Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ორი-სამი წლიდან იწყება პროტესტი კვებაზე. ამ პერიოდში ბავშვს უნდა მივცეთ არჩევანის გაკეთების შესაძლებლობა,“ - პედიატრი მაია ხერხეულიძე

პედიატრმა მაია ხერხეულიძემ ბავშვის უჭმელობისა და უმადობის პრობლემაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ბავშვის უჭმელობა ხშირად მშობლის ზედმეტ მღელვარებასთან არის კავშირში:

„ხ​შირად ჩვენი ბავშვის უჭმელობა დაკავშირებულია ჩვენს ზედმეტ აღელვებასთან და ნერვიულობასთან. პირველი პრობლემები მოდის ძუძუთი კვებასთან დაკავშირებით. როდესაც ხელოვნურ კვებაზეა ბავშვი, დედა ხედავს, რამდენს მიირთმევს ბავშვი. ძუძუთი კვების დროს დედა ვერ ხედავს, რამდენს მიირთმევს ბავშვი. ამიტომ მუდმივად არის შეგრძნება, რომ თითქოს მას არ ჰყოფნის საკვები. ძუძუთი კვება არის მოთხოვნილების მიხედვით. ეს გულისხმობს, რომ როდესაც ბავშვს შია ან წყურია, ის ძუძუთი იკვებება. ზოგჯერ ბავშვი იწყებს ტირილს არა იმიტომ, რომ შიმშილი უნდა დაიკმაყოფილოს, არამედ წყურვილს იკმაყოფილებს. რა თქმა უნდა, თუ წყურვილს იკმაყოფილებს, ის იმ რაოდენობით რძეს არ მიიღებს, რასაც მაშინ, როდესაც მშიერია.“

მაია ხერხეულიძის თქმით, ძუძუთი კვებაზე მყოფ ბავშვს რძის დეფიციტი არ აქვს, თუ ის წონაში კარგად იმატებს:

„იმისთვის, რომ ვიცოდეთ, ბავშვს ნამდვილად ჰყოფნის თუ არა რძე, პირველი მაჩვენებელი არის წონის ნამატი. თვეში 500 გრამზე ნაკლები არ უნდა მოიმატოს ბავშვმა, რომელიც ძუძუთი კვებაზე იმყოფება პირველი ექვსი თვის განმავლობაში. შემდეგ 400 გრამზე ჩამოდის ეს ნამატი. ყველაზე კარგი მაჩვენებელი კიდევ არის შარდვის სიხშირე. ბავშვი, რომელიც იმყოფება მხოლოდ ძუძუთი კვებაზე, სითხეს იღებს მხოლოდ დედის რძის სახით. მისი შარდვის სიხშირე მთლიანად დამოკიდებულია იმაზე, თუ რამდენად მიიღო მისთვის საჭირო რაოდენობის სითხე. თუ ოცდაოთხ საათში შარდვა არის ექვსი და მეტი, მშობელი უნდა იყოს მშვიდად. ე.ი. ბავშვისთვის რძე საკმარისია.“

​უმადობა უმეტეს შემთხვევაში არის ქცევითი დარღვევა და არ არის ასოცირებული რაღაც დაავადებასთან. როდესაც არის ბავშვი, რომელსაც არ აქვს მადა, ჩვენ გვეშინია, ხომ არ არის რაღაც დაავადება, რომელიც უმადობას იწვევს. როდესაც არის უმადობა, ჩვენი მთავარია ამოცანაა, გამოვრიცხოთ, ხომ არ არის რაიმე დაავადება. თუ ბავშვის წონა და სიგრძე ნორმალურია, მშობელი უნდა იყოს მშვიდად. ჩვენ გარკვეულწილად უნდა შეცვალოთ ბავშვის მიდგომა კვებასთან დაკავშირებით. ორი-სამი წლიდან იწყება პროტესტი კვებაზე. ეს ის პერიოდია, როდესაც ბავშვს ყველაფერი აინტერესებს, მოდის პიროვნული მე. თუ მშობლები ბავშვს მანამდე ხშირად აძალებდნენ კვებას, თუ კვება იყო დაკავშირებული სტრესთან, ბავშვს მოჰყვება ეს ემოცია. მას შეიძლება ძალიან შიოდეს, მაგრამ მაინც არ მიირთვას. ერთი კვების და ორი კვების გამოტოვება არაფერს არ გვიცვლის. ამ პერიოდში მას უნდა მივცეთ არჩევანის გაკეთების შესაძლებლობა. თუ ბავშვს უმადობა უვლინდება, ძალიან კარგია ოჯახურ სადილზე დავსვათ ბავშვი,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მაია ხერხეულიძემ ტელეკომპანია GDS-ის გადაცემაში „შუადღე GDS-ზე“ ისაუბრა.

წყარო: „​შუადღე GDS-ზე“


წაიკითხეთ სრულად