Baby Bag

„რა უნარები ვითარდება ბავშვებში? ის უნარები, რასაც მშობელი აღიარებს, მშობელი ეს არის კარი სამყაროსი,“ - ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე

ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე გადაცემაში „რა დროს ძილია“ მიჯაჭვულობის თეორიის შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ მშობლის შვილისადმი დამოკიდებულება ბავშვის თვითშეფასებას მნიშვნელოვნად განსაზღვრავს:

„არსებობს მიჯაჭვულობის თეორია, რომელიც გულისხმობს, როგორ მექცევიან მე დაბადებიდან. მე მაქვს გარკვეული დაძაბულობები, ეს დაძაბულობები მოდის ჩემი მოთხოვნილებებიდან: კვების მოთხოვნილება, კონტაქტის მოთხოვნილება, რომ ვიყო ჩახუტებული თბილად და ფიზიოლოგიუირი მოთხოვნილება. ეს დაძაბულობა რამდენად სწრაფად მეხსნება და რამდენად დროულად შემოდის ჩემთან სიმშვიდე, სიამოვნების განცდა, ამაზეა დამოკიდებული, მე ვენდობი თუ არ ვენდობი სამყაროს. დიდი ზომის ინსტიტუციებში, სადაც ორი აღმზრდელი იყო და თხუთმეტი ბავშვი, თავისთავად, ბავშვებს მოთხოვნილებები დროულად არ დაუკმაყოფილდებოდათ. თუ მე რიგით მეთვრამეტე ვარ, როდესაც ყველას გვშია, თავისთავად დროულად არ მიკმაყოფილდება ჩემი მოთხოვნილება. თუ მოთხოვნილება ყოველთვის დროულად მიკმაყოფილდება და არა ხანდახან ან ზოგჯერ, ამას მოაქვს განცდა, რომ მე ვარ სასურველი, მე ვარ მისაღები, რომ მე მელოდებოდნენ.“

ნინო ბუაძის თქმით, ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს ბავშვთან თვალებით კონტაქტს, ღიმილს და მისდამი სითბოს გამოხატვას:

„ასევე მნიშვნელოვანია კონტაქტის მოთხოვნილება. ხშირად მშობლები ამბობენ, რომ არ აქვს მნიშვნელობა, ვინ დაიჭერს რძის ბოთლს ხელში, მაგრამ არის კიდევ უმნიშვნელოვანესი თვალით კონტაქტი, ღიმილი, რითიც ბავშვს გადავცემ, რომ ის არის სასურველი, მიხარია, ბედნიერი ვარ, ველოდებოდი. ამიტომაც არის საუბარი იმაზე, რომ მშობელი ეს არის კარი სამყაროსი. ის გეუბნება, რომ ეს სამყარო სასურველია, გელოდება და ღიაა შენთვის. ან გეუბნება, რომ შენ არ ხარ სასურველი, ხან ხარ სასურველი, ხან არა. ძალიან ბევრი უნდა იშრომო იმისთვის, რომ ვიღაცამ გაღიაროს. აქედან იწყება ყველაფერი. ამას ეძახიან მიჯაჭვულობის თეორიას. ამას სხვაგვარად ეძახიან უსაფრთხო მიჯაჭვულობას. მე ვენდობი, აქტიური გავდივარ, შემოქმედებითი გავდივარ ამ სამყაროში, ან არ ვენდობი, მეშინია, კრიტიკის მოლოდინი მაქვს.“

ნინო ბუაძე აღნიშნავს, რომ ბავშვს უნდა ავუხსნათ ყველაფერი, რასაც ის ვერ იგებს, რადგან გაურკვევლობა ბავშვებში სერიოზულ ტრავმებსა და ტკივილს იწვევს:

„როდესაც ბავშვი ვერ იგებს რამეს და მას არ უხსნიან, ეს წარმოქმნის უფრო მძაფრ ემოციებს. კონფლიქტის შემთხვევაში, სჯობს ბავშვმა უყუროს, ვიდრე ტიპიურად ვუთხრათ: „გადი შენს ოთახში!“ რატომ? იმიტომ, რომ იქ ის ყველაფერს უფრო მძაფრად წარმოიდგენს. როდესაც მას ინფორმაციას არ ვაწვდით, ამან შეიძლება იმხელა შიშები გააჩინოს, იმხელა ტრავმები. შესაძლოა, გაჩნდეს თვითბრალდების განცდა. როდესაც ბავშვს არ ვუხსნით რაღაცას, ის ფიქრობს, რომ იყო არასასურველი, რაღაც გააკეთა არასწორად. შეიძლება ბავშვმა თავი დაიდანაშაულოს. იფიქროს, რომ არ ისწავლა, არ ჭამა და იწყებს თვითბრალდებას. რაც ბევრად მტკივნეული და მატრავმირებელია, ვიდრე სიმართლის თქმა.“

„როდესაც ბავშვი ინიციატივას გამოხატავს, „მე თვითონ“ როდესაც იწყება, ხშირად ხდება, რომ ის არ არის ისეთი სრულყოფილი, როგორი მოთხოვნილებაც მშობელს აქვს. ვთქვათ ბავშვმა დახატა რვაფეხა და მას რვა ფეხი არ აქვს, მშობელი ერევა, რომ არ აქვს რვაფეხას ყველა ფეხი. ამით ის ბავშვს ეუბნება, რომ მისგან სრულყოფილ პროდუქტს ვერ იღებს. ამით ბავშვს ვეუბნებით: „არ ხარ საკმარისი, მე გაგაკეთებინებ, მე დაგაწერინებ.“ თუნდაც ბავშვმა მოკიდა რაღაცას ხელი და გადააადგილა, მას უხარია, მაგრამ არ ხდება ამის აღიარება. რა უნარები ვითარდება ბავშვებში? ის უნარები, რასაც მშობელი აღიარებს,“ - აცხადებს ნინო ბუაძე.

წყარო: ​რა დროს ძილია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„საიდან მოდის რთული ქცევა? როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენ...
​ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე ბავშვის რთული ქცევის გამომწვევ მიზეზებზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ რთულ ქცევას რამდენიმე სხვადასხვა მიზეზი აქვს:„მინდა შევეხო რთულ ქცევას, რაზეც ხშირად ვსაუბრობთ. ბავშვის ქცევა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

8 კრიტიკული ეტაპი ბავშვის ცხოვრებაში, რომლის შესახებ ყველა მშობელმა უნდა იცოდეს

8 კრიტიკული ეტაპი ბავშვის ცხოვრებაში, რომლის შესახებ ყველა მშობელმა უნდა იცოდეს

მშობელმა აუცილებლად უნდა იცოდეს, თუ რა ასაკში რა სახის ქცევას უნდა ელოდეს შვილისგან. ეს მშობლის ცხოვრებას მნიშვნელოვნად ამარტივებს. ჩვენს სტატიაში ბავშვის ცხოვრების კრიტიკულ ეტაპებს გაგაცნობთ, რომელთა შესახებ ცოდნა შვილთან ურთიერთობაში დაგეხმარებათ.

1. დაბადებიდან 3 თვემდე ასაკი

ამ ეტაპზე ბავშვს საკუთარი საჭიროებების გამოხატვა მხოლოდ ტირილით შეუძლია. ტირილის ხასიათი მშობელს მიახვედრებს ბავშვს შია, წყურია, ეძინება თუ ტკივილი აწუხებს. ზოგჯერ ბავშვი ტირილს უმიზეზოდ იწყებს. ასეთ დროს მას მშობლის სითბო და მოფერება ესაჭიროება. ახალშობილებს უსაფრთხოების განცდა სჭირდებათ. ისინი უნდა დარწმუნდნენ, რომ მათზე ზრუნავენ. ახალშობილები თქვენი ხმის დახმარებით ემოციას გრძნობენ. მათ აუცილებლად თბილად უნდა ესაუბროთ. ბავშვს ხშირად უმღერეთ, პლედში გაახვიეთ და ხელით ატარეთ. ნუ გააკეთებთ მკვეთრ მოძრაობებს, როდესაც ბავშვი გიჭირავთ. ეს მას დააფრთხობს.

2. 4-დან 6 თვემდე ასაკი

ბავშვმა, შესაძლოა, გაიცინოს, იტიროს, იღუღუნოს იმის პასუხად, რასაც თქვენ მას ან თოჯინას ეუბნებით. მშობლებმა ბავშვის გაცინება უნდა სცადონ, რაც მარტივად გამოუვათ, თუ სასაცილო სახეს მიიღებენ. ამ ასაკიდან ბავშვები ადამიანების სახეს იმახსოვრებენ. ისინი კარგად ცნობენ დედას და მამას. გირჩევთ, თქვენს შვილს ახლობლები ამ ასაკიდან წარუდგინოთ.

3. 7-დან 12 თვემდე ასაკი

ამ ასაკიდან ბავშვებს დედისადმი განსაკუთრებული დამოკიდებულება უჩნდებათ. ისინი დედას ეჯაჭვებიან და უცხო ადამიანებთან ურთიერთობა აშინებთ. მშობლები სახლიდან თუ გადიან, ბავშვები ტირიან. ბავშვი ტირილს და ჭარბ ემოციებს რომ აარიდოთ, თამაშის დროს ის ზოგჯერ რამდენიმე წუთით მარტო დატოვეთ (ცხადია, ბავშვი უსაფრთხო ადგილას უნდა თამაშობდეს და თქვენც ჩუმად უნდა ადევნოთ თვალყური), შემდეგ კი დაბრუნდით. პატარა დარწმუნდება, რომ დედა ყოველთვის მალე ბრუნდება, როდესაც მიდის.

4. 1-დან 2 წლამდე ასაკი

ამ ასაკში ბავშვს აქტიური სოციალური ინტერაქცია და ბუნებაში დროის გატარება ესაჭიროება. როდესაც 1-2 წლის ბავშვები თანატოლებთან თამაშობენ, მათთან სრულფასოვანი კავშირის დამყარებას ვერ ახერხებენ და არც სათამაშოების გაზიარება შეუძლიათ. ამ ასაკში ბავშვი ისტერიკების მოწყობას იწყებს, რის გამოც დისციპლინას დიდი ყურადღება უნდა დაუთმოთ. ბავშვს სწორად მოქცევა ყვირილისა და ცემის გარეშე უნდა ასწავლოთ.

5. 3 წლის ასაკი

ამ ასაკიდან ბავშვი სხვებთან თამაშს იწყებს. ის მეგობრებს სათამაშოებს უზიარებს. ბავშვის დადებითი ქცევა ხშირად უნდა წაახალისოთ. ბავშვი ისტერიკების მოწყობას ნელ-ნელა წყვეტს. მას ამ ასაკში შიშები ეუფლება. პატარას სიბნელე ან რომელიმე მონსტრი აშინებს. მას მშობლისგან თანაგრძნობა ესაჭიროება. ეცადეთ, ბავშვის დამოუკიდებლობა წაახალისოთ და ყოველთვის შეაქოთ ის, როდესაც რაიმეს საკუთარი ძალებით აკეთებს.

6. 4-დან 5 წლამდე ასაკი

ამ ასაკში ბავშვები წესებს იცავენ, მაგრამ ცუდისა და კარგის ერთმანეთისგან გარჩევა ჯერ კიდევ არ შეუძლიათ. მათი ცნობისმოყვარეობა ნელ-ნელა მატულობს. ბავშვები ცდილობენ დამოუკიდებლები იყვნენ, რაც მშობელმა უნდა წაახალისოს. ოთხი წლის ასაკში ბავშვს ხასიათი ხშირად ეცვლება, ის მეგობრებს ეჩხუბება, გარბის, ჭირვეულობს. ხუთი წლის ასაკიდან ბავშვი მშობელს უფრო უახლოვდება, მშვიდდება და სხვების გაბედნიერებას ცდილობს. ამ ასაკიდან ბავშვს საკუთარ გრძნობებზე ღიად საუბარი უნდა ასწავლოთ. როდესაც ბავშვი მიუღებელ ქცევას ავლენს, მშობელმა ის მისაღები ფორმით უნდა დასაჯოს, მაგ. რამდენიმე წუთით სკამზე დასვას.

7. 6-დან 12 წლამდე ასაკი

ამ ასაკში ბავშვისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი მეგობრობაა. შესაძლოა, მას რომანტიკული გრძნობებიც გაუჩნდეს თანატოლების მიმართ. ამ ასაკისთვის დამახასიათებელია ეჭვიანობის გრძნობის გამძაფრება. ბავშვებს ძალიან მოსწონთ სხვადასხვა ჯგუფში გაერთიანება, მეგობრებში აღიარების მოპოვება. მნიშვნელოვანია, რომ ამ ეტაპზე მშობელმა შვილთან ძალიან დიდი დრო გაატაროს. ამ ასაკში ბავშვს სხვების გრძნობებისა და განცდების პატივისცემა უნდა ასწავლოთ.

8. 13-დან 18 წლამდე ასაკი

თინეიჯერები საკუთარ თავს ყოველთვის სხვებს ადარებენ. მათთვის აღიარება ძალიან მნიშვნელოვანია. მშობელმა თინეიჯერ შვილს სტრესთან გამკლავება უნდა ასწავლოს და მასთან გულახდილად ისაუბროს. თინეიჯერებისთვის განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია რომანტიკული ურთიერთობები. თინეიჯერებს ძალიან უყვართ თავისუფლება. მნიშვნელოვანია, რომ თინეიჯერ შვილს თქვენთან საკუთარ სატკივარსა და სურვილებზე ღიად საუბარი შეეძლოს.

მომზადებულია ​brightside.me - ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად