Baby Bag

„მგზავრობის დროს ბავშვის ცუდად გახდომას მძაფრი სუნი, არასწორი კვება და ელექტრო მოწყობილობების გამოყენება იწვევს,“ - პედიატრი ნინო თოთაძე

პედიატრი ნინო თოთაძე გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ მგზავრობის დროს ბავშვის ცუდად გახდომის პრობლემის შესახებ საუბრობს:

„მგზავრობასთან დაკავშირებით ბავშვებს გარკვეული თავისებურებები ახასიათებთ. მშობლებისთვის ნამდვილად დისკომფორტია, როდესაც ბავშვებისთვის პრობლემურია მგზავრობის პროცესი, ამასთან ეს არ არის ერთჯერადი და ყოველი მგზავრობის დროს მეორდება. ამას ბრჭყალებში შეგვიძლია ვუწოდოთ „მგზავრობის ავადმყოფობა.“ აღნიშნული პრობლემა სამედიცინო თვალსაზრისით ახსნადია. პირველ რიგში, ვისაუბროთ სიმპტომებზე. მნიშვნელობა არ აქვს მგზავრობა ხდება ავტომობილით, თვითმფრინავით თუ ზღვაზე გემით. ზოგადი სიმპტომატიკა არის ის, რომ ბავშვს მგზავრობის პერიოდში ეწყება სისუსტე, ძილიანობა, გარკვეული დისკომფორტი, ფერმკრთალდება, აქვს გულისრევა და ფიქსირდება ღებინებინების ეპიზოდი. ამ შემთხვევაში ეს დისკომფორტი იხსნება, თუმცა გარკვეული პერიოდის გასვლის შემდეგ კვლავ ბრუნდება.“

ნინო თოთაძის თქმით, აღნიშნული პრობლემა გენეტიკურია:

„პრობლემა,შესაძლოა, არსებობდეს გენეტიკური ფაქტორიდან გამომდინარე. ბოლომდე ახსნილი არ არის, რატომ ხდება ზოგიერთი ბავშვი ცუდად მგზავრობის დროს, უმრავლესობა კი - არა. მეცნიერება გვეუბნება, რომ თუ ერთ მშობელს მაინც ჰქონდა მსგავსი პრობლემა ბავშვობაში, 50 %-იანი ალბათობით შვილსაც ექნება. მშობლები ხშირად შფოთავენ და აინტერესებთ, რატომ ხდება ბავშვი ცუდად მგზავრობის დროს. პრობლემა წლებთან ერთად ქრება, შესაძლოა, გარკვეული სიმპტომატიკა დარჩეს. ძირითადი სიმპტომები 2-დან 12 წლამდე ასაკის ბავშვებში ვლინდება. ბავშვებისთვის უკვე აღქმადია მოგზაურობა და ეს სიმტპომატიკაც ვლინდება, თუ პრობლემა ბავშვისთვის დამახასიათებელია. როდესაც ბავშვი მგზავრობს, სიგნალი მიდის ტვინში როგორც მხედველობიდან, სმენიდან, ასევე საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემიდან. ამ შემთხვევაში არის საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემიდან და მხედველობიდან აღქმული პროცესების დისბალანსი. მაგ. ბავშვი ზის უკანა სავარძელში, ის უყურებს ფანჯრიდან მოძრავ ავტომობილებს, მისი თვალი მოძრაობას აღიქვამს, მაგრამ საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემა ამას ვერ გრძნობს. ეს არაბალანსირებული შეგრძნებები იწვევს დისონანსს ტვინში და ბავშვი გრძნობს დისკომფორტს.“

ნინო თოთაძე მშობლებს პრობლემასთან გამკლავების გზებს სთავაზობს:

„ერთ-ერთი რეკომენდაცია არის ის, რომ ბავშვი იჯდეს წინ და ჰორიზონტს ხედავდეს. თუმცა მცირეწლოვანი ბავშვების წინა სავარძელზე დასმა რეკომენდებული არ არის. თუ მოზარდს ვასეირნებთ ნავით, უმჯობესია, თუ მას შუაში დავსვამთ და ჰორიზონს დავანახებთ. ავტომობილით როდესაც ვმგზავრობთ, ბავშვს ყურადღება ფანჯრისკენ არ უნდა გადავატანინოთ, უმჯობესია მან წინ იყუროს.“

„მგზავრობის დროს ბავშვის ცუდად გახდომას რამდენიმე მაპროვოცირებელი მიზეზი აქვს, ერთ-ერთია ელექტრო მოწყობილობის გამოყენება, ფილმის ყურება, მძაფრი სუნი, მაგ. სუნამოს სურნელი, თამბაქოს სუნი, ასევე კვება. როდესაც ბავშვს ვაჭმევთ ცხიმიან საკვებს მგზავრობის წინ, ვტვირთავთ მის ორგანიზმს. მგზავრობისას კვება უნდა შემოიფარგლოს მხოლოდ წყლით და კრეკერით. ეს ბავშვისთვის მსუბუქი კვებაა. ყურადღება ბავშვა უნდა გადაიტანოს არა ელექტრო მოწყობილობებზე, არამედ ადამიანებზე, რომლებთან ერთადაც მგზავრობს. შესაძლოა, სიმპტომები მგზავრობის დასრულებიდან რამდენიმე საათის მანძილზე გაგრძელდეს, რაც არ არის საშიში, რადგან მგზავრობის პრობლემასთან არის დაკავშირებული. ასაკის მატებასთან ერთად პრობლემა იკლებს, თუმცა თუ სიმპტომები რჩება, ბაზარზე არსებობს მედიკამენტები, რომლებიც მის დაძლევაში გვეხმარება. მთავარია, რომ ბავშვს მედიკამენტი პედიატრთან შეთანხმებით მისცეთ,“ - აღნიშნავს ნინო თოთაძე. 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები

ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.geტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ნახშირწყლებზე.

რა არის ნახშირწყლები? ნახშირწყლები ორგანიზმისთვის წარმოადგენს ენერგიის წყაროს. ისინი საჭმლის მონელების დროს გარდაიქმნებიან გლუკოზად, რომელიც არის ძირითადი ენერგიის საწვავი თავის ტვინისთვის, რადგან თავის ტვინი ვერ იყენებს საწვავად გლუკოზის გარდა სხვა საწვავს (ცილას, ცხიმს). თუმცა ჩვენს ორგანიზმში ენერგიისთვის ნახშირწყლების მარაგი შეადგენს დაახლობით 2%-ს, ენერგიის ძირითადი წყაროს მარაგი მოდის: 80% ცხიმებზე და 18% კუნთებში არსებულ ცილებზე. ნახშირწყლები გვხვდება ხილში, მარცვლეულში, ბოსტნეულში და რძის პროდუქტებში.

ისინი ორი სახისაა: მარტივი (სწრაფად ათვისებადი ნახშირწყლები) და რთული ნახშირწყლები. მარტივი ნახშირწყლებია: სუფრის შაქარი, თაფლი, რძის პროდუქტები, ხილი და  ხილის წვენი. რთული ნახშირწყლებია: პური, მაკარონი, მარცვლეული, ზოგიერთი ბოსტნეული - სიმინდი, ბარდა, თეთრი და ტკბილი კარტოფილი და სხვა. რთული ნახშირწყლების გარდაქმნა ხდება მარტივ ნახშირწყლებად და შემდგომ ხდება მათი ათვისება. 

​მოსახლეობაში გავრცელებულია შემდეგი კითხვა: რას იყენებს ჩემი სხეული საწვავად, თუ საკმარისი ნახშირწყლები არ მაქვს? თუ დიეტის დროს არ იღებთ საკმარის ნახშირწყლებს, მაშინ თქვენმა ორგანიზმმა ენერგიისთვის ცხიმი და ცილა უნდა გამოიყენოს. სწორედ ამიტომ დიეტები ნახშირწყლების ამოღებით ამტკიცებენ, რომ ისინი შესანიშნავია წონის დაკლებისთვის, თუმცა აქვე უნდა აღვნიშნოთ, რომ არც ცილა და არც ცხიმი არ არის ენერგიის ეფექტური წყარო.

ცხიმის მონელება - ცხიმი მთლიანად არ მონელდება, როდესაც ის ენერგიის წყაროდ გამოიყენება. იქმნება ქვეპროდუქტები, რომლებსაც კეტონები ეწოდება. კეტონის დიდი რაოდენობით დაგროვება ორგანიზმში შესაძლოა, საზიანო იყოს ჯანმრთელობისთვის. 

​ცილების მონელება - მათი მთავარი საქმეა შენება, ამიტომ ენერგიისთვის ცილის გამოყენებამ შეიძლება, გამოიწვიოს კუნთური მასის შემცირება და განლევა. ამიტომ რაციონში ნახშირწყლების სრულად ამოღება რეკომენდებული არ არის. მათი სწორად გამოყენება საკვებ რაციონში არ ქმნის ზედმეტი კილოგრამების დაგროვების წინაპირობას, ხოლო ნახშირწლების სწორად გამოყენება გულისხმობს: 

  • ყოველდღიურად მიირთვით მრავალფეროვანი ხილი და ბოსტნეული
  • შეზღუდეთ რაფინირებული შაქრების რაოდენობა, მინიმუმამდე დაიყვანეთ რაციონში: ნამცხვრები, ფუნთუშები
  • აირჩიეთ მარცვლეული, მაგალითად, ყავისფერი ბრინჯი, შვრია, მაკარონი
  • მარცვლეულის შეძენისას გაითვალისწინეთ, რომ ეტიკეტზე იყოს წარწერა - 100% მარცვლეული. 

მოკლედ რომ შევაჯამოთ, ნახშირწყლების ჯანსაღად მოხმარების წესები შემდეგნაირია:

1. გამორიცხეთ რაციონიდან სწრაფად ათვისებადი ნახშირწყლები: საკონდიტრო ნაწარმი 
2. დაიწყეთ დღე მთელი მარცვლეულით (ბურღულეული) 
3. პურეული გამოიყენეთ ლანჩზე და სადილზე მცირე ოდენობით 
4. აირჩიეთ ხილი და არა ხილის წვენი 
5. დღის მეორე ნახევარში ნუ დაიტვირთებით ნახშირწყლებით.

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

წაიკითხეთ სრულად