Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„როდესაც ბავშვი ამბობს: „მცივა,“ უმეტეს შემთხვევაში ამაში მშობელია დამნაშავე," - ევგენი კომაროვსკის რეკომენდაციები მშობლებს

„როდესაც ბავშვი ამბობს: „მცივა,“ უმეტეს შემთხვევაში ამაში მშობელია დამნაშავე," - ევგენი კომაროვსკის რეკომენდაციები მშობლებს

პედიატრმა ევგენი კომაროვსკიმ სოციალურ ქსელში პოსტი გამოაქვეყნა, რომელშიც მშობლებს ურჩია, რომ თავი შეიკავონ ბავშვის ზედმეტად შეფუთვისგან, როდესაც ის სასეირნოდ მიჰყავთ:

​ბავშვი სასეირნოდ თუ მიგყავთ, მას მინიმალური რაოდენობის, მაგრამ ტემპერატურის შესანარჩუნებლად საკმარისი ტანსაცმელი ჩააცვით. ბავშვს დამოუკიდებლად ჩაცმის უნარები განუვითარეთ, რათა მან თავად შეარჩიოს ტანსაცმლის ის რაოდენობა, რომელიც მისთვის სასურველია. გაციების მიზეზი უმეტესად არა სიცივე, არამედ ჭარბი ტანსაცმლის ტარების გამო გამოწვეული ძლიერი ოფლიანობაა.“

ევგენი კომაროვსკიმ მშობლებს ურჩია არ დაიჯერონ გავრცელებული მითი იმის შესახებ, რომ გარეთ უქუდოდ სიარული მენინგიტს იწვევს:

„აზრი იმის შესახებ, რომ ქუდის გარეშე სიარული მენინგიტს იწვევს, ხალხური ზღაპრის ერთ-ერთი ნათელი მაგალითია. მენინგიტი ​მწვავე ინფექციური დაავადებაა. შემთხვევათა 99 %-ში ის გამოწვეულია მიკრობით, რომელსაც მენინგოკოკი ეწოდება. აღნიშნული მიკრობის ორგანიზმში მოხვედრა საერთოდ არ არის დამოკიდებული იმაზე, თქვენ თავზე რამე გახურავთ თუ არა.“

ევგენი კომაროვსკიმ მშობლებს რეკომენდაცია მისცა ბავშვთან ერთად სეირნობისას მეტი იმოძრაონ და სხვადასხვა აქტივობით დაკავდნენ, ნაცვლად იმისა, რომ ბავშვი მეტისმეტად თბილად ჩაცმული გაიყვანონ გარეთ:

„როდესაც ბავშვი ამბობს: „მცივა,“ უმეტეს შემთხვევაში ამაში მშობელია დამნაშავე. რა თქმა უნდა, გაცილებით მარტივია ბავშვს სამი ქურთუკი ჩააცვა, თავად კი მეგობრებს გაესაუბრო, ვიდრე ​ბავშვთან ერთად ისეირნო, აქტიურად იმოძრაო, მასთან ერთად ითამაშო.“

„ყველაზე მთავარია, რომ ბავშვის ორგანიზმში მიმდინარე პროცესები სწორად დაინახოთ. ორგანიზმში ნივთიერებათა ცვლის პროცესს თან ახლავს სითბოს გამოყოფა. ​ბავშვის ორგანიზმში ნივთიერებათა ცვლა გაცილებით ინტენსიურად მიმდინარეობს, ვიდრე ზრდასრულებთან. ერთსა და იმავე დროს, ერთსა და იმავე ადგილას ბავშვის ორგანიზმი მეტ სითბოს გამოჰყოფს, ვიდრე ზრდასრულის. აქედან გამომდინარე, როდესაც ზრდასრულს სცივა, ბავშვი თავს ნორმალურად გრძნობს, თუ გარემოში ზრდასრულისთვის ნორმალური ტემპერატურაა, ბავშვისთვის თბილა, თუ ზრდასრული გრძნობს, რომ თბილა, ასეთ გარემოში ბავშვს სცხელა,“ - აღნიშნა ევგენი კომაროვსკიმ.

​წყარო

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად