Baby Bag

„მშობლის ისტერიკა, შიში იმის მიმართ, რომ რაღაც არ დაემართოს ბავშვს, აძლიერებს ბავშვის შიშს,“ - ლელა ტყეშელაშვილი

„მშობლის ისტერიკა, შიში იმის მიმართ, რომ რაღაც არ დაემართოს ბავშვს, აძლიერებს ბავშვის შიშს,“ - ლელა ტყეშელაშვილი

ფსიქოლოგმა ლელა ტყეშელაშვილმა ბავშვების ემოციების რეგულაციის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ, პირველ რიგში, ემოციების კონტროლი მშობლებმა უნდა ისწავლონ:

„ჩვენ ვრწმუნდებით, რომ მშობლებს უნდა ვასწავლოთ თავიანთი ემოციების რეგულაცია, პირველ რიგში. მშობლის ისტერიკა, შიში იმის მიმართ, რომ რაღაც არ დაემართოს ბავშვს, აძლიერებს ბავშვის შიშს. თუ ზრდასრული ადამიანი ასეთი აფორიაქებულია, ასეთი აღშფოთებულია, ე.ი. რაღაც უბედურება ხდება.“

ლელა ტყეშელაშვილის თქმით, ატირებულ ბავშვთან ახსნა-განმარტებები არაეფექტიანია:

„გვინახავს სცენა, რომ ბავშვი ტირის, მშობელი რაღაცას უხსნის, როდესაც ასეთი აღგზნებაა, ისტერიკაა, ამ დროს ახსნა-განმარტებას ბავშვი უბრალოდ ვერ გაიგებს და არ არის საჭირო. არის იგნორირების სტრატეგია, ეს მუშაობს. თუ ჩვენ არ დავუშვებთ, რომ ბავშვის ჭირვეულმა ქცევამ გამოიღოს შედეგი, როგორც ჩამოყალიბდა ეს ქცევა, ისევე ჩაქრება. რამდენი ხანიც თქვენ ჩამოუყალიბეთ ეს ქცევა და ტირილმა გამოიღო შედეგი, იმდენი ხანი დაგჭირდებათ ამის გასაქრობად.“

ლელა ტყეშელაშვილმა მშობლებს ტანტრუმსა და მელთდაუნს შორის არსებული განსხვავებების შესახებ მიაწოდა ინფორმაცია:

„ტანტრუმი ვიცით, რაც არის. არსებობს მეორე ტიპის ქცევა, რომელიც ძალიან ჰგავს ტანტრუმს, ისტერიკას და მას ეწოდება მელთდაუნი, რომელიც დამახასიათებელია ზოგიერთი ტიპის მდგომარეობისთვის. ეს გახლავთ ემოციების აფეთქება, რომელიც არის ბავშვის ემოციური მდგომარეობით გამოწვეული. ერთი არის მანიპულატორული ქცევა, ტანტრუმი, რომელიც შედეგის მოპოვებაზეა ორიენტირებული. რაც შეეხება მელთდაუნს, ეს არის მოწყვლადობა, ბავშვის ემოციურობა. როდესაც შიში აქვს რაღაც გაურკვევლის ბავშვს, ეს მთლიანად გენერირდება მის ფსიქიკაში, მისი ქცევაც ძალიან ჰგავს ტანტრუმს. განსხვავებული სტრატეგიაა ორივე შემთვევაში საჭირო.“

„ჩვენი წინაპრების მიერ მოგონილი კუთხეში დაყენება რა იყო? იყავი შენთვის და როდესაც დამშვიდდები, გამოხვალ. თუ ბავშვი შეშინებულია, ემოციურ მდგომარეობაშია, მის გვერდით უნდა იყოთ. მე მინახავს ვიდეოები, რომ ბავშვი ტირის ცხარე ცრემლებით, მამა უზის უბრალოდ გვერდით. ამ დროს შეიძლება, რომ ჩაეხუტოთ ბავშვს, როდესაც არის მელთდაუნი, ანუ მოწყვლადი ფსიქიკა. როდესაც არის ტანტრუმი, გარიდება სჯობს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ლელა ტყეშელაშვილმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო: „იმედის დღე“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„დასჯამდე არსებობს ძალიან ბევრი საშუალება, რომელმაც შეიძლება დასჯა თავიდან აგვაცილოს,“ - ფ...
​ფსიქოლოგმა ლელა ტყეშელაშვილმა მშობლობის მნიშვნელობისა და ბავშვის აღზრდისას დაშვებული მნიშვნელოვანი შეცდომების შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, აღზრდა ბავშვისთვის სტრესული არ უნდა იყოს:„მშობლობა გახლავთ ი...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი ნანა ფაცაცია.

- როდესაც ბავშვი ჩაკეტილია და არ აზიარებს ემოციებს, რა შეიძლება იყოს ამის მიზეზი?

- მიზეზი თუ რატომ არის ბავშვი ან მოზარდი ჩაკეტილი, შესაძლოა გამოწვეული იყოს სხვადასხვა ფაქტორებით, მათ შორის: გადატანილი ტრავმა, ძლიერი შიში, ძალადობა, სტრესი, ასაკობრივი თავისებურებები, გარდატეხის-ბუპერტატის პერიოდი, ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სირთლეები და.ა.შ. ძალიან მნიშვნელოვანია მშობლების დროული ყურადღება ამ ფაქტორებზე და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტთან კონსულტაციის გავლა

- სად გადის ზღვარი მორცხვობასა და ჩაკეტილობას შორის? როგორ უნდა მივხვდეთ რომ ბავშვი ჩაკეტილია?

- სიმორცხვე საკმაოდ გავრცელებული მოვლენაა, როგორც ბავშვებში, ასევე ზრდასრულებში. ის განპირობებულია სოციალური ფაქტორით, ვინაიდან თავს იჩენს იქ, სადაც ორი ან მეტი ადამიანი იწყებს ურთიერთობას. ასეთ დროს, სირთულე ექმნება ინტერპერსონალურ ურთიერთობებს.

სიმორცხვე არის ადამიანის შინაგანი მდგომარეობა, დიდი ყურადღება ეთმობა იმას, თუ რას ფიქრობენ გარშემომყოფები მასზე, ადამიანი ხდება ზედმეტად მგრძნობიარე იმის მიმართ თუ როგორ და რა შეფასებით მიიღებენ მას გარშემომყოფები.

სიმორცხვის დამახასიათებელი ნიშნებია: არაადეკვატურად დაბალი თვითშეფასება, შებოჭილობა, დაბალი ხმის ტემბრით საუბარი, ჩაკეტილობა, საუბრის დაწყების შიში, მოუხერხებლობა, თვალით კონტაქტის დამყარების სიმრთულე და .ა.შ. თამაშის დროს ბავშვები ირჩევენ მეორეხარისხოვან როლს, რათა ნაკლებად შესამჩნევები იყვნენ, არ გამოირჩევიან ინიციატივით, არ უყვართ აუდიტორიის წინაშე გამოსვლა. სიმორცხვის დროს, ადამიანები მწვავედ აღიქვამენ საკუთარ ნაკლს და ყურადღების მიღმა რჩებათ თავიანთი დადებით თვისებები და ძლიერი მხარეები. ასევე, სიმორცხვეს ახასიათებს სომატური გამოვლინებები, სახეზე სიწითლე, ხმის კანკალი, სუნთქვის აჩქარება, რის გამოც უფრო მეტად განიცდიან საკუთარ ვიზუალურ მდგომარეობას.

ბავშვები ადრეულ ასაკში ხშირად განიცდიან სიმორცხვეს, 13 წლის ასაკში კი ეს მდგომარეობა პიკს აღწევს. როგორც წესი, დროთა განმავლობაში ასაკის მატებასთან ერთად და უფროსების სწორი დამოკიდებულების შემთხვევაში, ბავშვი ახერხებს სიმორცხვის დაძლევას. მნიშვნელოვანია მშობლების და სააღმზრდელო დაწესებულებების თანამშრომლების მიერ აქცენტის გაკეთება მათ ძლიერ მხარეებზე, მნიშვნელოვანია, რომ არ უნდა მოხდეს ბავშვისთვის „მორცხვის“ იარლიყის მიკერება, აუცილებელია ზრუნვა მოზარდის თვითშეფასების ამაღლებაზე, რათა განუმტკიცდეს საკუთარი ძალების რწმენა - „შენ შეძლებ და გამოგივა“, „აქ არაფერია საშიში“, „ კარგად ხარ მომზადებული,“ და.ა.შ.

თუ ბავშვის ან მოზარდის ქცევა უეცრად იცვლება და ის ხდება ჩაკეტილი, არ აქვს სურვილი თანატოლებთან ურთიერთობის, საკუთარი ემოციის გაზიარების, არის ოთახში ჩაკეტილი და არ კონტაქტობს ისე, როგორ ადრე, მნიშვნელოვანია მშობლების მხრიდან ყურადღება, ვინაიდან არ მოხდეს უგულებელყოფა ძალადობის ან ბულინგის ფაქტების, ასევე, ასაკობრივი თავისებურებებით გამოწვეული ცვლილებების, მნიშვნელოვანია დროული რეაგირება და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტის ჩართულობა, რათა დროულად მოხდეს პრობლემის იდენტიფიცირება და შესაბამისი ინტერვენციის განხორციელება.

- რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

- სიმორცხვემ შესაძლოა გამოიწვიოს ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სხვადასხვა პრობლემა, სირთულეები ინტერპერსონალურ ურთიერთობებში, სოციალური შფოთა, დეპრესია, რაც შემდგომში აისახება წარმატების და თვითრეალიზების სიძნელეებთან, ჩაკეტილობა და ა.შ.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი და რა დროს არის საჭირო ფსიქოლოგის დახმარება?

- ნებისმიერ დროს, როცა ბავშვის ან მოზარდის ქცევა უეცრად იცვლება, ხდება უცნაური ან შეუსაბამო, აუცილებელია მშობელმა გაიაროს კონსულტაცია სპეციალისტთან პრობლემის დროული იდენტიფიკაციისთვის და სირთლეების თავიდან არიდებისთვის.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად