Baby Bag

ფინეთში მამები დეკრეტული შვებულებისთვის დედების თანაბარ ანაზღაურებას მიიღებენ

ფინეთში მამები დეკრეტული შვებულებისთვის დედების თანაბარ ანაზღაურებას მიიღებენ
ფინეთის ახალი მთავრობის ინიციატივით მამები და დედები დეკრეტული შვებულებისთვის თანაბარ ანაზღაურებას მიიღებენ. აღნიშნული საკანონმდებლო ცვლილება ოჯახურ ცხოვრებასა და ბავშვების აღზრდაში მამების როლის გაზრდას ისახავს მიზნად. ანაზღაურებადი შვებულების ვადა ორივე მშობლისთვის ჯამში 14 თვემდე გაიზრდება. თითოეულ მშობელს დეკრეტული შვებულებისთვის 164 დღე უნდა გამოეყოს.

ფინეთის მეზობელ შვედეთს დეკრეტული შვებულების ყველაზე ძლიერი სისტემა აქვს ჩამოყალიბებული. ბავშვის დაბადების შემდეგ თითოეულ მშობელს 240 დღიანი დეკრეტული შვებულების აღების უფლება ეძლევა. ფინეთის მთავრობის განცხადებით, ახალი ინიციატივა მოქალაქეთა კეთილდღეობისა და გენდერული თანასწორობის მხარდაჭერის მიზნით შეიმუშავეს. ჯანდაცვის მინისტრის თქმით, მშობელთა ურთიერთკავშირის გასაძლიერებლად ფინეთში რადიკალური რეფორმების გატარება იგეგმება.

ფინეთის მოქმედი კანონმდებლობით დედებს 4,2 თვიანი ანაზღაურებადი დეკრეტული შვებულების აღების უფლება აქვთ, 2 წლამდე ასაკის ბავშვის მამებს კი 2,2 თვიანი შვებულების აღება შეუძლიათ. გარდა ამისა, მშობლებს დამატებით 6 თვიანი შვებულების განაწილების უფლებაც აქვთ. მიუხედავად ამისა, ყოველ 4 მამას შორის მხოლოდ ერთი სარგებლობს სახელმწიფოს მიერ მინიჭებული დეკრეტული შვებულების უფლებით. ახალი ინიციატივის მიხედვით, თითოეულ მშობელს 7 თვემდე შვებულების აღების უფლება ეძლევა, ორსული ქალბატონები კი დამატებით რამდენიმე თვიანი შვებულების აღებასაც შეძლებენ.

იანვარში ფინეთის პრემიერ-მინისტრმა სანა მარინმა განაცხადა, რომ ფინეთმა გენდერული თანასწორობის მისაღწევად ჯერ კიდევ ბევრი რამ უნდა გააკეთოს. სანა მარინის თქმით, მამები მცირეწლოვან შვილებთან ძალიან ცოტა დროს ატარებენ.

სკანდინავიის ქვეყნებმა მამებისთვის დეკრეტული შვებულების დროისა და ანაზღაურების გაზრდის მხრივ მნიშვნელოვანი პროგრესი განიცადეს. მათ მაგალითს ევროპის სხვა სახელმწიფოებიც ბაძავენ. 2019 წლის დირექტივების მიხედვით, ევროკავშირის წევრმა სახელმწიფოებმა მომდევნო სამი წლის მანძილზე თითოეული მშობლის მინიმუმ 4 თვიანი ანაზღაურებადი დეკრეტული შვებულებით უზრუნველყოფა უნდა შეძლონ.

პორტუგალიამ უკვე შეძლო დეკრეტული შვებულების შესახებ გენდერულად ნეიტრალური კანონის ამოქმედება. პორტუგალიელ მშობლებს 120 დღიანი შვებულება ხელფასის 100 პროცენტის მიღებით უნაზღაურდებათ, ხოლო დამატებით 30 დღიანი დეკრეტული შვებულების აღების შემთხვევაში, ისინი ხელფასის 80 %-ს იღებენ.

სკანდინავიურ ქვეყნებში გენდერულად ნეიტრალური დეკრეტული შვებულების შესახებ კანონების ამოქმედება ყოველთვის არ ამართლებდა. ნორვეგია პირველი სახელმწიფო გახდა, რომელმაც 1993 წელს მამები დეკრეტული შვებულების აღებით დაავალდებულა. მამებს არ შეეძლოთ დეკრეტული შვებულების დღეების გადაცვლა დედებთან. ნორვეგიის მაგალითს მალე შვედეთმა მიბაძა. 1998 წელს დანიამაც შეიმუშავა გენდერულად ნეიტრალური შვებულების შესახებ კანონი, რომელიც მალევე გააუქმა, რის შემდეგაც დანიაში მსგავსი ტიპის კანონის შემუშავებაზე აღარ უმსჯელიათ. დანიელ მამებს ბავშვის დაბადებიდან 2 კვირის მანძილზე ანაზღაურებადი შვებულებით სარგებლობის უფლება აქვთ. მომდევნო 32 კვირას კი ისინი დედებთან ერთად ინაწილებენ.

გასული წლის დეკემბრის თვიდან ფინეთს ხუთი პარტიისგან შემდგარი კოალიციური მთავრობა მართავს. თითოეული პარტიის სათავეში მდედრობითი სქესის წარმომადგენელი დგას. მთავრობის ახალი ინიციატივა ბიუჯეტიდან დამატებით 100 მილიონი ევროს გამოყოფას მოითხოვს.

შვედეთი, ნორვეგია, ისლანდია, ესტონეთი და პორტუგალია ოჯახზე ორიენტირებული პოლიტიკის გამტარებელ მოწინავე სახელმწიფოებად გვევლინებიან. გაეროს ბავშვთა ფონდის შეფასებით, დიდ ბრიტანეთს, ირლანდიას, საბერძნეთს, კვიპროსს და შვეიცარიას ამ მხრივ ნაკლებად ეფექტური პოლიტიკა აქვთ. 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Moms.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

მომზადებულია ​bbc.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რატომ არის მნიშვნელოვანი დამოუკიდებლად თამაში ბავშვის განვითარებისთვის?

რატომ არის მნიშვნელოვანი დამოუკიდებლად თამაში ბავშვის განვითარებისთვის? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ნეიროფსიქოლოგი თათია მჭედლიშვილი.

- რატომ არის მნიშვნელოვანი თამაში ბავშვის განვითარებისთვის?

- თამაში ბავშვის განვითარების მნიშვნელოვანი ნაწილია. თამაშით ის საკუთარ თავს და გარე სამყაროს შეიმეცნებს. კერძოდ, თამაში ბავშვს ეხმარება ჩამოუყალიბდეს ნდობა ადამიანების და გარესამყაროს მიმართ, იგრძნოს თავი ბედნიერად, განუვითარდეს სოციალური უნარები, ენა და კომუნიკაცია, შემეცნებითი და მოტორული უნარები, ისწავლოს ემოციების რეგულაცია, ზრუნვა.

თამაშის კატეგორიზება ხდება ასაკის და თამაშის ფორმის მიხედვით. მაგალითად, გამოიყოფა 0-2 წლამდე ე.წ. მარტო თამაშის ეტაპი - ამ დროს ბავშვი ძალიან ბევრს ამოძრავებს ხელებს, ფეხებს და ამგვარად ცდილობს შეისწავლოს საკუთარი სხეულის შესაძლებლობები. იღებს ახალ სენსორული გამოცდილებას. 2 წლიდან იწყება ე.წ. პარალელური თამაშის ეტაპი, რა დროსაც ბავშვები თამაშობენ ერთნაირ თამაშს გვერდიგვერდ, მაგრამ ერთმანეთთან ინტერაქცია ნაკლებია. 4 წლიდან იწყება თანამშრომლობითი თამაში - ამ დროს ბავშვები ერთად მოქმედებენ, ინაწილებენ აქტივობებს, როლებს. თამაშის ფორმის მიხედვით გამოიყოფაარასტრუქტურირებული და სტრუქტურირებული თამაში, თამაში შიდა და გარე სივრცეში,მარტო და გუნდური თამაში. სტრუქტურირებული თამაში უფრო მეტად ორგანიზებულია და მას ხშირად ხელმძღვანელობს ზრდასრული. არასტრუქტურირებული ე.წ. თავისუფალი თამაშის დროს ძირითადად ბავშვი წარმართავს პროცესს.

- რატომ არის მნიშვნელოვანი დამოუკიდებლად თამაში ბავშვის განვითარებისთვის?

- ზოგადად, როგორც სტრუქტურირებული, ასევე არასტრუქტურირებული, ანუ დამოუკიდებელი თამაში მნიშვნელოვანია ბავშვის განვითარებისთვის, რადგან სხვადასხვა ტიპის თამაშის გამოცდილება განსხვავებული უნარების განვითარებას უწყობს ხელს. რომ ვისაუბროთ კონკრეტულად დამოუკიდებლად თამაშის მნიშვნელობაზე, ამ დროს, ბავშვებს შემოქმედებითი უნარი მეტად უვითარდებათ. ამ პროცესში ისინი კრეატიულ გადაწყვეტილებებს იღებენ, უჩნდებათ ინტერესი, ემატებათ მოტივაცია, ვითარდება ბავშვის მოთმინება და გამძლეობა, რაც ხელს უწყობს რომ უფრო კომფორტულად ითამაშონ მარტო და ამცირებს თანატოლების ზეგავლენას. ეს ეხმარება მათ იპოვონ საკუთარი გზა.

- როგორ შეუძლიათ მშობლებს წაახალისონ დამოუკიდებლად თამაში?

- პირველ რიგში, დარწმუნდით, რომ თქვენს შვილს აქვს უსაფრთხო ადგილი სათამაშოდ. დამოუკიდებლად თამაშისას ბავშვებს უნდა ჰქონდეთ შესაძლებლობა გამოიკვლიონ გარემო და ეს დიდწილად საკუთარი ძალებით გააკეთონ, რათა განივითარონ თავდაჯერებულობა და დამოუკიდებლობა. თუმცა, მნიშვნელოვანია რომ ბავშვს ჰქონდეს უსაფრთხო გარემო. ამიტომ, უნდა „გავასუფთავოთ“ სათამაშო ადგილები პოტენციური საფრთხისგან და მთელი თამაშის განმავლობაში ვაკონტროლეთ პროცესი, რათა დავრწმუნდეთ, რომ თქვენი პატარა უსაფრთხოდ თამაშობს. ეს განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ადრეულ ასაკში.

მნიშვნელოვანია გამოიკვლიოთ ბავშვის ინტერესები და მისცეთ შესაბამისი სათამაშოები. მაგალითად, თუ სახლის აწყობა უნდა ლეგოებით, დარწმუნდით რომ ოთახში ხელმისაწვდომია ლეგოები და სხვა საჭირო სათამაშოები. პერიოდულად შეგიძლიათ მისცეთ მითითებები, დაეხმაროთ თუ სირთულის წინაშე დადგება, შეაქოთ და მოტივაცია აუმაღლოთ. მიეცით ბავშვს საშუალება საკუთარი წესებით ითამაშოს და იყოს ლიდერი.

- რა გავაკეთოთ როდესაც ბავშვს არ უყვარს თამაში?

- არის შემთხვევები, როდესაც ბავშვები არ ერთვებიან მრავალფეროვან თამაშებში, ზოგჯერ ეს უბრალოდ ნაკლები მოტივაციითაა გამოწვეული, ზოგჯერ კი ეს შეიძლება განვითარების შეფერხების მაჩვენებელიც კი იყოს. განსაკუთრებით საყურდღებოა, როდესაც ბავშვი არ გადადის თამაშის ერთი ეტაპიდან მეორეზე ანუ, მაგალითად, როდესაც უკვე მოეთხოვება, როლური/ფუნქციური თამაში სხვა ბავშვებთან ერთად, მაგრამ ყოველთვის ირჩევს მარტო თამაშს, აქვს ძალიან შეზღუდული ინტერესები, არ იყენებს სათამაშოს ფუნქციას შესაბამისად. რა თქმა უნდა, მხოლოდ ამ ნიშნებით არ ხდება დარღვევის შეფასება, თუმცა საყურადღებოა და საჭიროა სპეციალისტთან კონსულტაცია. ამ ყველაფერში დიდი წვლილი მიუძღვის გაჯეტებს, ეკარენზე დამოკიდებულასაც. ასეთ დროს ეცადეთ დააკვირდეთ ბავშვს და განმავითარებელი თამაშები მის ინტერესებს მოარგოთ. დაიწყეთ თამაში მცირე დროით და ნელ-ნელა გაზარდეთ დრო, მიჰყევით ბავშვის ტემპს.

გახსოვდეთ, რომ თამაშმა არ უნდა დაკარგოს გართობის ფუნქცია და არ უნდა გახდეს ბავშვისთვის მომაბეზრებელი ან სტრესის მომტანი. ამისათვის კი მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ ბავშვის ინტერესები და შესაძლებლობები. არასწორად შერჩეულ სათამაშოს ან თამაშს შესაძლოა თან ახლდეს იმედგაცრუება, გაღიზიანება ან თამაშის თავიდან არიდების მცდელობა. ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ შერჩეული თამაში იყოს ბავშვის ასაკის და განვითარების შესაბამისი.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად