Baby Bag

რატომ უნდა ვასწავლოთ ბავშვს სირთულეებთან დამოუკიდებლად გამკლავება?

რატომ უნდა ვასწავლოთ ბავშვს სირთულეებთან დამოუკიდებლად გამკლავება?
მცოდნე დედები

​ბავშვის ცხოვრებაში მშობლის ზედმეტი ჩართულობა მას თავდაჯერებას ართმევს და დეპრესიისკენ უბიძგებს. ბავშვები, რომლებზეც მშობლები მეტისმეტად ზრუნავენ, ცხოვრებისეული გამოწვევებისთვის მზად არასდროს არიან. თუ ბავშვს შესაძლებლობას მისცემთ, რომ სირთულეებს თავად გაუმკლავდეთ, ამით მას მრავალმხრივ დაეხმარებით.

  • დამოუკიდებლობა ბავშვს განვითარებაში ეხმარება

​

​

ბავშვის ცხოვრებაში რამდენიმე მნიშვნელოვანი ეტაპია, როდესაც მას სირთულეებთან გამკლავება უწევს. ერთ-ერთია ხოხვის დაწყება. იატაკზე ხოხვისას ბავშვის ვესტიბულარული აპარატი ვითარდება, ის კოორდინაციის უნარს ივითარებს და სენსორულ უნარებსაც ხვეწს. გარდა ამისა, ხოხვის დაწყება ბავშვს პრობლემების გადაჭრას ასწავლის, მისი კოგნიტური უნარები კი მნიშვნელოვნად უმჯობესდება. ბავშვი მოძრაობაში არასდროს შეზღუდოთ. მას უსაფრთხო გარემო შეუქმენით და ნება მიეცით თავისუფლად იმოძრაოს.

  • დამოუკიდებელი ბავშვები პრობლემების გადაჭრას სწავლობენ

ბავშვმა აუცილებლად უნდა იცოდეს პრობლემურ ვითარებასთან დამოუკიდებლად გამკლავება. თუ ის გადაწყვეტილების მიღებას მშობლის ჩარევის გარეშე ვერასდროს ახერხებს, მას პრობლემის გადაჭრა გაუჭირდება. შესაძლოა, დამოუკიდებლად გადაწყვეტილებების მიღებისას ბავშვმა ბევრი შეცდომა დაუშვას, რაც აუცილებელია. ბავშვი არამხოლოდ გამარჯვებით, არამედ მარცხითაც სწავლობს.

  • დამოუკიდებლობა ბავშვს ემოციების მართვას ასწავლის

​

ბავშვმა ასაკის და ვითარების შესაბამისად მოქცევა უნდა ისწავლოს. ერთი წლის ბავშვისთვის გარეგან სტიმულებზე ტირილით რეაგირება სავსებით ბუნებრივია, თუმცა შედარებით მოზრდილი ბავშვები სხვაგვარად უნდა იქცეოდნენ. ბავშვს გარეგან სტიმულებზე განსხვავებული რეაქციის გამომჟღავნება უნდა ასწავლოთ და იმპულსურობა დააძლევინოთ.

  • დამოუკიდებელი ბავშვები გონიერები არიან

ბავშვთან ერთად რთული საშინაო დავალებების მომზადებისას მას უფრო მეტ ზიანს მიაყენებთ, ვიდრე სარგებელს მოუტანთ. თქვენი დახმარებით შესრულებული დავალება თქვენს შვილს უფრო ჭკვიანს არ გახდის. ცუდი ნიშნის მიღება ბავშვს სწავლაში მეტად დაეხმარება. ამგვარად ის მომავალში შეცდომების დაშვებას მოერიდება და გააცნობიერებს, რომ წარუმატებლობა სამყაროს აღსასრულს არ ნიშნავს.

  • დამოუკიდებელი ბავშვი თვითრეგულაციას სწავლობს

​

წარუმატებლობა ბავშვისთვის ზოგჯერ აუცილებელიც არის. ამ დროს ის სწავლობს როგორ მოიქცეს, როდესაც თავს ცუდად გრძნობს. თუ ბავშვი წარუმატებლობის მიღებას არ ისწავლის, მას შფოთვა და დეპრესია შეაწუხებს. ცხოვრებაში წარუმატებლობა ყველა ადამიანს ხვდება. ბავშვმა უნდა იცოდეს, როგორ მიიღოს მარცხი მშვიდად და გაწონასწორებულად.

  • დამოუკიდებელმა ბავშვმა იცის, რომ სხვისთვის დახმარების თხოვნა მისაღები ქცევაა

ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ როდესაც დახმარება სჭირდება, ახლობელ ადამიანებს მორიდების ან შიშის გარეშე უნდა მიმართოს. შვილის სირთულეებისადმი მშობლის დამოკიდებულება ადეკვატური უნდა იყოს. როდესაც ბავშვი დახმარების თხოვნით მოგმართავთ, მას პოზიტიურად უნდა შეხვდეთ. როდესაც თქვენი შვილის ცხოვრებაში რაიმე სერიოზული ხდება, მას თქვენთან მოსვლის არ უნდა ეშინოდეს.

მომზადებულია ​brightside.me -ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

10 რამ, რაც მშობელმა ბავშვის ნაცვლად არ უნდა გააკეთოს
​მშობლები შვილებს ხშირად იმაზე მეტად ეხმარებიან, ვიდრე საჭიროა. უფროსებმა ბავშვების ნაცვლად არ უნდა იცხოვრონ. ბავშვი უნდა გაიზარდოს და განვითარდეს, მან დამოუკიდებლობა ადრეული ასაკიდანვე უნდა მოიპოვოს....
#ბავშვი #შვილი #საინტერესო #მშობელი #წარმატება ფსიქოლოგია

შეიძლება დაინტერესდეთ

ფსიქოლოგია

ბავშვის სწორად განვითარებას უშლის თუ არა ხელს, ხშირი შექება ან პირიქით კრიტიკა მშობლების მხრიდან და როგორ დავიჭიროთ ოქროს შუალედი?

ბავშვის სწორად განვითარებას უშლის თუ არა ხელს, ხშირი შექება ან პირიქით კრიტიკა მშობლების მხრიდან და როგორ დავიჭიროთ ოქროს შუალედი?
ბავშვის სწორად განვითარებას უშლის თუ არა ხელს, ხშირი შექება ან პირიქით კრიტიკა მშობლების მხრიდან და როგორ დავიჭიროთ ოქროს შუალედი? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ნანა ფაცაცია.

- მშობლების მხრიდან შექებაზე მეტად ბავშვების გაკრიტიკება რამდენად ცუდია მათი ფსიქიკისთვის და უშლის თუ არა ხელს განვითარებაში?

- ზოგადად, ძალიან მნიშვნელოვანია ადეკვატური უკუკავშირი მშობლების მხრიდან ბავშვის ქცევაზე. რა თქმა უნდა, უმჯობესია აქცენტი დადებითზე გაკეთდეს, რათა უფრო მეტად განვამტკიცოთ მოზარდის პოზიტიური ქცევა. თუმცა, თუ ბავშვი იქცევა ისე, რომ მშობელს ან უფროს ადამიანს ეს არ მოსწონს, საჭიროა ფაქიზად მივცეთ უკუკავშირი, რასაც, მოდი, კრიტიკას ნუ დავარქმევთ. ავუხსნათ ბავშვს, რატომ არ არის ესა თუ ის ქცევა მისაღები მშობლისთვის, ანუ შედეგზე უნდა იყოს ორიენტირებული ჩვენი უკუკავშირი. მშობლის მხრიდან ყველაზე მნიშვნელოვანია ადეკვატური უკუკავშირი. ჩვენს რეალობაში ხშირად გვესმის მშობლებისგან, გადატვირთული გრაფიკის გამო, გადაღლილებს აღარ ჰყოფნით ენერგია ახსნისთვის, თუმცა აუცილებელია გამოვნახოთ დრო და რესურსი, რომ ბავშვებს კრიტიკის ნაცვლად, ადეკვატური უკუკავშირი მივცეთ. ის, რაც არ მოგვწონს, კი არ გავუკრიტიკოთ, არამედ ვუთხრათ, რატომ არის საზიანო კონკრეტული ქმედება მათთვის და რა შედეგს მისცემს. ამით არჩევანის წინაშე დავაყენებთ, თავად აირჩიონ ქცევა, რომელიც ნაკლებად საფრთხის შემცველი იქნება.

- თუ პირიქით, მეტად აქებენ და ნაკლებად აძლევენ შენიშვნებს, ხომ არ მოვადუნებთ მათ და დავუკარგავთ მოტივაციას, კრიტიკულად შეხედონ საკუთარ თავს?

- ამ შემთხვევაშიც, როდესაც ვამბობთ მეტად შექებას ან მეტად გაკრიტიკებას, ისევ არაადეკვატურ უკუკავშირთან გვაქვს საქმე. მნიშვნელოვანია, რისთვის ვაქებთ ბავშვს. ხშირად იმისთვის ვაქებთ, რაშიც წვლილი არ მიუძღვის, მაგალითად, სილამაზე. იქ, სადაც იზრდებიან ესმით ფრაზები: „რა კარგი ხარ, პრინცესა“, „რა ლამაზი ხარ“ და ა.შ. როდესაც იზრდებიან და გადადიან მიკროსოციუმიდან მაკროსოციუმში (ბაღი, სკოლა და ა.შ.) იქ უკვე იქმნება პრობლემები, რადგან იგივე უკუკავშირს საზოგადოების მხრიდან ვეღარ ხედავენ, რამაც დიდი ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს მათ თვითშეფასებაზე. ბავშვებს აუცილებელია დადებითი უკუკავშირი მივცეთ რაღაცის კეთებისთვის, ეს იქნება სწავლა თუ სხვა რამ. მეტად ან ზედმეტად შექება არასწორია, ყოველთვის მიზანშეწონილია ჩარჩოში, ზომიერების ფარგლებში ადეკვატური რეაქციები.

- როგორ დავიჭიროთ ოქროს შუალედი, შექებასა და კრიტიკას შორის?

- მშობლები კვალდაკვალ უნდა მივყვებოდეთ შვილების ქმედებებს. იმას, რაც ჩვენთვის მიუღებელია და მივუთითებთ, ახსნაც უნდა მოჰყვებოდეს, ეს კი მათ შედეგების გაანალიზების საშუალებას მისცემს. მნიშვნელოვანია ფრაზები, რომლებსაც მშობელი იყენებს კომუნიკაციის დროს. თუ ჩვენ მოკლე ფრაზებს ვიყენებთ, მაგალითად, „არ შეიძლება“, ბავშვს კითხვა უჩნდება, რატომ არ შეიძლება, აუცილებელია დასაბუთებულად ავუხსნათ. ასევე სიტყვა „რატომ“, რომელსაც იყენებენ მშობლები. ხშირად ბავშვს უნდა კონკრეტული რამ, თუმცა არ იცის, რატომ უნდა, შესაბამისად, ამაზე პასუხს ვერ გაგვცემს და მეტ გაუგებრობას შეუქმნის ბავშვს. ასე რომ, არსებობს ფრაზები ეფექტური კომუნიკაციისთვის, რაც მშობლებს დაეხმარება დაიჭირონ ოქროს შუალედი. ჩვენ უნდა ვიყოთ ადეკვატური ანარეკლი შვილების ქმედების.

​- რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ ასწავლონ შვილებს იყვნენ თავდაჯერებულები და ამასთანავე არ შეწყვიტონ განვითარებაზე ზრუნვა?

- მნიშვნელოვანია ბავშვს და ზოგადად ნებისმიერი ასაკობრივი ჯგუფის ადამიანს, ჰქონდეს ადეკვატური თვითშეფასება. ჯერ დავიწყოთ იმით, თუ რა არის თვითშეფასება, ვინაიდან თავდაჯერებულობა პირდაპირ კავშირშია ამასთან. თვითშეფასება არის ინდივიდის სუბიექტური წარმოდგენა საკუთარ თავზე, უნარებზე, თვისებებზე. ეს ყალიბდება ზუსტად იმ უკუკავშირებით, რაზეც ზემოთ ვისაუბრეთ, ეს იქნება საკუთარი თავისგან, ოჯახისგან, მეგობრებისგან, თუ ნებისმიერი იმ სოციუმისგან მიღებული უკუკავშირი, სადაც უწევს ყოფნა, ასე ყალიბდება ადამიანის თვითშეფასება. შესაბამისად, ადრეული ასაკიდან უნდა ჩაეყაროს საფუძველი ბავშვის ადეკვატური თვითშეფასების ჩამოყალიბებას მისი ჯანსაღი განვითარებისთვის. ერიქსონის თეორიას გავიხსენებ, სადაც ის გამოყოფს ყველაზე მნიშვნელოვან პერიოდს თვითშეფასების ჩამოყალიბების პროცესში, 18 თვიდან 3 წლამდე. ამ დროს ძალიან დიდი როლი აქვთ მშობლებს. ეს ერთ-ერთი კრიზისის გადალახვის პერიოდია, როდესაც ბავშვი სწავლობს თვითონ კვებას, ჩაცმას, ნაბიჯების გადადგმას. ამ დროს თუ მშობელი იქნება მხარდამჭერი და ბავშვის ნებისმიერი ინიციატივა იქნება სწორად მხარდაჭერილი, ბავშვი სწავლობს თავდაჯერებულობას, საკუთარი ძალების რწმენას, ხოლო კრიზისი ილახება ჯანსაღად. თუ მშობელი ზემზრუნველია, ანუ არ აძლევს საშუალებას თვითონ გააკეთოს რამე, ასეთ დროს პატარას უყალიბდება ეჭვის განცდა საკუთარ თავის და შესაძლებლობების მიმართ. ამით შესაძლოა, საფუძველი ჩაეყაროს დაბალ თვითშეფასებას, რაც თავდაჯერებულობას უშლის ხელს. თუ 3 წლამდე კრიზისი ჯანსაღად გადაილახა, შემდეგი კრიზისის გადალახვა უფრო მარტივი იქნება მოზარდებისთვის, აქ უკვე შემოდის სკოლა, სადაც დიდი როლი აქვთ პედაგოგებს, თანატოლებთან ურთიერთობას.

ასევე მინდა აღვნიშნო, რომ თავდაჯერებულობა ფსიქიკური განვითარების პროცესში ძალიან მნიშვნელოვანია. ადეკვატური თვითშეფასება ეს არის სუიციდის საუკეთესო პრევენცია. თუ მშობლები (ოჯახის წევრები) და სააღმზრდელო დაწესებულებები სწორი უკუკავშირით ხელს შევუწყობთ, შვილები ჩამოყალიბდნენ თავდაჯერებულ პიროვნებებად, ეს მათთვის წარმატების საწინდარი იქნება. თავდაჯერებულობა გულისხმობს მუდმივ სწრაფვას თვითგანვითარებისკენ და თვითრეალიზაციისკენ.

წაიკითხეთ სრულად
გასათიშად დააჭირეთ ESC.