რა უარყოფით ზეგავლენას ახდენს ბავშვზე ჯანჯღარით დაძინება და როგორი უნდა იყოს ძილის წინა რუტინა, რათა ბავშვს სწორი ძილის რეჟიმი ჩამოუყალიბდეს? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ნევროლოგი ნინო თარხნიშვილი.
- ქალბატონო ნინო, ხშირად მშობლები პატარებს ჯანჯღარით აძინებენ, რამდენად მიზანშეწონილია ეს ბავშვის ჯანმრთელობისთვის?
- ბავშვების ჯანჯღარით, ზედმეტი რწევით დაძინება აბსოლუტურად მიუღებელია, განსაკუთრებით ჩვილ ბავშვთა ასაკში. აღნიშნულ ასაკში კისრის კუნთები სუსტია, ხოლო თავის ტვინი მყიფე. თუ ბავშვი ძლიერად ირყევა, მყიფე ტვინი იწყებს წინ და უკან მოძრაობას თავის ქალის შიგნით, რაც იწვევს სისხლჩაქცევის განვითარებას - ეს მდგომარეობა ცნობილია ე.წ. ნანჯღრევი ბავშვის სინდრომის სახელწოდებით ( Shaken baby syndrome). სამწუხაროდ, აღნიშნული მოქმედება ხორციელდება მშობლების ან/და აღმზრდელების მიერ, როდესაც ცდილობენ მტირალი ბავშვის გაჩუმებას და რეალურად წარმოადგენს ძალადობის ფაქტს. ამ ტიპის დაზიანება ვითარდება არა მხოლოდ მიზანმიმართული ნჯღრევა-რყევით, არამედ თავის დარტყმით ან მიჯახებით რაიმე მყარ ზედაპირზე. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებში ტიპიურად ვითარდება სუბდურული ან/და სუბარაქნოიდული ჰემატომა და ბილატერალური რეტინული ჰემორაგია, შესაძლებელია თანხლებული იყოს სხვადასხვა ლულოვანი ძვლების მოტეხილობით.
- შესაძლოა თუ არა ჯანჯღარით დაძინებამ შეაფერხოს ბავშვის სწორი განვითარება და რაიმე დაუზიანოს?
- მშობლებს და აღმზრდელებს აუცილებლად უნდა ახსოვდეთ, რომ თუნდაც მცირე რყევამ შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტვინის შეუქცევადი დაზიანება, შესაძლებელია ფატალური გამოსავალიც - ლეტალობა საშუალოდ 20-25 %-ია. ბავშვებს შესაძლებელია განუვითარდეთ ნაწილობრივი ან სრული სიბრმავე, ლეთარგია, აგზნება, რესპირაციული პრობლემები, ცნობიერების დათრგუნვა. საბოლოო გამოსავალი დამოკიდებულია ტვინის დაზიანების ხარისხზე და შემდგომში შესაძლებელია გამოიხატოს განვითარების შეფერხება, დასწავლისა და ქცევის პრობლემები, ეპილეფსიური გულყრები, მძიმე უნარშეზღუდულობა/ცერებრული დამბლა, ჰიდროცეფალია, სმენის დაკარგვა.
სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია აღნიშნული საკითხის შესახებ ინფორმაციის ფართოდ გავრცელება, განსაკუთრებით ახალგაზრდა მშობლებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ ბავშვის ძლიერი რყევის რისკებისა და საფრთხის შესახებ.
- ეტლით რწევაზე რომ ვისაუბროთ...
- რაც შეეხება ძილის დროს ეტლით რწევას, მსუბუქი რწევა დასაშვებია, თუმცა აუცილებლად უნდა გვახსოვდეს რისკების შესახებ. ძილის სწორი რეჟიმის ჩამოყალიბება ძალიან მნიშვნელოვანია, განვახორციელოთ ჩვილობის ასაკიდან და შევეცადოთ მივაჩვიოთ თანდათანობით დამოუკიდებლად დაძინებას, ძილის შებრუნებას. სასურველია ძილის განრიგი იყოს რეგულარული, დავნერგოთ ე.წ. ძილის რუტინა - თანმიმდევრული მოქმედებები, ძილის წინა პერიოდში.
6 თვის ასაკიდან უნდა შევეცადოთ კვება ამოვიღოთ ძილის წინ რუტინული აქტივობებიდან;
საძინებელში უნდა იყოს ხელსაყრელი გარემო - სუსტი სინათლე, სიგრილე, სიმშვიდე;
ბავშვი დასაძინებლად უნდა დაწვეს მაშინ, როდესაც ეძინება, მაგრამ ფხიზელ მდგომარეობაში;
შევეცადოთ ბავშვმა დამოუკიდებლად დაიძინოს;
საჭიროა დილით დღის სინათლის შეღწევადობა საძინებელ ოთახში;
თუ მშობლისთვის რთულია ბავშვის ტირილისა და პროტესტის მიმართ იყოს ტოლერანტული, თანდათან უნდა შეაჩვიოს ბავშვი დამოუკიდებლად დაძინებას;
საჭიროების შემთხვევაში შესაძლებელია ფსიქოლოგის ჩართულობაც.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ექვს თვეზე მეტი ასაკის ბავშვი ღამის თორმეტიდან დილის 6-8 საათამდე არ უნდა იკვებებოდეს,“ - პედიატრი ივანე ჩხაიძე
პედიატრმა ივანე ჩხაიძემ წლამდე ასაკის ბავშვებში ჭარბწონიანობის პრობლემაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ხელოვნურ კვებაზე მყოფი ბავშვის რაციონის კონტროლი მნიშვნელოვანია:
„დედის რძის შემადგენლობის განსაზღვრა იყო ძალიან მოდაში. ეს დავივიწყეთ 20 წელზე მეტია. არცერთი დედის რძე ბავშვისთვის არ არის არასასურველი, არ არის მავნე. წლამდე ასაკის ბავშვი თუ ხელოვნურ კვებაზეა, უნდა იყოს განსაზღვრული ამ ხელოვნურ საკვებში რამდენია მოცულობა რძის. თუ ბავშვი დამატებით კვებას იღებს, უნდა განისაზღვროს რა არის კვების ძირითადი შემადგენელი: ბოსტნეულის პიურე თუ ფაფა? თუ ბავშვი დღეში 2-3-ჯერ იღებს ფაფებს და ჭარბი წონა აქვს, ეს ის წონაა, რომელსაც დედა უწყობს ხელს კვებით.“
ივანე ჩხაიძის თქმით, წლამდე ასაკში კვების ფიქსირებული რაოდენობა აუცილებელია:
„კვების ამოგდება არ შეიძლება. წლამდე ასაკში ჩვენ ფიქსირებული გვაქვს კვების რაოდენობა. იქ რაოდენობას ვერ ამოიღებ. ექვს თვემდე ბავშვმა საშუალოდ თვეში 800 გრამამდე უნდა მოიმატოს. 6 თვიდან 12 თვემდე ტემპი იკლებს და საშუალოდ 400 გრამია მატება თვეში. ერთი წლის შემდეგ ბავშვმა ყოველ წელს საშუალოდ უნდა მოიმატოს ორი კილოგრამი. წლამდე ასაკში ბავშვმა დღეში უნდა მიიღოს 1 ლიტრი საკვები.“
„ღამით კვება გასუქებისთვის სახიფათოა იმ შემთხვევაში თუ ბავშვს ხელოვნურ საკვებს აძლევთ, აძლევთ ფაფას ან მაწონს ღამით. თუ ძუძუთი კვებაზეა საუბარი, ეს სახიფათო არაა. ღამე არის პაუზის აუცილებლობა. ექვს თვეზე მეტი ასაკის ბავშვი ღამის თორმეტიდან დილის 6-8 საათამდე არ უნდა იკვებებოდეს. ამ პერიოდში უნდა იყოს პაუზა,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ივანე ჩხაიძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.