Baby Bag

ბავშვის აღზრდის ოთხი მნიშვნელოვანი ეტაპი ტიბეტური სიბრძნის მიხედვით

ბავშვის აღზრდის ოთხი მნიშვნელოვანი ეტაპი ტიბეტური სიბრძნის მიხედვით

საყოველთაოდ ცნობილია, რომ ტიბეტში ბრძენი, გაწონასწორებული და მშვიდი ადამიანები ცხოვრებენ, რომლებსაც უნიკალური მსოფლმხედველობა აქვთ. ისინი სამყაროს განსხვავებულად ხედავენ და ნებისმიერ მნიშვნელოვან საკითხზე საკუთარი თვალსაზრისი აქვთ. ბავშვის აღზრდას ტიბეტელები განსაკუთრებულ მნიშვნელობას ანიჭებენ. ისინი პატარებს მშობლების პატივისცემას, დამოუკიდებლობას და გონივრული გადაწყვეტილებების მიღებას ადრეული ასაკიდანვე ასწავლიან.

ტიბეტური სიბრძნის თანახმად, ბავშვის აღზრდის ოთხი მნიშვნელოვანი ეტაპი არსებობს. თითოეულ ეტაპზე მშობლებმა განსხვავებული მეთოდები და მიდგომები უნდა გამოიყენონ, რათა შვილების ღირსეულად აღზრდა შეძლონ.

1. ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვები

ტიბეტური სიბრძნის მიხედვით, მშობლებმა ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვები მეფეებივით და დედოფლებივით უნდა აღზარდონ. ამ ასაკში ბავშვისთვის ზედმეტი აკრძალვების დაწესება ან მისი დასჯა საჭირო არ არის. ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვები ძალიან ცნობისმოყვარეები და აქტიურები არიან. ისინი სამყაროს ყოველდღიურად შეიმეცნებენ. მათ ლოგიკური დასკვნების გაკეთება ჯერ კიდევ არ შეუძლიათ, რადგან საამისოდ გამოცდილება არ ჰყოფნით. თუ ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვი მიუღებელ ან საშიშ ქცევას ახორციელებს, თქვენ შეშინებული ან შეშფოთებული სახე უნდა მიიღოთ, შემდეგ კი ბავშვის ყურადღება სხვა რამეზე გადაიტანოთ. ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვებს ემოციების გაგება კარგად შეუძლიათ. თუ მათთვის რაიმეს სწავლება გსურთ, ეს ემოციების გამოხატვით, მიმიკებით უნდა გააკეთოთ. ნუ შეზღუდავთ ბავშვს და მას ბევრ რამეს ნუ აუკრძალავთ. თუ ბავშვს აკრძალვებით სულს შეუხუთავთ, მას კონფორმისტ ადამიანად აქცევთ, რომელიც არასდროს ფიქრობს და ყოველთვის სხვების მიბაძვით მოქმედებს.

2. ხუთიდან ათ წლამდე ასაკის ბავშვები


ტიბეტური სიბრძნის თანახმად ხუთიდან ათ წლამდე ასაკის ბავშვებს „მონებივით“ უნდა მოექცეთ. ცხადია, ამაში ნამდვილ მონობას არ ვგულისხმობთ. მშობელი ბავშვის მიმართ სასტიკი და უხეში არ უნდა იყოს. ხუთი წლის ასაკიდან ბავშვი ლოგიკურ აზროვნებას ეჩვევა და მისი ხასიათი ფორმირებას იწყებს. ამ ეტაპზე მას მიზნები უნდა დაუსახოთ და მათი მიღწევის გზები ასწავლოთ. თქვენს შვილს უნდა აუხსნათ, რა მოხდება, თუ ის დასახული მიზნების მიღწევას ვერ შეძლებს. ბავშვმა საკუთარ ქმედებებზე პასუხისმგებლობის აღება უნდა ისწავლოს. ხუთიდან ათ წალმდე ბავშვებს , შეგიძლიათ, ბევრი დავალება მისცეთ. ისინი თქვენი დავალებების შესრულებას აუცილებლად შეძლებენ. თუ „მეფობის“ ხანიდან „მონობის“ ეტაპზე არ გადაინაცვლებთ, თქვენი შვილი უპასუხისმგებლო ადამიანად ჩამოყალიბდება, რომელიც საკუთარ ქმედებებზე პასუხს თავად არასდროს აგებს.

3. ათიდან თხუთმეტ წლამდე ასაკის ბავშვები


ათიდან თხუთმეტ წლამდე ასაკის ბავშვს თანასწორივით უნდა ესაუბროთ. თქვენ იცით, რომ შვილთან შედარებით მეტი გამოცდილება და ცოდნა გაქვთ, მაგრამ ბავშვის აზრი ყოველთვის უნდა მოისმინოთ. მან საკუთარი შეხედულებები თავისუფლად უნდა გაგიზიაროთ. ამ ასაკში შვილს რჩევა ხშირად უნდა ჰკითხოთ და მისი თავისუფლება წაახალისოთ. ბავშვს რჩევები თავადაც უნდა მისცეთ. მას არასდროს არაფერი უბრძანოთ ან აუკრძალოთ. ათიდან თხუთმეტ წლამდე ასაკში მოზარდი თავისუფალ აზროვნებას სწავლობს. თუ შვილს ბევრ რამეს აუკრძალავთ, თქვენი ურთიერთობა გაფუჭდება. შესაძლოა, ის ცუდ გარემოცვაში მოხვდეს და ბევრ უსიამოვნებას გადაეყაროს. ჭარბი მზრუნველობა ბავშვს დამოუკიდებლობას წაართმევს და სუსტ ადამიანად აქცევს.

4. თხუთმეტ წელს გადაცილებული ბავშვები

თხუთმეტი წლის ასაკში ბავშვის ხასიათი უკვე ჩამოყალიბებულია. ამ ეტაპიდან მის მიმართ პატივისცემა ხშირად უნდა გამოხატოთ. შვილისთვის რჩევის მიცემა კვლავ შეგიძლიათ, თუმცა მას ამიერიდან ვერაფერს ასწავლით. თუ აღზრდის ყველა ეტაპზე სწორ მიდგომებს გამოიყენებთ, თქვენი თხუთმეტი წლის შვილი დამოუკიდებელი, თავისუფალი და ზრდილობიანი ადამიანი იქნება, რომელიც მშობლებსა და გარშემომყოფებს პატივისცემით ეპყრობა.

მომზადებულია ​brightside.me - ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა


არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი ნანა ფაცაცია.

- როდესაც ბავშვი ჩაკეტილია და არ აზიარებს ემოციებს, რა შეიძლება იყოს ამის მიზეზი?

- მიზეზი თუ რატომ არის ბავშვი ან მოზარდი ჩაკეტილი, შესაძლოა გამოწვეული იყოს სხვადასხვა ფაქტორებით, მათ შორის: გადატანილი ტრავმა, ძლიერი შიში, ძალადობა, სტრესი, ასაკობრივი თავისებურებები, გარდატეხის-ბუპერტატის პერიოდი, ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სირთლეები და.ა.შ. ძალიან მნიშვნელოვანია მშობლების დროული ყურადღება ამ ფაქტორებზე და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტთან კონსულტაციის გავლა

- სად გადის ზღვარი მორცხვობასა და ჩაკეტილობას შორის? როგორ უნდა მივხვდეთ რომ ბავშვი ჩაკეტილია?

- სიმორცხვე საკმაოდ გავრცელებული მოვლენაა, როგორც ბავშვებში, ასევე ზრდასრულებში. ის განპირობებულია სოციალური ფაქტორით, ვინაიდან თავს იჩენს იქ, სადაც ორი ან მეტი ადამიანი იწყებს ურთიერთობას. ასეთ დროს, სირთულე ექმნება ინტერპერსონალურ ურთიერთობებს.

სიმორცხვე არის ადამიანის შინაგანი მდგომარეობა, დიდი ყურადღება ეთმობა იმას, თუ რას ფიქრობენ გარშემომყოფები მასზე, ადამიანი ხდება ზედმეტად მგრძნობიარე იმის მიმართ თუ როგორ და რა შეფასებით მიიღებენ მას გარშემომყოფები.

სიმორცხვის დამახასიათებელი ნიშნებია: არაადეკვატურად დაბალი თვითშეფასება, შებოჭილობა, დაბალი ხმის ტემბრით საუბარი, ჩაკეტილობა, საუბრის დაწყების შიში, მოუხერხებლობა, თვალით კონტაქტის დამყარების სიმრთულე და .ა.შ. თამაშის დროს ბავშვები ირჩევენ მეორეხარისხოვან როლს, რათა ნაკლებად შესამჩნევები იყვნენ, არ გამოირჩევიან ინიციატივით, არ უყვართ აუდიტორიის წინაშე გამოსვლა. სიმორცხვის დროს, ადამიანები მწვავედ აღიქვამენ საკუთარ ნაკლს და ყურადღების მიღმა რჩებათ თავიანთი დადებით თვისებები და ძლიერი მხარეები. ასევე, სიმორცხვეს ახასიათებს სომატური გამოვლინებები, სახეზე სიწითლე, ხმის კანკალი, სუნთქვის აჩქარება, რის გამოც უფრო მეტად განიცდიან საკუთარ ვიზუალურ მდგომარეობას.

ბავშვები ადრეულ ასაკში ხშირად განიცდიან სიმორცხვეს, 13 წლის ასაკში კი ეს მდგომარეობა პიკს აღწევს. როგორც წესი, დროთა განმავლობაში ასაკის მატებასთან ერთად და უფროსების სწორი დამოკიდებულების შემთხვევაში, ბავშვი ახერხებს სიმორცხვის დაძლევას. მნიშვნელოვანია მშობლების და სააღმზრდელო დაწესებულებების თანამშრომლების მიერ აქცენტის გაკეთება მათ ძლიერ მხარეებზე, მნიშვნელოვანია, რომ არ უნდა მოხდეს ბავშვისთვის „მორცხვის“ იარლიყის მიკერება, აუცილებელია ზრუნვა მოზარდის თვითშეფასების ამაღლებაზე, რათა განუმტკიცდეს საკუთარი ძალების რწმენა - „შენ შეძლებ და გამოგივა“, „აქ არაფერია საშიში“, „ კარგად ხარ მომზადებული,“ და.ა.შ.

თუ ბავშვის ან მოზარდის ქცევა უეცრად იცვლება და ის ხდება ჩაკეტილი, არ აქვს სურვილი თანატოლებთან ურთიერთობის, საკუთარი ემოციის გაზიარების, არის ოთახში ჩაკეტილი და არ კონტაქტობს ისე, როგორ ადრე, მნიშვნელოვანია მშობლების მხრიდან ყურადღება, ვინაიდან არ მოხდეს უგულებელყოფა ძალადობის ან ბულინგის ფაქტების, ასევე, ასაკობრივი თავისებურებებით გამოწვეული ცვლილებების, მნიშვნელოვანია დროული რეაგირება და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტის ჩართულობა, რათა დროულად მოხდეს პრობლემის იდენტიფიცირება და შესაბამისი ინტერვენციის განხორციელება.

- რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

- სიმორცხვემ შესაძლოა გამოიწვიოს ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სხვადასხვა პრობლემა, სირთულეები ინტერპერსონალურ ურთიერთობებში, სოციალური შფოთა, დეპრესია, რაც შემდგომში აისახება წარმატების და თვითრეალიზების სიძნელეებთან, ჩაკეტილობა და ა.შ.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი და რა დროს არის საჭირო ფსიქოლოგის დახმარება?

- ნებისმიერ დროს, როცა ბავშვის ან მოზარდის ქცევა უეცრად იცვლება, ხდება უცნაური ან შეუსაბამო, აუცილებელია მშობელმა გაიაროს კონსულტაცია სპეციალისტთან პრობლემის დროული იდენტიფიკაციისთვის და სირთლეების თავიდან არიდებისთვის.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად