Baby Bag

როგორ ვიყოთ კარგი მშობლები ყვირილისა და მუქარის გარეშე

როგორ ვიყოთ კარგი მშობლები ყვირილისა და მუქარის გარეშე
არ არსებობს რაიმე მკაცრად განსაზღვრული წესი, რომელსაც ყველა მშობელი უნდა იცავდეს. ბევრი ჩვენგანი ფიქრობს, რომ ახალ დღეს ახალი გამოცდილება მოაქვს, თუმცა ისიც ფაქტია, რომ ძალიან გამოცდილ მშობლებსაც კი კრიტიკულ სიტუაციებში უჭირთ ემოციების მოთოკვა და სიმშვიდის შენარჩუნება. ყვირილისა და მუქარის შედაგად ისევ მშობლები ზარალდებიან დანაშაულის შეგრძნების გამო. ეს არასასაიმოვნო შემთხვევები რომ თავიდან აირიდოთ, შემოგთავაზებთ რამდენიმე რჩევას.

დატოვეთ კონფლიქტური სიტუაცია

ბავშვების ცუდად მოქცევის გამო ბევრი მშობელი ბრზადება და კარგავს თავს. სამწუხაროდ, ლანძღვა და ყვირილი ცუდად აისახება როგორც ბავშვის, ისე თქვენს ფსიქიკაზე. ამიტომ საუკეთესო გამოსავალი სიტუაციისგან თავის გარიდებაა. დატოვეთ ბავშვი მარტო, გადაინაცვლეთ სხვა ოთახში და მოიმზადეთ ფინჯანი ყავა. ამრიგად, შეძლებთ სიტუაციის განეიტრალებას და მდგომარეობის მწყობრში მოყვანას.

მოაყოლეთ ბავშვებს მათ გრძნობებზე

ყველა ურთიერთობის გასაღები სწორად შერჩეული კომუნიკაციაა. თუ თქვენი პატარები მოწყენილი არიან კარგი იქნება თუ ალაპარაკებთ მათსავე გრძნობებზე. ხოლო როდესაც თქვენ იგრძნობთ თავს ცუდად, ასევე მოიქეცით - ელაპარაკეთ ბავშვებს თქვენს ემოციებზე და მათ გამომწვევ მიზეზებზე. ამ ჟესტით აგრძნობინებთ რომ ცუდად ყოფნა სავსებით ნორმალურია და უარყოფითი ემოციებისგან დაცლა ყველა ასაკში საჭიროა.

გამოიყენეთ ბავშვის უარყოფითი ქცევა პოზიტიური ეფექტის შესაქმნელად

ბავშვის დასჯა, გარეთ გასვლის აკრძალვა, დატუქსვა ძალიან მარტივია. თუმცა ამის შემდეგ დაზარალებული კვლავ ბავშვი რჩება. ამიტომ, უნდა შეეცადოთ სწორად მომართოთ იგი ფსიქოლოგიურად. უპირველესად უნდა იფიქროთ, როგორც ბავშვმა, ამისათვის კი უნდა დაეშვათ მის დონემდე. მავნებლური ბუნება მეტნაკლებად ვლინდება ბავშვებში და ამაში ცუდი არაფერია. ღრმად ჩაისუნთქეთ და აუხსენით ბავშვებს, თუ რატომ არის მათი ქცევა მიუღებელი.

დაივიწყეთ მუქარა და ორიენტირდით შედეგზე

ბავშვებთან მიმართებით მუქარის გამოყენება ყოვლად დაუშვებელია, უმჯობესია ესაუბროთ შედეგზე ან ცალსახად აჩვენოთ იგი. მაგალითად, თუ თქვენი პატარა არ აძლევს თანატოლს თავისი სათამოშოს გამოყენების უფლებას, აუხსენით მას, რომ თუ სათამაშოს სხვასაც ათხოვებს ის ზრუნვას გამოავლენს, რაც კარგი თვისებაა. თუ ბავშვი მაინც იმავე აზრზე დარჩება, ჩამოართვით სათამაშო და ამ გზით მიეცით უფლება გაიაზროს დანაშაული.

თუ პატარას უყვირებთ, ითხოვეთ პატიება

იდეალური არავინაა. ბავშვებს უნდა ესმოდეთ, რომ ყვირილი სავსებით ადამიანური თვისებაა და მას გამოსწორება სჭირდება. ამიტომ მოუხადეთ პატარებს ბოდიში და უთხარით, რომ სწუხართ მომხდარის გამო. თუმცა ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მათ ეპატიებათ ცუდად მოქცევა. გახსოვდეთ, რომ ბავშვები ზედმიწევნით ემსგავსებიან მშობლებს და მოექეცით მათ ისე, როგორც გინდათ, რომ იქცეოდნენ ისინი.

მომზადებულია moms.com-ის მიხედვით

ავტორი: მარიამ კვეტენაძე

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ბავშვთან კომუნიკაცია არ უნდა ხდებოდეს ტელეფონში ყურების ან სადილის კეთების პარალელურად'' - თამარ გაგოშიძე

,,ბავშვთან კომუნიკაცია არ უნდა ხდებოდეს ტელეფონში ყურების ან სადილის კეთების პარალელურად'' - თამარ გაგოშიძე

​ნეიროფსიქოლოგ თამარ გაგოშიძის ბლოგი, რომელიც www.helloblog.ge-ზე გამოქვეყნდა დასაქმებული მშობლების შვილებთან უერთიერთობის თემას ეხება. 

გთავაზობთ ბლოგიდან ამონარიდს:

,,თანამედროვე სამყაროში დედისა და მამის ტრადიციული როლები ნელ-ნელა რადიკალურად იცვლება. თუმცა, თუკი საქართველოში დასაქმებული მშობლისა და შვილების ურთიერთობაზე ვსაუბრობთ, ასოციაციურად მშობელში პირველ რიგში ჯერ დედას წარმოვიდგენთ. ჩვენ ვცხოვრობთ გარემოში, სადაც საზოგადოებასთან ერთად, ქალბატონებს თავად აქვთ საკუთარი თავის მიმართ მოთხოვნა, რომ პროფესიული წინსვლისა და თვითრეალიზების პარალელურად, საუკეთესო მშობლებიც იყვნენ. სწორედ მას შემდეგ, რაც ამ საუკუნის სამუშაო ძალაში ქალების ჩართულობამ მკვეთრად იმატა, დასაქმებული მშობლების გავლენა შვილების განვითარებაზე ბავშვთა ფსიქოლოგებისა და ექსპერტების კვლევის საგანი გახდა.

დღევანდელი დინამიური და დატვირთული სამუშაო გარემოს გარეთ, საგანმანათლებლო პლატფორმის - თიბისის სტატუს-შეხვედრების ფარგლებში, ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე თიბისის სტატუსის მოხმარებლებს სწორედ ამ თემაზე ესაუბრა, მათი პრობლემები მოისმინა და კონკრეტული რჩევებიც გაუზიარა. ფსიქოლოგმა შეხვედრა პირველი და უმთავრესი წესით დაიწყო: დანაშაულის განცდა - შეგრძნება, რომელიც ყველა დასაქმებულ მშობელს აწუხებს, ყოველმა მათგანმა უნდა დაივიწყოს და ამოიგდოს გონებიდან. ის, რომ მშობელი დაკავებულია, არსებული მოცემულობაა და მხოლოდ ამ რეალობის მიღების შემდეგ მოახერხებს დასაქმებული მშობელი მომდევნო რჩევების შესრულებას.

მთავარი პრობლემა - დრო

მართალია, ორმაგი შემოსავლის ოჯახში ბავშვი ფინანსურად ორმაგად უზრუნველყოფილია, თუმცა, ჯანსაღი სოციალურ-ემოციური განვითარებისათვის სულ სხვა, არამატერიალური ფაქტორებია გადამწყვეტი. ამ პროცესში ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ბავშვის დაბადების მომენტიდან მისი მშობლებთან დაწყებული კავშირია.

ისეთი ეპოქაა, რომ დროს ვერ ვიმორჩილებთ. სულ რაღაც გვაქვს გასაკეთებელი, გარკვეულ ამოცანებზე ვართ ორიენტირებული. სწორედ დროის უქონლობა იწვევს მშობელში დანაშაულის განცდას.

ხშირად ამის რაციონალიზაციას ვახდენთ - „მე არ მაქვს დრო, მაგრამ გამოვიმუშავებ ფულს და დროის კომპენსირებას ჩემი შვილების მატერიალური უზრუნველყოფით ვახდენ.“ ამის მიუხედავად, უკმაყოფილებისა და დანაშაულის განცდა მაინც ჩნდება. ამ განცდის ექვივალენტი მატერია არ არის, ამიტომ სინდისის ქენჯნას მშობლები ვერ გავცვლით ძვირფას ტელეფონში. ამას ეფექტი არ აქვს, ბავშვი კი ასეთი მომხარებლური ურთიერთობით მხოლოდ მანიპულირებას ეჩვევა. შეგიძლიათ შვილებთან უბრალო კომუნიკაციის შემთხვევა გაიხსენოთ? ოღონდ ისეთი, როდესაც არაფერი მოითხოვეთ მათგან? გაგიკვირდებათ და ასეთი ურთიერთობა ძალიან იშვიათია დღეს, იმიტომ, რომ ოჯახშიც მუშაობის რეჟიმში ვართ. მთელი დღე დრო არ გვაქვს გავიგოთ, რას საქმიანობს ჩვენი შვილი. ამიტომ, დღის ბოლოს სასწრაფოდ გვინდა გავარკვიოთ: იმეცადინა? ხელები დაიბანა? ჭამა? ეს მოთხოვნითი კითხვებია და ამით მთავრდება ჩვენი კომუნიკაცია შვილთან.“

მშობლის 2 საათი

,,უამრავი ინფორმაციისა და სწრაფად ცვალებადი მოვლენების ტალღებში გაჩერება და საკუთარ თავთან ჩარღმავება აუცილებელი წინპირობაა იმისა, რომ ჩვენს შვილებთან ვიყოთ ჰარმონიულ ურთიერთობაში. ზუსტად უნდა ვიცოდეთ, რისთვის და რაზე ვხარჯავთ დროსა და ენერგიას.

ხშირად რაღაცას იმიტომ ვაკეთებთ, რომ სხვებიც ასე აკეთებენ, მაგრამ ეს არ არის სწორი პასუხი. ჩვენ მომხმარებლური საზოგადოება ვართ

კითხვა ასეთია: ყოფნა თუ ფლობა? ჩვენ გვინდა ფლობა. ჩვენ გვინდა ვფლობდეთ ყველაფერს. არადა, თუ ვერ ფლობ დროს, ვერ ფლობ ვერაფერს. ჩვენს შვილებსაც არ ვასწავლით იმას, რომ დინებას არ მიჰყვნენ და თავიანთი არჩევანი გააკეთონ. შესაბამისად, ჩვენი შვილებიც მომხმარებლებად ყალიბდებიან. მშობლისთვის საკუთარი თავისთვის დროის გამოყოფა აუცილებელი რეცეპტია. ეს შეიძლება იყოს კვირაში, ან თუნდაც 2 კვირში 2 საათი, მაგრამე ეს უნდა იყოს მხოლოდ თქვენი 2 საათი, სხვისი არავისი - არც თქვენი შვილების, არც თქვენი მეგობრების.“

ჯადოსნური ნახევარი საათი

თუკი დასაქმებული მშობელი ხართ და ამ ყველაფერს კითხულობთ, ალბათ აქ ნახსენები ყველა გრძნობა და სიტუაცია გეცნოთ და შვების ნაცვლად, პირიქით, მეტი სინდისის ქეჯნა იგრძენით. მაგრამ მალე დამშვიდდებით, როდესაც გაიგებთ, რომ გამოსავალი არსებობს და ის იმაზე მარტივია, ვიდრე აქამდე წარმოგედგინათ. გამოსავალი რაოდენობის ხარისხით ჩანაცვლებაა. უცნაურია, მაგრამ დადგენილია, რომ ბავშვთან ნახევარი საათი სრულფასოვანი ურთიერთობა სრულიად საკმარისია მასთან საჭირო კომუნიკაციის დასამყარებლად.

ეს არ უნდა ხდებოდეს ტელეფონში ყურების ან სადილის კეთების პარალელურად. ეს უნდა იყოს უშუალო კომუნიკაცია ბავშვთან

ისეთი ნახევარი საათის გამოყოფა, როდესაც სხვა არაფერი გაინტერესებთ და არც მოთხოვნის რეჟიმში ხართ, თქვენთვისაც ერთგვარი ფსიქოთერაპიაა. როდესაც სახლის ტერიტორიაზე გადადიხართ, გამორთეთ ტელეფონი და ინტერნეტი 1 საათით მაინც. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ვერ კონცენტრირდებით თქვენს შვილებთან.“

ადამიანის პირველი და საბაზისო მოთხოვნილება უსაფრთხოების, მეორე კი - მიკუთვნების განცდაა. ეს შეგრძნებები სწორედ 2-3 წლამდე ყალიბდება, როდესაც ბავშვს ნდობა და ხალასი დამოკიდებულება უნდა გაუჩნდეს გარემოს მიმართ და უნდა იგრძნოს, რომ მიეკუთვნება ჯგუფს, ანუ ოჯახს, რომელიც მას დაიცავს.

სწორედ ამ პერიოდში სჭირდება ბავშვს ოჯახის მხარდაჭერა. დასაქმებულ მშობლებს კი მათი ძიძასთან ან ბაღში დატოვება უწევთ. სწორედ ცალ-ცალკე გატარებული დროის ამანაზღაურებელი არის თამაში, რომელსაც შეუფასებელი წვლილი აქვს ბავშვისა და მშობლის ურთიერთობაში,'' - აღნიშნულია ბლოგში. 

ბლოგის სრული ვერსია იხილეთ ​აქ
წაიკითხეთ სრულად