Baby Bag

ძვირადღირებული საჩუქრების ინტენსიურად ჩუქების შემთხვევაში, არსებობს მუდმივ მოთხოვნილებაში გადაზრდის რისკი

ძვირადღირებული საჩუქრების ინტენსიურად ჩუქების შემთხვევაში, არსებობს მუდმივ მოთხოვნილებაში გადაზრდის რისკი

სკოლის დამთავრების ან გამოცდების ჩაბარების შემდეგ ძვირადღირებული ნივთების ჩუქებით, ვუკარგავთ თუ არა მოტივაციას შვილებს, თვითონ მიაღწიონ მიზანს, ხომ არ წარმოადგენს ეს დამოუკიდებლობის შეზღუდვას? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პრაქტიკოსი ქცევითი თერაპევტი, სუპერვაიზერი, ფსიქოლოგიის მაგისტრი, მაკო გაგნიძე.

- ხშირად, როდესაც შვილი ამთავრებს სკოლას, ან წარმატებით ასრულებს გამოცდებს, მშობლები ასაჩუქრებენ ძვირადღირებული ნივთებით (მაგალითად, მანქანა) რამდენად მიზანშეწონილია ეს მათთვის, ვუკარგავთ თუ არა მოტივაციას, თვითონ მიაღწიონ მიზანს?

- როგორ ფიქრობთ, რატომ ვჩუქნით ერთმანეთს საჩუქრებს? რას ვასწავლით ბავშვებს, როდესაც მათ სიურპრიზს ვუმზადებთ, ან ვაძლევთ შესაძლებლობას საჩუქარი გაუკეთონ ოჯახის წევრებს და მეგობრებს? აღნიშნულის გაცემა სოციალური ცხოვრების განუყოფელი ნაწილია, ამით გვინდა ვაჩვენოთ, რომ ადამიანი ჩვენთვის ძვირფასია, ვზრუნავთ მასზე და შეძლებისდაგვარად ვაძლევთ იმას, რაც მისთვის სასურველია, რაზეც ოცნებობს. ეს არის ის, რასაც საკუთარი სურვილით ვჩუქნით ადამიანებს, რათა გავახაროთ და ვასიამოვნოთ, ეს ნიშნავს ერთმანეთისთვის ბედნიერების, სიხარულის, აღფრთოვანების მინიჭებას, ყოველგვარი დამსახურების და პირობების გარეშე.
თავის მხრივ, რა თქმა უნდა, მისი ემოციური არსი ხშირად უფრო მნიშვნელოვანი და ღრმაა, ვიდრე მატერიალური. მშობლებსა და შვილებს შორის ფსიქოლოგია გარკვეულწილად პირობების და წესების არსებობას ითვალისწინებს, ასე ვთქვათ, ურთიერთშეთანხმებითი ფორმით, რომელთა შესრულების შემდეგ ბავშვი იღებს ჯილდოს. ეს გარკვეულწილად დაკავშირებულია მოტივაციასთან. არსებობს ორი სახის მოტივაცია: შინაგანი და გარეგანი. როცა მშობელი ბავშვს ეუბნება - „თუ გამოცდას ჩაბარებ, გიყიდი მანქანას“, ეს არის მოტივაციის ყველაზე გავრცელებული ფორმა, გარეგანი მოტივაცია, როცა ადამიანი ამა თუ იმ ქმედებას ასრულებს გარეგანი ზემოქმედების, ჯილდოს მიღების გამო. ასეთი მოტივაცია არის ხანმოკლე და არაეფექტური. წარმატების მიღწევა მხოლოდ ამით ვერ ხერხდება, ან თუ ხერხდება ხანმოკლე დროით. შინაგანი მოტივაციის საყრდენ ფაქტორებს წარმოადგენს: მოთხოვნილება, ინტერესი, შინაგანი განწყობა. წარმმართველი პროცესია ადამიანის შინაგანი მდგომარეობა.
სწორედ ამიტომ მშობლის მიზანი უნდა იყოს შინაგანი მოტივაციის ამაღლება, რაც არის ხანგრძლივ დროზე ორიენტირებული, მიზნობრივი, რითიც ადამიანი სწავლობს საკუთარი ინტერესებისა და სურვილების დაკმაყოფილებას.
ის, თუ რისი ჩუქება შეიძლება და რისი არა, ეს ერთმნიშვნელოვნად ინდივიდუალური საკითხია, მთავარია, რომ საჩუქარი იყოს საჩუქარი და არა მანიპულირების საშუალება, ვალის მოხდა ან რაღაცის კომპენსირება. ძვირადღირებული საჩუქრების ინტენსიურად ჩუქების შემთხვევაში, არსებობს მუდმივ მოთხოვნილებაში გადაზრდის რისკი.
- როგორ უნდა ვაჩუქოთ შვილს საჩუქარი, რომ მასზე დადებითად აისახოს და არა პირიქით, დამოუკიდებლობა დავუკარგოთ?
- ზოგადად საჩუქრის ჩუქების აქტი არის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი, ცხოვრების კმაყოფილებისა და კეთილდღეობის განცდის თვალსაზრისით. ადამიანები, რომლებიც ხშირად აკეთებენ საჩუქრებს, თავს უფრო ბედნიერებად გრძნობენ. რაც შეეხება შვილისთვის საჩუქრის სწორად შერჩევას, დღეს რთულია თანამედროვე მოზარდების გაოცება, თუმცა თუ დეტალურად შევისწავლით მის ხასიათს, ინტერესებს, ჰობის, მისთვის ისეთი ძვირფასი საჩუქრის შერჩევასაც შეძლებთ, რომელიც არ საჭიროებს მნიშვნელოვან მატერიალურ ხარჯებს. საჩუქარი შესაძლოა, არ იყოს მატერიალურად ძვირი, თუმცა, როგორც ზემოთ აღვნიშნე, ჰქონდეს დიდი ემოციური მნიშვნელობა. ასევე მნიშვნელოვნად მიიჩნევა, მას ჰქონდეს გარკვეულწილად სიმბოლური დატვირთვა და რა თქმა უნდა, შერჩეული იყოს საჭიროების, ასაკის გათვალისწინების მიხედვით.
- ზოგიერთ მშობელს სჩვევია ფრაზა - ჩემს ხარჯზე ცხოვრობ და რასაც გეტყვი, ისე უნდა გააკეთო. როგორ აისახება ეს მათ ფსიქიკაზე?

- ​რა თქმა უნდა, მსგავსი გამონათქვამი მშობლის მხრიდან, შვილის მიმართ ნამდვილად არასასიამოვნოა და არაკეთილგანწყობილ დამოკიდებულებას, უპატივცემულობას გამოხატავს. ხშირად მშობელი უკმაყოფილოა საკუთარი შვილით და სურს მისი ცხოვრების გზა თავად განკარგოს, რაც გაუმართლებელია. აღნიშნული ფაქტი წარმოადგენს მშობლის მიერ შვილის პიროვნებად არაღიარებას. 
რა ასაკისაც არ უნდა იყოს შვილი, შესაძლოა, მშობლის მხარდაჭერა მისთვის ცხოვრების გარკვეულ ეტეპებზე მნიშვნელოვანი გახდეს, როგორც ფსიქოლოგიური ასევე მატერიალური, თუმცა ეს არ ზღუდავს მის ინდივიდუალიზმს. შესაძლოა, მშობლის და შვილის მოსაზრებები და ხედვები ერთმანეთს არ ემთხვეოდეს, რაც სრულიად ნორმალურია. მატერიალური თუ ფსიქოლოგიური მხარდაჭერის სანაცვლოდ მშობლისგან მსგავსი მოთხოვნა ყოველგვარ საფუძველს მოკლებული და უსამართლოა, გარკვეულწილად შეიცავს ფსიქოლოგიური ძალადობის ელემენტებს, რაც შესაძლოა საფუძვლად დაედოს სხვადასხვა სახის ფსიქლოგიურ პრობლემებს.

მიეცით შვილებს შეცდომების დაშვების უფლება, დაე, თავად აგონ პასუხი საკუთარ შეცდომებზე და აიღონ პასუხისმგებლობა გადაწყვეტილებებზე, ამასთან, მშობელთან მეგობრული ურთიერთობა ეხმარება შვილს მომავალი ცხოვრების წარმართვაში. მას უნდა შეეძლოს ნებისმიერ დროს გაუზიაროს მშობელს საკუთარი წუხილი, გულისტკივილი და მისი მხრიდან მიიღოს არა სასჯელი და კრიტიკა, არამედ მხარდაჭერა და თანადგომა. მნიშვნელოვანია გარემო, სადაც არსებობს წესებიც, აკრძალვებიც, მაგრამ მშობლები უსმენენ შვილს, აქვთ მისი უპირობო სიყვარული და მიმღებლობა, ესაუბრებიან მას და აფასებენ, როგორც პიროვნებას.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედებ​ის ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„შეუზღუდეთ, ლიმიტი დაუწესეთ, წინასწარ შეუთანხმდით ბავშვს, რომ ზედმეტად არ შეიწოვოს ტელეფონმა,“- დეკანოზი საბა ჭიკაიძე ეკრანდამოკიდებულების პრობლემაზე

„შეუზღუდეთ, ლიმიტი დაუწესეთ, წინასწარ შეუთანხმდით ბავშვს, რომ ზედმეტად არ შეიწოვოს  ტელეფონმა,“- დეკანოზი საბა ჭიკაიძე ეკრანდამოკიდებულების პრობლემაზე

დეკანოზმა საბა ჭიკაიძემ ეკრანდამოკიდებულების პრობლემაზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„დღეს ყველა ბავშვს, ყველა მოზარდს ხელში ტელეფონი უჭირავს. მე ბევრჯერ მისაუბრია მშობლებთან, რომლებიც ძალიან აგრესიულები არიან შვილებთან მიმართებაში და მითქვამს: ჩვენ დროს რომ ყოფილიყო მსგავსი შესაძლებლობა, ჩვენ ვერ გავუძლებდით ამ ცდუნებას. ეს ძალიან რთულია ბავშვისთვის. მშობლებო, თქვენ მოგმართავთ უპირველეს ყოვლისა. ნუ იქნებით ძალიან რადიკალურები,დაუწესეთ რაღაც საზღვრები, დრო თქვენს შვილებს. მაგალითად, „გქონდეს ტელეფონი და ითამაშე ერთი საათის განმავლობაში.“ შემდეგ ჩამოართვით. შეუთანხმით ბავშვს წინასწარ. ნუ გადაუკეტავთ ბოლომდე ჟანგბადს. ამ შეთანხმების მიხედვით იმოქმედეთ. როდესაც შენ დაიცავ შეთანხმების წესებს, თავიდან შეიძლება ბავშვმა გააპროტესტოს. შენ შეახსენე მშვიდად: „ჩვენ ხომ შევთანხმდით?! საათს შეხედე, ეს დრო გავიდა.“ შემდეგ მოთმინებით დაელოდება ბავშვი დროს, როდესაც კვლავ ექნება ტელეფონით თამაშის შესაძლებლობა.

ამასობაში ის თავისუფალი დრო ჯანსაღად უნდა დაიტვირთოს. ან ეზოში გავიდეს, ბავშვებთან ითამაშოს. დღეს ეს ძალიან დიდი კომფორტი გახდა. ძალიან ბევრ უბანში ეზოები აღარ აქვთ ბავშვებს. ან წიგნი წაიკითხოს ბავშვმა რამე, სახლში რაღაც ჯანსაღი თამაშით გაერთოს. სხვანაირად არ გამოვა, ჩემო ძვირფასებო. ბოლომდე ვერ შევუზღუდავთ ბავშვებს ამ საშუალებას, ვერ ვიზამთ ამას. ჩემს ბავშვობაში სათამაშო შემოვიდა: მგელი იყო და კვერცხებს იჭერდა. მერე ნელ-ნელა ჩქარდებოდა თამაშის ტემპი. ვისაც ჰქონდა ეს სათამაშო, ყველა იმას შევნატროდით. თუ ჩვენც შევიძენდით, ვიყავით ძალიან ბედნიერები. ღამეც კი ვთამაშობდი ხოლმე. სულ თავისუფალ დროს ვეძებდი, რომ ეს სათამაშო მომეგდო ხელში. მე იცით როგორ შევდივარ დღევანდელი ბავშვების მდგომარეობაში?! დღეს იმდენი საცდურია ბავშვებისთვის, რომ ვერ წარმოიდგენთ. ეცადეთ, რომ შეხვიდეთ ყოველთვის ბავშვის მდგომარეობაში. ბავშვი გართობაზეა ორიენტირებული. ბავშვს გინდა მოთხოვო, რომ საერთოდ უარი თქვას ამაზე? ვერ იტყვის უარს. შეუზღუდეთ, ლიმიტი დაუწესეთ, რომ ზედმეტად არ შეიწოვოს იმ ტელეფონმა,“- აღნიშნა მამა საბა ჭიკაიძემ.

წყარო:​ თბილისის ვაკის მაცხოვრის ფერიცვალების სახელობის ტაძარი

წაიკითხეთ სრულად