Baby Bag

ბავშვის თხოვნას დაუყოვნებლივ არასდროს უპასუხოთ, მან უნდა იგრძნოს, რომ თქვენ გადაწყვეტილებას ფიქრის შემდეგ იღებთ

ბავშვის თხოვნას დაუყოვნებლივ არასდროს უპასუხოთ, მან უნდა იგრძნოს, რომ თქვენ გადაწყვეტილებას ფიქრის შემდეგ იღებთ

ბავშვები მშობლებს თხოვნით ხშირად მიმართავენ. მათ ზოგჯერ სმარტფონში მულტფილმის ყურება უნდათ, ზოგჯერ კი ნამცხვრის დამოუკიდებლად გამოცხობა. ზოგიერთი თხოვნის შესრულება შედარებით მარტივია, მაგრამ როდესაც ბავშვი სამზარეულოში ფუსფუსს და ნამცხვრის გამოცხობას ითხოვს, მშობელი მის უსაფრთხოებაზე ზრუნვას იწყებს.

მშობლებმა ხშირად არ იციან, როგორ უპასუხონ ბავშვს, როდესაც ის მათგან რაღაცას ითხოვს. ბავშვის თხოვნაზე პასუხის გაცემამდე შემდეგი რჩევები გაითვალისწინეთ:

  • პასუხი თხოვნის ფორმაზე უნდა იყოს დამოკიდებული


​თუ თქვენი შვილი პატივისცემით და ზრდილობიანად მოგმართავთ, ის, პირველ რიგში, კარგი მანერების გამო უნდა შეაქოთ. ბავშვი იგრძნობს, რომ მის ზრდილობიან ქცევას მშობელი ყოველთვის ამჩნევს და აფასებს. თუ ბავშვი უხეშად მოგმართავთ, გიბრძანებთ ან გემუქრებათ, მას პირველ რიგში, საუბრის ტონის შეცვლა ურჩიეთ და მოუწოდეთ, რომ ზრდილობიანად მოგმართოთ.

  • ბავშვს ყურადღებით მოუსმინეთ


​ბავშვის თხოვნა ყურადრებით მოისმინეთ, მაშინაც კი, თუ მას თხოვნის შესრულებაზე უარს ეუბნებით. თქვენმა შვილმა უნდა იგრძნოს, რომ მისი საუბარი გაინტერესებთ, ამგვარად თქვენი პასუხი მისთვის უფრო მისაღები იქნება. აუცილებლად უთხარით ბავშვს, რომ მისი იდეა მოგწონთ და მისი გესმით.

  • შეჩერდით და დაფიქრდით


​ბავშვის თხოვნას დაუყოვნებლივ არასდროს უპასუხოთ. მან უნდა იგრძნოს, რომ თქვენ გადაწყვეტილებას ფიქრის შემდეგ იღებთ. პასუხი ხისტი არ უნდა იყოს. ბავშვს აუხსენით, რატომ ეუბნებით არას ან კის.

როგორ უნდა მოიქცეთ, როდესაც ბავშვის თხოვნას უარით პასუხობთ?


​არას თქმა მშობლებს ძალიან უჭირთ, რადგან ისინი ყოველთვის შვილის გაბედნიერებაზე ოცნებობენ. ვიდრე ბავშვს უარს ეტყვით, შემდეგი მითითებები გაითვალისწინეთ:

  • თქვენი გადაწყვეტილება არგუმენტებით გაამყარეთ


​ბავშვს აუხსენით, რატომ ეუბნებით მას უარს თხოვნის შესრულებაზე. თუ მას არას მკაცრად ეტყვით, ის ვერ გაიგებს რა დგას თქვენი უარის მიღმა. თუ აუხსნით, რომ პარკში წასასვლელად დრო არ გაქვთ, რადგან სადილი უნდა მოამზადოთ, მისთვის თქვენი უარი გასაგები გახდება.

  • გადაწყვეტილება არასდროს შეცვალოთ


​თქვენს პასუხს თუ შეცვლით, ბავშვი მიხვდება, რომ თქვენი უარი საბოლოო არ არის. ის ჭირვეულობით ეცდება მიზნის მიღწევას, რაც მასთან ჯანსაღ ურთიერთობას ძალიან გაართულებს.

  • ბავშვს ალტერნატიული შეთავაზება გაუკეთეთ


​მაღაზიაში ტკბილეულის შეძენას თუ ვერ ახერხებთ, ბავშვს აუხსენით, რომ საკმარისი ფული არ გაქვთ, მაგრამ სახლში გემრიელ ორცხობილას გამოუცხობთ.

  • ბავშვი კარგი ქცევისთვის შეაქეთ


​ბავშვი თქვენს უარს ღირსეულად თუ მიიღებს, მისი ქცევა დადებითად შეაფასეთ. აუცილებლად უთხარით თქვენს შვილს, რომ მისი ემპათია ძალიან მოსაწონია და რომ მისმა პასუხმა გაგაბედნიერათ.

როგორ შევამციროთ არას თქმის საჭიროება?

​ბავშვისთვის უარის თქმა ხშირად რომ არ დაგჭირდეთ, მას გარკვეული შეზღუდვები წინასწარ დაუწესეთ.

  • ბავშვს ინფორმაცია წინასწარ მიაწოდეთ


​მაღაზიაში წასვლამდე ბავშვს აუხსენით, რომ ტკბილეულს სახლში მოსვლის შემდეგ მიიღებს და მისი შეძენა არ მოგთხოვოთ. ამგვარად, არას თქმის საჭიროებას მნიშვნელოვნად შეამცირებთ.

  • ბავშვს თხოვნა შეუსრულეთ, თუ ამის შესაძლებლობა გაქვთ


​თუ ბავშვი სახლში მეგობრის მოყვანას გთხოვთ, მისი თხოვნა შეასრულეთ, თუ თქვენი შვილის მეგობრის მშობლები ამაზე თანახმა იქნებიან.

  • არას თქმის ნაცვლად ბავშვს დიპლომატიურად უპასუხეთ


​ბავშვი პარკში თუ ვერ მიგყავთ, აუხსენით, რომ ამას ხვალ აუცილებლად გააკეთებთ, მაგრამ დღეს ვერ მოახერხებთ.

​ორ წლამდე ასაკის ბავშვებისთვის არას თქმა ხშირად რთული გამოწვევაა. ისინი თვითკონტროლს ჯერ კიდევ სწავლობენ. როდესაც მათ უარს ეუბნებით, პატარები ისტერიკას აწყობენ, რაც ამ ასაკში ნორმალური რეაქციაა.

სკოლის ასაკის ბავშვი ენობრივ უნარებს უკვე კარგად ფლობს, რის გამოც მასთან არგუმენტირებული საუბარი სავსებით შესაძლებელია. სკოლის ასაკის ბავშვი უარზე ისტერიკით არ გიპასუხებთ, ის საკუთარ ქცევებს უკეთ აკონტროლებს და თქვენი უარის მიზეზებიც ესმის.

მომზადებულია​ raisingchildren.net.au -ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი ნანა ფაცაცია.

- როდესაც ბავშვი ჩაკეტილია და არ აზიარებს ემოციებს, რა შეიძლება იყოს ამის მიზეზი?

- მიზეზი თუ რატომ არის ბავშვი ან მოზარდი ჩაკეტილი, შესაძლოა გამოწვეული იყოს სხვადასხვა ფაქტორებით, მათ შორის: გადატანილი ტრავმა, ძლიერი შიში, ძალადობა, სტრესი, ასაკობრივი თავისებურებები, გარდატეხის-ბუპერტატის პერიოდი, ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სირთლეები და.ა.შ. ძალიან მნიშვნელოვანია მშობლების დროული ყურადღება ამ ფაქტორებზე და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტთან კონსულტაციის გავლა

- სად გადის ზღვარი მორცხვობასა და ჩაკეტილობას შორის? როგორ უნდა მივხვდეთ რომ ბავშვი ჩაკეტილია?

- სიმორცხვე საკმაოდ გავრცელებული მოვლენაა, როგორც ბავშვებში, ასევე ზრდასრულებში. ის განპირობებულია სოციალური ფაქტორით, ვინაიდან თავს იჩენს იქ, სადაც ორი ან მეტი ადამიანი იწყებს ურთიერთობას. ასეთ დროს, სირთულე ექმნება ინტერპერსონალურ ურთიერთობებს.

სიმორცხვე არის ადამიანის შინაგანი მდგომარეობა, დიდი ყურადღება ეთმობა იმას, თუ რას ფიქრობენ გარშემომყოფები მასზე, ადამიანი ხდება ზედმეტად მგრძნობიარე იმის მიმართ თუ როგორ და რა შეფასებით მიიღებენ მას გარშემომყოფები.

სიმორცხვის დამახასიათებელი ნიშნებია: არაადეკვატურად დაბალი თვითშეფასება, შებოჭილობა, დაბალი ხმის ტემბრით საუბარი, ჩაკეტილობა, საუბრის დაწყების შიში, მოუხერხებლობა, თვალით კონტაქტის დამყარების სიმრთულე და .ა.შ. თამაშის დროს ბავშვები ირჩევენ მეორეხარისხოვან როლს, რათა ნაკლებად შესამჩნევები იყვნენ, არ გამოირჩევიან ინიციატივით, არ უყვართ აუდიტორიის წინაშე გამოსვლა. სიმორცხვის დროს, ადამიანები მწვავედ აღიქვამენ საკუთარ ნაკლს და ყურადღების მიღმა რჩებათ თავიანთი დადებით თვისებები და ძლიერი მხარეები. ასევე, სიმორცხვეს ახასიათებს სომატური გამოვლინებები, სახეზე სიწითლე, ხმის კანკალი, სუნთქვის აჩქარება, რის გამოც უფრო მეტად განიცდიან საკუთარ ვიზუალურ მდგომარეობას.

ბავშვები ადრეულ ასაკში ხშირად განიცდიან სიმორცხვეს, 13 წლის ასაკში კი ეს მდგომარეობა პიკს აღწევს. როგორც წესი, დროთა განმავლობაში ასაკის მატებასთან ერთად და უფროსების სწორი დამოკიდებულების შემთხვევაში, ბავშვი ახერხებს სიმორცხვის დაძლევას. მნიშვნელოვანია მშობლების და სააღმზრდელო დაწესებულებების თანამშრომლების მიერ აქცენტის გაკეთება მათ ძლიერ მხარეებზე, მნიშვნელოვანია, რომ არ უნდა მოხდეს ბავშვისთვის „მორცხვის“ იარლიყის მიკერება, აუცილებელია ზრუნვა მოზარდის თვითშეფასების ამაღლებაზე, რათა განუმტკიცდეს საკუთარი ძალების რწმენა - „შენ შეძლებ და გამოგივა“, „აქ არაფერია საშიში“, „ კარგად ხარ მომზადებული,“ და.ა.შ.

თუ ბავშვის ან მოზარდის ქცევა უეცრად იცვლება და ის ხდება ჩაკეტილი, არ აქვს სურვილი თანატოლებთან ურთიერთობის, საკუთარი ემოციის გაზიარების, არის ოთახში ჩაკეტილი და არ კონტაქტობს ისე, როგორ ადრე, მნიშვნელოვანია მშობლების მხრიდან ყურადღება, ვინაიდან არ მოხდეს უგულებელყოფა ძალადობის ან ბულინგის ფაქტების, ასევე, ასაკობრივი თავისებურებებით გამოწვეული ცვლილებების, მნიშვნელოვანია დროული რეაგირება და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტის ჩართულობა, რათა დროულად მოხდეს პრობლემის იდენტიფიცირება და შესაბამისი ინტერვენციის განხორციელება.

- რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

- სიმორცხვემ შესაძლოა გამოიწვიოს ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სხვადასხვა პრობლემა, სირთულეები ინტერპერსონალურ ურთიერთობებში, სოციალური შფოთა, დეპრესია, რაც შემდგომში აისახება წარმატების და თვითრეალიზების სიძნელეებთან, ჩაკეტილობა და ა.შ.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი და რა დროს არის საჭირო ფსიქოლოგის დახმარება?

- ნებისმიერ დროს, როცა ბავშვის ან მოზარდის ქცევა უეცრად იცვლება, ხდება უცნაური ან შეუსაბამო, აუცილებელია მშობელმა გაიაროს კონსულტაცია სპეციალისტთან პრობლემის დროული იდენტიფიკაციისთვის და სირთლეების თავიდან არიდებისთვის.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად