Baby Bag

„როდესაც რაღაც ცუდი ხდება, ყოველთვის სჯობს, რომ ბავშვმა იცოდეს სიმართლე, მან ცხოვრებასთან ადაპტაცია უნდა ისწავლოს,“ - ფსიქოლოგი მზიკო დალაქიშვილი

ფსიქოლოგი მზიკო დალაქიშვილი„სხვა შუადღეში“ ბავშვისთვის ნეგატიური ინფორმაციის სწორად მიწოდების წესებზე საუბრობს:

„ბავშვისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანია, არ დაკარგოს უსაფრთხოებისა და ნდობის განცდა. რა უქმნის ბავშვს უსაფრთხოების განცდას? რასაკვირველია, მშობლები და ოჯახი. ეს ოჯახი იქნება სრულფასოვანი, თუ იქნება მხოლოდ დედა ამაზე არ არის საუბარი. მთავარია იყოს ვინმე, ვისთანაც ის თავს გრძნობს უსაფრთხოდ და სანდოდ. ბავშვი უარყოფით ინფორმაციას სადღაც აუცილებლად შეხვდება. მშობლებს უნდა გვახსოვდეს, რომ ბავშვები გამომძიებლები არიან, მათ დიდი ინტერესი აქვთ, თუ რა ხდება. ბევრ მშობელს ახასიათებს, რომ ბავშვს კითხვას არ ასრულებინებს, ცდილობს თემიდან გადახვევას და უმტკივნეულო პასუხებს ეძებს. მშობელი ბავშვს ყურადღებას გადაატანინებს. ბავშვი კვლავ ამ კითხვით რჩება და ფიქრობს, რომ დედამ თუ არ უპასუხა, მეზობელი უპასუხებს. ვინ რას უპასუხებს, ეს ცალკე ამბავია. მშობლებმა ძალა უნდა მოვიკრიბოთ და ჩვენს შვილებს ნებისმიერ საკითხზე ვესაუბროთ.“

მზიკო დალაქიშვილის თქმით, მშობელმა ბავშვს ყოველთვის სიმართლე უნდა უთხრას:

„დავუშვათ მოხდა რაღაც ცუდი, მაგ. ცხოველი გარდაეცვალა ბავშვს. ეს მისთვის მძიმე გადასატანია. როგორ უნდა მოიქცეს ამ დროს მშობელი, უნდა მოატყუოს თუ არა შვილს? ყოველთვის სჯობს, რომ ბავშვმა იცოდეს სიმართლე. ბავშვს თქვენი ემოცია ზემოდან არ დაუმატოთ. თქვენ უნდა იყოთ ის უსაფრთხო ზონა, სადაც ბავშვი თავის ემოციას გამოხატავს. თუ მშობლები შორდებიან, მე ორივე მშობელს ვურჩევ, რომ ამ გადაწყვეტილების მიღებისთვის მოემზადონ. თუ თქვენ მსგავს გადაწყვეტილებას იღებთ, საჩხუბარი აღარაფერია, უკეთესად უნდა იყოთ. თუ მშობლები გამუდმებით ჩხუბობენ და გადაწყვეტენ, რომ შორდებიან, ჩემი აზრით, ეს ბავშვისთვის მისალოცი ამბავია, რადგან აღარ იქნება ჩხუბი და აყალმაყალი. მას ცალკეული მშობელი, დედაც და მამაც ეყოლება ბედნიერი.“

მზიკო დალაქიშვილი აღნიშნავს, რომ პრობლემებთან გამკლავება ბავშვს ცხოვრებასთან ადაპტაციაში ეხმარება:

„ყოველთვის უნდა გამოვიდეთ ბავშვის ინტერესებიდან. მის კითხვებს გულწრფელად ვუპასუხოთ. ჩვენ ხომ ერთ მშვენიერ დღეს არ ვხდებით დიდები. ჩვენ ვიზრდებით პატარ-პატარა პრობლემებთან შეხვედრისა და მათთან გამკლავების გზით. როდესაც ბავშვს ვეტყვით, რომ ფისო ან ლეკვი აღარ არის, ნორმალურია, რომ მან ეს განიცადოს. ბავშვმა ცხოვრებასთან ადაპტაცია უნდა ისწავლოს. ბავშვებს აქვთ გამკლავების მექანიზმი, ისინი ჩვენზე მალე გამოვლენ ამ სტრესიდან, თუ ჩვენ არ შევუშლით ხელს, თუ არ მოვატყუებთ. მძიმე მოვლენის შემდეგ მშობელსაც აქვს უფლება იყოს სევდიანი, ეს ბავშვს ეხმარება, რადგან ის მარტო არ არის თავის სევდასთან. თუ მშობელი იწყებს მოთქმას და ტირილს ბავშვის წინ, ბავშვი დედაზეც ნერვიულობს და სტრესი ემატება.“

„მნიშვნელოვანია ბავშვს მივცეთ გლოვის, წუხილის, ემოციის გამომჟღავნების საშუალება. თუ ბავშვი ადეკვატურად აღიქვამს მოვლენებს და სვამს კითხვას, თუ სად არის ბებო, რატომ აღარ არის, მისი კითხვა აუცილებლად უნდა დავაკმაყოფილოთ. მე ასეთი პასუხი მაქვს ხოლმე მსგავს კითხვებზე. ბავშვს ვეუბნები, რომ ადამიანები, რომლებიც გვიყვარს და აქ აღარ არიან, ისევ ცოცხლობენ, მაგრამ სხვაგან, თუმცა არ ვიცი სად. იმასაც ვეუბნები, რომ აუცილებლად ისევ ვნახავთ ამ ადამიანებს და ძალიან საინტერესოა, სად ან როდის შევხვდებით. ბავშვმაც იცის, რომ ის, ვინც გარდაიცვალა ცოცხალია, რადგან ესიზმრება და ახსოვს. როდესაც ბავშვს მსგავს სიტყვებს ეუბნებით, ისინი მშვიდდებიან და თქვენც მშვიდდებით,“ - აღნიშნავს მზიკო დალაქიშვილი.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

„ბავშვთან ურთიერთობა თანხმობას უნდა ემყარებოდეს და არა მართვას...“
„აღზრდაში მართვის ფსიქოლოგია კრახს განიცდის. რაც უფრო მეტს მართავ ბავშვს, ბავშვი ამას გრძნობს და უფრო განზე გადის შენგან... ბავშვთან ურთიერთობა თანხმობას უნდა ემყარებოდეს და არა მართვას,“ - აღნიშნულის...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მთავარია ბავშვის დაცულობა. რაც უნდა საშინელება ტრიალებდეს გარშემო, ბავშვი დაცულად უნდა იყოს,“ - ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი

„მთავარია ბავშვის დაცულობა. რაც უნდა საშინელება ტრიალებდეს გარშემო, ბავშვი დაცულად უნდა იყოს,“ - ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი

​ბავშვთა ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „დღის კოდი“ ბავშვებში რთული ქცევის გამოვლენისა და მისი სწორად მართვის შესახებ საუბრობს. ბაკურ კოტეტიშვილი აღნიშნავს, რომ მშობელმა ყოველთვის იცის, თუ როდის ავლენს ბავშვი რთულ ქცევას:

„არის გამოთქმა: „მუნჯის ენა დედამ იცის.“ ყველა დედამ და მამამ იცის თავიანთი შვილის ქცევის მოდელი. ეს ქცევის მოდელი მკვეთრად დამოკიდებულია მშობლების ქცევის მოდელზე. ჯერ ერთი ეს გენეტიკურად კოდირებულია, მეორე მიბაძვის, იმიტაციის ფენომენი არსებობს. რასაც აკეთებს მშობელი, ბავშვისთვის არის ეს საბაზისო დასწავლის ფენომენი. ამ სისტემაში თუ მოხდა ​ბავშვის მიღებული ქცევიდან გადახვევა, ძილ-ღვიძილი იქნება, ჭამა-სმის, თამაშის რიტმი, თუ განვითარების, არ აქვს მნიშვნელობა. ეს ყველაფერი მშობელმა უნდა დაიჭიროს ყოველდღიურობაში.“

ბაკურ კოტეტიშვილის თქმით, ბავშვის ქცევასთან მიმართებაში უფროსებს შორის აზრთა სხვადასხვაობა ბავშვს ლავირების შესაძლებლობას აძლევს და ქცევის შენიღბვაში ეხმარება:

„ხშირად ​ოჯახის მხცოვანი, უფროსი წევრები ბავშვის ქცევას ნეგატიურად აფასებენ, ხდება დაპირისპირება რამდენიმე თაობას შორის. ესეც არ არის სასიამოვნო ბავშვისთვის. ბავშვი ამ დროს შუაში ძალიან კარგად ლავირებს. ის მაშინვე მიხვდება, ვინ რომელ პოზიციაზეა და ძალიან კარგად ნიღბავს თავის ქცევას. ბავშვი საბაზისო ქცევის მოდალობას სწავლობს ოჯახში, მხოლოდ და მხოლოდ მშობლებთან ურთიერთობით, იმ საქციელის იმიტაციით, რასაც აკეთებს მშობელი. ამ დასწავლილი მოდელით ის გადის უკვე საზოგადოებაში. იქ უკვე დასწავლილი საბაზისო ქცევით ალამაზებს, აგვირისტებს ქცევას.“

​ბაკურ კოტეტიშვილი აცხადებს, რომ ბავშვები ნეგატიურ მოვლენებს უკეთ იმახსოვრებენ, ვიდრე პოზიტიურს:

„ყველას გვახსოვს ჩვენი ბავშვობის მომენტები, დღეები. თუ კარგად დაუფიქრდებით, ყველაზე მეტად გახსოვთ ნეგატიური მოვლენები. ეს თავდაცვითი რეაქციაა, რომ შემდგომში ისევ მზად იყოს ჩვენი ტვინი, რომ ნეგატივზე სწორად მოიქცეს. მთავარია ბავშვის დაცულობა. რაც უნდა ომი იყოს გარშემო, რაც უნდა საშინელება ტრიალებდეს, ბავშვი დაცულად უნდა იყოს. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია. მან უნდა იგრძნოს, რომ ის ნებისმიერ შემთხვევაში კარგად იქნება. მან უნდა იგრძნოს, რომ ყველაფერი კარგად იქნება და წინ უნდა იყოს ყველაფერი კარგი.“

​აკრძალვების გარეშე არ შეიძლება, წარმოუდგენელია. თითოეულ აკრძალვას მეტ-ნაკლებად ახსნა სჭირდება, რომ განვუმარტოთ და გაიგოს, რატომ „არა.“ „არ შეიძლება“ - ეს არის ყველაზე მარტივი სიტყვა, რომელსაც ამბობს მშობელი. ამას მოჰყვება საშინელი ფრაზა: „გაიზრდები და მიხვდები.“ თუ გავიზარდე, რაღად მინდა დახმარება? ახნსა-განმარტებას ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს. მის ენაზეა საჭირო მუდმივი კონტაქტი, ქცევით და ქმედებით ჩვენება, რა არის სწორი და რა - არა. ვთქვათ, გააღო ბავშვმა უჯრა, გადმოაგდო რაღაც, არაფერია, თქვენ აჩვენეთ, რომ ეს ნივთი უკან უნდა დააბრუნოს. კი არ აიძულოთ, რომ ეს გააკეთოს. თქვენ აჩვენეთ და ის აუცილებლად გააკეთებს ამას,“ - აცხადებს ბაკურ კოტეტიშვილი.

წყარო: ​„დღის კოდი“

წაიკითხეთ სრულად