Baby Bag

ყოველთვის ენდეთ საკუთარ შვილებს და მათ მიმართ კრიტიკულები ნუ იქნებით

ყოველთვის ენდეთ საკუთარ შვილებს და მათ მიმართ კრიტიკულები ნუ იქნებით

მშობლებს შვილებთან ჯანსაღი ურთიერთობების ჩამოყალიბებაში ყველაზე მეტად ბავშვის შესაძლებლობებისადმი რწმენა ეხმარებათ. მშობლებს შვილების ნდობა ძალიან უჭირთ. ისინი ფიქრობენ, რომ ბავშვებმა მათ კვალზე უნდა იარონ და მათი მითითებები შეასრულონ. თუმცა, ვინ ვართ უფროსები, რომ შვილებს ყველაფერი მივუთითოთ და ვასწავლოთ? რა ვიცით ჩვენ შვილების არჩევანის ავკარგიანობის შესახებ, რამდენად შეგვიძლია მათი არჩევანის სწორად შეფასება? მშობლის მოვალეობა შვილის გასავლელი გზის წინაღობებისგან გათავისუფლებაა და არა ამ გზის გაკვალვა.

ერთ-ერთი კომპოზიტორის დედა იხსენებს: „ჩემი შვილი ადრეული ასაკიდანვე უკრავდა ვიოლინოზე, მაგრამ მეცადინეობები არ მოსწონდა, ძალიან განიცდიდა. ვგრძნობდი, რომ ამის გამო ჩვენ შორის ურთიერთობა ძალიან დაიძაბა. შევთავაზე, რომ ვიოლონის შესწავლისთვის თავი დაენებებინა. ისიც დამთანხმდა. გარკვეული დროის შემდეგ სწავლის გაგრძელება თავად მოისურვა. ახლა ის ცნობილი კომპოზიტორია, რაც უზომოდ მახარებს.“

მშობლების ნდობა ბავშვს თავდაჯერების ამაღლებაში ეხმარება. ჩვენი ვალი არ არის შვილების ფარული ნიჭის აღმოჩენა, არამედ მათი სურვილების მხარდაჭერა. ბავშვები მშობლების კრიტიკას, უნდობლობას და ჭკუის სწავლებას ყოველთვის პროტესტით პასუხობენ. ისინი ვერ ეგუებიან, როდესაც მშობლებს მათი არ სჯერათ.

მშობლებს ეშინიათ, რომ მათი შვილები შეცდომებს დაუშვებენ. ისინი ცდილობენ ბავშვებს ცხოვრება ასწავლონ. როდესაც მშობელი გრძნობს, რომ შვილი არასწორად (მშობლის აზრით) იქცევა, ის მის გაკრიტიკებას იწყებს და ცდილობს მისი გადაწყვეტილება შეცვალოს. მშობელს სურს, რომ მისი შვილი საზოგადოებისთვის მისაღებ ქცევას ავლენდეს და საერთო წესებს ემორჩილებოდეს, მაგრამ რა ხდება მაშინ, თუ თქვენი შვილი ქვეყანას ახალი წესების შექმნისთვის მოევლინა? რატომ უნდა აიძულოთ ის, რომ არსებულ წესებს დაემორჩილოს?

მშობლებს ეშინიათ, რომ მათი შვილები სერიოზულ შეცდომებს დაუშვებენ. მათ ავიწყდებათ, რომ ერთ დროს თავადაც დამოუკიდებლობაზე ოცნებობდნენ და არ მოსწონდათ, როდესაც მშობლები მათ მიმართ უნდობლობას ავლენდნენ.

შვილებს ჩვენგან თანადგომა და მხარდაჭერა სჭირდებათ, ისინი ელიან, რომ ყოველთვის მხარს დავუჭერთ მათ მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებებს, დავიცავთ მათ ყოველგვარი საფრთხისგან და არასდროს დავტოვებთ მარტო. მშობელს უნდა სჯეროდეს, რომ შვილს წარმატების მიღწევა და მშობლის გაბედნიერება სურს, რადგან მას მშობელზე ძვირფასი არავინ ჰყავს. ბავშვებს საკუთარი გზის პოვნა სურთ, ისინი მზად არიან ისწავლონ და განვითარდნენ. მშობლების კრიტიკა და უნდობლობა ბავშვებს არწმუნებს, რომ მათ წარმატების მიღწევა არ შეუძლიათ, ისინი ვერავის ენდობიან და არავის იმედი არ აქვთ.

მასწავლებლობა და ლიდერობა არ გუსლიხმობს, რომ მშობელმა შვილს საკუთარი აზრები თავს მოახვიოს. ბავშვის დასჯა, იზოლორება, მისთვის შეზღუდვების დაწესება და მისი საყვარელი ნივთების ჩამორთმევა ის გზა არ არის, რომელიც მას მოტივაციას შესძენს. გამუდმებული კრიტიკით და ჭკუის სწავლებით მშობელი შვილს საშიში გზისკენ მიუძღვება. ბავშვები სამყაროსადმი ნდობას კარგავენ, ისინი არც საკუთარ თავს და არც მშობლებს აღარ ენდობიან. მშობლებო, საკუთარი შვილებისთვის სიკეთე თუ გსურთ, პირველ რიგში, ნდობა ისწავლეთ. მოუსმინეთ ბავშვებს და გაიგეთ, რა სურთ მათ, მაშინაც კი, როდესაც მათი იდეები არ მოგწონთ.

მომზადებულია​ bonnieharris.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ბავშვებისთვის ძალიან მიმზიდველია სახიფათო თამაშები, ვინაიდან სწორედ ასეთ შემთხვევაში ხდება სამყაროს შეცნობა''

,,ბავშვებისთვის ძალიან მიმზიდველია სახიფათო თამაშები, ვინაიდან სწორედ ასეთ შემთხვევაში ხდება სამყაროს შეცნობა''

უნდა დავუშალოთ თუ არა ბავშვებს სახიფათო თამაშები, რა გავლენას ახდენს მათ ფსიქიკაზე შეზღუდვების დაწესება და როგორ დავიცვათ ისინი? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ნანა ფაცაცია.

- ქალბატონო ნანა, პატარებს უყვართ სახიფათ ადგილებში თამაში, უნდა დავუშალოთ თუ არა?

- ბავშვებისთვის ძალიან მიმზიდველია სახიფათო თამაშები, როგორიც არის: ჭიდაობა, კოტრიალი, დაცემა, სიმაღლეებზე ცოცვა, ბასრი იარაღები, დამალობანა და ა.შ. მნიშვნელოვანია ბავშვებს მივცეთ შესაძლებლობა ითამაშონ მსგავსი თამაშები, ვინაიდან სწორედ ასეთ შემთხვევაში ხდება სამყაროს შეცნობა, ახალი განცდების, საკუთარი შესაძლებლობების გაცნობიერება. უარყოფამ და შიშის განცდის შეგრძნებამ შესაძლოა შეაფერხოს სამყაროს შეცნობის ჯანსაღი პროცესი, შეამციროს სითავისუფლის, სიხარულის, ბედნიერების განცდა და გამოიწვიოს ზედმეტი თვითკონტროლის მოთხოვნა, რომელიც ზრდის შფოთვას.

ბავშვებმა იციან და კარგად აცნობიერებენ ზღვარს საკუთარ შესაძლებლობებსა და საშიშროებას შორის, ამიტომაც მნიშვნელოვანია თამაშს თვითონ აკონტროლებდეს. მათ კარგად იციან როგორ მიიღონ ახალი ემოცია და ახალი გამოცდილება, როგორ შეიმეცნონ გარე სამყარო, განსაზღვრონ სწორი რისკები და შესაბამისად ითამაშონ. ხშირად მშობლები აკრძალვით მეთოდებს იყენებენ საკუთარი შიშის დასაძლევად და სიმშვიდის შესანარჩუნებლად. არიან ბავშვები რომლებიც გადამეტებულად აფასებენ საკუთარ შესაძლებლობლებს, ასეთ დროს მნიშვნელოვანია მეთვალყურეობა მშობლის მხრიდან, ახსნა შესაძლო რისკების და არა აკრძალვა ან უარყოფა. მხარდამჭერი მშობელი აძლიერებს შვილის ყოველ ახალ ინიციატივას და აგრძნობინებს მას, რომ ის მის გვერდითაა ყველა საჭირო მომენტში.

- მათი სამომავლო უსაფრთხოებისთვის უკეთესი ხომ არ არის ნება დავრთოთ ითამაშონ ისეთ ადგილებში და ისეთი თამაში, რისი მოთხოვნილებაც აქვს?

- მნიშვნელოვანია ბავშვი გრძნობდეს მშობლის მხრიდან ნდობას, რომ ვენდობით და გვჯერა მათი შესაძლებლობების, ასევე ვართ მათ გვერდით, როცა დავჭირდებით. სინამდვილეში ბავშვის მიერ არჩეული თამაშით მიღებული სიამოვნება და სარგებელი ბევრად აღემატება იმ რისკს, რომლის გამოც ხშირად ღელავენ მშობლები. საკუთარი ნებით არჩეული თამაში ბევრად უფრო ბედნიერების და სიხარულის მომგვრელია ბავშვებისთვის, ვიდრე მშობლის მიერ განსაზღვრული გარკვეული გარემო და ჩარჩო.

- თუ მივცემთ ამის შესაძლებლობას, როგორ დავიცვათ?

- ხშირად ბავშვები, რომლებიც თამაშობენ თავისუფლად, ზედმეტი კონტროლის გარეშე საკუთარი სურვილით, იმდენად იზიდათ მრავალფეროვანი თამაში, რომ იშვიათად იღებენ სერიოზულ ტრავმებს, როცა რაღაცას იტკენენ ცდილობენ შეცვალონ თამაშის ორიენტირი, რადგანაც აირიდონ ხელმეორედ ტკივილის განცდა, ითვალისწინებენ მიღებულ გამოცდილებას და მეტი სიფრთხილით აგრძელებენ თამაშს.


რა თქმა უნდა, მნიშვნელოვანია ბავშვის ასაკის გათვალისწინებით მშობელი ახლოს იყოს მასთან, საჭიროების შემთხვევაში. ასევე ბავშვის მხრიდან საკუთარი შესაძლებლობების გადამეტებული შეფასების დროს მნიშვნელოვანია მშობელმა აუხსნას შესაძლო რისკები და დაგეგმონ ერთობლივი თამაში.

- როგორია თამაშის შეზღუდვის საზიანო შედეგები და რა ზეგავლნას ახდენს ბავშვის ფსიქიკაზე?

- როგორც ზრდასრულებში, ასევე ბავშვებშიც, ნებისმიერი დაბრკოლება აძლიერებს თვითგანვითარებას, იძლევა ახალ გამოცდილებას და ახალ ცოდნას სამყაროს შესახებ. იზოლირებული და კონტროლირებადი გარემო თრგუნავს თვითგამოხატვის, თავისუფლების, ბედნიერებისა და დამოუკიდებლობის განცდას.

განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ბავშვების მენტალური მდგომარეობა, სხვადასხვა სახის ემოციური დარღვევები, რომლებიც ზემზრუნველობის და გადამეტებული კონტროლის შედეგად შესაძლოა განვითარდეს.

ბავშვის ჯანსაღი ფსიქო-ემოციური განვითარებისთვის მნიშვნელოვანი როლი უჭირავს მრავალფეროვანი თამაშების შესაძლებლობას, ნდობით აღჭურვილი მხარდამჭერი გარემო, რომელიც ავითარებს ბავშვის უნარებს და ინიციატივებს, აძლევს თვითგამოხატვის, სირთულეების გადალახვის, სიახლეების შეცნობის, სიხარულის და ბედნიერების განცდას. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური


წაიკითხეთ სრულად