Baby Bag

8 კრიტიკული ეტაპი ბავშვის ცხოვრებაში, რომლის შესახებ ყველა მშობელმა უნდა იცოდეს

8 კრიტიკული ეტაპი ბავშვის ცხოვრებაში, რომლის შესახებ ყველა მშობელმა უნდა იცოდეს

მშობელმა აუცილებლად უნდა იცოდეს, თუ რა ასაკში რა სახის ქცევას უნდა ელოდეს შვილისგან. ეს მშობლის ცხოვრებას მნიშვნელოვნად ამარტივებს. ჩვენს სტატიაში ბავშვის ცხოვრების კრიტიკულ ეტაპებს გაგაცნობთ, რომელთა შესახებ ცოდნა შვილთან ურთიერთობაში დაგეხმარებათ.

1. დაბადებიდან 3 თვემდე ასაკი

ამ ეტაპზე ბავშვს საკუთარი საჭიროებების გამოხატვა მხოლოდ ტირილით შეუძლია. ტირილის ხასიათი მშობელს მიახვედრებს ბავშვს შია, წყურია, ეძინება თუ ტკივილი აწუხებს. ზოგჯერ ბავშვი ტირილს უმიზეზოდ იწყებს. ასეთ დროს მას მშობლის სითბო და მოფერება ესაჭიროება. ახალშობილებს უსაფრთხოების განცდა სჭირდებათ. ისინი უნდა დარწმუნდნენ, რომ მათზე ზრუნავენ. ახალშობილები თქვენი ხმის დახმარებით ემოციას გრძნობენ. მათ აუცილებლად თბილად უნდა ესაუბროთ. ბავშვს ხშირად უმღერეთ, პლედში გაახვიეთ და ხელით ატარეთ. ნუ გააკეთებთ მკვეთრ მოძრაობებს, როდესაც ბავშვი გიჭირავთ. ეს მას დააფრთხობს.

2. 4-დან 6 თვემდე ასაკი

ბავშვმა, შესაძლოა, გაიცინოს, იტიროს, იღუღუნოს იმის პასუხად, რასაც თქვენ მას ან თოჯინას ეუბნებით. მშობლებმა ბავშვის გაცინება უნდა სცადონ, რაც მარტივად გამოუვათ, თუ სასაცილო სახეს მიიღებენ. ამ ასაკიდან ბავშვები ადამიანების სახეს იმახსოვრებენ. ისინი კარგად ცნობენ დედას და მამას. გირჩევთ, თქვენს შვილს ახლობლები ამ ასაკიდან წარუდგინოთ.

3. 7-დან 12 თვემდე ასაკი

ამ ასაკიდან ბავშვებს დედისადმი განსაკუთრებული დამოკიდებულება უჩნდებათ. ისინი დედას ეჯაჭვებიან და უცხო ადამიანებთან ურთიერთობა აშინებთ. მშობლები სახლიდან თუ გადიან, ბავშვები ტირიან. ბავშვი ტირილს და ჭარბ ემოციებს რომ აარიდოთ, თამაშის დროს ის ზოგჯერ რამდენიმე წუთით მარტო დატოვეთ (ცხადია, ბავშვი უსაფრთხო ადგილას უნდა თამაშობდეს და თქვენც ჩუმად უნდა ადევნოთ თვალყური), შემდეგ კი დაბრუნდით. პატარა დარწმუნდება, რომ დედა ყოველთვის მალე ბრუნდება, როდესაც მიდის.

4. 1-დან 2 წლამდე ასაკი

ამ ასაკში ბავშვს აქტიური სოციალური ინტერაქცია და ბუნებაში დროის გატარება ესაჭიროება. როდესაც 1-2 წლის ბავშვები თანატოლებთან თამაშობენ, მათთან სრულფასოვანი კავშირის დამყარებას ვერ ახერხებენ და არც სათამაშოების გაზიარება შეუძლიათ. ამ ასაკში ბავშვი ისტერიკების მოწყობას იწყებს, რის გამოც დისციპლინას დიდი ყურადღება უნდა დაუთმოთ. ბავშვს სწორად მოქცევა ყვირილისა და ცემის გარეშე უნდა ასწავლოთ.

5. 3 წლის ასაკი

ამ ასაკიდან ბავშვი სხვებთან თამაშს იწყებს. ის მეგობრებს სათამაშოებს უზიარებს. ბავშვის დადებითი ქცევა ხშირად უნდა წაახალისოთ. ბავშვი ისტერიკების მოწყობას ნელ-ნელა წყვეტს. მას ამ ასაკში შიშები ეუფლება. პატარას სიბნელე ან რომელიმე მონსტრი აშინებს. მას მშობლისგან თანაგრძნობა ესაჭიროება. ეცადეთ, ბავშვის დამოუკიდებლობა წაახალისოთ და ყოველთვის შეაქოთ ის, როდესაც რაიმეს საკუთარი ძალებით აკეთებს.

6. 4-დან 5 წლამდე ასაკი

ამ ასაკში ბავშვები წესებს იცავენ, მაგრამ ცუდისა და კარგის ერთმანეთისგან გარჩევა ჯერ კიდევ არ შეუძლიათ. მათი ცნობისმოყვარეობა ნელ-ნელა მატულობს. ბავშვები ცდილობენ დამოუკიდებლები იყვნენ, რაც მშობელმა უნდა წაახალისოს. ოთხი წლის ასაკში ბავშვს ხასიათი ხშირად ეცვლება, ის მეგობრებს ეჩხუბება, გარბის, ჭირვეულობს. ხუთი წლის ასაკიდან ბავშვი მშობელს უფრო უახლოვდება, მშვიდდება და სხვების გაბედნიერებას ცდილობს. ამ ასაკიდან ბავშვს საკუთარ გრძნობებზე ღიად საუბარი უნდა ასწავლოთ. როდესაც ბავშვი მიუღებელ ქცევას ავლენს, მშობელმა ის მისაღები ფორმით უნდა დასაჯოს, მაგ. რამდენიმე წუთით სკამზე დასვას.

7. 6-დან 12 წლამდე ასაკი

ამ ასაკში ბავშვისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი მეგობრობაა. შესაძლოა, მას რომანტიკული გრძნობებიც გაუჩნდეს თანატოლების მიმართ. ამ ასაკისთვის დამახასიათებელია ეჭვიანობის გრძნობის გამძაფრება. ბავშვებს ძალიან მოსწონთ სხვადასხვა ჯგუფში გაერთიანება, მეგობრებში აღიარების მოპოვება. მნიშვნელოვანია, რომ ამ ეტაპზე მშობელმა შვილთან ძალიან დიდი დრო გაატაროს. ამ ასაკში ბავშვს სხვების გრძნობებისა და განცდების პატივისცემა უნდა ასწავლოთ.

8. 13-დან 18 წლამდე ასაკი

თინეიჯერები საკუთარ თავს ყოველთვის სხვებს ადარებენ. მათთვის აღიარება ძალიან მნიშვნელოვანია. მშობელმა თინეიჯერ შვილს სტრესთან გამკლავება უნდა ასწავლოს და მასთან გულახდილად ისაუბროს. თინეიჯერებისთვის განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია რომანტიკული ურთიერთობები. თინეიჯერებს ძალიან უყვართ თავისუფლება. მნიშვნელოვანია, რომ თინეიჯერ შვილს თქვენთან საკუთარ სატკივარსა და სურვილებზე ღიად საუბარი შეეძლოს.

მომზადებულია ​brightside.me - ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

პატარები უმიზეზოდ არ ტირიან - როგორ გამოვიცნოთ ჩვილის ტირილის მიზეზი
ტირილის დეკოდერი - როგორ გამოვიცნოთ ჩვილის ტირილის მიზეზი - აღიშნულის შესახებ ​ბლოგს პედიატრი თამარ ობგაიძე აქვეყნებს. გთავაზობთ მის ბლოგს უცვლელად. 1. მშია! გამოვლინება: წყვეტილი, რიტმულად...

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება''

,,როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება''
ბავშვებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია დღის რუტინის ჩამოყალიბება ყოველდღიური უნარების განმტკიცებისთვის. რა სარგებელი მოაქვს ამას პატარებისთვის, როგორ მივაჩვიოთ და რა ხდება მათ ფსიქიკაში, თუ უკვე ჩამოყალიბებული დღის რუტინა დაირღვა? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, სოფო მელაძე.

- სოფო, რომ განვმარტოთ, რა მნიშვნელობა აქვს დღის რუტინას ბავშვისთვის?

- დღის რუტინა ბავშვებს აძლევს უსაფრთხოების განცდას. როცა ბავშვმა იცის, რას რის მერე გააკეთებს და მას უკვე აქვს მოლოდინი, წინასწარგანწყობა, უფრო მეტად განახორციელებს რუტინის აქტივობებს და ჩაერთვება. რუტინა გულისხმობს გარკვეული პროცედურების თუ აქტივობების ყოველდღიურ განმეორებას, შესაბამისად, მისთვის უკვე უცხო და „საშიში“ აღარ არის შეთავაზებული საქმიანობა და მეტად ჩართულია.

გარდა ამისა, დღის რუტინაში შედის ისეთი მნიშვნელოვანი ყოველდღიური უნარები, როგორებიცაა: კვება, თავის მოვლა, ჰიგიენა, გახდა, ჩაცმა, თამაშის, მეცადინეობის დრო და ა.შ. რუტინა გვაძლევს საშუალებას, ეს უნარები განვუმტკიცოთ ბავშვს და მივცეთ ყოველდღიური სახე, ამიტომ მნიშვნელოვანია რუტინად ვაქციოთ ის აქტივობები თუ საქმიანობა, რაც ამ ეტაპზე ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია.

რუტინა ასევე ბავშვს აძლევს საშუალებას, გახდეს მეტად დამოუკიდებელი. როცა რაიმე რუტინულ საქმიანობას ის დამოუკიდებლად, უკვე სხვისი დახმარების ან თუნდაც შეხსენების გარეშე აკეთებს, ეს ზრდის მისი კომპეტენციის შეგრძნებას. ბავშვი მეტად აქტიური, დამოუკიდებელი და თავდაჯერებულია.

რუტინა გვეხმარება ემოციურ თვითრეგულაციაში, თვითორგანიზებულობის განვითარებაშიც. როცა ბავშვი ცდილობს რუტინის შეცვლას, მაგრამ ჩვენ ვეუბნებით ჯერ ეს უნდა გავაკეთოთ, რაც რუტინულად არის გათვალისწინებული და შემდგომ დაუკმაყოფილებ მის თხოვნას, ის ახდენს იმპულსების შეკავებას და მის კონტროლს ეუფლება.

- ხშირად პატარებს უჭირთ მიჩვევა, ამა თუ იმ რუტინის, რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიაჩვიონ?

- რუტინა იწყება ჩვილობის ასაკიდან, რაც გამოიხატება ჩვილის ძილის და კვების რეჟიმში, მაგრამ აქ მშობელს წინააღმდეგობა არ ხვდება. აი, როცა უკვე ბავშვი იწყებს სიარულს და ხდება მეტად აქტიური, საჭიროა გარკვეული რუტინა. სანამ ბავშვს განუვითარდება მეტყველება და მოლაპარაკებების უნარი, ჩვენ ვიყენებთ ვიზუალურ რუტინას, ანუ ბარათებით და ნახატებით კომუნიკაციას. მშობელს ბავშვთან ერთად შეუძლია დახატოს ბავშვის რუტინა. 

მაგალითად, ფურცელი გაყოს რამდენიმე ნაწილად, სადაც იქნება - დილა, შუადღე, საღამო და ღამე. თითოეულ სურათს დაახატოს საქმიანობები რუტინიდან, მარტივად და ბავშვისთვის გასაგები ფორმით. შემდგომ ნახატი გამოვაკრათ ბავშვისთვის თვალსაჩინო ადგილას. დაგვჭირდება ხშირი ინსტრუქცია, ნახატებზე თითის დადება და ვერბალური კომუნიკაციაც. მიუხედავად იმისა, რომ მათ ამ ეტაპზე რთული მოლაპარაკებები არ ესმით, ჩვენ შეგვიძლია ვუთხრათ, რომ ჯერ ბაღში წასვლის დროა და თითი დავადოთ ბაღის შენობას ნახატზე, რომ მოხვალ შემდეგ წავიდეთ შენს მეგობართან. ვიზუალური თვალსაჩინოება ეხმარებათ ყოველდღიურობის უკეთ აღქმაში.

ასევე მშობლებს ვურჩევ, ნუ დაარღვევენ ბავშვის რუტინას, თუნდაც დაღლილობის ან გარკვეული გარემო ფაქტორების გამო. ეს რუტინას დაასუსტებს ბავშვის თვალში. ასევე მნიშვნელოვანია ოჯახის სხვა წევრებიც იზიარებდნენ იგივე ყოველდღიურობას, რასაც მშობელი სთავაზობს ბავშვს. მაგალითად, თუ ბავშვმა იცის, რომ დილას ბაღში უნდა წავიდეს, მაგრამ ოჯახის რომელიმე წევრი ეუბნება, მოდი დავტოვოთ დღეს, ეს ბავშვის აზროვნებაში ბაღში წასვლის რუტინის მნიშვნელობას შეასუსტებს და სხვა დროს თვითონაც გააპროტესტებს.

- ერთი მაგალითი რომ გვითხრათ, როგორი უნდა იყოს დღის რუტინა?

დღის რუტინა იწყება გაღვიძებით და ადაპტური უნარე-ჩვევებით, ანუ ჩაცმით, თავის მოვლით და კვებით. შემდგომ უკვე ინდივიდუალურად ბავშვი მიდის ბაღში ან რაიმე თერაპიაზე. ბაღშიც აქვს თავისი რუტინა, წრეზე ჯდომა, ჯგუფური თამაში თუ ეზოს აქტივობები. საღამოს მშობელს დაწესებული აქვს სეირნობის, კვების და თამაშის დრო. თამაშის დროს ვცდილობთ მივცეთ მას მეტი თავისუფლება, არჩევანის უფლება, თუ რისი გაკეთება სურს, რომელი თამაში უნდა. ბავშვმა იცის, რომ თამაშის შემდეგ ვიძინებთ. უკვე ბაღიდან მოყვანის შემდეგ, ანუ შუადღიდან ვიწყებთ მისთვის იმის თქმას, რომ ახლა ვითამაშოთ, მერე კი დავიძინებთ. ეს ძილის რუტინის შექმნაშიც დაგვეხმარება. განწყობის შექმნას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს რუტინის წარმატებულად განხორციელებისთვის.

აქვე მინდა ხაზი გავუსვა ერთ ფაქტორს, რუტინა არ ნიშნავს იმას, რომ ბავშვის ნებისმიერი ინიციატივა დათრგუნულია და მას მხოლოდ წესების მორჩილება ევალება. არა, ჩვენ მას ვთავაზობთ გონივრულ საზღვრებს, რომელშიც ის თავისუფალი იქნება. მაგალითად, კვება შესაძლოა, სულ შუადღის 2 საათზე იყოს, მაგრამ კვების დროს რომელ საკვებს შევარჩევთ, აქ ბავშვიც ჩავრთოთ, მივცეთ საშუალება, საკუთარი სურვილები გაგვიზიაროს.

- მაშინ, როცა უკვე მიეჩვია პატარა თავის ყოველდღიურობას, რა ხდება მის ფსიქიკაში რუტინის დარღვევის შემთხვევაში?

- რუტინის არევა ბავშვის ფსიქიკაში ქაოტურობას და დაბნეულობას იწვევს.

ჩვენ უნდა ვეცადოთ, რომ რუტინის მიუხედავად შევძლოთ, ვიყოთ მრავალფეროვანნი და თავისუფალ დროს განსხვავებული და მისთვის ახალი, საინტერესო აქტივობები შევთავაზოთ. თამაშის დრო ძალიან კარგი შესაძლებლობაა, შევთავაზოთ სხვადასხვა სახის თამაში, განსხვავებული სათამაშოები, ვცვალოთ კვების მენიუ, ჰქონდეს შეხება სხვადასხვა ტექსტურის ტანსაცმელთან, სხვადასხვა გზით დავბრუნდეთ სახლში, არ ვისეირნოთ ერთი და იმავე პარკში და ა.შ.

ასევე შეგვიძლია დასვენების დღეები გამოვიყენოთ მსგავსი სპონტანურობის და განსხვავებული საქმიანობის დღეებად, თუნდაც კვირაში 1 დღე, მაგალითად, კვირა დღე. ეს მას განუვითარებს მზაობას სიახლეების და მრავალფეროვნების მიმართ.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად