Baby Bag

„ამაგი დასდეთ თქვენს შვილებს. ეს იქნება დედის ამაგის გადახდის ყველაზე კარგი ფორმა,“ - შალვა ამონაშვილი

„ამაგი დასდეთ თქვენს შვილებს. ეს იქნება დედის ამაგის გადახდის ყველაზე კარგი ფორმა,“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ადამიანის ცხოვრებაში მშობლის უდიდესი როლის შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ არავის შეუძლია მშობლის ამაგის გადახდა:

​მშობლის ამაგი იმდენად დიდია, რომ ჩვენი ცხოვრება დასრულდება და მაინც ვერ გადავიხდით ამ ამაგს. მშობელს ვერ გადავუხდით. ის წავა ცხოვრებიდან რაღაც დროს და გულში მაინც დაგვრჩება ხინჯი: „ხომ შემეძლო ესეც გამეკეთებინა და ბევრი რამე.“ ქართველ ხალხს ანდაზა აქვს ძალიან კარგი: „ხელის გულზე რომ ერბო კვერცხი მოიწვა, მშობლის ამაგს მაინც ვერ გადაიხდი.“ დედის ზრუნვა იმდენად ძვირადღირებული რამ არის, რომ ვერ გადავუხდით.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, მშობლებს ბევრი სიყვარული და სითბო უნდა ვაჩუქოთ, მათი ამაგის გადახდა სწორედ ამაში უნდა გამოიხატებოდეს:

„ვიდრე მშობლები გვყვანან, ვესიყვარულოთ მათ, ვეფეროთ. ამაგის გადახდა ეს არის. ის კი არა, რომ სიბერეში ლუკმაპურს გაუწვდი. ჩვენი სიკეთე დავანახოთ მშობლებს. დაინახონ, რომ შვილი თურმე კარგი გაუზრდიათ, ქვეყანა ხარობს მათი გაზრდილით. ჩვენი კეთილდღეობა დავანახოთ მშობელს და რასაკვირველია, ზრუნვა მათზე. რაც მთავარია, მშობელმა რა ამაგიც დავგვდო ჩვენ, მერე ჩვენც ვხდებით მშობლები და იქ დაიწყება მშობლის ამაგის გადახდა. იქ უნდა გამოიჩინოთ თქვენი სიყვარული შვილების მიმართ, თქვენი ზრუნვა, თქვენი თავდადება, თქვენი სიკეთე. დედამ, თუ ცოცხალია, გაიხაროს, თუ გარდაცვლილია, ზემოდან დაგყუროთ და თქვას:​ „შვილო, ასეთი მინდოდა, რომ ყოფილიყავი.“ ამაგი დასდეთ თქვენს შვილებს. ეს იქნება დედის ამაგის გადახდის ყველაზე კარგი ფორმა.“

შალვა ამონაშვილმა გადაღლილ და მეტისმეტად გადატვირთულ მშობლებს სიმშვიდისკენ მოუწოდა:

„პირველი, რაც უნდა გთხოვოთ, ის არის, რომ არ იწუწუნოთ: „ვაიმე, რა ვქნა, რაღა მე დამატყდა ეს ყველაფერი თავზე?!“ რამდენსაც ბევრს იწუწუნებთ, იმდენჯერ მადლი დაგეკარგებათ. შეიძლება მოუაროთ მშობელს, მაგრამ მადლი არ დაჰყვება ამას. თუ მშობელს წყალი უნდა მიაწოდო, არ დაამადლო. რა დროც გაქვთ, ის დრო გამოიყენეთ მაქსიმალურად. დროს ვერ გავაგანიერებთ, ვერ დავავიწროვებთ. აურაცხელი საქმეა, ზოგიერთი საქმე უნდა ჩამოიცილო, რადგან მშობლებია მოსავლელი, შვილს მიხედვა უნდა. სხვა საქმეებიც გასაკეთებელია, მაგრამ ეს საქმეები მოითმენენ. ბ​ავშვის გაზრდა და ავადმყოფი მშობლის მოვლა ვერ მოითმენს.“

„თქვენზე ზრუნვა შეამცირეთ. წუწუნი არ დაიწყოთ. ​რასაც გააკეთებთ მშობლისთვის, მთელი სიყვარულით გააკეთეთ. თუ რაღაც არ გამოგივიდათ, დრომ არ გაცალათ, რას იზამთ, მაგრამ გულში ხომ გინდოდათ ეს გაგეკეთებინათ. ჩვენ ვერასდროს გავუკეთებთ მშობლებს ყველაფერს, რაც მათ ეკუთვნით ჩვენგან. ეს იმას კი არ ნიშნავს, რომ ჩვენ ცოდვიანი ადამიანები ვართ. სამაგიეროდ სხვებს გავუკეთებთ მერე. საკუთარი თავი დაივიწყე. გააკეთე ის, რომ მიხედო მშობელს, არ დაიწუწუნო,“ - აღნიშნულ საკითზე შალვა ამონაშვილმა „ამონაშვილის აკადემიის“ პირდაპირ ეთერში ისაუბრა.

წყარო:​ „ამონაშვილის აკადემია“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ქართველებს გვახასიათებდა უფროსების პატივისცემა. ხელიდან არ გაუშვათ ეს ტრადიცია“ - შალვა ა...
​აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ოჯახური ურთიერთობების მნიშვნელობისა და ოჯახში არსებული პრობლემების მოგვარების ეფექტიანი გზების შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ბავშვის გაჩენისას ცოლ-ქმარს შორის გართულებულ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება? - თემაზე ქცევითი თერაპევტი საუბრობს

რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება? - თემაზე ქცევითი თერაპევტი საუბრობს

რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება? - ამ საკითხზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პრაქტიკოსი ქცევითი თერაპევტი, სუპერვაიზერი, ფსიქოლოგიის მაგისტრი მაკო გაგნიძე.

- როდესაც ბავშვი გამუდმებით უხეშობს, რა შეიძლება იყოს მიზეზი?

ზოგადად ქცევა არის ინდივიდის მიზანმიმართულად განხორციელებული აქტივობა, რომელსაც გააჩნია მიზანი და ფუნქცია. როდესაც პრობლემურ ქცევასთან გვაქვს საქმე, ამ შემთხვევაში, ბავშვის გამუდმებულ უხეშობასთან და ხშირად მეორდება შემანარჩუნებელი შედეგი, ანუ განმტკიცება, გამორიცხულია ამ ქცევას არ ჰქონდეს წინაპირობა. ქცევათმეცნიერება (ბიჰევიორიზმი) ყველაზე ეფექტურად გვეხმარება ქცევის მართვაში, ხოლო ქცევის მომავალში გამოვლენას და დასწავლას განაპირობებს შედეგები, რომლებიც მოსდევს მას. ანუ შედეგი, რომელიც იწვევს ქცევის გამოვლენის ზრდას. თუკი ბავშვი უხეშობით, ფიზიკური აგრესიით, ყვირილით არასასურველი ქცევით აღწევს სასურველს მაგალითად:

  1. სასიამოვნო სტიმულის მიღება - მაღაზიაში უნდოდა კანფეტი, არ ყიდულობდნენ, მან იყვირა/იუხეშა/იბილწსიტყვავა: მიიღო სასურველი და უყიდეს;
  2. არასასიამოვნოს თავიდან არიდება - არ უნდა დაყრილი სათამაშოების ალაგება. იყვირა/იუხეშა/იბილწსიტყვავა: დავალება არ შეასრულა, ოღონდ დამშვიდებულიყო და ამ დავალების შესრულება აღარ მოსთხოვეს.

შესაძლოა და ხშირია ეს იყოს ყურადღების მიღებისთვის გამოვლენილი ქცევა ან სხვისი ყურადღების თავიდან აცილებისთვის. იმისათვის, რომ გავიგოთ ქცევის ფუნქცია და შედეგის მასზე ზემოქმედება, სპეციალისტები პრობლემური ქცევის დროს ვაგროვებთ და მშობელსაც ვთხოვთ ABC (Antecedent-Behavior-Consequence - წინაპირობა, ქცევა, შედეგი) მონაცემების შეგროვებას და შემდგომ ამ მონცემების ნიადაგზე გარკვეული სტრატეგიების დასახვას.

ქცევას თუ არ ექნება ის შედეგი, რისთვისაც ხორციელდება, ადრე თუ გვიან ჩაქრება და საბოლოოდ გაქრება. შესაძლოა, გარკვეული პერიოდი ქცევისაფეთქება გამოიწვიოს, მაგრამ საბოლოოდ, მაინც გაქრება. თუმცა, უნდა გავითვალისწინოთ ინდივიდუალიზმი, რომელიც ასევე გააჩნია ქცევას. ძველი და ჩვევაში გადასული ქცევის გაქრობა რთულია, ახლის გაცილებით მარტივი. შესაბამისად, მშობელი უნდა ეცადოს გაარკვიოს რა არის წინაპირობა აღნიშნული ქცევების და რა მოყვება, რა ინარჩუნებს მათ. თუკი თავად ვერ ახერხებს და უჭირს გამკლავება, მაშინ უნდა მიმართოს სპეციალისტს. მოდით, კიდევ ერთხელ ჩამოვთვალოთ რა შეიძლება იყოს აღნიშნული ქცევის განხორციელების მიზეზები: 

1. სასურველის მიღება;

2. იმპულსურობა;

3. ყურადღების მიპყრობა;

4. არახელსაყრელი გარემო;

5. იმიტირება (მიბაძვა) ოჯახის წევრის, მულტფილმის გმირის და ა.შ.;

6. თავდაცვა;

7. უნარების ნაკლებობა ( არ იცის როგორ მოითხოვოს რაიმე ან ლექსიკური მარაგი არ აქვს);

8. სტრესი (ოჯახის სირთულეები);

9. ემოციური ფონი (იმედგაცრუება, ყურადღების ნაკლებობა);

10. ფიზიოლოგიური მდგომარეობა, რუტინის დარღვევა, უძილობა, შიმშილი.

- რა რეაქცია უნდა ჰქონდეს მშობელს, როცა ბავშვი ურტყამს ან არასასიამოვნო სიტყვებს ეუბნება?

- იმ მომენტში არ ამახვილებთ ყურადღებას, არ ეჩხუბებით, არ ავლენთ საპასუხო აგრესიას, არ იცინით, არ ახალისებთ. როდესაც ქცევის გამოვლენა დასრულდება, ვასწავლით გამოხატვის სწორ ფორმას (სასურველის მოთხოვნის, არასასურველის თავიდან არიდების და ა.შ). ეს იმ შემთხვევაში თუკი ბავშვს მიმართული მეტყველება ესმის და თუ არა, მაშინ სხვა სტრატეგიების გამოყენება შეგვიძლია, მაგალითად, ალტერნატიული კომუნიკაცია, ჟესტით მოთხოვნა და ა.შ

- რამდენად ეფექტურია, რომ ასეთ დავაიგნოროთ?

რაც შეეხება იგნორს, აღნიშნული სტრატეგია ქცევის გამოყენებით ანალიზში ნამდვილად არსებობს და ჰქვია დაგეგმილი იგნორი, თუმცა, ეს ძალიან დიდი სიფრთხილით უნდა გამოვიყენოთ და მხოლოდ გარკვეულ სიტუაციებში, ისიც სპეციალისტთან შეთანხმებით. უნდა აღვნიშნოთ, რომ ამ დროს ვაიგნორებთ ინდივიდის ქცევას და არა თავად ინდივიდს.

როცა ბავშვი ხდება აგრესიული, ვიწყებთ ძიებას, გვიჩნდება კითხვას რატომ? მშობელმა ყველა გარემოში უნდა გააანალიზოს აღნიშნული ქცევა და თუ ვერ იგებს მიზეზს, მიმართოს სპეცილისტს. მნიშვნელოვანია ერთი აღზრდის სტილი ოჯახში, არასწორია, როდესაც ოჯახის ერთი ან რამოდენიმე წევრი რაღაცას უკრძალავს და სხვები ნებას რთავენ.

- მშობლის მხრიდან, რა სახის კომუნიკაციამ შეიძლება გაამწვავოს მდგომარეობა?

მშობლის მხრიდან აგრესიაზე აგრესიით პასუხმა ერთმნიშვნელოვნად შესაძლოა გაამწვავოს მდგომარეობა.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად