Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„კონსულტაციაზე მოსული ბავშვების 80 პროცენტი კითხულობს წვნიანი რა არის... ფიქრობენ, რომ კომპოტია,“- ენდოკრინოლოგი ელენე გიორგაძე

„კონსულტაციაზე მოსული ბავშვების 80 პროცენტი კითხულობს წვნიანი რა არის... ფიქრობენ, რომ კომპოტია,“- ენდოკრინოლოგი ელენე გიორგაძე

მედიცინის მეცნიერებათა დოქტორმა, ენდოკრინოლოგმა ელენე გიორგაძემ ბავშვებში ჭარბწონიანობის პრობლემის ზრდის შესახებ ისაუბრა და აღნიშნული პრობლემის გამომწვევი მიზეზები დაასახელა:

„ახლა ისეთი დროა, რომ მშობლებს არ სცალიათ, ბებია-ბაბუებს არ სცალიათ, ის თაობა ბებია-ბაბუების, რომლებიც სახლში ისხდნენ და ბავშვებს უვლიდნენ, აღარ არიან, ამიტომ ბავშვი რჩება სკოლაში 5-7 საათამდე. კი, შეთავაზება იქ არის, რომ ბოსტნეულიც იქნება, სალათიც, მაგრამ მაინც მაკარონს ჭამს ბავშვი. ჩემი შვილიშვილები რომ მოდიან, ვეკითხები რა ჭამეს, მპასუხობენ: „კომპოტი დავლიე, მაკარონი შევჭამე.“ ვეკითხები: „რატომ,ბებო? წვნიანი არ იყო? ხილი არ იყო?“ პასუხი არის: „კი, იყო, მაგრამ მაკარონი მირჩევნია.“

კვება არის ჩვევა. ჩვენ ხომ მიჩვეულები ვართ, რომ აუცილებლად შხაპი უნდა მივიღოთ ყოველდღიურად, კბილები გამოვიხეხოთ. ოჯახებში დაიკარგა კულტურა, რომ ბავშვს სწორად კვება ასწავლო თავიდანვე. მე 64 წლის ვარ. სკოლაში რომ ვსწავლობდი, 34 ბავშვი ვიყავით და მარტო ერთი მოსწავლე იყო, რომელსაც ჰქონდა სიმსუქნე. ახლა ბაღებში და სკოლებში რომ შეხვალთ, ეს რიცხვი ბევრად მეტია. კი, კარგია, ბავშვი რომ დაიბადება, ორ წლამდე პუტკუნაა. ეს პრობლემად არ ითვლებოდა. ბავშვი სიარულს რომ იწყებდა, იკლებდა წონას.

კონსულტაციაზე რომ მოჰყავთ ბავშვები, რომ ვიწყებ ლაპარაკს: წვნიანს თუ უკეთებთ ბავშვს და თუ მიირთმევს, ბავშვების 80 % კითხულობს წვნიანი რა არის. ფიქრობენ, რომ კომპოტია. მშობლები არ მაცდიან ლაპარაკს. „ჩემი შვილი ხილს არ ჭამს და არ შეჭამს, ბოსტნეულს არ ჭამს, რძე არ უყვარს, მარტო იოგურტი.“ მე ვეუბნები: „ქალბატონო, მაშინ რატომ მოიყვანეთ კონსულტაციაზე ბავშვი? ხომ უნდა ავხსნა, რა არის მისთვის სასარგებლო.“ არავინ არ თვლის, რომ ჩვენ გენეტიკურად გვაქვს ჩადებული რა სიმაღლის იქნება ბავშვი. თუ ის ნორმალურ კვებას იცავს, ცილა საკმარისი რაოდენობითაა, ვიტამინები, მიკრო და მაკროელემენტები, ის გენეტიკურ რესურსს ბოლომდე იყენებს და შეიძლება 10 სანტიმეტრით უფრო მაღალი იყოს, ვიდრე ის ბავშვი, რომელიც მსუქანია. ამ ყველა ნივთიერებას ორგანიზმი ხმარობს მერე ჭარბ წონაში და არა იმაში, რომ სიმაღლეში წაიყვანოს ბავშვი,“- მოცემულ საკითხზე ელენე გიორგაძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად