Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

აჩუქეთ შვილებს თავგადასავლები სათამაშოების ნაცვლად!

აჩუქეთ შვილებს თავგადასავლები სათამაშოების ნაცვლად!
უახლესი კვლევებით დგინდება, რომ ბავშვებისთვის ბევრი სათამაშოს ჩუქება ​არასწორი გადაწყვეტილებაა, რადგან პატარები, რომლებსაც სათამაშოების დიდი არჩევანი აქვთ, როგორც წესი, ნაკლებად ბედნიერები არიან. ისინი ძალიან იშვიათად თამაშობენ და პასიურები ხდებიან. სათამაშოების ჭარბი რაოდენობა ბავშვებს აბნევს და აფორიაქებს. ისინი თამაშის დახმარებით სწავლას ვეღარ ახერხებენ, რადგან კონცენტრაციის უნარი მნიშვნელოვნად უქვეითდებათ.

კვლევებით ასევე დგინდება, რომ ბავშვებს, რომლებსაც ნაკლები რაოდენობის, მაგრამ ხარისხიანი სათამაშოები აქვთ, თანამშრომლობის, გაზიარების და თანაგრძნობის უნარები გაცილებით სწრაფად უვითარდებათ. თუ ბავშვს ბევრი სათამაშო აქვს, ის მარტო თამაშს ამჯობინებს. როგორც წესი, აღნიშნულ შემთხვევაში აქტივობა არაპროდუქტიული და დამღლელი ხდება.

მშობლებმა უნდა გააცნობიერონ, რომ ბავშვის სურვილების 100 პროცენტით დაკმაყოფილება არ ღირს. იმის ნაცვლად, რომ შვილს ყველა სათამაშო უყიდოთ, რომელზეც ის ოცნებობს, ეცადეთ, მასთან ბევრი დრო გაატაროთ.

ოქსფორდის უნივერსიტეტში ჩატარებულმა კვლევამ, რომელშიც 3-დან 5 წლამდე ასაკის 3000-მდე ბავშვი მონაწილეობდა, აჩვენა, რომ აკადემიურ წარმატებას აღმზრდელობით დაწესებულებებში უფრო ის ბავშვები აღწევდნენ, რომლებიც თბილ ოჯახურ ატმოსფეროში იზრდებოდნენ. მათ ცხოვრებაში მშობლების აქტიური ჩართულობა ბავშვების თავდაჯერებას მნიშვნელოვნად ამაღლებდა. მშობლებს, რომლებიც მკაცრად აკონტროლებდნენ ბავშვებისთვის მიცემული სათამაშოების რაოდენობას, ძალიან წარმატებული შვილები ჰყავდათ. ბავშვები, რომლებსაც ძალიან ცოტა სათამაშო ჰქონდათ, ამასთან მშობლების ყურადღება და მზრუნველობა არ აკლდათ, ემოციური და სოციალური განვითარების თვალსაზრისით თანატოლებს მნიშვნელოვნად აღემატებოდნენ.

მშობლის ყურადღებას ვერ ანაცვლებს ვერცერთი სათამაშო ან ელექტრონული მოწყობილობა, რომლის ყიდვაც გარკვეული თანხის სანაცვლოდ მარტივად შეგიძლიათ. კვლევებით ასევე დადასტურდა, რომ ბავშვები, რომლებსაც მშობლები სათამაშოების ნაცვლად თავგადასავლებით ანებივრებენ, ძალიან ხელგაშლილები და სულგრძელები არიან, მათ კეთილი საქმის სანაცვლოდ მადლიერების გამოხატვა არასდროს ავიწყდებათ. კვლევებით დასტურდება, რომ ადამიანებს ბედნიერებას თავგადასავლები ანიჭებთ და არა მატერიალური ნივთები.

ბავშვობის ტკბილი მოგონებებისგან მიღებული ბედნიერება გაცილებით დიდია, ვიდრე ნაძვის ხის ქვეშ დალაგებული სათამაშოების დანახვისას დროებითი აღფრთოვანების გრძნობა. ბავშვისთვის ოჯახთან ერთად დროის სასიამოვნოდ გატარება გაცილებით დიდი ბედნიერების მომნიჭებელია, ვიდრე სათამაშოების საჩუქრად მიღება. ძვირფასო მშობლებო, გამუდმებით შვილებისთვის საჩუქრების ყიდვაზე ორიენტირებულები ნუ იქნებით, ამის ნაცვლად ისინი სასიამოვნო მოგონებებითა და თავგადასავლებით დაასაჩუქრეთ! 

მომზადებულია iheartintelligence.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

წაიკითხეთ სრულად