მშობელს თავისი შეცდომის აღიარება უნდა შეეძლოს

​ორთოკინეზითერაპევტი თამარ ჭიჭინაძე გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ ბრტყელტერფიანობის პრობლემის შესახებ საუბრობს და მშობლებს მნიშვნელოვან რჩევებს აძლევს:

„პირველ რიგში, რაც მშობელმა უნდა გააკეთოს არის ის, რომ ოთხ წლამდე ბავშვი აჩვენოს ბავშვთა ორთოპედს. თუ ბავშვს პრობლემა აქვს, სპეციფიკური ჩივილებიც წამოვა. თუ ბავშვი ამბობს: „დავიღალე,“ ითხოვს ხელში აყვანას, აკლია სისწრაფე, ე.ი. არის პრობლემა. ამ დროს ამბობენ, რომ ბავშვი ზარმაცია. არა, ბავშვი არ არის ზარმაცი, ის არის ძალიან მგრძნობიარე, ის მართლა იღლება, უბრალოდ არ იცის, რა გააკეთოს, როგორ გითხრას, როგორ გაგაგებინოს. ამ დროს ბავშვი აჩვენეთ ბავშვთა ორთოპედ-ტრავმატოლოგს. დააკვირდით ბავშვის სიარულის მანერას. ეს არ არის რთული. ამას ჰქვია ჩაპლინის სიარული. ოთხ წლამდე თაღი არ არის განვითარებული, ის მხოლოდ ოთხი წლიდან იწყებს განვითარებას. ბავშვი სპეციფიკურად, ჩაპლინის მსგავსად დადის. მეორე პრობლემა არის ჰიპერსუპინაცია, დათვივით რომ დაბაჯბაჯებს ბავშვი, პირიქით შეწეული ფეხებით. ასეთ დროს ოთხ წლამდე მიდიხართ ორთოპედ-ტრავმატოლოგთან და მის დანიშნულებას მიჰყვებით. ოთხი წლიდან უკვე შესაძლებელია, რომ ჩატარდეს სკანირება. ამის გაკეთება კონტროლის მიზნითაც შეგიძლიათ. შესაძლოა, ბავშვს ჩივილი არ ჰქონდეს, მაგრამ აღმოაჩნდეს პრობლემა. ეს ორგანიზმზეა დამოკიდებული. ზოგს მეორე, მესამე ხარისხის ბრტყელტერფიანობა აქვს და ისე გადის წლები, რომ ამას ვერ იგებს.“

თამარ ჭიჭინაძე აღნიშნავს, რომ ბრტყელტერფიანობა სხვადასხვა სახისაა და პრობლემა ბავშვებში განსხვავებული სიმწვავით ვლინდება:

„ბრტყელტერფიანობა არის სრული, ნაწილობრივი, კომბინირებული, სიგრძივი, განივი. თითოეულ ამ ტიპს აქვს კიდევ სამი ხარისხი. ყველაზე რთული, რა თქმა უნდა, არის მესამე ხარისხი. რამდენიმე წელია მესამე ხარისხის ბრტყელტერფიანობაზე ხდება ქირურგიული ჩარევაც. პრევენციის საშუალება არის ტერფის დროული დიაგნოსტიკა. უნდა გამოვლინდეს პრობლემა და დავამზადებინოთ ინდივიდუალური სამკურნალო-საკორექციო ღაბაში. ღაბაში არ არის მხოლოდ სუპინატორი, რომელსაც ბრტელტერფიანობის დროს თაღის ასაწევად ვიყენებთ. ჩვენ დროულად თუ მივხედავთ ბავშვს საუკეთესო შედეგი გვაქვს ოთხიდან რვამდე, ნაწილობრივ 12 წლამდეც. შემდეგ ვმუშაობთ შედეგის შენარჩუნებაზე. ღაბაში შეიძლება იყოს სუპინატორი, ორთოკორექტორი, სპორტული კორექტორი. ცალკე არის პათოლოგია დიაბეტური ტერფი, რომელიც ძალიან რთული პათოლოგიაა და დროულად მისახედია, რომ არ მოხდეს ამპუტაცია.“

თამარ ჭიჭინაძის თქმით, ბავშვმა თორმეტიდან თვრამეტ წლამდე სუპინატორის გამოყენება უნდა განაგრძოს:

„ბავშვს შეუძლია ყველანაირი სპორტული დატვირთვა, თუ არ აქვს ხერხემლის გამრუდება. ნუ ეშინია ხოლმე მშობელს, როდესაც ბავშვი ბრტყელტერფიანია. არა ფეხბურთი, არა კალათბურთი, შეწუხებულია მშობელი. რა თქმა უნდა, ცურვა და ჯირითი არის ძალიან კარგი ხერხემლისთვის. შეიძლება ბავშვს აქვს რაიმე ტერფის პათოლოგია, მაგრამ მონდომებულია, კალათბურთი უნდა, ფეხბურთი უნდა. არ უნდა დავუშალოთ ეს აქტივობა. ის ატარებს სუპინატორს და პრობლემა საერთოდ არ ექნება. რატომ უნდა დავწყვიტოთ გული? როდესაც თორმეტ წლამდე შედეგს ვიღებთ, მქონია შემთხვევა, რომ ყველაფერი კარგადაა და ანებებენ თავს: აღარც სუპინატორი, აღარც ვარჯიში. რა ხდება თორმეტი წლის შემდეგ? ჰორმონალური ცვლილება, ტანის აყრა, გარდატეხის პერიოდი. ბავშვი იყო მიდრეკილი ბრტყელტერფიანობისკენ, ჩვენ შევაჩერეთ, მოვერიეთ, მაგრამ გავიდა ორი-სამი წელი და უკან დაგვიბრუნდა ყველაფერი. თუ დავიწყებთ ამაზე მუშაობას, კი ბატონო, რთულია, შრომატევადია, მაგრამ აუცილებლად თვრამეტ წლამდე უნდა მივიყვანოთ. შემდეგ აღარაფერია საჭირო.“

თამარ ჭიჭინაძე აღნიშნავს, რომ ოთხ წლამდე ასაკის ბავშვს თაღი ჩამოყალიბებული არ აქვს და მისი პრობლემის იდენტიფიცირება მხოლოდ ორთოპედს შეუძლია:

„ოთხ წლამდე ბავშვს თაღი არ აქვს. თაღის ჩამოყალიბება ოთხი წლიდან 7-8 წლამდე ხდება. ამიტომ მხოლოდ ორთოპედი მიხვდება ბავშვს პრობლემა აქვს თუ არა. თქვენ მხოლოდ ჩივილით მიხვდებით, ბავშვი წუხს და იღლება. არის შემთხვევები, რომ ბავშვს წვივის კუნთები ტკივა და მშობელს სთხოვს, რომ ღამით მასაჟი გაუკეთოს. აქ ორი ფაქტორი უნდა გამოირიცხოს: ყელისა და ტერფის პრობლემები. ხშირია, როდესაც ეს არის თანმხვედრი, ამიტომ არ უნდა გამოგვეპაროს, ყურადღება უნდა მივაქციოთ დეფორმაციას, როდესაც კოჭი მოდის ოდნავ შიგნით, ქუსლი გადის გარეთ. ამას მიხვდებით ფეხსაცმლით, სიარულის მანერით, ფეხსაცმლის ცვეთაზე შეატყობთ. თუ ეს პროცესი არის, იქ ჩვენ გვექნება პრობლემა. ეს არ ნიშნავს, რომ რაღაც რთული ბრტყელტერფიანობა იქნება. შესაძლოა, მოვიდეს 3-4 წლის ბავშვი, არ იყოს ბრტყელტერფიანი, თაღი ვითარდებოდეს, მაგრამ წონა მოიმატა, გაიზარდა დატვირთვა გადმოატრიალა ფეხი, ეს არის შეძენილი დეფორმაცია.“

„მასაჟს ნიშნავს ორთოპედი. ვარჯიშიც არის სხვადასხვანაირი და ჩვენ ვუხსნით რა გააკეთოს ბავშვმა. ვარჯიში ყოველდღიურად გასაკეთებელია. რაც შეეხება ფეხსაცმელს, ყველა ბავშვს არ სჭირდება ორთოპედიული ფეხსაცმელი. მშობლების ამბავი ხომ იცით, ორთოპედიულს რომ აცმევენ შვილს, მშვიდად არიან. არა, არ სჭირდება ყველა ბავშვს ორთოპედიული ფეხსაცმელი, მხოლოდ იმას, ვისაც აქვს რაღაც პრობლემა. თუ ბავშვს აქვს თუნდაც მინიმალური სუპინაცია, წინა ტერფის მიდამო ოდნავ შედის, მაგრამ ეს არ აწუხებს ბავშვს, თქვენ როდესაც ჩააცვით სუპინატორიანი ფეხსაცმელი, თაღი ასწიეთ, რამდენიმე თვეში ფეხი საერთოდ შემოტრიალდება, მერე მოგიწევთ ექიმთან მისვლა, რომ ეს ვარუსი და ჰიპერსუპინაცია გაასწოროთ. როდესაც ბავშვი ფეხს აიდგამს, მიეცით საშუალება, რომ იაროს ფეხშიშველმა. ის ამით შეიგრძნობს სამყაროს, განვითარებული აქვს სენსორები. თქვენ რომ ბავშვს მძიმე ფეხსაცმელი ჩააცვათ, ის სიმძიმის ცენტრს ვერ არეგულირებს. ამის რეგულაცია ოთხი წლიდან იწყება და ცხრა წლისთვის მთავრდება,“ - აცხადებს თამარ ჭიჭინაძე.

 წყარო: ​დილა ფორმულაზე