როგორ ვასწავლოთ ბავშვს შეცდომის აღიარება?

​ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ თანამედროვე მშობლებს შეჩერებისა და საკუთარი ემოციების გაანალიზებისკენ მოუწოდა. მისი თქმით, საკუთარ თავში ჩახედვა ადამიანს შეცდომების გაცნობიერებასა და გამოსწორებაში ეხმარება:

„არსებობს ასეთი პროგრამა, მშობლებისთვის ტარდება ტრენინგი, როგორ უნდა გაიგონ ბავშვის ემოცია, თავისი ემოცია და ხელი შეუწყონ ემოციურ რეგულაციას. როდესაც ოცდამეერთე საუკუნეში ჩერდები და შენს ემოციას აანალიზებ, ეს უკვე მუშაობის დაწყებაა. რომ გაჩერდი და შენს თავს შეხედე შუა მომენტში, რომ უყვირი და ნერვები გაქვს აშლილი შენს შვილზე, უცბად რომ გააცნობიერებ, რა გაყვირებს ახლა, რა გინდა, რატომ უყვირი ბავშვს, ეს უკვე მუშაობის დაწყებაა. საკუთარი თავის ანალიზი ყოველთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. ზოგს მეტი შეუძლია, ზოგს ნაკლები, მაგრამ შეჩერება და საკუთარი თავის ყურება მნიშვნელოვანია. ამით უკვე საქმე დაწყებული გაქვთ. როდესაც შენს თავს უყურებ, აუცილებლად დაინახავ რაღაცებს, მეორე საქმეა, რა უნდა უყოთ თქვენს აღმოჩენებს. შეიძლება დამოუკიდებლად თავი ვერ დააღწიო იმას, რაც გააცნობიერე, მაგრამ როდესაც პრობლემა იცი, დახმარებაც შეგიძლია ითხოვო.“

თამარ გაგოშიძე აღნიშნავს, რომ ბავშვის პრობლემის მიღმა უმეტესად მშობლის პრობლემა იმალება, რომლის იდენტიფიცირება აუცილებელია:

„ხშირად მშობელს შეფარულად და ზრდილობიანად ვეუბნები, ხომ არ სჯობს თქვენით დავიწყოთ, ჯერ ბავშვს თავი დავანებოთ, ფსიქოთერაპევტის რეკომენდაციას მოგცემთ-მეთქი, ბრაზდება მშობელი, ჩემგან რა გინდათ, ბავშვს მიხედეთო. ძალიან ხშირად პრობლემა მშობელშია. როდესაც ის ამას აცნობიერებს, ეს უკვე ნახევარი საქმეა. დანარჩენი ტექნიკის ამბავია. ყველაზე დიდი დრო პრობლემის იდენტიფიკაციას მიაქვს. თვითონ უნდა დაინახოს ადამიანმა პრობლემა, ფსიქოთერაპევტი ამ დროს ყავარჯენია, ის მხარს უჭერს ადამიანს, რომ პრობლემის ამოცნობამდე მივიდეს. ამას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს.“

თამარ გაგოშიძემ მშობლებს სამყაროს ბავშვის თვალით დანახვისკენ მოუწოდა და ურჩია, რომ საკუთარი თავი შვილის ადგილას დააყენონ, რათა მისი ემოციური მდგომარეობის უკეთ დანახვა შეძლონ:

„ბავშვი რომ ტირის, თუ შეწუხებულია, იგნორირება არ უნდა გაუკეთო. თუ შია ან დაიღალა, იგნორირებას ვერ გაუკეთებ მის ტირილს, მხარი უნდა დაუჭირო. თუ კანფეტს ითხოვს, უნდა გაუკეთო იგნორირება, მართალია ერთნაირად ტირის, მაგრამ სიტუაციებში განსხვავებაა. მშობლისთვის მნიშვნელოვანია საკუთარ თავში ჩახედვა ამ დროს, თავისი ბავშვობის გახსენებაც. შენ რას გრძნობდი ასეთ დროს? არ გახსოვს ხშირად ეს. როდესაც გეჯაჯგურებიან და გაიძულებენ რაღაც ქნა, უნდა გაიხსენო, თვითონ რას გრძნობდი ასეთ შემთხვევაში.“

„მშობელსაც დაკარგული იდენტობა აქვს. ვერ გაიგო: თან მშობელი უნდა იყოს, თან ცოლი ან ქმარი, თან კარგი კოლეგა, რომელმაც კარგად უნდა იმუშაოს, თორემ სამსახურიდან გამოაგდებენ. სად არის თვითონ მშობელი? ის ძალიან მძიმე ემოციურ მდგომარეობაშია. დღევანდელი მშობლობა გმირობაა. ძალიან დიდი პრესია ამ შეჭმუხნულ დროში მშობელზე, შესაბამისად, ემოციური ვენტილაცია, პირველ რიგში, მშობელს სჭირდება და მერე უკვე ბავშვს,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ. 

წყარო: ​აზროვნების აკადემია