Baby Bag

მშობელს თავისი შეცდომის აღიარება უნდა შეეძლოს

მშობელს თავისი შეცდომის აღიარება უნდა შეეძლოს
ჩვილი ბავშვები არასდროს ცრუობენ, თუმცა საუბრის დაწყებასთან ერთად ბავშვი ტყუილის თქმასაც ​სწავლობს. პატარები სიცრუის თქმის გამო ყოველთვის არ უნდა გააკრიტიკოთ, რადგან განვითარების საწყის ეტაპზე ტყუილის თქმა ბავშვის კოგნიტური უნარების დახვეწაზე მიგვანიშნებს. მშობლების მხრიდან აქტიური ჩარევა და ბავშვის სწორად აღზრდა მას ცუდისა და კარგის გარჩევას ასწავლის. თუ გსურთ ბავშვი გულახდილი იყოს და ტყუილის თქმას გადაეჩვიოს, დაეხმარეთ მას სწორად ჩასწვდეს სიცრუისა და სიმართლის არსს, იცოდეს თითოეული მათგანის დადებითი და უარყოფითი მხარეები.

ბავშვის სწორად აღზრდა მარტივი არ არის. თქვენი შვილი რომ გულახდილობას მიაჩვიოთ, შესაძლოა, ამისთვის წლები დაგჭირდეთ. ვაღიაროთ, რომ სიმართლის თქმა მარტივი არასდროსაა. სრულფასოვანი გულწრფელობა სოციალურად მიუღებელიც კია და ასეთად ყოფნა არც თქვენს შვილს არგებს რამეს. კომპლექსური სწავლებითა და მოთმინებით ბავშვს აუცილებლად ასწავლით, თუ როდის არის აუცილებელი სიმართლის თქმა და როდის არ უნდა ისაუბროს ხმამაღლა თავის განცდებსა და ფიქრებზე.

კარგისა და ცუდის გარჩევას ბავშვი 5-6 წლის ასაკში სწავლობს. როდესაც სკოლაში მიდის, მან სიმართლისა და სიცრუის შესახებ ბევრი რამ უნდა იცოდეს. შედარებით პატარა ასაკში ბავშვებმა იციან, რომ არსებობს ცუდი და კარგი ქცევები. ისინი თავიანთ მშობლებს აკვირდებიან და დასკვნები მათი ქცევებიდან გამომდინარე გამოაქვთ.

მშობელი თავად უნდა იყოს გულწრფელი

სიცრუისა და სიმართლის გარჩევა ბავშვებს ადრეული ასაკიდანვე უნდა ასწავლოთ, თუმცა ეცადეთ ამ დროს მათ თავად არ უთხრათ ბევრი სიცრუე. თუ მამა სახლშია, დედას კი ბავშვები სასეირნოდ ჰყავს წაყვანილი, სადაც ბავშვებთან ერთად მაღაზიების თვალიერებით ერთობა, შინ მისულმა თავის მეუღლეს არ უნდა უთხრას, რომ მას და ბავშვებს საცობების გამო შინ მოსვლა დააგვიანდათ. პატარები ყველაფერს ამჩნევენ და იმახსოვრებენ. თქვენი ქცევა მათთვის ყოველთვის სამაგალითოა.

მშობელს თავისი შეცდომის აღიარება უნდა შეეძლოს

მშობელმა თავისი შეცდომა ყოველთვის უნდა აღიაროს. თუ ბავშვებთან ერთად პიკნიკზე მიდიხართ და მათი საყვარელი ტკბილეული სახლში დაგრჩებათ, გულახდილად უთხარით, რომ შეცდომა დაუშვით და მოუბოდიშეთ კიდეც. ამაში ცუდი არაფერია. ბავშვი თქვენს ქმედებებს აუცილებლად გაიმეორებს.

მშობელი ბავშვისთვის ავტორიტეტი უნდა იყოს და არა ავტორიტარი

გულახდილი ბავშვის აღზრდას დიდი მოთმინება სჭირდება. ბავშვი ზრდასთან ერთად მშობლების წინაშე გულწრფელობას კარგავს, რადგან ხშირ შემთხვევაში სასჯელი აშინებს. არ აქვს მნიშვნელობა რა პრინციპებით ზრდით ბავშვს, თუ ის თქვენს მითითებას გადაუხვევს, მიეცით საშუალება თავისი ქცევის მიზეზებზე გულახდილად დაგელაპარაკოთ. თუ მას ამის უფლებას არ მისცემთ, მომავალში ყველაფერს დაგიმალავთ. მოუსმინეთ თქვენს შვილს. ესაუბრეთ იმ უმთავრეს პრინციპებზე, რომლის მიხედვითაც მას ზრდით. აუცილებლად შეაქეთ გულახდილობის გამო.

ასწავლეთ ბავშვს წიგნებისა და ფილმების დახმარებით

ბავშვებთან ერთად ხშირად იკითხეთ, ფილმებს უყურეთ და შემდეგ ნანახსა და წაკითხულზე გულახდილად ისაუბრეთ. აუხსენით თქვენს შვილს, რატომ მოგწონთ ან არ მოგწონთ ესა თუ ის პერსონაჟი. მატყუარა პერსონაჟების ქცევები გააანალიზეთ, ასწავლეთ თქვენს შვილს, თუ რატომ იქცევა ესა თუ ის გმირი არასწორად.

მშობელმა უნდა იცოდეს, რომ გულწრფელობას ბავშვი ერთ დღეში ვერ ისწავლის

მცირეწლოვან ბავშვებს მარტივი სიმბოლოებით და ფრაზებით უნდა ასწავლოთ, მაგრამ თინეიჯერები კომპლექსური ქცევებისა და აბსტრაქტული კონცეფციების ანალიზს ეჩვევიან. თინეიჯერებს ბევრად რთული ცხოვრება აქვთ, ვიდრე მცირეწლოვან პატარებს. ისინი სკოლაში ძალიან ბევრ დაბრკოლებას ხვდებიან, იცნობენ ახალ ადამიანებს, წვეულებებზე დადიან. მშობელმა თავის შვილს უნდა ასწავლოს, თუ რატომ არის გულწრფელობა ძლიერი სოციალური იარაღი და რატომ არ უნდა ცრუობდეს ადამიანი, რომელსაც სოციუმში ნორმალურად ცხოვრება სურს. არსებობენ ბავშვები, რომლებიც კონფრონტაციას ყოველთვის გაურბიან. დარწმუნდით, რომ თქვენი შვილიც დაპირისპირების ან უთანხმოების შიშით ტყუილში ცხოვრებას არ ეჩვევა. ბავშვს აუცილებლად უნდა ესაუბროთ. მისთვის სწორი რჩევებისა და რეკომენდაციების მიცემა რომ შეძლოთ, მის ცხოვრებას კარგად უნდა იცნობდეთ.

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არ უნდა ვუთხრათ ბავშვს: „50 შეკითხვას ნუ მისვამ, დავიღალე!“ მესმის, რომ დავიღალეთ, მაგრამ შეგვიძლია ზრდილობიანად დავასრულოთ საუბარი,“ - ცირა ბარქაია

„არ უნდა ვუთხრათ ბავშვს: „50 შეკითხვას ნუ მისვამ, დავიღალე!“  მესმის, რომ დავიღალეთ, მაგრამ შეგვიძლია ზრდილობიანად დავასრულოთ საუბარი,“ - ცირა ბარქაია

ფსიქოლოგმა ცირა ბარქაიამ 3-5 წლის ასაკის ბავშვებისთვის დამახასიათებელ ძირითად თვისებებსა და თავისებურებებზე ისაუბრა. მისი თქმით, ამ ასაკის ბავშვებს უნდა მივცეთ ნორმალურად ცხოვრების შესაძლებლობა და ხელი შევუწყოთ მათი უნარების განვითარებას:

„3-5 წლის ასაკი არის ბავშვისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი პერიოდი. ​მნიშვნელოვანია, რომ ამ ასაკში მივცეთ ადამიანს შესაძლებლობა, რომ იცხოვროს და არა ის, რომ მოემზადოს ცხოვრებისთვის. ნებისმიერ ასაკში არის რაღაც უნარები, რომელსაც ჩვენ ამ ასაკში ხელი უნდა შევუწყოთ. რვა წლის ჩათვლით ასაკი არის ის პერიოდი, როდესაც თამაში არის ყველაზე მნიშვნელოვანი სწავლისა და განვითარების სტრატეგია. ეს არის ყველაზე წამყვანი ქცევა, რომლითაც ბავშვი სწავლობს. ამ ასაკში ბავშვი ინიციატივიანია, სიჯიუტე დავარქვით ამას, ბავშვი ჯიუტობსო. სინამდვილეში ამ ასაკში ბავშვისთვის მნიშვნელოვანი ხდება იყოს ინიციატივიანი, დასვას შეკითხვები, გამოთქვას თავისი აზრები.“

ცირა ბარქაიას თქმით, ბავშვს ყოველდღიურად უნდა მივცეთ გარკვეული არჩევანის გაკეთების შესაძლებლობა და მას ისე მოვექცეთ, როგორც პიროვნებას:

„ყოველდღე ასე რომ ვურთიერთობთ ბავშვთან და პატარ-პატარა არჩევანის შესაძლებლობას ვაძლევთ, ჩვენ ვუწყობთ ხელს იმ უნარების გამომუშავებას, რომელიც აუცილებელია, რომ ამ ასაკში გამომუშავდეს. ​ზღვარი გადის იმაზე, რომ პატივისცემით ვეურთიერთებით ადამიანს. ცხადია, ბავშვის უფლებების რეალიზება ან ბავშვის განვითარების ხელშეწყობა, არ გულისხმობს იმას, რომ ბავშვმა უპირობოდ, ყოველგვარი წესების დაცვის გარეშე რაც მოესურვება ის აკეთოს. 3-5 წლის ასაკი ის ასაკია, როდესაც ბავშვს სოციალური თვალსაზრისით შეუძლია გაიგოს ის წესები, რასაც ჩვენ მას შევთავაზებთ. რაც მთავარია, ზრდასრულებიც ამ წესების დაცვაში უნდა ვიყოთ თანმიმდევრულები. თუ ჩვენ 3-5 წლის ასაკის ბავშვს ვეუბნებით: „რომ გაივლი, მეზობელს უნდა მიესალმო,“ ცხადია, უფრო იმით ისწავლის, რომ ჩვენ ვესალმებით მეზობლებს.“

„აღზრდა არის კარგი დანიავება. როგორ დავუნიავებ ბავშვს, იმის მიხედვით ყალიბდება მისი პიროვნება. პიროვნება ყალიბდება მთელი ცხოვრების განმავლობაში. ამ ასაკში ყალიბდება იდენტობა, ყალიბდება ის, რომ ჩემგან განსხვავებულ ადამიანებს შეიძლება ჰქონდეთ ჩემგან განსხვავებული სურვილები და ინტერესები. ეგოცენტრული არსება აღარ ვარ. ამ ასაკში ორი გზა არის, საით წავა ბავშვი. არ უნდა ვუთხრათ ბავშვს: „50 შეკითხვას ნუ მისვამ, დავიღალე!“ მესმის, რომ დავიღალეთ, მაგრამ შეგვიძლია ზრდილობიანად დავასრულოთ საუბარი ამ კონკრეტულ ვითარებაში. ​თუ ძალიან ჩავახშობთ ბავშვს, ჩახშული და დაშინებულია ბავშვი. ამის გამო შესაბამის შედეგებს ვპოულობთ ზრდასრულობაში,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ცირა ბარქაიამ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„იმედის დღე“


წაიკითხეთ სრულად