Baby Bag

როგორ მივაჩვიოთ ბავშვი დამოუკიდებლობას

როგორ მივაჩვიოთ ბავშვი დამოუკიდებლობას
ბავშვებში დამოუკიდებელი უნარების განვითარების ხელშეწყობას მშობლები, როგორც წესი, არ ჩქარობენ, რადგან თვლიან, რომ მოზრდილობის ხანამდე ჯერ კიდევ ბევრი დროა და ამ მხრივ საჩქარო არაფერია, თუმცა რაც უფრო ნაადრევ ასაკში ასწავლით თქვენს შვილებს ორ ფეხზე მყარად დგომას, მით უფრო დაეხმარებით დამოუკიდებელ და წარმატებულ ადამიანებად​ ჩამოყალიბებაში.

გამონახეთ დრო სწავლებისთვის

მცირეწლოვან შვილს მოზრდილი ადამიანის მსგავსად თუ მოექცევით, ის თავს მეტად თავდაჯერებულად და დამოუკიდებლად იგრძნობს. მიეცით თქვენს შვილს ახალ-ახალი დავალებები, თქვენს მაგალითზე ასწავლეთ, როგორ უნდა იქცეოდეს ზრდასრული ადამიანი. ზრდასრულობა მის პროფესიად უნდა აქციოთ. დავალებები, რომლებსაც თქვენს შვილს მისცემთ, თქვენთვის ძალიან მარტივად შესასრულებელი აქტივობა უნდა იყოს, რომელიც ბავშვისთვის მეტისმეტად რთული არ იქნება. ასწავლეთ ბავშვს საკუთარი სათამაშო სივრცის მოწესრიგება, თავისი ჭუჭყიანი ტანსაცმლის სპეციალურ ყუთში მოთავსება. შედარებით მოზრდილ ასაკში კი სასადილო მაგიდის მოწესრიგებას და საკუთარი ჭურჭლის გასუფთავებასაც უნდა მიაჩვიოთ.

ხაზი გაუსვით ბავშვის მიღწევებს

სწავლების პროცესში, შესაძლოა, თქვენთვის სასურველი შედეგი ვერ მიიღოთ, მაგრამ ამის გამო ბავშვს ნუ გაკიცხავთ. ხაზი გაუსვით მის ნებისმიერ მიღწევას, თუნდაც სრულიად უმნიშვნელოს. ასე ბავშვს წაახალისებთ და მას მოტივაციის გაზრდაში დაეხმარებით. შეაქეთ თქვენი შვილი, თუ ხილის წვენს დამოუკიდებლად ჩაასხამს ჭიქაში და თქვენი დახმარების გარეშე დალევს. თქვენგან დადებითი შეფასების მოსმენის შემდეგ ბავშვი საკუთარი თავისადმი მეტი ნდობითა და პატივისცემით განეწყობა.

მიეცით ბავშვს არჩევანის გაკეთების უფლება

დამოუკიდებლობა ადამიანს საკუთარი არჩევანის გაკეთების უფლებას აძლევს. მშობელმა ბავშვს აუცილებლად უნდა აგრძნობინოს, რომ მას გადაწყვეტილების მიღება თავად შეუძლია. ჰკითხეთ თქვენს შვილს, რის მირთმევას ისურვებდა სადილად: ყველიანი მაკარონის თუ არაქისის კარაქისა და ჟელესი? ბავშვი ისეთი არჩევანის წინაშე უნდა დააყენოთ, რომ მის მიერ მიღებული ნებისმიერი გადაწყვეტილება თქვენთვის მისაღები იყოს.

ბავშვისთვის დახმარების გაწევა ყოველთვის აუცილებელი სულაც არ არის

არასდროს გაუკეთოთ ბავშვს ისეთი რამ, რისი გაკეთება მას დამოუკიდებლადაც შეუძლია. ნუ შეუკრავთ მას ფეხსაცმლის თასმებს და ნუ ჩააცმევთ ქურთუკს სახლიდან გასვლისას, თუ ის ამ ყველაფრის გაკეთებას თავადაც შეძლებს. თუ ბავშვი დამოუკიდებლად ჩაცმას ვერ ახერხებს, საქმის დაწყებაში დაეხმარეთ, შემდეგ კი ნება მიეცით ჩაცმის პროცესი თავად დაასრულოს. თუ დილით სახლიდან გასვლას ჩქარობთ და იძულებული ხართ ბავშვს ჩაცმაში დაეხმაროთ, ეცადეთ მაღვიძარა 15 წუთით ადრე დააყენოთ, რათა ბავშვს დამოუკიდებლად ჩაცმისთვის საკმარისი დრო მისცეთ.

შეუქმენით ბავშვს კომფორტული გარემო

საკუთარ თავზე დამოუკიდებლად ზრუნვას რომ მიაჩვიოთ, ბავშვისთვის საჭირო და აუცილებელი ნივთები ისეთ ადგილას უნდა დააწყოთ, სადაც მას ხელი მიუწვდება. თეფშები, ბავშვის საჭმელი, ჭიქა, წვენი ან წყალი ისეთ სიმაღლეზე უნდა დაალაგოთ, რომ ბავშვმა საჭმლის მირთმევა ან წყლის დალევა თქვენი დახმარების გარეშე შეძლოს. დააკვირდით მის ქცევას, ეცადეთ ყოველდღიურად გაახალისოთ გარემო, რომელშიც ბავშვი იზრდება. შეუქმენით მას მაქსიმალური კომფორტი, რათა თვითმომსახურება მარტივად შეძლოს.

იპოვეთ დადებითი უარყოფითში

თქვენი შვილის მიერ შეცდომების დაშვებას ტრაგედიად ნუ აქცევთ. შეცდომა პოზიტიურ მოვლენად უნდა აღიქვათ, რომელიც ბავშვს ახალი გამოცდილების შეძენაში ეხმარება. იმის ნაცვლად, რომ ბავშვი შეცდომის გამო გაკიცხოთ, ეცადეთ მასთან ერთად იპოვოთ პრობლემის გადაჭრის სხვა გზა. მიეცით თქვენს შვილს შეცდომების დაშვების უფლება. დამოუკიდებელ ადამიანებს შეცდომები არ აშინებთ.

ერიდეთ პერფექციონიზმს

არასდროს მოთხოვოთ ბავშვს თქვენ მიერ მიცემული დავალებები უნაკლოდ შეასრულოს. თუ ბავშვს პერფექციონისტული მოლოდინებით დატანჯავთ, ის მომავალში უარს იტყვის ახალი გამოწვევების მიღებაზე და უუნარო ადამიანად ჩამოყალიბდება, რომელსაც ყველაფერი აშინებს. თუ თქვენი შვილის მიღწევებით უკმაყოფილო ხართ, იმედგაცრუებას პირდაპირ ნუ გამოხატავთ. ეცადეთ ბავშვის შეცდომებს გაგებით მოეკიდოთ, რადგან მათი გამოსწორება გვიანი არასდროს არის. 

ავტორი: ია ნაროუშვილი

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ორი წლის ასაკში ბავშვს უნდა ჰქონდეს დაახლოებით 50-80 ან 100 სიტყვამდე მარაგი,“ - ლიკა მერაბიშვილი

„ორი წლის ასაკში ბავშვს უნდა ჰქონდეს დაახლოებით 50-80 ან 100 სიტყვამდე მარაგი,“ - ლიკა მერაბიშვილი

ფსიქოლოგიის დოქტორმა ლიკა მერაბიშვილმა ბავშვებში მეტყველების განვითარების შეფერხების პრობლემის შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ბავშვის მეტყველების განვითარება მუცლადყოფნის ეტაპზე იწყება:

„მეტყველების განვითარება მუცლადყოფნის ეტაპზე იწყება, როდესაც გარშემომყოფების საუბარი ესმის ნაყოფს. როდესაც ბავშვი იბადება, ორი თვის ასაკში რა ხმასაც გამოსცემს, ამას ეძახიან ღუღუნს. ოთხი თვის ასაკში ბავშვი გამოთქვამს ბგერებს: „და-და“ და ა.შ. ამას ჰქვია უკვე ტიტინი. რვა თვის ასაკიდან შეიძლება, რომ წამოისროლოს სიტყვები. ეს სიტყვები არის არამიზანმიმართული. ერთი წლის ასაკიდან ბავშვს უნდა შეეძლოს მიზანმიმართული სიტყვების თქმა. ორი წლის ასაკში ბავშვს უნდა ჰქონდეს დაახლოებით 50-80 ან 100 სიტყვამდე მარაგი. ​ოთხი წლის ასაკიდან ბავშვი ზმნებით საუბრობს, გრამატიკა შემოდის, ზედსართავი სახელები, ემოციური საუბარი.“

ლიკა მერაბიშვილმა იმ შემთხვევებზეც ისაუბრა, როდესაც მშობელმა ბავშვი სპეციალისტს უნდა აჩვენოს:

​როდის უნდა დაპანიკდეს მშობელი და მიაკითხოს სპეციალისტს? თუ ხედავს, რომ წლინახევრის ასაკში ბავშვი არ საუბრობს, ეს საყურადღებოა. არ საუბრობს არ ნიშნავს, რომ სიტყვებს არ ამბობს. თუ ეუბნებით, სად არის ცხვირი და ცხვირზე იდებს ხელს, სად არის ბურთი და ბურთისკენ იშვერს ხელს, თუ კომუნიკაციაში შემოდის, შესაბამისად, უკვე მეტყველებს და არ არის საგანგაშო. ძველ თაობაში ასეთი მითი იყო: „მეც გვიან დავიწყე საუბარი და ჩემი შვილის გვიან დაიწყებს საუბარს.“ გარშემომყოფები ამბობენ: „ზარმაცია და ალბათ, ოდესმე დაიწყებს საუბარს." რეალურად უმჯობესია, რომ სპეციალისტმა ნახოს. წლინახევრიდან უკვე რეკომენდებულია, რომ მშობლებმა მიმართონ სპეციალისტს, თუ კომუნიკაციაში არ შემოდის ბავშვი.“

​თუ დედას არ სცალია, მამას არ სცალია, გარშემომყოფებს არ სცალიათ, ბავშვთან კომუნიკაციას ვერავინ ვერ ამყარებს. რაც უნდა ვილაპარაკოთ, რომ ბავშვები მოვარიდოთ ტელევიზორს, ტექნიკა ნაკლებად ჩავრთოთ, რეალურაც ცხოვრებაში მეც მქონია შემთხვევა, რომ დამისვამს ბავშვი ტელევიზორთან. ამ დროს ეს ძალიან ცუდია. ვეცადოთ, რომ მიზანმიმართულად გამოვიყენოთ გაჯეტები,“- აღნიშნულ საკითხებზე ლიკა მერაბიშვილმა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილა მშვიდობისა საქართველო“

წაიკითხეთ სრულად