რატომ უნდა მივცეთ ბავშვს ჭამის დროს დასვრის უფლება?

​​პედაგოგი და ფსიქოლოგი შალვა ამონაშვილი „იმედის დღეში“ თანამედროვე ბავშვებთან ურთიერთობის და მათთან გამოყენებული სწავლების ახალი მეთოდების შესახებ საუბრობს. ის აღნიშნავს, რომ ბავშვებს ფიქრი არ უყვართ და ისინი დაფიქრებას უნდა მივაჩვიოთ:

„ბავშვის წესი ასეთია: არ ფიქრობს და ამბობს. კითხვას რომ აძლევს მასწავლებელი, ბავშვს არც ესმის რა იკითხა და ხელს იწევს უკვე, განსაკუთრებით პირველ კლასში. მას ხელის აწევა უფრო მნიშვნელოვნად მიაჩნია. ბავშვი ხომ უნდა შევაჩვიოთ, რომ ჯერ მოიფიქროს. ბავშვს თითებს ვუჩვენებ, ჯერ ერთს, მერე ორს, მერე ისევ ორს, ის კი სამს იძახის. შემდეგ ვაფრთხილებ, რომ ჯერ დაინახოს და მერე თქვას, მაგრამ სწრაფად. ენა არ უნდა გისწრებდეს. ჩვენი ცხოვრების მრავალი შეცდომა ენით არის გამოწვეული.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, როდესაც მასწავლებელი კითხვას სვამს, ბავშვებმა მას პასუხები ჩუმად უნდა გასცენ, რათა კლასმა მოტივაცია არ დაკარგოს:

„როდესაც პასუხი უნდა მივიღოთ, თუ ერთი ბავშვი ხმამაღლა იტყვის, სხვა ბავშვებისთვის ეს ამოცანა დაკარგავს მნიშვნელობას. თუ ბავშვი მოდის ჩემთან და სწორ პასუხს ჩურჩულით მეტყვის, მივხვდები, რომ ის ძლიერია. ამიტომ, უნდა დავაბნიო ბავშვი, უფრო მეტ სიძნელეს შევაჭიდო. ვეტყვი, რომ არ არის მართალი და კიდევ გადაამოწმოს, ასე ავუმაღლებ თამასას. თუ ვინმეს უჭირს და მეჩურჩულება, მას მისახვედრ კითხვას მივცემ. ასე გამოვა, რომ ერთი გაკვეთილი ყველასთვის ცალ-ცალკე გაკვეთილია.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, მთავარია, რომ ბავშვს აზროვნების წესი განვუვითაროთ:

„თუ ჩვენ ბავშვს არ განვუვითარეთ აზროვნების წესი, ის ბევრს ვერაფერს მოიგებს ცხოვრებაში. მიხვედრა, განცდა, სწრაფად ამოხსნა, ძლიერი ინტერესის გაჩენა, ეს ყველაფერი აზროვნების ატრიბუტიკაა. ამას ვცდილობ ბავშვებთან. ასეთი გაკვეთილი 100 რომ ჩავუტარო, ბავშვები სულ სხვა გახდებიან. ბავშვს სითამამე უნდა შესძინო, უნდა უთხრა: „შენ ნუ გეშინია!“ ბავშვს უნდა ურჩიო, რომ მოესიყვარულოს მაგალითს, ჯადოსნურ კვადრატს, საკუთარ თავს უთხრას: „მე მათემატიკოსი ვარ, მე მიყვარს სიძნელე.“ მე გავამხნევე ბავშვი, რომ არ გამემხნევებინა ბავშვები, ბევრი ამოცანას ვერ გაიგებდა.“

„თანამედროვე ბავშვები ჩემი თაობის ბავშვებისგან განსხვავდებიან. მეც ხომ ვიყავი მეოთხე კლასში, მე ასეთ დავალებას მასწავლებელი ვერ მომცემდა, განა იმიტომ, რომ ვერ მოძებნიდა. მე ვერ ამოვხსნიდი, ის ვერ მიმიყვანდა ამ დონემდე. თითქოს ჭკვიანი კაცი ვარ, მაგრამ მე სხვა თაობა ვარ. თანამედროვე ბავშვების აზროვნება უფრო დაწინაურებულია, ამათ უფრო მეტი ნიჭიერება მოაქვთ, ვიდრე ჩემმა თაობამ მოიტანა. ეს თაობა უნდა იყოს არა მომხმარებელი, არამედ მწარმოებელ-შემქმნელი, აღმომჩენი. ამ ახალ თაობას როგორი პედაგოგიკა უნდა? გამოადგებათ თითის ქნევის პედაგოგიკა, ნიშნების პედაგოგიკა? აბა გაკვეთილი მომიყევიო, ამის პედაგოგიკა გამოადგებათ? არა! ახალ ბავშვს ახალი პედაგოგიკა უნდა. ახალი პედაგოგიკა წიგნებში კი არ არის, მასწავლებლის სულში და გულშია,“ - აღნიშნავს შალვა ამონაშვილი.

წყარო: ​იმედის დღე