Baby Bag

10 მნიშვნელოვანი რამ, რაც ბავშვს ათ წლამდე უნდა ასწავლოთ

10 მნიშვნელოვანი რამ, რაც ბავშვს ათ წლამდე უნდა ასწავლოთ

მშობლებს შვილის მომავალზე უდიდესი პასუხისმგებლობა ეკისრებათ. ბავშვის ზრდილობიან, წარმატებულ და სამართლიან ადამიანად აღზრდა თუ გსურთ, მისთვის ბევრი მნიშვნელოვანი რამის სწავლება მოგიწევთ. ვიდრე ბავშვი ათი წლის გახდება, მან აუცილებლად უნდა იცოდეს, თუ როგორ უნდა მოიქცეს კონკრეტულ ვითარებაში და ​რა შეცდომების დაშვებას უნდა აარიდოს თავი. ჩვენს სტატიაში 10 უმნიშვნელოვანეს საკითხს გაგაცნობთ, რომელთა შესახებ ბავშვმა ადრეული ასაკიდანვე უნდა იცოდეს.

1. „ერთნაირად დააფასე გოგონები და ბიჭები“

პირველ რიგში, ბავშვს ადამიანების პატივისცემა უნდა ასწავლოთ. მას თანატოლებთან ურთიერთობისას დადებითი დამოკიდებულება და განწყობა უნდა ჰქონდეს, როგორც გოგონების, ასევე ბიჭების მიმართ. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ ნებისმიერი სქესის წარმომადგენელს პატივი უნდა სცეს.

2. „შეცდომის დაშვების არ შეგეშინდეს“

სხვების შეცდომებზე სწავლა ადამიანებს ძალიან უჭირთ. ბავშვმა ​გამოცდილება საკუთარ შეცდომებზე სწავლით უნდა მიიღოს. მას წარუმატებლობა არ უნდა აშინებდეს და მარცხში შესაძლებლობის დანახვა უნდა შეეძლოს.

3. „ცოდნა უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე ნიშნები“

მშობლები ხშირად ბრაზდებიან, როდესაც მათი შვილები კარგ ნიშნებს არ იღებენ. კარგი ნიშანი საგნის კარგად ცოდნის ინდიკატორი არ არის. თქვენს შვილს აუხსენით, რომ ცოდნა გაცილებით მნიშვნელოვანია, ვიდრე სკოლაში მიღებული ნიშანი.

4. „მშობელი შენი მტერი არ არის, მას დახმარებისთვის უნდა მიმართო“

ბავშვთან დამეგობრება მშობლისთვის საკმაოდ რთულ ამოცანას წარმოადგენს. ​არ მოახდინოთ შვილებზე ზედმეტი ზეწოლა, არ უყვიროთ მათ და არ წაუკითხოთ ხანგრძლივი ლექციები, რათა ბავშვმა სირთულეების შემთხვევაში თქვენთან მოსვლა შეძლოს.

5. „საკუთარი თავის დაცვა უნდა შეგეძლოს“

მშობლების ნაწილი მასწავლებლების ან სხვა ადამიანების მიმართ ბევრად მეტ პატივისცემას ავლენს, ვიდრე საკუთარი შვილებისადმი. ეს ყოველივე ბავშვს თავს დაუცველად აგრძნობინებს და მას სუსტ ადამიანად აყალიბებს. ბავშვს აუხსენით, რომ ადამიანის პატივისცემა უმთავრესია, თუმცა მან საჭიროების შემთხვევაში თავის დაცვაც უნდა შეძლოს. დარწმუნდით, რომ ​ბავშვს ყველაფერს სწორად უხსნით და სხვების ღირსების შელახვის გარეშე საკუთარი პოზიციის დაცვას ასწავლით.

6. „არასდროს გააკეთო აღიარების გამო ის, რისი გაკეთებაც არ გსურს“

ბავშვები გამუდმებით ცდილობენ თანატოლებში პოპულარობის მოპოვებას, რის გამოც ბევრ მსხვერპლზე მიდიან. ბავშვს პირადი მაგალითით აჩვენეთ, რომ ღირსების შენარჩუნება და საკუთარი შეხედულებების ერთგულება გაცილებით მნიშვნელოვანია, ვიდრე აღიარების გამო ჩადენილი ნაკლებად მოსაწონი ქცევა.

7. „თუ რაღაცას ვერ იგებ, აუცილებლად დასვი კითხვა“

კითხვის დასმა აბსოლუტურად ნორმალური მოვლენაა. უმჯობესია, ბავშვმა კითხვა დასვას, ვიდრე თავი მოიტყუოს, რომ ყველაფერი ესმის. ბავშვობა საუკეთესო ეტაპია ამის გასაცნობიერებლად. აუხსენით თქვენს შვილს, რომ კითხვების დასმით ის გაცილებით ხარისხიან ცოდნას შეიძენს.

8. „თუ თავს ცუდად გრძნობ, მასწავლებელს ამის შესახებ უნდა უთხრა“

ბავშვს საკუთარი ჯანმრთელობის მდგომარეობაზე საუბარი არ უნდა ერიდებოდეს. ​ჯანმრთელობა სკოლაში მიღებულ ნიშნებზე უფრო მნიშვნელოვანია. ბავშვს ეს ადრეული ასაკიდანვე აუხსენით.

9. „ბუნებას პატივისცემით მოეპყარი“

ჩვენ ძალიან ხშირად ვსაუბრობთ მოუწესრიგებელი ქუჩებისა და ტროტუარზე დაყრილი ნარჩენების შესახებ. ბუნების პატივისცემა სახლიდან იწყება. პირველ რიგში, მშობელი უნდა გამოხატავდეს ბუნებისადმი პატივისცემას, რათა შვილმა მას მიბაძოს.

10. „აუცილებლად ისწავლე „არას“ თქმა“

ბავშვს ზრდასრულების, თანატოლებისა და მასწავლებლებისთვის გარკვეულ შემთხვევაში „არას“ თქმა აუცილებლად უნდა ასწავლოთ. შვილი ძლიერ და დამოუკიდებელ პიროვნებად უნდა აღზარდოთ, რომელიც სხვების ნებისმიერ სურვილს არ დამორჩილდება. ეს თვისება მას მომავალში ძალიან გამოადგება.

მომზადებულია:​ brightside.me -ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

3 რამ, რაც ბავშვებს მშობლებისგან სჭირდებათ, მაგრამ ვერ იღებენ - სტენფორდის უნივერსიტეტის ფ...
ტექნოლოგიურმა პროგრესმა ბავშვების ცხოვრება მნიშვნელოვნად შეცვალა. კომპიუტერის ეკრანთან მიჯაჭვულობამ პატარებს წარმატებისკენ სვლის სტიმული წაართვა. ბავშვების ყოველდღიურ ყოფაზე ტექნოლოგიების მავნე ზეგავლ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​უნდა ჩავრთოთ თუ არა უფროსი შვილები უმცროსების გაზრდის პროცესში, როგორ და რამდენად მიზანშეწონილია ეს?

​უნდა ჩავრთოთ თუ არა უფროსი შვილები უმცროსების გაზრდის პროცესში, როგორ და რამდენად მიზანშეწონილია ეს?

უნდა ჩავრთოთ თუ არა უფროსი შვილები უმცროსების გაზრდის პროცესში, როგორ და რამდენად მიზანშეწონილია ეს? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, სოფო მელაძე.

- ხშირად მშობლები უმცროს შვილებს უფროსებს აზრდევინებენ, ან ავალდებულებენ დიდი დოზით მიიღონ მონაწილეობა ამ პროცესში. რამდენად მიზანშეწონილია ეს მიდგომა?

- აქ რამდენიმე ფაქტორია გასათვალისწინებელი - რამდენია ასაკობრივი სხვაობა დედმამიშვილებს შორის, რამდენად ყოველდღიური ხასიათი აქვს უფროსი შვილის დახმარებას, რამდენად სასურველ და საინტერესო აქტივობებში ვრთავთ მას, რას იღებს სანაცვლოდ აქედან და ა.შ. მისთვისაც საინტერესო უნდა იყოს პროცესში ჩართვა, უნდა იღებდეს შექებას ან რაიმე სასურველ ჯილდოს მაინც. პატარა და-ძმაზე ზრუნვა ბავშვს უვითარებს ემპათიის გრძნობას, მზრუნველობას, პასუხისმგებლობის გრძნობას და ასევე აგრძნობინებს თავს უფრო კომპეტენტურ და „დიდ“ ადამიანად, რაც ზრდის მის თვითშეფასებას. კარგია თუ ასეთ „დახმარებას“ ექნება სიტუაციური ხასიათი, მაგალითად: თუ დედას რამე სტკივა და უფროსი შვილი ეხმარება, დედას უცბად დაურეკეს და ბავშვმა საწოვარა გამოართვა მას და ა.შ. მნიშვნელოვანია, ამ დახმარებას ჰქონდეს მიზეზი და საჭიროება. თუ ამას აქვს ყოველდღიური და სავალდებულო ხასიათი, რა თქმა უნდა, ეს ბავშვისთვის სტრესის გამომწვევი მიზეზი გახდება. განსაკუთრებით თუ ბავშვი 7 წლამდე ასაკისაა და თამაშის მაგივრად, რაც ამ პერიოდში ბავშვის განვითარებისთვის უმნიშვნელოვანესია, მშობელი აიძულებს ყოველდღე ბავშვმა „დედის ან მამის ფუნქცია“ შეითავსოს.
ასევე მნიშვნელოვანია, ამ მხრივ უსაფრთხოების გათვალისწინებაც. ჩვენ, უფროს შვილებს უნდა დავავალოთ ის, რაშიც უკვე თვითონაც მომწიფებულნი და დამოუკიდებელნი არიან. თუ ბავშვი თვითონ საჭიროებს ყურადღებას ან თვითონ არ არის ბოლომდე დამოუკიდებელი ყოველდღიური საჭიროებების დაკმაყოფილებაში, რა თქმა უნდა, ის უუნაროა ამ დროს უმცროს და-ძმაზე იზრუნოს.
- ხომ არ დავაკარვინებთ ამით ბავშვობის მნიშვნელოვან პერიოდს და დავაზიანებთ მათ ფსიქიკას?
- ამ თემაზე ძალიან საინტერესო თეორიები ჰქონდათ, ორ ფსიქოთერაპევტს, ზიგმუნდ ფროიდს და ალფრედ ადლერს. ფროიდის აზრით, ბავშვის როლი ოჯახში, მისი ურთიერთობები და-ძმებთან შემდგომში განაპირობებენ მისი პიროვნების ფორმირებას და სხვებთან ურთიერთობების ფორმებს. ადლერის აზრით, კი მნიშვნელოვანია იმის გათვალისწინებაც კი, თუ მერამდენეა ბავშვი დაბადების რიგით - დედისერთა, უფროსი, შუათანა თუ ნაბოლარა. როცა ბავშვი დედისერთაა, მშობლების მთელი ყურადღება მას ეკუთვნის, ანებივრებენ, ეჩვევა დიდი რაოდენობით ყურადღებას. ძირითადად არც აფრთხილებენ ხოლმე ბავშვს, რომ ოჯახში მატებაა და უცებ ის ხედავს პატარა დას ან ძმას, რომელმაც მისთვის ნაცნობი ყურადღება „მიითვისა“. უმეტესობას ამ დროს ეჭვიანობის და კონკურენციის გრძნობა უჩნდება, რის მოდიფიკაციას და ჩანაცვლებასაც ჩვენ ვახდენთ მსუბუქი, სიტუაციური ზრუნვით უმცროს დედმამიშვილზე. ამიტომ თუ ჩვენ ამ დროს ძალიან დავტვირთავთ, მოვწყვეტთ მისთვის საინტერესო აქტივობებს, თამაშებს, მეგობრებს, ეს უფრო გააღვივებს მის კონკურენტულ დამოკიდებულებას დედმამიშვილთან.
- გარდა უფროსი შვილებისა, თვითონ უმცროს ბავშვზეც უარყოფით ზეგავლენას ხომ არ მოახდენს დედის ნაკლები ჩართულობა?
- დედის ნაკლები ჩართულობა ყოველთვის მოქმედებს ბავშვის ცხოვრებასა და განვითარებაზე. ბავშვზე ზრუნვა ეს მხოლოდ მისი მატერიალური ან ფუნქციური დახმარება არაა, ეს ემოციური კავშირიცაა. რამდენად იდენტური იქნება 13 წლის მოზარდის და დედის შედარება ერთმანეთთან, როცა 13 წლის მოზარდი ამ ასაკში ფსიქოლოგიურად თუ ემოციურად საერთოდ არაა მომწიფებული „მშობლობისთვის“.
- ბევრი მშობელი მარტო ზრდის ბავშვებს, ამიტომ უწევთ დახმარება უფროს შვილებს სთხოვონ, თუმცა მოზარდებს პირადი სივრცე სჭირდებათ. როგორ უნდა მივუდგეთ შვილებს ასეთ სიტუაციაში?
- პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია, რომ წინასწარ შევუთანმხდეთ უფროსს შვილს, რატომ და რისთვის, რამდენი ხანი და რა ფორმით გვჭირდება მისი დახმარება. ასე ვთქვათ, ვაგრძნობინოთ, რომ ეს იძულება არაა, ნებართვას ვიღებთ მისგანაც, მის აზრსაც ვითვალისწინებთ და არჩევანის საშუალება აქვს. ასეთი შეთანხმებების დროს ხაზი გაესმევა იმას, თუ რისი გადადება შეუძლია უფროს შვილს და რა არის იმდენად პრიორიტეტული, რომ ამ შემთხვევაში დედასაც მოუწევს მასზე მორგება. მნიშვნელოვანია ვაგრძნობინოთ ჩვენი სიყვარული და მადლიერება ამ დახმარებისთვის, წავახალისოთ მისი დახმარება და მისი ინტერესებიც ჩავრთოთ ამ პროცესში. მაგალითად, „თუ შენი დაიკოს ოთახში იქნები, სანამ სძინავს შეგიძლია შენს საყვარელ ფილმებს უყურო.“ შეჯამების სახით რომ ვთქვათ, მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ უფროსი შვილის ინტერესებიც, არჩევანის საშუალება დავუტოვოთ და დავაფასოთ მისი ძალისხმევა.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად