Baby Bag

მიეცით ბავშვს შესაძლებლობა იყოს ბავშვური, ჰქონდეს თავისი წარმოსახვითი ცხოვრება, ბევრი თავისუფალი დრო

მიეცით ბავშვს შესაძლებლობა იყოს ბავშვური, ჰქონდეს თავისი წარმოსახვითი ცხოვრება, ბევრი თავისუფალი დრო

მშობლები ხშირად შვილებისადმი ჭარბი მზრუნველობით გამოირჩევიან, რითაც ბავშვებს გარესამყაროსთან ჯანსაღი ურთიერთობის დამყარების შესაძლებლობას არ აძლევენ. ექვსი ან შვიდი წლის ბავშვის სკოლიდან გამოყვანა და სახლამდე უსაფრთხოდ მოცილება სავსებით ბუნებრივი მოვლენაა, მაგრამ როდესაც მშობელი სახლის ახლოს მდებარე სკოლიდან ათი ან თერთმეტი წლის ბავშვს საკუთარი მანქანით წამოიყვანს, ის ბავშვს სამყაროს გაცნობაში ხელს უშლის. როდესაც იცით, რომ ბავშვს სახლამდე შორი მანძილი არ აქვს გასავლელი და მის უსაფრთხოებას არაფერი ემუქრება, ნუ დატანჯავთ მას ზედმეტი ყურადღებითა და შეზღუდვებით. თუ თქვენ ოცდაათ წელს უკვე გადააბიჯეთ და გყავთ შვილები, რომლებიც სკოლაში დადიან, გაიხსენეთ, როგორი იყავით წლების წინ, როგორი ბავშვობა გქონდათ, რაზე ოცნებობდით, რა გაწუხებდათ.

მშობლებმა უნდა გაიხსენონ, რამდენად დამოუკიდებლები იყვნენ ბავშვობაში, ჰქონდათ თუ არა თავისუფალი დრო ბავშვური ფანტაზიების განსახორციელებლად, თუ მშობლების მიერ გაწერილი დღის გრაფიკით ცხოვრობდნენ და დროის უდიდეს ნაწილს მოწყენილობაში ატარებდნენ. თანამედროვე მშობლები შვილებს ხშირად უხდიან დაბადების დღის წვეულებებს. როდესაც რვა წლის ბავშვის წვეულებაზე მისი თანატოლები მოდიან, მათი მშობლები ყოველთვის შვილების გვერდით არიან. ისინი წვეულებაზე რჩებიან და ბავშვების თითოეულ მოქმედებას აკონტროლებენ. ჩვენ არ ვსაუბრობთ ერთ ან ორ გამონაკლისზე, მშობლების უდიდესი ნაწილი ასე იქცევა. როდესაც ბავშვები დაბადების დღის სიმღერას იმღერებენ, ტორტს დაჭრიან და მიირთმევენ, მშობლები მახლობლად დგანან და მათ თვალს არ აცილებენ.

ბავშვებს შორის კონფლიქტის პირველივე ნიშნებისთანავე მშობლები მათ ურთიერთობაში ჩარევას იწყებენ. ისინი თავს იმით იმართლებენ, რომ უნდათ, ყველა ბავშვმა თანასწორ პირობებში ითამაშოს. ბავშვებს შორის კონფლიქტში უხეშად ჩარევა პატარებს ართმევს შესაძლებლობას პრობლემების მოგვარება დამოუკიდებლად ისწავლონ. თუ ბავშვს და-ძმა არ ჰყავს, კონფლიქტის მოგვარებას ის მხოლოდ საკუთარ თანატოლებთან ურთიერთობით ისწავლის.

მშობლები თავიანთ ჰიპერმზრუნველობას ყოველთვის იმით ამართლებენ, რომ ბავშვის უსაფრთხოებაზე ზრუნავენ. თუ მთავარი პრიორიტეტი ბავშვის უსაფრთხოებაა, მაშინ სახლთან ახლოს მდებარე სკოლიდან შვილის მანქანით წამოყვანა ლოგიკური საქციელი ნამდვილად არ არის. სტატისტიკურად იმის ალბათობა, რომ ბავშვს რამე მანქანით მგზავრობისას დაუშავდეს გაცილებით მაღალია, ვიდრე ფეხით სიარულისას ტრავმის მიღების ან უცხო ადამიანის მიერ ძალადობრივი ქმედების გამოვლენის.

მშობლები ცდილობენ, რომ შვილებს მისცენ ყველაფერი, რაც თავად აკლდათ. თუ ისინი თვლიან, რომ მშობლებთან ურთიერთობა არასდროს ყოფნიდათ, ეცდებიან, შვილებთან მაქსიმალურად დიდი დრო გაატარონ. ამგვარად ისინი ბავშვის ცხოვრების ყველა ნიუანსს აკონტროლებენ და შვილს გამოცდილების მიღების შესაძლებლობას არ უტოვებენ. მთელი ცხოვრების მანძილზე მშობლის კალთას ამოფარებული ბავშვები სკოლის დასრულების შემდეგ დაუცველები რჩებიან. მათ არ იციათ, როგორ უნდა გაუმკლავდნენ ღალატს, უხეშ მოპყრობას, მატყუარა ადამიანებს და ა.შ. თუ შვილების თავისუფლებას ზედმეტი მზრუნველობით მეტისმეტად ზღუდავთ, ჯერ კიდევ არ არის გვიანი, რომ შეიცვალოთ. მიეცით ბავშვს შესაძლებლობა იყოს ბავშვური, ჰქონდეს თავისი წარმოსახვითი ცხოვრება, ბევრი თავისუფალი დრო. ამგვარად თქვენი შვილი არამხოლოდ ბედნიერ ადამიანად ჩამოყალიბდება, არამედ გამოცდილ და ძლიერ პიროვნებად, რომელმაც იცის, როგორ იცხოვროს.

არ არსებობს სწორი აღზრდის ერთადერთი მეთოდი. თქვენ უნდა გამონახოთ ისეთი მიდგომები, რომლებიც ყველაზე კარგად მუშაობს და თქვენს შვილს ბედნიერების შესაძლებლობას აძლევს. ბავშვმა აუცილებლად უნდა ისწავლოს, როგორ იურთიერთოს სხვა ადამიანებთან, თანატოლებთან და უფროსებთან, უნდა შეეძლოს ბუნებასთან კავშირის დამყარება. თუ თქვენი შვილი სკოლიდან დამოუკიდებლად წამოსვლას და ფეხით გასეირნებას არ მოისურვებს, ნუ შეშინდებით. ბავშვებს ხშირად არითმეტიკის სწავლაც არ სურთ, თუმცა ამას მაინც აკეთებენ. საბოლოოდ, თქვენი შვილი მადლობელი დაგრჩებათ, რადგან მას ცხოვრებაში უდიდესი გამოცდილების მიღებაში დაეხმარებით.

ბავშვები პრაქტიკული გამოცდილებით უდიდეს ცოდნას იძენენ. მიეცით მათ შესაძლებლობა, რომ ცხოვრებისეული გამოცდილება მიიღონ. ამისთვის აუცილებელია თანატოლებთან ინტერაქცია, არასტრუქტურირებული დღის გრაფიკი, თავისუფალი თამაში, თავგადასავლები, ბუნებასთან ურთიერთობა. თუ თქვენი შვილის დახმარება გსურთ, მიეცით მას შესაძლებლობა, იყოს ბავშვი.

მომზადებულია​ psychcentral.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ორი წლის ასაკში ბავშვი, რომელიც ვერ ლაპარაკობს, თუ ცნობს ასოებსა და ციფრებს, ეს არის ატიპური განვითარება,“ - თამარ გაგოშიძე

„ორი წლის ასაკში ბავშვი, რომელიც ვერ ლაპარაკობს, თუ ცნობს ასოებსა და ციფრებს, ეს არის ატიპური განვითარება,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლებისთვის საინტერესო კითხვებს უპასუხა და ბავშვის განვითარების ტრაექტორიებზე ისაუბრა:

„მშობლებს ხშირად აქვთ კითხვები: რა არის ტიპური განვითარება? რა არის ატიპური განვითარება? რა არის განვითარების დაყოვნება? რითი განსხვავდება ისინი ერთმანეთისგან? მოკლედ რომ ვისაუბროთ, მაგალითს მოვიყვან. როდესაც სახლს ვაშენებთ, მისი აშენება გარკვეული თანმიმდევრობით ხდება. ვცდილობთ, რომ კარგად გავაკეთოთ ფუნდამენტი, იმიტომ, რომ ფუნდამენტის გარეშე სახლი დაინგრევა. შემდეგ ამოგვყავს სართულები. მშენებლობას აქვს თავისი წესი. ბავშვის განვითარებაც ასეთია. ჯერ იყრება ფუნდამენტი.​ ეს არის მისი შეგრძნებები და მოძრაობები. ის გარემოს ასე შეიმეცნებს.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ტიპური განვითარების დროს პროცესები თანმიმდევრულია:

„მხოლოდ ამ ფუნდამენტის შემდეგ ბავშვი სახელს არქმევს იმას, რასაც ხელი მოჰკიდა, რაც გააგორა, რაც ჩაკბიჩა. ელემენტარული პროცესები ყალიბდება და ამის მერე ყალიბდება ენობრივი პროცესები. ჩვეულებრივი ტიპური განვითარება ასეთი თანმიმდევრობით არის. მას მერე, რაც ბავშვი ენას ითვისებს, მას უკვე ესმის მითითებები, უყალიბდება ნებელობა, იწყებს ასოების და ციფრების გარჩევას. ასეთი თანმიმდევრობით ყალიბდება ბავშვის ფსიქიკური განვითარება.“

თამარ გაგოშიძემ აღნიშნა, რომ ზოგადი კანონზომიერების პროცესში გარკვეული შეფერხება განვითარების დაყოვნებაზე მიგვანიშნებს:

​შეიძლება ზოგადი კანონზომიერების პროცესში რაღაც აირიოს. ეს არევა შეიძლება იყოს განსხვავებული. შეიძლება ისე მოხდეს, რომ ფუნდამენტი კარგად ვერ ჩაიყაროს. ასეთი ტიპის განვითარების დროს ხდება რაღაც პროცესების დაყოვნება, ვერ ეტევა პროცესები დროში. თუ ბავშვმა დროზე არ გაიარა, ხელი არ მოჰკიდა დროზე და კარგად ვერ შეიმეცნა საგნები შეგრძნებებით, სახელის დარქმევაც გვიან იქნება. ამას ვუწოდებთ ჩვენ გარკვეული სფეროს განვითარების დაყოვნებას. არის ისეც, რომ ყველა სფეროში ხდება ასეთი დაყოვნება. ამას გლობალურ დაყოვნებას ვუწოდებთ.“

„არის განვითარების ფორმა, როდესაც რაღაც სართულები სწრაფად შენდება. ფუნდამენტი ჩაყრილია და უცბად მესამე სართული შენდება, პირველი-ორი არ არის. ეს მესამე სართული ცაშია გამოკიდებული და მალევე ჩამოინგრევა, ცხადია. ამას ჩვენ ვუწოდებთ ატიპურ განვითარებას. აღმოჩნდება, რომ ორი წლის ასაკში ბავშვი, რომელიც ვერ ლაპარაკობს, ცნობს ასოებს და ციფრებს, როდესაც არ უნდა ცნობდეს ამ ასაკში. ეს არ არის ტიპური განვითარება. აუტიზმის სპექტრის აშლილობების შემთხვევაში გვაქვს შემთხვევები, როდესაც რაღაც უნარები ძალიან სწრაფად განვითარდა და რაღაცები არ ვითარდება,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​თამარ გაგოშიძის ნეიროფსიქოლოგიის ცენტრი

წაიკითხეთ სრულად