Baby Bag

10 სტერეოტიპი, რომელიც თანამედროვე მშობლებმა წარსულში უნდა დატოვონ

10 სტერეოტიპი, რომელიც თანამედროვე მშობლებმა წარსულში უნდა დატოვონ

ადამიანების დიდი ნაწილი თვლის, რომ ადამიანის ღირსეულ პიროვნებად ჩამოყალიბებაში მშობლები და აღზრდა უდიდეს როლს ასრულებს. ბედნიერი ბავშვობის მთავარ საწინდარს ბედნიერი მშობლების ყოლა წარმოადგენს. თანამედროვე მშობელს გარკვეული სტერეოტიპები ხელს უშლის, რომ თავი ბედნიერად იგრძნოს და შვილს მშვიდი ატმოსფერო შეუქმნას. ჩვენს სტატიაში იმ 10 სტერეოტიპის შესახებ გესაუბრებით, რომელიც თანამედროვე მშობლებმა უნდა დაივიწყონ და წარსულში დატოვონ.

  • 1.დანაშაულის შეგრძნება მოუწესრიგებელი სახლის გამო

ბავშვის დაბადების შემდეგ სახლის მოწესრიგება მშობლის ერთ-ერთ მთავარ საზრუნავს წარმოადგენს. ბავშვები იატაკზე დახოხავენ და ყველა ნივთს პირში იდებენ, რის გამოც ჰიგიენას უდიდესი მნიშვნელობა ენიჭება, თუმცა აუცილებელი არ არის სახლში სრულად სტერილური გარემო იყოს. ბავშვის იმუნური სისტემა იმაზე ძლიერია, ვიდრე ეს უფროსებს ჰგონიათ. მშობლებმა ზოგჯერ თავს დასვენების უფლება უნდა მისცენ. სიმშვიდე და კარგი განწყობა ხშირად მოწესრიგებულ სახლზე მნიშვნელოვანია.

  • 2.მცდელობა, რომ ყოველთვის იდეალურად გამოიყურებოდე

ახალბედა დედები ძალიან ბევრს ფიქრობენ იმაზე, თუ როგორ უნდა გამოიყურებოდნენ. ისინი ცდილობენ, რომ არამხოლოდ ბავშვი იყოს იდეალურ ფორმაში, არამედ თავადაც ყოველთვის მოწესრიგებულები იყვნენ, ამასთან არც სახლი დატოვონ უყურადღებოდ. ზოგიერთ დედას ბავშვის გაჩენიდან რამდენიმე თვის მანძილზე ზოგჯერ დღის განმავლობაში შხაპის მიღების დროც კი არ რჩება. ამ შემთხვევაში დედებმა გარკვეულ ხრიკებს უნდა მიმართონ. ბავშვის ძილის დროით ისარგებლონ, ან ბავშვი აბაზანაში შეიყვანონ, როდესაც თავს იწესრიგებენ.

  • 3.გამუდმებით სახლში ყოფნა

გადაწყვეტილება იმის შესახებ, თუ როდის შეიძლება ბავშვის საჯარო სივრცეში გაყვანა, პედიატრმა უნდა მიიღოს და არა ოჯახის ახლობლებმა ან ნათესავებმა. თუ ბავშვი ჯანმრთელია, მასთან ერთად საჯარო სივრცეში გასვლა დაბადებიდან რამდენიმე თვეში შეგიძლიათ. მშობლებმა საკუთარ სურვილებსა და ოცნებებზეც უნდა იფიქრონ. აუცილებელი არ არის ყოველთვის ნათესავების, კეთილმოსურნე ახლობლების და მეგობრების რეკომენდაციებს დაეყრდნოთ.

  • 4.სირცხვილის შეგრძნება ატირებული ბავშვის გამო

ბავშვები საჯარო სივრცეში ხშირად აწყობენ ისტერიკებს. ეს იმას არ გულისხმობს, რომ ისინი საზოგადოებაში არ უნდა გაიყვანოთ. სიტყვები „არ იტირო,“ ბავშვს ხშირად ესმის, როგორც ემოციების გამოხატვის აკრძალვა და ბრძანება, რომ თავი ყოველთვის ბედნიერად იგრძნოს. მშობლებს არ უნდა რცხვენოდეთ იმის, რომ ზოგჯერ ბავშვი მოსაწონად არ იქცევა. ბავშვი ჩვეულებრივი ადამიანია. მას აქვს უფლება დაიღალოს, მოიწყინოს და გაბრაზდეს.

  • 5.სირცხვილის შეგრძნება ბავშვური ქცევის გამოვლენის გამო

ბავშვები ხშირად იმეორებენ მშობლების ქცევებს. ეს გართობის და მხიარულების ჩვევასაც ეხება. თამაშის უნარებს მშობლებთან ერთად გართობა ყველაზე უკეთ ავითარებს და ეს ბავშვის ჩამოყალიბებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია.

  • 6.ადრეულ ასაკში ბავშვის განათლებაზე ზრუნვა

მშობლები და ექსპერტები ჯერ ვერ თანხმდებიან იმაზე, უნდა ვასწავლოთ თუ არა ბავშვებს ადრეული ასაკიდან. ამ პროცესს თავისი დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს. მართალია, სკოლაში მისულ ბავშვს ადრეულ ასაკში მიღებული გამოცდილება ეხმარება, თუმცა მცირეწლოვან ბავშვს მეცადინეობა ბავშვობის ბედნიერ წუთებს ართმევს. ნებისმიერი მშობელი თავად წყვეტს, როგორ მოიქცეს ამ შემთხვევაში.

  • 7.რწმენა, რომ შეიძლება იდეალური მშობელი გახდე

იდეალური მშობლობა ნამდვილად არ არის ის მიზანი, რომლისკენაც უნდა მივილტვოდეთ. ამას მშობელი ხშირად მიჰყავს ნევროზულობამდე და ემოციურ გადაწვამდე. არაფერია უცნაური იმაში, რომ დრო ვერ გამონახოთ ყველაფრის გასაკეთებლად და არც იმაში, რომ ყველა წვრილმანზე გაღიზიანდეთ, როდესაც გადაღლილი ხართ.

  • 8.გამუდმებული შიში, რომ მზრუნველობით ბავშვს გაათამამებთ

ჩვილი ბავშვის გათამამება შეუძლებელია. 9 თვემდე ბავშვს უფროსებით მანიპულაციის უნარი არ აქვს. ის მხოლოდ იმ შემთხვევაში ტირის, თუ რაღაც აწუხებს. მაშინაც კი, როდესაც ბავშვი მთელი დღის განმავლობაში ხელში გიჭირავთ, თქვენ მას არ ათამამებთ. ჩვილები თავს დაცულად გრძნობენ, როდესაც მშობელი მათ გვერდით არის.

  • 9.ბავშვისა და საკუთარი თავის ცრემლებამდე მიყვანა აკრძალვებით

ცნობილია, რომ ეკრანთან დროის გატარება ბავშვისთვის საუკეთესო აქტივობად არ მიიჩნევა. მართალია, ბავშვს მულტფილმების ყურებისას გარკვეული ზღვარი აუცილებლად უნდა დაუწესოთ, მაგრამ როდესაც დაღლილი ხართ და გრძნობთ, რომ დაუყოვნებლივ გჭირდებათ მოსვენება, შეგიძლიათ, ნახევარი საათით ბავშვს უფლება მისცეთ საყვარელ ანიმაციას უყუროს, თქვენ კი ამოისუნთქოთ. უკიდურეს შემთხვევებში ბავშვისა და საკუთარი თავის ცრემლებამდე მიყვანას სჯობს ორივე განიტვირთოთ.

  • 10.თავის მოვლაზე უარის თქმა

საკუთარი თავისთვის დროის გამონახვა და განტვირთვა ყველა მშობელს სჭირდება. თუ შესვენებას არ აიღებთ, ეს თქვენზე და პატარაზეც ნეგატიურად აისახება. როდესაც დედა ან მამა გადაწყვეტს, რომ რამოდენიმე საათი საკუთარ თავს დაუთმოს, აჯობებს ბავშვი ბებია-ბაბუასთან, ნათესავთან ან ძიძასთან დარჩეს.

მომზადებულია: ​brightside.me– ს მიხედვით

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

10 რამ, რაც მშობელმა ბავშვის ნაცვლად არ უნდა გააკეთოს
​მშობლები შვილებს ხშირად იმაზე მეტად ეხმარებიან, ვიდრე საჭიროა. უფროსებმა ბავშვების ნაცვლად არ უნდა იცხოვრონ. ბავშვი უნდა გაიზარდოს და განვითარდეს, მან დამოუკიდებლობა ადრეული ასაკიდანვე უნდა მოიპოვოს....

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მიღწევის მოტივაციის თვალსაზრისით, მშობლის, ამ შემთხვევაში კი მამის წვლილი, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ბიჭის აღზრდაში“ - რა როლი აქვს მამას შვილების აღზრდის პროცესში?

„მიღწევის მოტივაციის თვალსაზრისით, მშობლის, ამ შემთხვევაში კი მამის წვლილი, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ბიჭის აღზრდაში“ - რა როლი აქვს მამას შვილების აღზრდის პროცესში?
რა როლი აქვს მამას შვილის/შვილების აღზრდის პროცესში, არის თუ არა განსხვავება ბიჭების და გოგონების შემთხვევებში? - ამ და სხვა საინტერესო საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი ესაუბრა. 

- ქალბატონო ლელა, ზოგადად, რომ ვისაუბროთ მამის როლზე შვილის აღზრდის პროცესში.

- ბოლო დროს სულ უფრო მეტს საუბრობენ მშობლების განსხვავებულ როლზე ოჯახში - ბავშვთა აღზრდის პროცესში. ამის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი ოჯახის დინამიკის შეცვლაა - ოჯახების სულ უფრო დიდი ნაწილია არასრული.

ბუნებრივია, იდეალურ შემთხვევაში ბავშვი უნდა იზრდებოდეს დედ-მამის გარემოცვაში, რადგან ტრადიციულად და ევოლუციურად ისინი ბავშვს განსხვავებული სახის სიყვარულს სჩუქნიან. არსებობს სიყვარულის გასხვავებული სახეობა - ე.წ. ​დედობრივი სიყვარული, რომელიც უპირობო სიყვარულის სახეობაა და უსიტყვოდ, უარგუმენტოდ, ყველაფრის მიუხედავად სიყვარულს გულისხმობს. დედას მაინც უყვარხარ, ყველა შემთხვევაში. განპირობებული, პირობადებული სიყვარული, რომელსაც დამსახურება და მოპოვება სჭირდება და რომელიც შესაძლოა, დაკარგო - ამ ტიპის სიყვარულს მამობრივს უწოდებენ. არა იმიტომ, რომ ასეთი სიყვარული მხოლოდ მამებს შეუძლიათ, უბრალოდ ის მამისათვის უფრო დამახასიათებელი და ტიპურია. მამობრივი სიყვარული ისეთივე ფასდაუდებელია, როგორც დედობრივი და მნიშვნელოვანი რესურსია ადამიანის ჰარმონიული პიროვნული განვითარების თვალსაზრისით.

ზოგადად, კვლევების თანახმად, სრულ ოჯახებში აღზრდილი ბავშვები (სხვა ფაქტორების მხრივ განსხვავებას თუ არ მივიღებთ მხედველობაში) ნაკლებად ამჟღავნებენ ქცევით და თვითმართვის პრობლემებს ზოგადადაც და საკლასო ოთახშიც, ხოლო 10-11 წლისთვის დამატებით თავს იჩენს გენდერული უფსკრულიც. კერძოდ, მარტოხელა დედების გაზრდილ გოგონებს, ზემოაღნიშნული თვალსაზრისით, თითქმის ორჯერ ნაკლები პრობლემები ჰქონდათ, ვიდრე ანალოგიურ სიტუაციაში აღზრდილ ვაჟებს. ასე რომ, მიღწევის მოტივაციის თვალსაზრისით მშობლის, ამ შემთხვევაში კი მამის წვლილი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ბიჭის აღზრდაში.

ჩვენი ეს მტკიცება ეფუძნება კვლევებს და არავითარ შემთხვევაში არ ისახავს მიზნად მარტოხელა დედების სტიგმატიზებას. პირიქით, სწორი აღზრდის შემთხვევაში მარტოხელა დედას უწევს, გადავიდეს მამობრივი სიყვარულის და მომთხოვნელობის რეჟიმში, ამავე დროს, შეინარჩუნოს უპირობო სიყვარულიც, რათა არ დააზარალოს ბავშვის ემოციური სფერო და ამავე დროს დაეხმაროს ნებისყოფის გამომუშავებასა და თავდაჯერებულობის მოპოვებაში. კარგია, თუ დედა მოახერხებს, დაიხმაროს სანდო, გათვითცნობიერებული და კეთილგანწყობილი ადამიანი, ერთი ან მეორე ფუნქციის გადანაწილებაში. ამით ის ნაწილობრივ მოახერხებს პრობლემის დაბალანსებას, არაიშვიათად კი უკეთესად მოგვარებასაც, ვიდრე ეს არსებული, მაგრამ გულგრილი ან აგრესიული მამის არსებობის პირობებში იქნებოდა.

- რა ხდება ბავშვის ფსიქიკაში, თუ მამა დროის ძალიან მცირე ნაწილს უთმობს შვილთან ურთიერთობას და არის თუ არა სხვაობა ამ თვალსაზრისით ბიჭებისა და გოგონების აღზრდის შედეგებში?

- ბავშვობის დასასრულს თინეიჯერს გაცილებით უფრო ხშირად აქვს ეკრანი საძინებელში, ვიდრე ჰყავს მამა სახლში, ბოლო დროს კი ეს დედასაც შეეხება. მაშინაც კი, როცა მამა გვერდით არის, მასთან გატარებული ნახევარი საათის საპირწონედ ბავშვები ეკრანთან 44 საათს ატარებენ. ეს განსაკუთრებით ხშირად ბიჭებში შეინიშნება.

თანამედროვეობის ერთ-ერთი ავტორიტეტული ფსიქოლოგი ფილიპ ზიმბარდო აღნიშნავს, რომ ბიჭების უმრავლესობა (მათი დაახლოებით მესამედი) „ქალთა სამყაროში“ ცხოვრობს. მამა ან არ ცხოვრობს მათთან, ან იშვიათად და ცოტა დროით არის სახლში. ასეთი ოჯახების რაოდენობა, როგორც აღვნიშნეთ, სულ უფრო იმატებს.

დღეს, ბევრი იწერება ქალებისა და გოგონების მხარდაჭერაზე, გენდერული სტერეოტიპების მსხვრევისა და თანასწორობის პრინციპების დამკვიდრებაზე. ამ ფონზე და სხვა მიზეზებითაც შეიმჩნევა გოგონების მზარდი წინსვლა და განვითარება. ეს ამ სასიხარულო პროცესის მხოლოდ დასაწყისია და მთავარი შედეგები წინ გვაქვს, მაგრამ ტენდენცია აშკარად პოზიტიურია.

იმავეს ვერ ვიტყვით ბიჭებზე. ისინი სულ უფრო მეტად „გადიან“ კიბერსამყაროში. ალბათ ლოგიკურია, ვიკითხოთ, რას ეძებენ და რას იღებენ მისგან ისეთს, რომ არათუ უჭირთ თავის დანებება, მეტიც, სულ უფრო ეფლობიან მასში. რატომ არის ეს უფრო მეტად ბიჭების, ვიდრე გოგონების პრობლემა?

უმამობა და ფემინიზირებული სააღმზრდელო გარემო შინ და სკოლაში - აი რა განაპირობებს იმას, რომ ბიჭები ჩათრეულები არიან რეალობისგან მოწყვეტილ - პორნო და ვიდეოთამაშების ონლაინ სამყაროში. ამის უპირველესი მიზეზი არის ვირტუალურ უსაფრთხოებასა და მხარდაჭერასთან, ქცევის განმტკიცებასთან დაკავშირებული ემოციების ძიება, რადგან ამ ემოციებს ისინი სხვა გზით ვერსაიდან ვერ იღებენ. სკოლა და სასწავლო პროცესი ვერ იწვევს მათ სტიმულირებას, მასწავლებლების 90% ქალია, განსაკუთრებით დაწყებით საფეხურზე, როცა საფუძველი ეყრება ადამიანის პიროვნულ განვითარებას. ბიჭებს არ ჰყავთ საკუთარი სქესის/გენდერის შესაბამისი მიბაძვის მოდელი. დავალებები და მოსაწონ-მიუღებელი ქცევები სტერეოტიპულია. წახალისებულია ისეთი უნარები, რაც გოგონებისთვის მეტად მისაწვდომია, მაგალითად, წვრილ მოტორიკასთან დაკავშირებული - ლამაზად წერა, არ არის წახალისებული ფიზიკური აქტიურობა, რაც ბიჭებს მეტად უყვართ, ესსეების და პროექტების თემატიკაშიც ნაკლებად არის გათვალისწინებული ბიჭების ინტერესები.

ამას თუ დაემატება ის, რომ ბიჭებს ძალიან ხშირად არ ჰყავთ გვერდით მამა, რომელიც გაუძლიერებდა გარეგან მოტივაციას და თავდაჯერებულობას, არა აქვთ ჩვევები, რომლებიც შესძენდენ გამბედაობას რომანტიკულ ურთიერთობებში, მივხვდებით, რატომ ხდება, რომ ისინი ცდილობენ, აიცილონ თავიდან ზრდასრული ადამიანის ცხოვრება. შედეგად ისინი განმარტოვდებიან საძინებელში, სადაც ვირტუალურ სამყაროში საკუთარ თავს საწინააღმდეგოს უმტკიცებენ. ეს ბიჭების გაუცხოების, რეალური ცხოვრებიდან „ამორთვის“ ახალი სახეობაა.

ასე რომ, მაშინ, როდესაც ქალები სულ უფრო თავდადებით შრომობენ და წარმატებულები არიან სკოლებში და კარიერაში, მსოფლიოს მასშტაბით ჩატარებული კვლევების მონაცემების მიხედვით, ბიჭები სულ უფრო ხშირად ანებებენ თავს სწავლას.

ასე მომრავლდნენ ადამიანები, ბიჭები, რომლებიც არიან უფრო და უფრო ინფანტილურები, რაც გულისხმობს იმას, რომ მათ არა აქვთ ეკონომიკური მიზნები, აკლიათ ემოციური ინტელექტი, უგროვდებათ შეუსრულებელი მოვალეობები, ვერ ახერხებენ ეფექტიან კომუნიკაციას, რეალურ რომანტიკულ ურთიერთობებს.

რა ხდება გოგონებთან დაკავშირებით? - უმამოდ აღზრდის ზეგავლენა აქაც მნიშვნელოვანია, ზარალდება მათი ემოციური და ინტიმური სფერო, მაგრამ რაც შეეხება სწავლას და კარიერულ წინსვლას, გოგონები უფრო აგრესიულად მიზანდასახულები ხდებიან, აქვთ მისწრაფება, აჯობონ ბიჭებს და აღწევენ კიდეც ამას.

სასწავლო მოსწრების თვალსაზრისით ცვლილებების მიმართ გოგონები უფრო მდგრადები არიან, ვიდრე ბიჭები, არა იმიტომ, რომ ეს მათი სქესით არის განპირობებული, არამედ იმ უბრალო მიზეზის გამო, რომ გოგონები თავიანთი სქესის უფროსების გარემოცვაში იზრდებიან, შექებას ან რაიმე სხვა სახის განმტკიცებას მათგან იღებენ, თუმცა აკლიათ განსხვავებული გენდერის მხრიდან აღიარება, რამაც, სამომავლოდ, შესაძლებელია, იმოქმედოს მათ ინტიმურ ცხოვრებაზე - გახდეს ზედმეტად ფრთხილი, უნდობი ან იყოს პარტნიორის მუდმივ ძიებაში. ეს შესაძლებელია მოზარდულ პრომისკუიტეტში (პარტნიორის ხშირი ცვლაში) აისახოს, რაც დევიაციურ ქცევადაც კი შეგვიძლია განვიხილოთ.

ასე რომ, შეიძლება თუ არა განსაზღვრული დარწმუნებულობით ვთქვათ, რომ უმამობა ნაკლებად აზიანებს გოგონების, ვიდრე ბიჭების ფსიქიკას? - ამას ცალსახად მაინც ვერ დავადასტურებთ.

- რა შეიძლება იყოს პრობლემიდან სავარაუდო გამოსავალი?

- პრობლემის გადაწყვეტა რთულია, მისი აღმოცენების მიზეზებსა და გამოწვეულ შედეგებს ერთდროულად უნდა მივხედოთ. ოჯახებმა უნდა განავითარონ კომუნიკაციისა და კონფლიქტების მართვის უნარები, გააკონტროლონ ინტერნეტსა და სოციალურ ქსელებში ყოფნის დრო (ეს სულ მცირე, პრობლემის გაცნობიერების საშუალებას მოგვცემს) და არჩევანი რეალურ ურთიერთობებზე გააკეთონ.

უარყონ აღზრდის პასიური მოდელი ოჯახსა და სკოლაში, რომელიც მორჩილებასა და შემსრულებლობაზეა აგებული, წარმატებულობისათვის კონცენტრაციის განსაკუთრებულ უნარებს მოითხოვს.

მამებმა უნდა იცოდნენ, რომ მათ მიერ მარტო მიტოვებული შვილები (განსაკუთრებით ვაჟები) იმყოფებიან ვირტუალურ სამყაროში გადაჩეხვისა და ინტიმური ცხოვრების თვალსაზრისით თვითიზოლაციის რისკის წინაშე.

ციფრული ხელსაწყოების გამო ტვინი მუდმივი აგზნების, მუდმივად ახალი ინფორმაციის პერმანენტული აღქმის მდგომარეობაშია, შესაბამისად, კი ტრადიციულ საქმიანობებში (სწავლა, შრომა, რომანტიკული და საყოფაცხოვრებო ურთიერთობები) აღინიშნება დესინქრონიზაცია და უუნარობა.

საბოლოოდ, მამის გარეშე ზრდასრულობამდე მიღწევა ბევრ პრობლემას აგროვებს. ამიტომაც არის, რომ სულ უფრო ხშირად საუბრობენ სპეციალისტები მამების და ზოგადად, მამაკაცების ჩართვაზე ბავშვების აღზრდის პროცესში, რათა ბავშვებს, განსაკუთრებით კი ვაჟებს, ჰყავდეთ დამმოძღვრავი, მხარდამჭერი მამაკაცები. არის და სასურველია მეტი იყოს ისეთი პროგრამები, რომლებიც დაეხმარება ოჯახებს, რომ შენარჩუნებული და ჩართული იყოს მამა საოჯახო სიტუაციაში, რაც, თავის მხრივ შვილების რეალურ ცხოვრებაში დაბრუნებას და ჯანსაღ, ზრდასრულად ჩამოყალიბებას შეუწყობს ხელს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური


წაიკითხეთ სრულად