Baby Bag

ბევრი სათამაშო ბავშვის განვითარებას აბრკოლებს

ბევრი სათამაშო ბავშვის განვითარებას აბრკოლებს
ბავშვებისთვის სათამაშოების ყიდვისას მშობლები ზომიერების გრძნობას ხშირად ​კარგავენ. ყველაფერი კი უმანკო და უწყინარი სურვილით იწყება: თქვენი შვილი გიყვართ, მისთვის სიხარულის მინიჭება გინდათ, რის გამოც მას სათამაშოებით ხშირად ანებივრებთ. ერთ დღეს კი აღმოაჩენთ, რომ ბავშვის ოთახში ოქროსთმიან ბარბებსა და ასაწყობ კუბიკებში მუხლებამდე ჩაფლული დგახართ. თქვენს შვილს სათამაშოებით გართობა დიდი ხანია მობეზრდა, სახლში სრული განუკითხაობა სუფევს და რაც მთავარია, ბედნიერი არავინაა. თუ აღნიშნული პრობლემის წინაშე დგახართ, მარტო არ ხართ.

მშობლების უმეტესი ნაწილი ბავშვისთვის იმაზე მეტ სათამაშოს ყიდულობს, ვიდრე საჭიროა, რაც ძალიან დიდი შეცდომაა. რაც უფრო მეტი სათამაშო აქვს ბავშვს, მით ნაკლებად არის ის თამაშის განწყობაზე. ბავშვებს არჩევანის გაკეთება არ უყვართ. ისინი სწრაფად იღლებიან. ვერ გადაუწყვეტიათ, რომელ სათამაშოს მიანიჭონ უპირატესობა, საბოლოოდ კი თამაშის სურვილი უქრებათ. თანამედროვე სამყაროში იაფფასიანი პლასტმასის სათამაშოების სიუხვემ ბავშვები პასიურ მოთამაშეებად აქცია. პატარები თოჯინებთან ერთად თამაშის ნაცვლად მათი ყურებით ერთობიან. სათამაშოები, რომლებიც თავად მოძრაობენ, მღერიან და ცეკვავენ, ბავშვს თამაშში ჩართვის სურვილს უკარგავს. პატარები თავიანთი თოჯინებისგან ჯადოსნურ სანახაობებს ელიან. როგორც წესი, პასიურ დამკვირვებლად ყოფნა ბავშვს ძალიან მალე ბეზრდება. 5 წუთის შემდეგ ახალი სათამაშო მას მოძველებულად და მოსაწყენად ეჩვენება. უკეთეს შემთხვევაში თოჯინა თავის ყუთს უბრუნდება, უარეს შემთხვევაში კი ბავშვი მას იატაკზე დაანარცხებს და სამუდამოდ დაივიწყებს.

თანამედროვე მშობლები აღნიშნული ვითარებიდან თავის დაღწევის მიზნით ცდილობენ ბავშებისთვის რაც შეიძლება ცოტა სათამაშო შეიძინონ. მთავარია, სათამაშო, რომელსაც თქვენი შვილისთვის ყიდულობთ ხარისხიანი იყოს. თუ გსურთ, რომ თქვენს შვილს სიცოცხლის ხალისი დაუბრუნდეს და თოჯინებით თამაში ახარებდეს, ჩვენს სტატიაში შემოთავაზებულ საინტერესო და სასარგებლო რჩევებს ყურადღებით გაეცანით.

ბავშვის ოთახი ზედმეტი სათამაშოებისგან გაათავისუფლეთ

თუ გსურთ, რომ თქვენი შვილის სათამაშო ოთახი მოაწესრიგოთ, პირველ რიგში მისი ოთახიდან ის სათამაშოები უნდა გაიტანოთ, რომლებიც ბავშვს აღარ სჭირდება. თუ თქვენმა შვილმა წერა-კითხვა უკვე იცის, სათამაშო ანბანი ან სპეციალური ხმოვანი თოჯინები, რომლებიც ბავშვს ბგერების ათვისებაში ეხმარება, აღარ დაგჭირდებათ. მოზრდილ ბავშვს ღძილის მასაჟორები და საჩხრიალო სათამაშოებიც აღარ დააინტერესებს. ყველაფერი, რაც ზედმეტია, ოთახიდან აუცილებლად გაიტანეთ. თოჯინები, რომლებიც ბავშვის განვითარებისთვის გამოსადეგი აღარ არის, ოთახში სივრცეს ამაოდ იკავებს. თუ მეხსიერების გასავითარებელი სათამაშოების ბევრი ვარიაცია გაქვთ, მათ შორის ყველაზე განსაკუთრებული შეარჩიეთ, დანარჩენები კი ოთახიდან გაიტანეთ.

გატეხილი სათამაშოები, ფაზლები და კუბიკები, რომლებიც თქვენს შვილს აღარ მოსწონს, მის ოთახში არ უნდა დატოვოთ. როდესაც ყველა არასაჭირო სათამაშოს დაემშვიდობებით, ოთახში დარჩენილ სათამაშოებს ყურადღებით დააკვირდით. დაფიქრდით, რომელი უყვარს თქვენს შვილს ყველაზე მეტად. ბავშვებს ყოველთვის აქვთ ფავორიტი სათამაშო, რომლითაც ყოველდღიურად თამაშობენ. ცხადია, ისინი დრო და დრო სხვა სათამაშოებითაც ერთობიან, მაგრამ ერთის მიმართ განსაკუთრებულ ინტერესს იჩენენ. თქვენი შვილის რჩეული სათამაშოები მის ოთახში დატოვეთ, დანარჩენებისადმი კი „დაუნდობლობა“გამოიჩინეთ და ყველა მათგანს დაემშვიდობეთ.

სათამაშოები გამოსაჩენ ადგილას მოათავსეთ

თუ ბავშვები სათამაშოებს კარგად ვერ ხედავენ, მათ თამაშის სურვილი ნაკლებად უჩნდებათ. თოჯინების ყუთებსა და კალათებში მოთავსება სწორი საქციელი არ არის. უმჯობესია თუ მათ გამოსაჩენ ადგილზე დააწყობთ, რათა ბავშვს მათი დანახვის შესაძლებლობა ჰქონდეს. ბავშვს ოთახში რამდენიმე თემატური სათამაშო სივრცე უნდა მოუწყოთ. საოჯახო სივრცეში სათამაშო სამზარეულო მოათავსეთ, ხელოვნების სივრცეში ასაწყობი სათამაშოები და ფერადი ფურცლები, საკითხავი სივრცე პატარა სკამ-მაგიდითა და წიგნებით გაამდიდრეთ.
ბავშვს კრეატიული და მრავალფეროვანი თამაშის შესაძლებლობა რომ მისცეთ, მას სათანადო უნარ-ჩვევების შეძენაშიც უნდა დაეხმაროთ. აუხსენით თქვენს შვილს, რომ ერთი სათამაშო სივრციდან მეორეზე გასასასვლელად, პირველი საგულდაგულოდ უნდა დაალაგოს. მსგავსი მიდგომით ბავშვს არჩევანის გაკეთებას გაუადვილებთ, ამასთან ოთახში არსებულ ქაოსთან გამომშვიდობებასაც მარტივად შეძლებთ.

ბავშვს სათამაშოები მონაცვლეობით მიაწოდეთ

ყოველდღიურად ერთი და იმავე სათამაშოებით თამაში ბავშვისთვის ძალიან დამღლელია. ბავშვმა რომ არ მოიწყინოს, ეცადეთ სათამაშოები მონაცვლეობით მიაწოდოთ. თუ ყველაფერს სწორად დაგეგმავთ, პატარას დაინტერესება არ გაგიჭირდებათ. ბავშვს ყოველდღიურად სათამაშოების სხვადასხვა კომბინაცია უნდა შესთავაზოთ. ის დაინახავს, რომ არჩევანი საკმაოდ მრავალფეროვანია. ამასთან სათამაშოების კომბინაცია ყოველ მეორე დღეს იცვლება. ბავშვი მსგავსი ცვლილებით აუცილებლად აღფრთოვანდება და თამაშის პროცესში აღარ მოიწყენს. თუ ღელავთ, რომ სათამაშოების რეგულარული ცვლილება თქვენს ბავშვს დაამწუხრებს, რადგან მას საყვარელი თოჯინა მოენატრება, შეგიძლიათ მისი ფავორიტი სათამაშო ოთახში ხელუხლებლად დატოვოთ, რათა პატარა სტრესისგან მაქსიმალურად დაცული იყოს. თუ ბავშვი ბედნიერია და თქვენ მიერ შეთავაზებული კომბინაციებით აშკარად იხიბლება, მისი დასტრესვა საჭირო ნამდვილად არ არის. მთავარია, ბავშვმა თამაშით მაქსიმალური სიამოვნება მიიღოს.

ბავშვი წიგნებით დააინტერესეთ

რაში გჭირდებათ საბავშვო წიგნების კოლექციები, თუ თქვენს შვილს მისი წაკითხვის საშუალებას არასდროს აძლევთ?! წიგნის თაროებთან მისვლა და საინტერესო საკითხავის მოხელთება ბავშვისგან სერიოზულ ძალისხმევას მოითხოვს. წიგნებით სავსე კარადა პატარას ძალიან აბნევს. ის ვერ ხვდება, რომელ მათგანს მიანიჭოს უპირატესობა და წარმოდგენა არ აქვს, რა წაიკითხოს.
ტრადიციული წიგნების კარადები დროებით დაივიწყეთ და წიგნები ბავშვისთვის ხელმისაწვდომ ადგილას დაალაგეთ. შეგიძლიათ სათავსოდ პატარა ღია თაროები შეარჩიოთ, რომელზეც მხოლოდ რამდენიმე წიგნი ეტევა, რათა ბავშვმა მათი ყდებისა და სათაურების გარჩევა მარტივად შეძლოს. თარო ისეთ სიმაღლეზე უნდა იყოს, რომ თქვენს შვილს წიგნის ჩამოსაღებად ზედმეტი წინაღობის გადალახვა არ სჭირდებოდეს. შეგიძლიათ ბავშვი კვირაში ერთხელ ბიბლიოთეკაში წაიყვანოთ, სადაც მისთვის საყვარელი და საინტერესო წიგნის შერჩევას დამოუკიდებლად შეძლებს.

არ იყიდოთ ბევრი სათამაშო

ბავშვის სათამაშო სივრცის მოწესრიგება თუ გსურთ, პირველ რიგში, თოჯინების უკონტროლოდ ყიდვაზე უნდა თქვათ უარი. ეცადეთ, ბავშვებს დაბადების დღეზე საჩუქრად თოჯინები არ მიართვათ. დღესასწაულებზეც მეტისმეტად ხელგაშლილი ნუ იქნებით. თუ გსურთ, რომ ბავშვს სათამაშო სივრცე მოუწესრიგოთ, ბრძნულად და რაციონალურად იმოქმედეთ. თქვენს შვილს უყიდეთ მხოლოდ ის, რაც სჭირდება, რაც მოსწონს, რისი წაკითხვაც სურს. არასაჭირო ნივთებისგან გათავისუფლება მარტივად რომ შეძლოთ, დღესასწაულებზე სასურველი საჩუქრების სპეციალური სია შეადგინეთ. ოჯახის წევრებთან ერთად ჩამოწერეთ ყველა საოცნებო ნივთი, რომლის ქონასაც ისურვებდით. შეგიძლიათ, მეგობრებსაც გაანდოთ, თუ რა სახის საჩუქრების მიღება გსურთ თქვენთვის და თქვენი შვილებისთვის. თქვენს ახლობლებს ნამდვილად ესიამოვნებათ თქვენთვის ისეთი საჩუქრის გაკეთება, რომელიც ბედნიერებას მოგანიჭებთ. თქვენ კი სახლის არასაჭირო ნივთებით გადავსებისგან დაიზღვევთ თავს.

საჩუქრების სიის შედგენა საინტერესო ალტერნატივების აღმოჩენაშიც დაგეხმარებათ. თუ ქალაქში საყვარელი სანაყინე ან გასართობი ცენტრი გაქვთ, შეგიძლიათ მეგობრებს უთხრათ, რომ სადღესასწაულო საჩუქრად სპეციალური სასაჩუქრე ბარათების მიღება გირჩევნიათ. ამგვარად სახლის ზედმეტი ნივთებით გადატვირთვისგანაც დაიზღვევთ თავს, საყვარელ საჩუქარსაც მიიღებთ და თქვენი გულწრფელი მადლობით მეგობრებსაც გაახარებთ.

გააკეთეთ სწორი არჩევანი

სათამაშო ბავშვის განვითარების ხელშემწყობ იარაღად უნდა მიიჩნიოთ და მას გასართობი ცენტრის ფუნქცია არ უნდა შეუთავსოთ. პლასტმასის უხარისხო სათამაშოების შეძენის ნაცვლად, უპირატესობა ისეთ პროდუქტს მიანიჭეთ, რომელიც ბავშვს წარმოსახვის, გუნდური თამაშისა და კრეატიული აზროვნების უნარებს განუვითარებს.


ასაწყობი კუბები და სათამაშო აგურები ბავშვის გონებრივ განვითარებას მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს. ბავშვი ისეთი თამაშებით უნდა იყოს გატაცებული, რომელიც მას გუნდური მუშაობისა და კონკურენციის უნარებს განუვითარებს. თოჯინების სახლები და ტანსაცმელები ბავშვებს როლური თამაშის შესაძლებლობას აძლევს. მსგავსი სათამაშოების დახმარებით პატარებს ემოციური და სოციალური უნარები უვითარდებათ. თუ სახლში თავისუფალი ადგილი გაქვთ, ბავშვისთვის ერთი დიდი სათამაშო უნდა შეიძინოთ, რომელიც პატარას წარმოსახვითი თამაშებისთვის საჭირო სივრცეს შეუქმნის. სათამაშო სამზარეულო, რომელიც შესაბამისი აქსესუარებითაც არის აღჭურვილი, თქვენს შვილს რამდენიმე საათის მანძილზე არ მოაწყენს. 

მომზადებულია verywellfamily.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ თქვენ ღიზიანდებით, დაუყვირებთ ბავშვს, ძალიან გაგიჭირდებათ. საკუთარი თავი ხელში აიყვანეთ,“ - შალვა ამონაშვილი

„თუ თქვენ ღიზიანდებით, დაუყვირებთ ბავშვს, ძალიან გაგიჭირდებათ. საკუთარი თავი ხელში აიყვანეთ,“ - შალვა ამონაშვილი

​აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა სოციალურ ქსელში მშობლების მიერ დასმულ კითხვებს უპასუხა და მათ ბავშვის აღზრდასთან დაკავშირებით საინტერესო რჩევები მისცა. მან მშობლებს ბავშვთან ურთიერთობისას თავშეკავებისკენ მოუწოდა:

„ჩემო ძვირფასებო, თუ თქვენ ღიზიანდებით, დაუყვირებთ ბავშვს, ალბათ, დაყვირებას სხვა რამეც მოჰყვება ხანდახან, გაღიზიანება, აკრძალვები, ძალიან გაგიჭირდებათ. ბავშვი გაგიხდებათ რვა წლის, თორმეტის, ჩვიდმეტის. ჩვიდმეტი წლის ბავშვს რაღა უნდა უყოთ? ჩვიდმეტი წლის გოგონას და ბიჭს დაუყვირებთ კიდევ, დაემუქრებით? ის აღარ მოგცემთ ამის უფლებას, არადა უკვე გზას არის აცდენილი. ​გაღიზიანება, ყვირილი, გაბრაზება - ეს ჭიანი გნომიკებია ჩვენში. ისინი ცხოვრობენ ჩვენში და თავიანთი ახირებებისკენ მივყავართ. რას ჰქვია, ვერ იკავებთ თავს? თუ თავს ვერ იკავებ, ბავშვი რატომ გააჩინე?“

შალვა ამონაშვილის თქმით, მშობელმა ბავშვის გაჩენამდე უნდა გააცნობიეროს მოთმინების, სიყვარულის და შვილისთვის გამოყოფილი დროის უდიდესი მნიშვნელობა:

„ვისაც არ ჰყავს ბავშვი, სამი რამ უნდა ვურჩიო. უნდა შეხედო ცას და უნდა სთხოვო: უფალო, ოღონდ ბავშვი გამომიგზავნე და მე სამ რამეს გავწირავ. იმდენი დრო მექნება, რამდენიც უნდა ბავშვის აღზრდას, მთელი ცხოვრება რომ მომთხოვოს, მივცემ მთელ ცხოვრებას და არასდროს ვიტყვი, დრო არ მყოფნის, რომ ბავშვი გავზარდო-მეთქი. იმდენი სიყვარული მექნება, რომ ბავშვი შიგნით ჩაიძირება. მექნება სუფთა სიყვარული, როგორიც შენ გინდა, იმ ​სიყვარულში ჩავძირავ ჩემს შვილს, ამასაც გპირდები, უფალო. იმდენი მოთმინება მექნება, რამდენიც შენ გაქვს, რომ ბავშვი არ დავაზიანო ჩემი გაღიზიანებითა და მოუთმენლობით. ის ხომ შენი შვილია და ჩემთან გყავს მობარებული. ეს ბავშვი უნდა ჩაგაბარო უკან. საკუთარი თავი ხელში აიყვანეთ. როდესაც ზღვარზე ხარ და უნდა აფეთქდე, მაშინ უნდა შეიკავო თავი. თუ თავს ვერ შეიკავებ, ატირდი მაინც, დაეცი მუხლებზე და უთხარი შვილებს: „მაპატიეთ, მოდით მაკოცეთ, რომ ადამიანი გავხდე მე.“ მოტევება სთხოვეთ თქვენს შვილებს. მათ უნდა დაინახონ, რომ თქვენც ადამიანები ხართ.“

შალვა ამონაშვილმა მშობლებს ურჩია, რომ ბავშვებს თვითშეფასების ამაღლებაში დაეხმარონ და მათ საკუთარი ძალების რწმენა შესძინონ:

„ბავშვს უნდა ჰქონდეს თავის თავზე ცოტა ამაღლებული წარმოდგენა. გადაჭარბებული კი არა, რომ სიამაყეში გადაეზარდოს. ​საკუთარი ძალების რწმენა უნდა გავუჩინოთ ბავშვს. ვთქვათ, ბავშვი ძუნწია. რა ვქნა? მივაბრალებ სიკეთეს, გულუხვობას მივაბრალებ. ვეტყვი, რომ თითქოს დას დაუთმო რაღაც. საღამოს მივუწვები საწოლთან და ვეტყვი: „შვილო, შეიძლება გაკოცო? ისეთი ამაყი ვარ, დღეს როგორ დაუთმე შენს დას. რა დიდი გული გქონია შენ?!“ ბავშვს გავაგებინე, რა არის კარგი. ისე კი არ გავაგებინე, რომ ვუთხარი: „დას არ აწყენინო, კარგი გაუკეთე!“ ეს დარიგება არ მოქმედებს. ჩემი გაოცება, გაკვირვება, ცრემლამდე მისული სიხარული არის ის სიმაღლე, რომლისკენაც ბავშვი ისწრაფვის. დაუმატეთ ბავშვს საღებავის ის ფერები, რაც არ აქვს მას.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, აღზრდის პროცესს საზღვარი არ აქვს და ის მთელი ცხოვრების მანძილზე გრძელდება:

„რაც უნდა წლები იცხოვროს კაცმა დედამიწაზე, ვერ იტყვის, რომ ჩემი აღზრდა დასრულდაო. ​სრულყოფილებას აღზრდაში საზღვარი არ აქვს. შეიძლება ვიყო ზომა ჩემი შვილისთვის, რომ როგორიც მე ვარ ასეთი იყოს ისიც?! სანამ პატარაა მე მას უნდა მივცე საუკეთესო მაგალითები, მაგრამ ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ჩემი მაგალითების იქით საუკეთესო აღარ არსებობს. მე უნდა მივცე შვილს სიყვარულის ეტალონი, ადამიანთა პატივისცემის ეტალონი, დათმობის, ურთიერთობის, მე ყველა სიკეთის ნიმუში უნდა გავხდე.“
„უმრავლესობისთვის ოჯახში აღზრდის მეთოდი არის დასჯა და წახალისება. თუ კარგ რამეს აკეთებს ბავშვი, მას დაასაჩუქრებთ, სასეირნოდ გაუშვებთ. თუ ცუდ საქციელს ჩაიდენს, დედა ეუბნება: „აი, მამა მოვა და რას გიზამს“ ან კუთხეში დააყენებს, დაუყვირებს, რაღაცას წაართმევს, ზომებს მიიღებს. დასჯა-წახალისებას შორის კიდევ რა მეთოდს დამისახელებთ? რას ელით თქვენი შვილისგან? რომ დაინახავენ და იტყვიან: ეს იცით ვისი შვილია? რა კარგი ადამიანია, ხომ გაგიხარდებათ? ბედნიერია ის დედა და ის მამა, რომლებსაც შვილს შეუქებენ. შვილი ბედნიერია მაშინ, როდესაც მშობლებს უქებენ. თქვენი შვილი რომ შეაქონ, ეს ახლა უნდა დაიმსახუროთ. პირველ რიგში თქვენ უნდა იყოთ ასეთები, განა პროფესორები და დოქტორები, უბრალოდ კეთილშობილები. ახლავე დაისახეთ მიზნად, რომ ​შვილებს სწავლაზე კი არ უჩიჩინოთ, არამედ კეთილშობილების და დიდსულოვნების ნიმუში უჩვენოთ,“ - განაცხადა შალვა ამონაშვილმა.

წყარო:​ ამონაშვილის აკადემია

წაიკითხეთ სრულად