Baby Bag

„თუ პირველი ჯიუტობის ხანაში ჩვენ აკრძალვებს მივმართეთ, მოვა თუ არა პუბერტატის პერიოდი, უცებ იფეთქებს ბავშვი,“ - ნანა ჩაჩუა

„თუ პირველი ჯიუტობის ხანაში ჩვენ აკრძალვებს მივმართეთ, მოვა თუ არა პუბერტატის პერიოდი, უცებ იფეთქებს ბავშვი,“ - ნანა ჩაჩუა

​​ფსიქოლოგმა ნანა ჩაჩუამ ორიდან ოთხ წლამდე ასაკის ბავშვების ქცევის თავისებურებების შესახებ ისაუბრა და აღნიშნა, რომ ეს ბავშვის ცხოვრებაში ჯიუტობის ხანაა:

„ორი წლიდან ოთხ წლამდე ბავშვი აცნობიერებს, რომ „მე ვარ მე.“ ამიტომ ეს არის ჯიუტობის ხანა. ბავშვს უნდა, რომ ყველას ყველაფერი წაართვას, თვითონ არაფერი არ მისცეს. მშობლები შეწუხებულები არიან, იმართლებენ თავს, ამბობენ: „არ არის ასეთი ძუნწი. ეს აუცილებლად ასე უნდა გააკეთოს ბავშვმა. ამ დროს ბავშვი აცნობიერებს, ვინ არის. ბავშვი ფიქრობს: „მე ვარ მაშინ, როდესაც ეს ჩემია.“ ამიტომ უნდა, რომ მას ჰქონდეს ეს. ბავშვებმა ამ ასაკში იციან: „დედა ჩემია, არ მოკიდო ხელი.“ არ აძლევს ნივთს სხვას. იმიტომ კი არა, რომ ეს ნივთია მისთვის მნიშვნელოვანი, უბრალოდ აცნობიერებს, რომ თუ ეს ჩემია, ე.ი. მე ვარ.“

ნანა ჩაჩუას თქმით, გარდამავალ ასაკამდე ბავშვებს მშვიდი, ლატენტური პერიოდი აქვთ და ისინი მშობლებს ემორჩილებიან:

„გარდამავალ ასაკამდე, გოგონებთან ეს ასაკი 9-10 წელია, ბიჭებთან 10-11 წელი, ეს ასაკი ლატენტური, ფარული პერიოდია და მშვიდად მიმდინარეობს. თუ პირველი ჯიუტობის ხანაში ჩვენ ავკრძალეთ, კი ბატონო, დაგემორჩილება, მეტი რა გზა აქვს ბავშვს. ყველანაირი ძალა მშობლის მხარესაა. ფარულ პერიოდში მორჩილება კი ჩანს და ​მშობელი აღფრთოვანებულია, რომ რასაც ეტყვის ბავშვს, ყველაფერს აკეთებს. მოვა თუ არა უკვე პუბერტატის პერიოდი, უცებ იფეთქებს ბავშვი.“

„დავუშვათ ბავშვს არაფერი არ ავუკრძალეთ და ყველაფრის ნება დავრთეთ. შედეგი არის იგივე. ​სად გადის ზღვარი და რა არის ოქროს შუალედი? ცოდნაა მთავარი. „ხერხი სჯობია ღონესა, თუ კაცი მოიგონებსა.“ ღონეზე უფრო მნიშვნელოვანი ხერხია. ამ ხერხებზეა აქ ლაპარაკი. უნდა ვიცოდეთ, როგორ დავუშალოთ ბავშვს, როგორ ვუთხრათ: „არა, ეს არ შეიძლება.“ ვთქვათ გვაქვს ოჯახისთვის ძვირფასი ლარნაკი. ჩვენ ბავშვს ვეუბნებით ხელით, არავერბალურად: „არა, ეს არ შეიძლება.“ ამას ვამბობთ მტკიცედ, მაგრამ ეს არ არის საყვედური, ეს არ არის ბრაზი, ეს არ არის ხმის ტონის აწევა. მერე უნდა ახსნა, რატომ არ შეიძლება ლარნაკით თამაში. „ეს გატყდება და მერე აღარ იქნება.“ მესამე საფეხურია, რომ უნდა შესთავაზო ალტერნატივა, რომ მოდი, ამით ვითამაშოთ, ნახე, რა ლამაზია.ჩვენ იმ წინააღმდეგობაში, რომელსაც ვუწევთ ამ დროს ბავშვებს, მეტ დროს ვხარჯავთ. მშობელი აღზრდის პროცესში ზრდის არამარტო თავის შვილს, არამედ საკუთარ თავსაც,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ნანა ჩაჩუამ საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„განთიადი“

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

„სიყვარულისა და სიმკაცრის ერთდროული მოცემულობა უნდა მოვახერხოთ მოზარდთან ურთიერთობაში,“ -...
​ფსიქოლოგმა ნანა ჩაჩუამ მოზარდთან ურთიერთობაში სიყვარულისა და სიმკაცრის ერთდროული გამოყენების მნიშვნელობაზე ისაუბრა:„სიყვარულისა და სიმკაცრის ერთდროული მოცემულობა უნდა მოვახერხოთ მოზარდთან ურთიერთობაშ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

​რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - თემაზე ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური საუბრობს

რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში და რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ოტორინოლარინგოლოგი შორენა წიკლაური.

- რა იწვევს სმენის დარღვევას ბავშვებში? (მიზეზებსა და რისკფაქტორებზე რომ ვისაუბროთ)

- ბავშვთა ასაკში სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს თანდაყოლილი ან შეძენილი. თანდაყოლილი ძირითადად ვითარდება მაშინ, როდესაც დედა ორსულობის დროს იღებს რაიმე მედიკამენტს, გადაიტანს ინფექციურ დაავადებას ან უშუალოდ მუცლადყოფნის პერიოდში მოხდება ნაყოფის დაინფიცირება, რაც იწვევს ნაყოფის სმენის ანალიზატორის განვითარების დარღვევას. ასეთ დროს, შესაძლოა ბავშვი დაიბადოს თანდაყოლილი სმენის დაქვეითებით ან სრული სიყრუით.

შეძენილი სმენის დაქვეითების შემთხვევაში, სმენის დაკარგვა ხდება დაბადების შემდეგ. სმენის დაქვეითება სრულ დაკარგვამდე შესაძლებელია იყოს მწვავე და ქრონიკული. ასევე შექცევადი ან შეუქცევადი. სმენის მწვავე, შექცევადი დაქვეითების დროს ძირითადი მიზეზებია - ყურში უცხო სხეული, გოგირდის საცობი, ცხვირ-ხახაში მიმდინარე ანთებითი პროცესი. სმენის ქორნიკული დაქვეითების ხშირი მიზეზია - ცხვირხახის ადენოიდების ჰიპერპლაზია ან მაღალი ალერგიული ფონი (ცხვირ-ხახაში შეშუპება), რის შედეგად შესაძლოა განვითარდეს სითხის დაგროვება შუა ყურში და გამოიწვიოს ქრონიკული ექსუდაციური ოტიტი. ზემოთ ჩამოთვლილი მიზეზებით სმენის დაქვეითება როგორც წელი ექვემდებარება მკურნალობას და შესაძლებელია სრული განკურნება.

გარდა ზემოთხსენებული მიზეზებისა, სმენის დაქვეითება შესაძლებელია იყოს გამოწვეული ყურის ან თავის ტრავმით, მორეციდივე შუაყურის ანთებებით, ინფექციური დაავადებებით. სმენის დაქვეითებისას შეფერხებულია ანბგერის გატარება სმენის ნერვამდე (ამ დროს მკურნალობა მეტნაკლებად ეფექტურია) ან ხდება ნერვის მიერ ბგერის აღქმის დარღვევა (სამწუხაროდ სმენის ნერვის დაზიანება პრაქტიკულად არ ინკურნება), არსებობს ასევევ შერეული შემთხვევებიც, როდესაც ორივე კომპონენტია ერთდროულად.

- რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება, რათა არ გამოგვეპაროს პრობლემა?

- სმენა ერთერთი უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია ბავშვის ნორმალური განვითარებისთვის. დაახლოებით 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს მშობლის ხმაზე, ხმაურზე, იხედებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც მოდის ხმა. 1.5 წლიდან ბავშვი უკვე უნდა ცდილობდეს მარტივი სიტყვების წარმოთქმას. თუ აღნიშნული რეაგირებები და მეტყველების დაწყების შეფერხება გახანგრძლივებულია, მშობელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს და შესაძლოა, იეჭვოს სმენის დაქვეითებაზე.

- როგორ შეიძლება ავიცილოთ თავიდან ეს პრობლემა?

- საქართველოში არსებობს ძალიან კარგი პროგრამა, რომლის ფარგლებშიც ხდება ყველა ახალშობილის შემოწმება სმენაზე. თუ ბავშვს აქვს თანდაყოლილი სმენის პრობლემა, ხდება დროული გამოვლენა და შესაბამისად, ჩარევაც დროულად მიმდინარეობს, აღნიშნული ეხმარება სმენადაქვეითებულ ბავშვს მაქსიმალურად ადაპტირდეს სოციუმთან.

პრობლემის თავიდან ასაცილებლად, ორსულობის პერიოდში, დედა უნდა ეცადოს რომ თავი დაიცვას სხვადასხვა ინფექციური დაავადებებისგან, თვითნებურად არ მიიღოს პრეპარატები, დროულად მოხდეს ახალშობილის სკრინინგი და ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის გეგმიური ვაქცინაცია. შუა ყურის მორეციდივე ინფექციების დროს დროულად უნდა მიმართოს ექიმს.

მშობლებს ვურჩევდი, რომ მოერიდონ ბავშვის თვითნებურად მკურნალობას. არსებობს ყურის დაავადებები, რომლის დროსაც გარკვეული პრეპარატების, მათ შორის ყურის წვეთების გამოყენება არ შეიძლება. შესაძლებელია, თვითნებური მკურნალობის დროს გამოიწვიოთ სმენის ნერვის დაზიანება. ხშირად, ყურის ტკივილის დროს ბავშვს ადებენ ცხელ მარილს, რაც დაუშვებელია. ასეთ დროს დიდია ალბათობა, რომ დაფის აპკი გასკდეს და შემდგომში გამოიწვიოს შუა ყურის ქრონიკული ანთება.

- რა შემთხვევებში უნდა მივმართოთ სპეციალისტს?

- მშობელს თუკი რაიმე ეჭვი გაუჩნდა ბავშვის სმენის დაქვეითებასთან დაკავშირებით, სასურველია, დროულად მიმართოს სპეციალისტს, რათა შესაბამისი მკურნალობით მივიღოთ მაქსიმალური შედეგი. სმენის დაქვეითება შესაძლოა მოხდეს, მანამ სანამ ბავშვი მეტყველებას დაიწყებს (თანდაყოლილი) ან როდესაც მეტყველება დაწყებული აქვს და შემდეგ გარკვეული მიზეზით ხდება დაქვეითება ან სრული დაკარგვა. როგორც უკვე აღვნიშნე, 4 თვიდან ბავშვი უნდა რეაგირებდეს ხმაზე, იყურებოდეს იმ მიმართულებით, საიდანაც ხმაური ესმის. თუკი ბავშვი უკვე ლაპარაკობს და მშობელმა შეამჩნია რომ საუბრისას ბავშვი სთხოვს რომ ნათქვამი გაუმეოროს, ან ახლოს მიდის ადამიანებთან საუბრის დროს, ან ტელევიზორს უსმენს ხმამაღლა... თუ ასეთი ქცევები ხშირად მეორდება, აუცილებლად მიმართეთ სპეციალისტს.

ყურადღება მიაქციეთ ცხვირით სუნთქვას, რადგან ყურის პრობლემები ხშირად მოდის ცხვირით სუნთქვის გაძნელებიდან. თუ ბავშვს გაუჭირდა ცხვირით სუნთქვა და ეს დიდხანს გრძელდება, დროულად გაიარეთ კონსულტაცია ექიმთან.

ცალკე უნდა გამოვყოთ მოზარდებში ყურსასმენების გადამეტებული მოხმარება. ხანგრძლივად ხმამაღლა მუსიკის მოსმენა, მითუმეტეს თუ ყურსასმენი მხოლოდ ერთ ყურზეა ან/და ღამით იძინებს ყურსასმენებით, დამაზიანებლად მოქმედებს სმენის ნერვზე და იწვევს სმენის შეუქცევად დაქვეითებას.

ესაურა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად