Baby Bag

ბავშვის აღზრდის ოთხი მნიშვნელოვანი ეტაპი ტიბეტური სიბრძნის მიხედვით

ბავშვის აღზრდის ოთხი მნიშვნელოვანი ეტაპი ტიბეტური სიბრძნის მიხედვით

საყოველთაოდ ცნობილია, რომ ტიბეტში ბრძენი, გაწონასწორებული და მშვიდი ადამიანები ცხოვრებენ, რომლებსაც უნიკალური მსოფლმხედველობა აქვთ. ისინი სამყაროს განსხვავებულად ხედავენ და ნებისმიერ მნიშვნელოვან საკითხზე საკუთარი თვალსაზრისი აქვთ. ბავშვის აღზრდას ტიბეტელები განსაკუთრებულ მნიშვნელობას ანიჭებენ. ისინი პატარებს მშობლების პატივისცემას, დამოუკიდებლობას და გონივრული გადაწყვეტილებების მიღებას ადრეული ასაკიდანვე ასწავლიან.

ტიბეტური სიბრძნის თანახმად, ბავშვის აღზრდის ოთხი მნიშვნელოვანი ეტაპი არსებობს. თითოეულ ეტაპზე მშობლებმა განსხვავებული მეთოდები და მიდგომები უნდა გამოიყენონ, რათა შვილების ღირსეულად აღზრდა შეძლონ.

1. ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვები

ტიბეტური სიბრძნის მიხედვით, მშობლებმა ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვები მეფეებივით და დედოფლებივით უნდა აღზარდონ. ამ ასაკში ბავშვისთვის ზედმეტი აკრძალვების დაწესება ან მისი დასჯა საჭირო არ არის. ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვები ძალიან ცნობისმოყვარეები და აქტიურები არიან. ისინი სამყაროს ყოველდღიურად შეიმეცნებენ. მათ ლოგიკური დასკვნების გაკეთება ჯერ კიდევ არ შეუძლიათ, რადგან საამისოდ გამოცდილება არ ჰყოფნით. თუ ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვი მიუღებელ ან საშიშ ქცევას ახორციელებს, თქვენ შეშინებული ან შეშფოთებული სახე უნდა მიიღოთ, შემდეგ კი ბავშვის ყურადღება სხვა რამეზე გადაიტანოთ. ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვებს ემოციების გაგება კარგად შეუძლიათ. თუ მათთვის რაიმეს სწავლება გსურთ, ეს ემოციების გამოხატვით, მიმიკებით უნდა გააკეთოთ. ნუ შეზღუდავთ ბავშვს და მას ბევრ რამეს ნუ აუკრძალავთ. თუ ბავშვს აკრძალვებით სულს შეუხუთავთ, მას კონფორმისტ ადამიანად აქცევთ, რომელიც არასდროს ფიქრობს და ყოველთვის სხვების მიბაძვით მოქმედებს.

2. ხუთიდან ათ წლამდე ასაკის ბავშვები


ტიბეტური სიბრძნის თანახმად ხუთიდან ათ წლამდე ასაკის ბავშვებს „მონებივით“ უნდა მოექცეთ. ცხადია, ამაში ნამდვილ მონობას არ ვგულისხმობთ. მშობელი ბავშვის მიმართ სასტიკი და უხეში არ უნდა იყოს. ხუთი წლის ასაკიდან ბავშვი ლოგიკურ აზროვნებას ეჩვევა და მისი ხასიათი ფორმირებას იწყებს. ამ ეტაპზე მას მიზნები უნდა დაუსახოთ და მათი მიღწევის გზები ასწავლოთ. თქვენს შვილს უნდა აუხსნათ, რა მოხდება, თუ ის დასახული მიზნების მიღწევას ვერ შეძლებს. ბავშვმა საკუთარ ქმედებებზე პასუხისმგებლობის აღება უნდა ისწავლოს. ხუთიდან ათ წალმდე ბავშვებს , შეგიძლიათ, ბევრი დავალება მისცეთ. ისინი თქვენი დავალებების შესრულებას აუცილებლად შეძლებენ. თუ „მეფობის“ ხანიდან „მონობის“ ეტაპზე არ გადაინაცვლებთ, თქვენი შვილი უპასუხისმგებლო ადამიანად ჩამოყალიბდება, რომელიც საკუთარ ქმედებებზე პასუხს თავად არასდროს აგებს.

3. ათიდან თხუთმეტ წლამდე ასაკის ბავშვები


ათიდან თხუთმეტ წლამდე ასაკის ბავშვს თანასწორივით უნდა ესაუბროთ. თქვენ იცით, რომ შვილთან შედარებით მეტი გამოცდილება და ცოდნა გაქვთ, მაგრამ ბავშვის აზრი ყოველთვის უნდა მოისმინოთ. მან საკუთარი შეხედულებები თავისუფლად უნდა გაგიზიაროთ. ამ ასაკში შვილს რჩევა ხშირად უნდა ჰკითხოთ და მისი თავისუფლება წაახალისოთ. ბავშვს რჩევები თავადაც უნდა მისცეთ. მას არასდროს არაფერი უბრძანოთ ან აუკრძალოთ. ათიდან თხუთმეტ წლამდე ასაკში მოზარდი თავისუფალ აზროვნებას სწავლობს. თუ შვილს ბევრ რამეს აუკრძალავთ, თქვენი ურთიერთობა გაფუჭდება. შესაძლოა, ის ცუდ გარემოცვაში მოხვდეს და ბევრ უსიამოვნებას გადაეყაროს. ჭარბი მზრუნველობა ბავშვს დამოუკიდებლობას წაართმევს და სუსტ ადამიანად აქცევს.

4. თხუთმეტ წელს გადაცილებული ბავშვები

თხუთმეტი წლის ასაკში ბავშვის ხასიათი უკვე ჩამოყალიბებულია. ამ ეტაპიდან მის მიმართ პატივისცემა ხშირად უნდა გამოხატოთ. შვილისთვის რჩევის მიცემა კვლავ შეგიძლიათ, თუმცა მას ამიერიდან ვერაფერს ასწავლით. თუ აღზრდის ყველა ეტაპზე სწორ მიდგომებს გამოიყენებთ, თქვენი თხუთმეტი წლის შვილი დამოუკიდებელი, თავისუფალი და ზრდილობიანი ადამიანი იქნება, რომელიც მშობლებსა და გარშემომყოფებს პატივისცემით ეპყრობა.

მომზადებულია ​brightside.me - ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა


არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

„შეიძლება არასწორი იყოს ბავშვი, მაგრამ მოვუსმინოთ ამ არასწორობას ბოლომდე, კარგი მსმენელი ბავშვს სწორ პასუხს აუცილებლად აპოვნინებს,“ - პაატა ამონაშვილი

„შეიძლება არასწორი იყოს ბავშვი, მაგრამ მოვუსმინოთ ამ არასწორობას ბოლომდე, კარგი მსმენელი  ბავშვს სწორ პასუხს აუცილებლად აპოვნინებს,“ - პაატა ამონაშვილი

ფსიქოლოგი​ პაატა ამონაშვილი მშობლების მიერ ბავშვის საფიქრალის მოსმენის მნიშვნელობაზე საუბრობს და აცხადებს, რომ მშობელმა ბავშვს ყურადღებით უნდა მოუსმინოს, რათა მისი სწორ გზაზე დაყენება შეძლოს:

„მოსმენის დაბალი დონე ნიშნავს, როდესაც ბავშვს არ ვუსმენთ. ვუსმენთ საკუთარ თავს. ერთდროულად ადამიანს შეუძლია უსმინოს ერთ ობიექტს. როდესაც ​დედა ტელეფონშია და ბავშვს არ უსმენს, ეს უკონტაქტობაა. როდესაც ვიღაცას რამეს ეუბნები, ის არ გაცლის თქმას და აქეთ გეპასუხება, თვითშეფასება გიდაბლდება, აბა არ გიდაბლდება? თუ კონფლიქტური სიტუაციაა, არანაირი კონფლიქტი არ მოიხსნება, პირიქით მძაფრდება. შეპასუხებას უკუშეპასუხება მოჰყვება, ორივენი ვდგავართ და ვიწყებთ ხმამაღლა ლაპარაკს, ერთმანეთს ვშორდებით, ეს კონფლიქტია. ჩვენ ვერ დავახლოვდებით, რადგან ვუსმენთ ჩვენს თავს და ვაგრძელებთ საკუთარი თავის მოსმენას.“

​პაატა ამონაშვილის თქმით, ბავშვთან კონფლიქტის მთავარი მიზეზი მშობლის უყურადღებობაა:

„ყველა ის შემთხვევა, როდესაც ბავშვი ამბობს: „აღარ მინდა ლაპარაკი,“ შემდეგ კი გადის ოთახიდან, იწყება იმით, რომ ჩვენ არ ვუსმენთ მას და ვუსმენთ ჩვენს თავს. ბავშვს თავისი სისწორე აქვს, როგორც ყველა ჩვენგანს. ამ სისწორეს მოსმენა უნდა. ჩვენი თვალთახედვიდან ბავშვის სათქმელი ხშირად არასწორია, ინფანტილურია. შეიძლება მართლაც არასწორი იყოს ბავშვი, მაგრამ დავიწყოთ იქიდან ,რომ მოვუსმინოთ ამ არასწორობას ბოლომდე.ადამიანს შეუძლია მიიღოს სწორი გადაწყვეტილება, როდესაც შესაძლებლობა აქვს, რომ იფიქროს. როდესაც ბავშვს ვუსმენთ, მას ამ შესაძლებლობას ვუქმნით. როდესაც ბავშვს სწორ გადაწყვეტილებას ვეუბნებით: „ასე კი არ უნდა გექნა, ისე უნდა გექნა,“ ფიქრის შესაძლებლობა ნულია. როდესაც ვისმენთ და ბავშვი იწყებს მსჯელობას, ის თვითონვე იწყებს შესაძლებლობების გადახედვას. ის რაღაცებს პოულობს. კარგი მსმენელი მას სწორ პასუხს აუცილებლად აპოვნინებს შეკითხვებით და არა მითითებებით.“

პაატა ამონაშვილი მშობლებს შეახსენებს, რომ ბავშვი ღმერთის გამოვლინებაა, მისი მოსმენა კი ღმერთის მოსმენის ტოლფასია:

„თუ გვწამს ღმერთის და თუ გვჯერა, რომ ჩვენი შვილები ღმერთის გამოვლინებაა, მაშინ მოდი ჩვენს თავს შთავაგონოთ, რომ ახლა ჩვენ წინაშე ღმერთი საუბრობს რაღაც ენით, მისი გამოვლინება, უფრო სწორად. თუ ამ აზრს ჩვენში გავაძლიერებთ, გავაღვივებთ, რა არის ღმერთის სმენაზე უკეთესი? ღმერთის გამოვლინებას რომ უსმინო, რა არის ამაზე უკეთესი? დავსხდეთ და ვუსმინოთ ამ გამოვლინებას. ბავშვის მოსასმენად ხანდახან ორი წუთიც საკმარისია, ხანდახან შეიძლება ორი თვეც არ იყოს საკმარისი. ეს უნდა ვიგრძნოთ.​ბავშვი ორივე მშობელთან მოვიდა. უფრო შორს რომ წავიდეთ, ჩვენი შვილები ბებია-ბაბუებთანაც მოდიან. ბავშვი მათი აღსაზრდელიც არის. ჩვენ ჩვენი გავაკეთოთ, რაც შეგვიძლიათ. თუ მოსმენაზეა საუბარი, ჩვენი ვისმინოთ, თუ სიყვარულზეა ლაპარაკი, ჩვენი გვიყვარდეს, თუ ზრუნვაზეა საუბარი, ზრუნვა გამოვავლინოთ. ჩვენი საუკეთესო თვისებები ვირუსივით გადამდებია, სიმართლე რომ გითხრათ.“

„როდესაც ბოლო დროს სახლში აღმოჩნდნენ ბავშვები, ერთ მაგალითად მომყავს, როგორ შევუქმენით ბავშვებს​ სკოლა. გაკვირვებული ვუყურებდი, როგორ აღაფრთოვანა ამ სკოლამ ბავშვები. თვითონ დაიწყეს გაკვეთილების სიების ჩამოწერა. ამ სკოლაში იყო მთელი გაკვეთილების სერია, როდესაც ისინი აქეთ გვასწავლიდნენ რაღაცას. ცეკვის გაკვეთილებზე ისინი გვასწავლიდნენ ილეთებს. მათ ეს ყველაზე მეტად აღაფრთოვანებდათ. არ იყო მხოლოდ ის, რომ ჩვენ ვიყავით მასწავლებლები და ისინი მოსწავლეები,“ - აცხადებს პაატა ამონაშვილი.

წყარო: ​იმედის დღე

წაიკითხეთ სრულად