Baby Bag

„მგზავრობის დროს ბავშვის ცუდად გახდომას მძაფრი სუნი, არასწორი კვება და ელექტრო მოწყობილობების გამოყენება იწვევს,“ - პედიატრი ნინო თოთაძე

პედიატრი ნინო თოთაძე გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ მგზავრობის დროს ბავშვის ცუდად გახდომის პრობლემის შესახებ საუბრობს:

„მგზავრობასთან დაკავშირებით ბავშვებს გარკვეული თავისებურებები ახასიათებთ. მშობლებისთვის ნამდვილად დისკომფორტია, როდესაც ბავშვებისთვის პრობლემურია მგზავრობის პროცესი, ამასთან ეს არ არის ერთჯერადი და ყოველი მგზავრობის დროს მეორდება. ამას ბრჭყალებში შეგვიძლია ვუწოდოთ „მგზავრობის ავადმყოფობა.“ აღნიშნული პრობლემა სამედიცინო თვალსაზრისით ახსნადია. პირველ რიგში, ვისაუბროთ სიმპტომებზე. მნიშვნელობა არ აქვს მგზავრობა ხდება ავტომობილით, თვითმფრინავით თუ ზღვაზე გემით. ზოგადი სიმპტომატიკა არის ის, რომ ბავშვს მგზავრობის პერიოდში ეწყება სისუსტე, ძილიანობა, გარკვეული დისკომფორტი, ფერმკრთალდება, აქვს გულისრევა და ფიქსირდება ღებინებინების ეპიზოდი. ამ შემთხვევაში ეს დისკომფორტი იხსნება, თუმცა გარკვეული პერიოდის გასვლის შემდეგ კვლავ ბრუნდება.“

ნინო თოთაძის თქმით, აღნიშნული პრობლემა გენეტიკურია:

„პრობლემა,შესაძლოა, არსებობდეს გენეტიკური ფაქტორიდან გამომდინარე. ბოლომდე ახსნილი არ არის, რატომ ხდება ზოგიერთი ბავშვი ცუდად მგზავრობის დროს, უმრავლესობა კი - არა. მეცნიერება გვეუბნება, რომ თუ ერთ მშობელს მაინც ჰქონდა მსგავსი პრობლემა ბავშვობაში, 50 %-იანი ალბათობით შვილსაც ექნება. მშობლები ხშირად შფოთავენ და აინტერესებთ, რატომ ხდება ბავშვი ცუდად მგზავრობის დროს. პრობლემა წლებთან ერთად ქრება, შესაძლოა, გარკვეული სიმპტომატიკა დარჩეს. ძირითადი სიმპტომები 2-დან 12 წლამდე ასაკის ბავშვებში ვლინდება. ბავშვებისთვის უკვე აღქმადია მოგზაურობა და ეს სიმტპომატიკაც ვლინდება, თუ პრობლემა ბავშვისთვის დამახასიათებელია. როდესაც ბავშვი მგზავრობს, სიგნალი მიდის ტვინში როგორც მხედველობიდან, სმენიდან, ასევე საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემიდან. ამ შემთხვევაში არის საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემიდან და მხედველობიდან აღქმული პროცესების დისბალანსი. მაგ. ბავშვი ზის უკანა სავარძელში, ის უყურებს ფანჯრიდან მოძრავ ავტომობილებს, მისი თვალი მოძრაობას აღიქვამს, მაგრამ საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემა ამას ვერ გრძნობს. ეს არაბალანსირებული შეგრძნებები იწვევს დისონანსს ტვინში და ბავშვი გრძნობს დისკომფორტს.“

ნინო თოთაძე მშობლებს პრობლემასთან გამკლავების გზებს სთავაზობს:

„ერთ-ერთი რეკომენდაცია არის ის, რომ ბავშვი იჯდეს წინ და ჰორიზონტს ხედავდეს. თუმცა მცირეწლოვანი ბავშვების წინა სავარძელზე დასმა რეკომენდებული არ არის. თუ მოზარდს ვასეირნებთ ნავით, უმჯობესია, თუ მას შუაში დავსვამთ და ჰორიზონს დავანახებთ. ავტომობილით როდესაც ვმგზავრობთ, ბავშვს ყურადღება ფანჯრისკენ არ უნდა გადავატანინოთ, უმჯობესია მან წინ იყუროს.“

„მგზავრობის დროს ბავშვის ცუდად გახდომას რამდენიმე მაპროვოცირებელი მიზეზი აქვს, ერთ-ერთია ელექტრო მოწყობილობის გამოყენება, ფილმის ყურება, მძაფრი სუნი, მაგ. სუნამოს სურნელი, თამბაქოს სუნი, ასევე კვება. როდესაც ბავშვს ვაჭმევთ ცხიმიან საკვებს მგზავრობის წინ, ვტვირთავთ მის ორგანიზმს. მგზავრობისას კვება უნდა შემოიფარგლოს მხოლოდ წყლით და კრეკერით. ეს ბავშვისთვის მსუბუქი კვებაა. ყურადღება ბავშვა უნდა გადაიტანოს არა ელექტრო მოწყობილობებზე, არამედ ადამიანებზე, რომლებთან ერთადაც მგზავრობს. შესაძლოა, სიმპტომები მგზავრობის დასრულებიდან რამდენიმე საათის მანძილზე გაგრძელდეს, რაც არ არის საშიში, რადგან მგზავრობის პრობლემასთან არის დაკავშირებული. ასაკის მატებასთან ერთად პრობლემა იკლებს, თუმცა თუ სიმპტომები რჩება, ბაზარზე არსებობს მედიკამენტები, რომლებიც მის დაძლევაში გვეხმარება. მთავარია, რომ ბავშვს მედიკამენტი პედიატრთან შეთანხმებით მისცეთ,“ - აღნიშნავს ნინო თოთაძე. 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

კორონავირუსის პანდემიის გამო 10 მილიონამდე ბავშვი, შესაძლოა, სკოლაში ვერასდროს დაბრუნდეს

კორონავირუსის პანდემიის გამო 10 მილიონამდე ბავშვი, შესაძლოა, სკოლაში ვერასდროს დაბრუნდეს

სახელმწიფოების ფინანსური შემოსავლების მნიშვნელოვანი კლება და სიღარიბის გაზრდილი მაჩვენებელი, რაც კორონავირუსის პანდემიით არის გამოწვეული, განათლების სისტემას უდიდეს საფრთხეს უქმნის. შესაძლოა, წლის ბოლომდე ათ მილიონამდე ბავშვი სკოლის მიღმა დარჩეს. კოვიდ 19-ის უარყოფითი ეფექტები განსაკუთრებით გოგონებზე აისახება. მდედრობითი სქესის მოსწავლეებს, რომლებიც სკოლებს იძულებით დატოვებენ, ნაადრევი ქორწინების საფრთხე ემუქრებათ, ბევრ მათგანს, შესაძლოა, მძიმე ფიზიკური სამუშაოს შესრულებაც მოუხდეს.

საქველმოქმედო ორგანიზაციები მთავრობებს მოუწოდებენ, განათლების სფეროში რაც შეიძლება მეტი ინვესტიცია ჩადონ. რამდენიმეთვიანი შეზღუდვების შემდეგ, სკოლები მუშაობის განახლებისთვის ემზადებიან. დაბალბიუჯეტიან სახელმწიფოებს განათლების სისტემის დაფინანსება განსაკუთრებით გაუჭირდებათ. ღარიბი ქვეყნების მოსახლეობისთვის განათლება ნათელი მომავლის ერთადერთი იმედია.

ეკონომისტების ვარაუდით, მომდევნო 18 თვის მანძილზე მსოფლიოს უღარიბეს ქვეყნებში განათლების სისტემისთვის გამოყოფილ ბიუჯეტს დაახლოებით 77 მილიარდ დოლარამდე თანხა მოაკლდება. თუ მოვლენები ცუდი სცენარით წარიმართება და სახელმწიფოებს კოვიდ-19-ის წინააღმდეგ ბრძოლისთვის დამატებითი თანხების მობილიზება დასჭირდათ, შესაძლოა, აღნიშნული თანხა 2021 წლის ბოლოსთვის 192 მილიარდ ამერიკულ დოლარს გაუტოლდეს.

გლობალური მასშტაბით განათლების სისტემის ბიუჯეტის მოსალოდნელი კრახის მოლოდინი მას შემდეგ გაჩნდა, რაც აღმოჩნდა, რომ მსოფლიო მასშტაბით 1,8 მილიარდამდე ბავშვი სკოლის მიღმა დარჩა. სტატისტიკა ნამდვილად შემაშფოთებელია. შესაძლოა, 10 მილიონამდე ბავშვმა სკოლაში დაბრუნება ვერასდროს შეძლოს, რაც უპრეცედენტო მოვლენაა. პანდემიით გამოწვეული ეკონომიკური კრიზისი განსაკუთრებით გამიჯნავს ერთმანეთისგან ღარიბებსა და მდიდრებს. დაბალი ეკონომიკური შემოსავლის მქონე ოჯახის შვილებს სკოლებში დაბრუნება გაუჭირდებათ. ისინი უკვე მნიშვნელოვნად დაზარალდნენ, რადგან დისტანციური სწავლების დროს თითქმის ნახევარი აკადემიური წლის განმავლობაში ინტერნეტთან წვდომა არ ჰქონდათ.

კორონავირუსის პანდემიამდე მსოფლიო მასშტაბით 258 მილიონი ბავშვი უკვე სკოლის მიღმა იყო დარჩენილი. პანდემიის დასრულების შემდეგ დასავლეთ და ცენტრალური აფრიკის 12 ქვეყნის, ასევე ავღანეთისა და იემენის სკოლებში მოსწავლეთა უდიდესი ნაწილი სწავლის გაგრძელებას ვეღარ შეძლებს. გლობალური პანდემიის გამო მილიარდზე მეტი ბავშვი სკოლისა და სასწავლო პროცესების მიღმაა დარჩენილი.

მსოფლიოს უღარიბეს 12 ქვეყანაში გენდერული და კლასობრივი დისკრიმინაციის ფაქტები კოვიდ-19-ის პანდემიამდეც არსებობდა, თუმცა აღნიშნული პრობლემა პანდემიის შემდეგ კიდევ უფრო გამწვავდება. არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და მთავრობების ძალისხმევის მიუხედავად მილიონობით ბავშვი ვერ ახერხებდა დისტანციურად სწავლას. ბევრ მათგანს ხელი არ მიუწვდებოდა ინტერნეტსა და ტელევიზიაზე, ნაწილს კი არ ჰყავდა განათლებული მშობლები, რომლებიც მათ დახმარებას შეძლებდნენ. სწავლაში მნიშვნელოვანი ჩამორჩენის გამო ძალიან ბევრი ბავშვი სკოლაში დაბრუნებას, სავარაუდოდ, აღარ მოისურვებს.

სკოლების დახურვასთან ერთად ბავშვებმა დაკარგეს უსაფრთხო ადგილებში მეგობრებთან ერთად თამაშის შესაძლებლობა, ჯანდაცვის სერვისებზე ხელმისაწვდომობა და ფსიქიკური ჯანმრთელობის დაცვის შესაძლებლობები. მასწავლებლები ოჯახში ძალადობის მსხვერპლი ბავშვების მთავარ დამცველებად გვევლინებიან. სკოლების დახურვის გამო ბავშვებმა მასწავლებლების სახით მფარველები და მხარდამჭერები დაკარგეს.

არასამთავრობო ორგანიზაციები მთავრობებს მოუწოდებენ ბავშვების ინტერესები ყველაფერზე მაღლა დააყენონ, რადგან განათლების მიღება ნებისმიერი ბავშვის უფლებაა. ბავშვებს უნდა მიეცეთ განვითარების და უკეთესი მომავლის შექმნის შესაძლებლობა. არასამთავრობო ორგანიზაციები მთავრობებს ურჩევენ, რომ განათლება მთავარ პრიორიტეტად დასახონ და განათლების სისტემის დაფინანსება გაზარდონ, რათა ღარიბი ბავშვები სკოლის მიღმა არ დარჩნენ.

მომზადებულია: ​savethechildren.org-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად