Baby Bag

„ბავშვთან ურთიერთობაში უპირობო სიყვარულთან ერთად აუცილებელია კონტროლიც,“ - ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა

„ბავშვთან ურთიერთობაში უპირობო სიყვარულთან ერთად აუცილებელია კონტროლიც,“ - ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა

​ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა ბედნიერი ბავშვობის შესახებ საუბრობს და აცხადებს, რომ ბავშვი ბედნიერია მაშინ, როდესაც ის ოჯახისგან უპირობო სიყვარულს იღებს:

“ბედნიერი ბავშვობა ნიშნავს იმას, რომ ბავშვმა ოჯახში მიიღოს უპირობო სიყვარული, ანუ ცნონ ის, როგორც პიროვნება. უპირობო სიყვარული ნიშნავს: „როგორიც უნდა იყო, შვილო, მე შენ მაინც მიყვარხარ.“ ეს არ ნიშნავს იმას, რომ კონტროლი იყოს უგულებელყოფილი. აუცილებელია, ​ბავშვმა მიიღოს სითბო დიდი დოზით, მაგრამ მას უნდა შეესაბამებოდეს გარკვეული პროცენტული მონაცემები კონტროლის. 100 %-დან პირობითად 80 % იყოს სითბო და 20 % იყოს კონტროლი. კონტროლი ნიშნავს კრიტიკული ცნობიერების არსებობას ყველა ურთიერთობაში. ნებისმიერ შემთხვევაში, როდესაც ადამიანის ნათქვამს უპირობოდ მივყვებით, ჩვენ, როგორც ჩვენ იქ არ ვიმყოფებით. როგორც მე იქ ვიკარგები და ვითქვიფები მეორე ადამიანთან, პიროვნულობა იკარგება.“

ნანა ჩაჩუას თქმით, ურთიერთობაში სითბოს გარდა კონტროლიც აუცილებელია:

​ნებისმიერ ურთიერთობაში აუცილებელია სითბოს დიდი წილი და ამავე დროს კონტროლიც. უპირობო მორჩილება ნიშნავს, რომ ადამიანის პიროვნულობის გამოვლენაზე ხდება ძალადობა. ​კრიტიკული ცნობიერების გარეშე არ შეიძლება ადამიანებს შორის პროდუქტიული ურთიერთობის არსებობა. ბავშვებთან კი ეს იმას ნიშნავს, რომ სიყვარულთან ერთად არსებობდეს კონტროლი. თუ არის არასაიმედო მიჯაჭვულობა, ბავშვს აქვს შიში, რომ მშობელს დაკარგავს, მშობელი მას უგულებელყოფს, არ მიიღებს. ბავშვი, როდესაც აგრესიას გამოხატავს, ოპოზიციურ ქცევას გამოხატავს მშობლის მიმართ, მშობელი კი ამით გაღიზიანდება ან გაბრაზდება და ბავშვს ხელით შეეხება, ამ დროს ბავშვი მშობელთან ტაქტილური შეხების მოთხოვნილებას ნეგატიურად იკმაყოფილებს. აქედან გამომდინარე, შესაძლოა, ჩვენ ბავშვთან გზა გავუხსნათ მაზოხისტურ მოთხოვნილებებს. ეს არის ძალიან სახიფათო. ერთ-ერთი ფაქტორი სწორედ ესაა, რის გამოც ფიზიკურ შეხებაზე საერთოდ უარი უნდა ვთქვათ.“

ნანა ჩაჩუა აღნიშნავს, რომ დასჯის მიზნით ბავშვისთვის ტკივილის მიყენება დაუშვებელია:

​ყოვლად დაუშვებელია, ყოვლად მიუღებელია, რომ დასჯის მიზნით ბავშვს მივაყენოთ ტკივილი. უფრო საინტერესოდ მეჩვენება, რატომ უჩნდება მშობელს იმის იმპულსი, რომ ბავშვს ფიზიკურად შეეხოს. მშობელი ამ შემთხვევაში თვითონ ვერ აყალიბებს თავის მოსაზრებას, თავის პოზიციას, თავის სათქმელს, ამიტომაც გამოხატავს აგრესიას. პირველ რიგში, ადამიანებმა უნდა ვისწავლოთ ლაპარაკი, ჩვენი განცდის, ჩვენი გრძნობის, ჩვენი ემოციის გამოხატვა.“

„ჩვენ უნდა ამოვიცნოთ, რა მოთხოვნილებები აქვს ბავშვს და რის დაკმაყოფილებას ცდილობს. მშობლებმა ხშირად იციან თქმა: „ენა შემომიბრუნა, მეტლიკინება,“ ამის იქით რაღაც არის ისეთი. ჩვენ საკუთარ თავში უნდა ჩავიხედოთ. ჩვენ თვითონ უნდა დავადგინოთ ამ დროს, რა გვეშლება ჩვენ, უფროსებს. დასჯა უშუალოდ ქმედებას კი არ უნდა უკავშირდებოდეს, ჩვენ კარგად უნდა გვქონდეს გაანალიზებული ვითარება და ამის შემდეგ შეიძლება საუბარი დასჯასა და ​წახალისებაზე. ბავშვის შექებაც არ უნდა იყოს გადაჭარბებული. თუ ბავშვი რამეს არ აკეთებს, კი არ უნდა ვუთხრათ: „რატომ არ გააკეთე?“ უნდა გავიკვირვოთ და ვკითხოთ: „ეს შენ როგორ მოგივიდა?“ მას ნდობა უნდა გამოვუცხადოთ და ვაგრძნობინოთ, რომ მისგან ცუდი ქცევა გამონაკლისია. ამ გამონაკლისს ის უკვე აღარ გაიმეორებს,“ - აცხადებს ნანა ჩაჩუა.

წყარო: ​რადიო იმედი

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„თუ ვინმეს მიმართ გაქვს აღტაცება, გიყვარს, გიხარია, პატივს სცემ, არ დააგვიანო, თქვი! თუ ახ...
​ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა გულწრფელობის შესახებ საუბრობს და გვირჩევს, რომ ჩვენი დადებითი ემოციების ან დამოკიდებულებების შესახებ ხმამაღლა ვისაუბროთ, ნეგატიური აზრები კი დაუფიქრებლად არ გავაჟღეროთ:„მეორე ადა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ხუთი წიგნი მაქვს წაკითხული თუ შვიდი, ამას მნიშვნელობა არ აქვს, თუ ამან ცვლილებები არ მოახდინა. რაღაც რომ წაიკითხე, პიროვნულად წინ უნდა წახვიდე,“ - ზურა მხეიძე

„ხუთი წიგნი მაქვს წაკითხული თუ შვიდი, ამას მნიშვნელობა არ აქვს, თუ ამან ცვლილებები არ მოახდინა. რაღაც რომ წაიკითხე, პიროვნულად წინ უნდა წახვიდე,“ - ზურა მხეიძე

ფსიქოლოგმა ზურა მხეიძემ ბავშვის ცხოვრებაში ქცევითი მოდელების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, ქცევითი მოდელი ბავშვისთვის განმსაზღვრელია:

„ბავშვი სწავლობს ქცევითი მოდელებით. მე თუ მინდა, რომ ჩემმა ბავშვმა წიგნები იკითხოს, ის კი არ უნდა ვუთხრა, რომ წიგნები იკითხოს, ის უნდა მხედავდეს, რომ მე წიგნებს ვკითხულობ. ბავშვისთვის ქცევითი მოდელია განმსაზღვრელი. ​ავტორიტეტები და ტიპები, რომლებიც ჩვენზე გავლენას ახდენს, უნდა იყვნენ ჩვენთვის მისაღები და მისაბაძი. თავის დროზე 3-5 წლის ბავშვებს ზღაპრებს ვუკითხავდით. კვლევა იყო და ეს ზღაპრები შევცვალეთ. იცით, რომ ჩვეულებრივ ზღაპარში სიკეთე იმარჯვებს. ეს ზღაპრები ისე გადავაკეთ, რომ სიკეთე არ იმარჯვებდა და იმარჯვებდა ბოროტება. ცუდი ტიპი იყო გამარჯვებული, ცუდ ტიპს რჩებოდა ქონება. როდესაც ეკითხები ბავშვს: „ვინ გინდა იყო?“ ის სოციალურ სამართლიანობაზე კი არ მიუთითებს, გამარჯვებული უნდა იყოს. თუ მე ცუდ ტიპს ვამარჯვებინებდი, ორიენტირს იღებდა ამისკენ. ზღაპარშიც ეს იდეა იყო ჩადებული, რომ სიკეთე და ძალა ერთი გახადოს, რათა ბავშვმა ორიენტირი აქეთ აიღოს. აქ იდო ფილოსოფია, რომ ბოლოში სიკეთე იმარჯვებს. აქ იდო, რომ ადამიანი გაეშვათ აქეთ მხარეს. ესენი მოიშალა. წარმატებულობა შემოვიდა უკვე. მე ვხედავ ვინაა წარმატებული, ვინაა გამარჯვებული. ჩემთვის მოდელი უკვე ის ხდება. მოდელი რომ ის ხდება, ახლა თქვენ ნახეთ რა „კარგი“ მოდელები გვყავს ჩვენ საზოგადოებაში.“

ზურა მხეიძემ ერთმანეთისგან განასხვავა განათლებული და ნაკითხი ადამიანი. მისი თქმით, წიგნის კითხვამ ადამიანში დადებითი ცვლილებები უნდა გამოიწვიოს:

„შეთანხმებაზეა, რას ვეძახით განათლებულობას. მე ვიცი ნაკითხი ადამიანები და არა განათლებულები. რაღაც რომ წაიკითხე, პიროვნულად წინ უნდა წახვიდე. არა ის, რომ გახსოვდეს მეთოთხმეტე გვერდის მეორე აბზაცზე რა წერია. ასეთი ხალხიც არის. განათლებამ უნდა მომცეს, რომ მე თავი რეალიზებულად ვიგრძნო მაშინაც, როდესაც არ მაქვს მილიონი, იმიტომ, რომ მე სხვა უპირატესობები მაქვს. მე რეალიზებული ვარ, მე არ მჭირდება ის, რაც სხვებს სჭირდებათ. ეს არის განათლების პრინციპი. ხუთი წიგნი მაქვს წაკითხული თუ შვიდი, ამას მნიშვნელობა არ აქვს, თუ ამან ცვლილებები არ მოახდინა.“

ზურა მხეიძის თქმით, ბავშვი იმ ადამიანს მიბაძავს, ვინც მისთვის ავტორიტეტული პიროვნებაა:

„გააჩნია, ვინ იქნება თქვენი ბავშვისთვის ავტორიტეტული პიროვნება. ავტორიტეტულში იმას არ ვგულისხმობ ,რომ თქვენი ეშინია, არამედ პატივს გცემთ. თუ თქვენ, მშობელი ხართ ბავშვისთვის ავტორიტეტი, ​მაშინ თქვენ ხართ მისთვის ღირებულებების საზომი. ის თქვენი ღირებულებების სისტემიდან შეაფასებს ქცევებს. თუ მისთვის ავტორიტეტი ტელევიზორში გამოსული ტიპია, რა თქმა უნდა, მაგალითს მისგან აიღებს. სად უნდა დაინახონ ჩვენს ტელევიზიებში ადამიანი, რომლისგანაც რამის აღება მოგინდება?! ძალიან ცუდად გამომდის, მაგრამ მასობრივად ასეა.“

„მითხარით ბავშვი, რომელიც ოცნებობს, რომ როდესაც გაიზრდება მასწავლებელი გამოვიდეს. თუ ნახავთ ასეთ ბავშვს, სტუდიაში უნდა მოიწვიოთ. მე რამდენჯერ ვიკითხე, თუ არსებობს ასეთი ბავშვი ბუნებაში. ყველაზე ავტორიტეტული ტიპი მეოცე საუკუნის დასაწყისში მასწავლებელი იყო. მასწავლებელი იყო სხვა ფენის წარმომადგენელი, რომელიც იყო ავტორიტეტი ბავშვებისთვის.​ ავტორიტეტი ის კი არ არის: „ნიშანი დაგიწერე, არ დაგიწერე.“ ავტორიტეტი არის სამაგალითო ტიპი. ეს ინსტიტუციაც მოშლილია. მასწავლებელი ყოველთვის ინტელიგენციას წარმოადგენდა. ყოველთვის ელიტარული ფენა იმით კი არ იყო, რომ ფინანსურად იყო დაწინაურებული, უბრალოდ იყო ადამიანი, რომელსაც ჭკუა მოეკითხება,“ - აღნიშნულ თემებზე ზურა მხეიძემ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „შემდეგი გაჩერება“ ისაუბრა.

წყარო​: „შემდეგი გაჩერება“

წაიკითხეთ სრულად