდუქციული შესაძლებლობა განპირობებული არის იმით, თუ რას მიირთმევს ის.

ჩვენ მოვამზადეთ სიუჟეტი ერთ-ერთი ცნობილი ტკბილეულის გარშემო შექმნილი აჟიოტაჟის შესახებ. ამერიკის შეერთებულ შტატებში მიმდინარეობს სასამართლო დავა იმასთან დაკავშირებით, რომ ეს ტკბილეული გავლენას ახდენს ადამიანის დნმ-ზე და საკვებად უვარგისია,“- აღნიშნა ქეთი ასათიანმა.

საუბარი ეხება ბავშვებში პოპულარულ ტკბილეულს Skittles-ს, რომლის შესახებაც არსებობს ეჭვი, რომ ის საფრთხის შემცველია და დნმ-ის შეცვლის უნარი აქვს. გავლენიანი ამერიკული გამოცემის Today-ის ინფორმაციით, ჩატარებული კვლევებით დგინდება, რომ ტკბილეული დიდი რაოდენობით ტიტანის დიოქსიდს შეიცავს, რაც აღემატება ამერიკის სურსათის სააგენტოს მიერ დადგენილ ნორმას. ტიტანის დიოქსიდი გენოტოქსიკურად არის მიჩნეული. მისი ნაწილაკები ორგანიზმში გროვდება და შესაძლოა, უჯრედებში გენეტიკური მასალა დააზიანოს. მას, შესაძლოა, კიბოს გამომწვევი ეფექტიც ჰქონდეს და რეპროდუქციულ სისტემაზეც ნეგატიური გავლენა მოახდინოს.

წყარო: ​„იმედის დღე“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„როდესაც ბავშვი ბრაზს განიცდის, მას შიშის განცდაც ეუფლება. ამ დროს ბავშვებს საღად ფიქრი უძნელდებათ,“ - ფსიქოლოგი ხათუნა დოლიძე

„როდესაც ბავშვი ბრაზს განიცდის, მას შიშის განცდაც ეუფლება. ამ დროს ბავშვებს საღად ფიქრი უძნელდებათ,“ - ფსიქოლოგი ხათუნა დოლიძე

ფსიქოლოგმა ხათუნა დოლიძემ ბავშვებში ბრაზის მართვის უნარების ჩამოყალიბებაზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„როდესაც ბავშვი ბრაზს განიცდის, მას შიშის განცდაც ეუფლება. ფიზიოლოგიური ცვლილებები, რაც ამ დროს ორგანიზმში ხდება, გონებას იმდენად იპყრობს, რომ ბავშვებს საღად ფიქრი უძნელდებათ. ბავშვების უმეტესობას სჭირდება უფროსების დახმარება იმისთვის, რომ მართოს ბრაზი, დამშვიდდეს, დაარეგულიროს ნერვული სისტემა. მნიშვნელოვანია უფროსის მხრიდან იმის ძიება, თუ რა ამშვიდებს და რა აღადგენს ბავშვის ნერვულ ბალანსს. პირველი დახმარება ბავშვებისთვის არის მშობლის მხრიდან სიმშვიდის შენარჩუნება.“

ხათუნა დოლიძემ აღნიშნა, რომ ბავშვის სიბრაზეს მშობელი მოთმინებით უნდა შეხვდეს:

„როდესაც ბავშვი ბრაზობს და ის უყურებს მშობელს, რომელმაც ასევე დაკარგა კონტროლი, ეს კიდევ უფრო ამძაფრებს მის შიშს. მშობლები უნდა იყვნენ გზის გამკვალავები. ბავშვები მშობლის იმედად არიან. როდესაც უფროსი ვერ უმკლავდება ამ ძლიერ ემოციებს და კარგავს კონტროლს, მაშინ რატომ ბრაზდება ის ბავშვზე, როდესაც ის იმავეს ვერ აკეთებს?!“

„საუკეთესო იარაღი ბრაზის მართვის სწავლების არის ემპათიით მოსმენა. ამით არამხოლოდ ემოციურ მხარდაჭერას აღმოვუჩენთ ბავშვს, არამედ ვუმტკიცებთ რწმენას, რომ უარყოფით ძლიერ ემოციებთან გამკლავება შესაძლებელია,“- აღნიშნულ საკითხზე ხათუნა დოლიძემ საქართველოს პირველი არხის ეთერში ისაუბრა.

წყარო:​ „საქართველოს პირველი არხი“

წაიკითხეთ სრულად