Baby Bag

ბავშვის აღზრდის ოთხი მნიშვნელოვანი ეტაპი ტიბეტური სიბრძნის მიხედვით

ბავშვის აღზრდის ოთხი მნიშვნელოვანი ეტაპი ტიბეტური სიბრძნის მიხედვით

საყოველთაოდ ცნობილია, რომ ტიბეტში ბრძენი, გაწონასწორებული და მშვიდი ადამიანები ცხოვრებენ, რომლებსაც უნიკალური მსოფლმხედველობა აქვთ. ისინი სამყაროს განსხვავებულად ხედავენ და ნებისმიერ მნიშვნელოვან საკითხზე საკუთარი თვალსაზრისი აქვთ. ბავშვის აღზრდას ტიბეტელები განსაკუთრებულ მნიშვნელობას ანიჭებენ. ისინი პატარებს მშობლების პატივისცემას, დამოუკიდებლობას და გონივრული გადაწყვეტილებების მიღებას ადრეული ასაკიდანვე ასწავლიან.

ტიბეტური სიბრძნის თანახმად, ბავშვის აღზრდის ოთხი მნიშვნელოვანი ეტაპი არსებობს. თითოეულ ეტაპზე მშობლებმა განსხვავებული მეთოდები და მიდგომები უნდა გამოიყენონ, რათა შვილების ღირსეულად აღზრდა შეძლონ.

1. ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვები

ტიბეტური სიბრძნის მიხედვით, მშობლებმა ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვები მეფეებივით და დედოფლებივით უნდა აღზარდონ. ამ ასაკში ბავშვისთვის ზედმეტი აკრძალვების დაწესება ან მისი დასჯა საჭირო არ არის. ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვები ძალიან ცნობისმოყვარეები და აქტიურები არიან. ისინი სამყაროს ყოველდღიურად შეიმეცნებენ. მათ ლოგიკური დასკვნების გაკეთება ჯერ კიდევ არ შეუძლიათ, რადგან საამისოდ გამოცდილება არ ჰყოფნით. თუ ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვი მიუღებელ ან საშიშ ქცევას ახორციელებს, თქვენ შეშინებული ან შეშფოთებული სახე უნდა მიიღოთ, შემდეგ კი ბავშვის ყურადღება სხვა რამეზე გადაიტანოთ. ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვებს ემოციების გაგება კარგად შეუძლიათ. თუ მათთვის რაიმეს სწავლება გსურთ, ეს ემოციების გამოხატვით, მიმიკებით უნდა გააკეთოთ. ნუ შეზღუდავთ ბავშვს და მას ბევრ რამეს ნუ აუკრძალავთ. თუ ბავშვს აკრძალვებით სულს შეუხუთავთ, მას კონფორმისტ ადამიანად აქცევთ, რომელიც არასდროს ფიქრობს და ყოველთვის სხვების მიბაძვით მოქმედებს.

2. ხუთიდან ათ წლამდე ასაკის ბავშვები


ტიბეტური სიბრძნის თანახმად ხუთიდან ათ წლამდე ასაკის ბავშვებს „მონებივით“ უნდა მოექცეთ. ცხადია, ამაში ნამდვილ მონობას არ ვგულისხმობთ. მშობელი ბავშვის მიმართ სასტიკი და უხეში არ უნდა იყოს. ხუთი წლის ასაკიდან ბავშვი ლოგიკურ აზროვნებას ეჩვევა და მისი ხასიათი ფორმირებას იწყებს. ამ ეტაპზე მას მიზნები უნდა დაუსახოთ და მათი მიღწევის გზები ასწავლოთ. თქვენს შვილს უნდა აუხსნათ, რა მოხდება, თუ ის დასახული მიზნების მიღწევას ვერ შეძლებს. ბავშვმა საკუთარ ქმედებებზე პასუხისმგებლობის აღება უნდა ისწავლოს. ხუთიდან ათ წალმდე ბავშვებს , შეგიძლიათ, ბევრი დავალება მისცეთ. ისინი თქვენი დავალებების შესრულებას აუცილებლად შეძლებენ. თუ „მეფობის“ ხანიდან „მონობის“ ეტაპზე არ გადაინაცვლებთ, თქვენი შვილი უპასუხისმგებლო ადამიანად ჩამოყალიბდება, რომელიც საკუთარ ქმედებებზე პასუხს თავად არასდროს აგებს.

3. ათიდან თხუთმეტ წლამდე ასაკის ბავშვები


ათიდან თხუთმეტ წლამდე ასაკის ბავშვს თანასწორივით უნდა ესაუბროთ. თქვენ იცით, რომ შვილთან შედარებით მეტი გამოცდილება და ცოდნა გაქვთ, მაგრამ ბავშვის აზრი ყოველთვის უნდა მოისმინოთ. მან საკუთარი შეხედულებები თავისუფლად უნდა გაგიზიაროთ. ამ ასაკში შვილს რჩევა ხშირად უნდა ჰკითხოთ და მისი თავისუფლება წაახალისოთ. ბავშვს რჩევები თავადაც უნდა მისცეთ. მას არასდროს არაფერი უბრძანოთ ან აუკრძალოთ. ათიდან თხუთმეტ წლამდე ასაკში მოზარდი თავისუფალ აზროვნებას სწავლობს. თუ შვილს ბევრ რამეს აუკრძალავთ, თქვენი ურთიერთობა გაფუჭდება. შესაძლოა, ის ცუდ გარემოცვაში მოხვდეს და ბევრ უსიამოვნებას გადაეყაროს. ჭარბი მზრუნველობა ბავშვს დამოუკიდებლობას წაართმევს და სუსტ ადამიანად აქცევს.

4. თხუთმეტ წელს გადაცილებული ბავშვები

თხუთმეტი წლის ასაკში ბავშვის ხასიათი უკვე ჩამოყალიბებულია. ამ ეტაპიდან მის მიმართ პატივისცემა ხშირად უნდა გამოხატოთ. შვილისთვის რჩევის მიცემა კვლავ შეგიძლიათ, თუმცა მას ამიერიდან ვერაფერს ასწავლით. თუ აღზრდის ყველა ეტაპზე სწორ მიდგომებს გამოიყენებთ, თქვენი თხუთმეტი წლის შვილი დამოუკიდებელი, თავისუფალი და ზრდილობიანი ადამიანი იქნება, რომელიც მშობლებსა და გარშემომყოფებს პატივისცემით ეპყრობა.

მომზადებულია ​brightside.me - ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა


არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვს აქვს სამი სტიქია, მას ეს ბუნებამ ჩაუდო. ბუნება კი ღმერთის ნებით მოქმედებს ბავშვში,“ - შალვა ამონაშვილი

„ბავშვს აქვს სამი სტიქია, მას ეს ბუნებამ ჩაუდო. ბუნება კი ღმერთის ნებით მოქმედებს ბავშვში,“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა მშობლებს თავისუფალი ადამიანის აღზრდისთვის საჭირო მიდგომები გააცნო:

„ნამდვილი თავისუფალი ადამიანი იცით ვინ არის? ვინც იცის წესი, ადათი, ღებულობს ამ ადათს, როგორც თავის კანონს და მისდევს მას. თავისუფალი ადამიანი ამავე დროს მონაა ამაღლებული წესის, ნორმების, ცხოვრების აზრის. აღზრდაში თავისუფლება თუ ისე გავიგეთ, რომ ბავშვმა რაც უნდა ის აკეთოს, ასეთი პედაგოგიკა სად არსებობს ან ვინ მოითმენს ამას?! ბავშვს აქვს სამი სტიქია, მას ეს ბუნებამ ჩაუდო. ბუნება კი ღმერთის ნებით მოქმედებს ბავშვში.“

შალვა ამონაშვილმა განმარტა, თუ რა არის ბავშვობა:

„რა არის ბავშვობა? ეს ის დროა, როდესაც არაფერზე არ ფიქრობ, მარტო ხტუნავ და ტინგიცობ, ეს არის ბავშვობა?! როდესაც მარტო შენი ნება-სურვილები ბატონობს, ეს არის ბავშვობა?! მაშ რაღაა ბავშვობა?! ​ჩვენი ყვირილი და ძალდატანებაა ბავშვობა?! არა, არც ეს არის ბავშვობა. ბავშვობა არის მოზარდის თანდათანობითი გადასვლა დიდობაში. მოზარდი რომ დღეს, ხვალ, ზეგ უფრო და უფრო მეტ ვალდებულების გრძნობას განიცდის, სიყვარულის განცდა ეზრდება, მორიდებულობა იბადება, ბავშვობა ამ დიდობის ნორმებში შესვლაა.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, ბავშვებს დიდობის ნორმებში შესასვლელად ჰუმანურად უნდა დავეხმაროთ:

„თუ ბავშვს დავეხმარებით, რომ დიდობის ნორმებში შევიდეს ჰუმანურად, წივილ-კივილისა და ჩხუბის გარეშე, აფერუმ ჩვენ! ბავშვი გაგვეზრდება მართლაც კეთილშობილი. თუ ჩვენ ბავშვს ვეტყვით: ​ჯერ პატარა ხარ, პატარა ხარო და პატარაობაში ჩავკეტავთ, კაცი გახდება 23 წლის და ისევ პატარა იქნება. ყელზე თოკი უნდა გამოაბათ და ატაროთ აქეთ-იქით. ბავშვს პატარა ხარო კი არ უნდა ეძახო, დიდების საქმე უნდა მისცე იმდენი, რამდენიც შეესაბამება. მეორე თავისუფლება არის, რომ ვინც ჭეშმარიტებას გაიგებს, ის გახდება თავისუფალი. ზრდილობა ხომ უნდა იყოს ჭეშმარიტება? სიყვარული ადამიანისა ხომ უნდა იყოს ჭეშმარიტება?! ეს ჭეშმარიტებები თუ მიიღე და იმათ დაემორჩილე, მაშინ ხარ თავისუფალი. „გველსა ხვრელით ამოიყვანს ენა ტკბილად მოუბარიო.“ ჩვენი შვილები ხომ გველები არ არიან, ანგელოზებად მოგვევლინენ. რად გვინდა მათთან ჯიჯღინი?! უნდა მოვნახოთ ჩვენს თავში სიბრძნე, რომ ჩვენმა სიბრძნემ გასჭრას მის ქცევა-ყოფაზე.“

„თუ არაფერი გამოვიდა, მაშინ ვეუბნებით ბავშვს: „გიკრძალავ!“ ეს უნდა იყოს ძალიან მაღალი გადაწყვეტილება, რომელსაც წყალი არ გაუვა. ბავშვი თუ გეტყვით, ხვალ სკოლაში აღარ მინდაო, რომელი ჭკვიანი დედა ეტყვის, შვილო, აღარ გინდა და ითამაშე და იყავი როგორც გინდაო. დავსხდეთ და ბრძნულად განვიხილოთ, რატომ არ გვინდა სკოლაში, რა გვიშლის ხელს,“ - აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა.

წყარო:​ „ამონაშვილის აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად