Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„შეუზღუდეთ, ლიმიტი დაუწესეთ, წინასწარ შეუთანხმდით ბავშვს, რომ ზედმეტად არ შეიწოვოს ტელეფონმა,“- დეკანოზი საბა ჭიკაიძე ეკრანდამოკიდებულების პრობლემაზე

„შეუზღუდეთ, ლიმიტი დაუწესეთ, წინასწარ შეუთანხმდით ბავშვს, რომ ზედმეტად არ შეიწოვოს  ტელეფონმა,“- დეკანოზი საბა ჭიკაიძე ეკრანდამოკიდებულების პრობლემაზე

დეკანოზმა საბა ჭიკაიძემ ეკრანდამოკიდებულების პრობლემაზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„დღეს ყველა ბავშვს, ყველა მოზარდს ხელში ტელეფონი უჭირავს. მე ბევრჯერ მისაუბრია მშობლებთან, რომლებიც ძალიან აგრესიულები არიან შვილებთან მიმართებაში და მითქვამს: ჩვენ დროს რომ ყოფილიყო მსგავსი შესაძლებლობა, ჩვენ ვერ გავუძლებდით ამ ცდუნებას. ეს ძალიან რთულია ბავშვისთვის. მშობლებო, თქვენ მოგმართავთ უპირველეს ყოვლისა. ნუ იქნებით ძალიან რადიკალურები,დაუწესეთ რაღაც საზღვრები, დრო თქვენს შვილებს. მაგალითად, „გქონდეს ტელეფონი და ითამაშე ერთი საათის განმავლობაში.“ შემდეგ ჩამოართვით. შეუთანხმით ბავშვს წინასწარ. ნუ გადაუკეტავთ ბოლომდე ჟანგბადს. ამ შეთანხმების მიხედვით იმოქმედეთ. როდესაც შენ დაიცავ შეთანხმების წესებს, თავიდან შეიძლება ბავშვმა გააპროტესტოს. შენ შეახსენე მშვიდად: „ჩვენ ხომ შევთანხმდით?! საათს შეხედე, ეს დრო გავიდა.“ შემდეგ მოთმინებით დაელოდება ბავშვი დროს, როდესაც კვლავ ექნება ტელეფონით თამაშის შესაძლებლობა.

ამასობაში ის თავისუფალი დრო ჯანსაღად უნდა დაიტვირთოს. ან ეზოში გავიდეს, ბავშვებთან ითამაშოს. დღეს ეს ძალიან დიდი კომფორტი გახდა. ძალიან ბევრ უბანში ეზოები აღარ აქვთ ბავშვებს. ან წიგნი წაიკითხოს ბავშვმა რამე, სახლში რაღაც ჯანსაღი თამაშით გაერთოს. სხვანაირად არ გამოვა, ჩემო ძვირფასებო. ბოლომდე ვერ შევუზღუდავთ ბავშვებს ამ საშუალებას, ვერ ვიზამთ ამას. ჩემს ბავშვობაში სათამაშო შემოვიდა: მგელი იყო და კვერცხებს იჭერდა. მერე ნელ-ნელა ჩქარდებოდა თამაშის ტემპი. ვისაც ჰქონდა ეს სათამაშო, ყველა იმას შევნატროდით. თუ ჩვენც შევიძენდით, ვიყავით ძალიან ბედნიერები. ღამეც კი ვთამაშობდი ხოლმე. სულ თავისუფალ დროს ვეძებდი, რომ ეს სათამაშო მომეგდო ხელში. მე იცით როგორ შევდივარ დღევანდელი ბავშვების მდგომარეობაში?! დღეს იმდენი საცდურია ბავშვებისთვის, რომ ვერ წარმოიდგენთ. ეცადეთ, რომ შეხვიდეთ ყოველთვის ბავშვის მდგომარეობაში. ბავშვი გართობაზეა ორიენტირებული. ბავშვს გინდა მოთხოვო, რომ საერთოდ უარი თქვას ამაზე? ვერ იტყვის უარს. შეუზღუდეთ, ლიმიტი დაუწესეთ, რომ ზედმეტად არ შეიწოვოს იმ ტელეფონმა,“- აღნიშნა მამა საბა ჭიკაიძემ.

წყარო:​ თბილისის ვაკის მაცხოვრის ფერიცვალების სახელობის ტაძარი

წაიკითხეთ სრულად