Baby Bag

​როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში?

​როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში?

როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის ადრეულ ასაკში? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს კლინიკური ფსიქოლოგი თათია მჟავია ესაუბრა.

- რა როლი აქვს ადრეული ასაკის ბავშვის განვითარებისთვის წიგნების სწორად შერჩევას?

ადრეულ ასაკში წიგნის საშუალებით მიღებული ინფორმაცია პატარებს ეხმარება სამყაროს, ახალი საგნებისა და მოვლენების შემეცნებაში. პატარებისთვის სწორად შერჩეული წიგნი ხელს უწყობს ბავშვის მეტყველების, მხედველობის, კომუნიკაციის და სოციალურ-ემოციური უნარების განვითარებას.

წიგნის შერჩევისას მშობელმა უნდა გაითვალისწინოს ბავშვის ასაკი და ინტერესები. ადრეულ ასაკში მნიშვნელოვანია წიგნი იყოს დასურათებული, მკვეთრი ფერებითა და ფორმებით, ნახატები უნდა იყოს დიდი ზომის დამარტივად აღსაქმელი. ამ ტიპის წიგნები ძირითადად მეტყველებისა და მხედველობის უნარების განვითარებას უწყობს ხელს.

- როგორ შევარჩიოთ განმავითარებელი წიგნი ბავშვისთვის, ადრეულ ასაკში?

წიგნების შეძენისას გირჩევთ გაითვალისწინოთ რამდენიმე ფაქტორი:

  • ადრეული ასაკის ბავშვებს (0-დან2 წლამდე) მოსწონთ ხმოვანი, ფერადი, დიდი ფორმისა და ზომის ნახატებით დასურათებული წიგნები. ასეთი სახის წიგნები პატარების მხედველობის, მეტყველებისა და კოგნიტური უნარების განვითარებას უწყობს ხელს.
  • ბაღისა და წინასასკოლო ასაკის ბავშვებისთვის გირჩევთ შეიძინოთ ისეთი წიგნები, რომლებშიც გადმოცემულია სათავგადასავლო ისტორიები და ზღაპრები, ბავშვებისთვის გასაგები, მარტივი ენით. ასეთ წიგნებში ბავშვებისთვის ნაცნობი სიუჟეტები გადმოცემულია საინტერესოდ, რაც პატარას წარმოსახვითი და შემეცნებითი უნარების განვითარებაში ეხმარება.
  • რაც შეეხება დაწყებითი სკოლის ასაკის ბავშვების ლიტერატურას, შეეცადეთ შეარჩიოთ მარტივი სიტყვებით დაწერილი, მცირე ზომის მოთხრობები და ზღაპრები. ამ ასაკში ბავშვები დამოუკიდებლად ცდილობენ წაკითხვას, ამიტომ კითხვის პროცესი ბავშვისთვის სასიამოვნო უნდა იყოს. ასევე, გირჩევთ გაითვალისწინოთ თქვენი შვილის ინტერესები და წიგნების ჟანრიც შესაბამისად შეარჩიოთ.

- ბოლოს, რას ურჩევდით მშობლებს?

18-30 თვის ასაკში, პატარებს უყვართ მარტივი ისტორიები და ზღაპრები მიზეზ-შედეგობრივი კავშირებით. გირჩევთ პატარებს წაუკითხოთ ისეთი წიგნები, რომლებშიც მთავარი გმირი ცდილობს პრობლემის გადაჭრას, წინადადებები და სიტყვები უნდა იყოს ბავშვისთვის გასაგები და ნაცნობი. რაც შეეხება ზღაპრებსა და საბავშვო ლიტერატურას, აქ დიდი მნიშვნელობა ენიჭება პირველ წიგნსა და ემოციას, რომელიც ბავშვებს კითხვისას ან თხრობისას ეუფლებათ. ამიტომ, გირჩევთ, წიგნი თქვენს შვილებთან ერთად შეარჩიოთ. ყურადღებით შეარჩიეთ წიგნის მოცულობა, ილუსტრაციები და რაც მთავარია, შინაარსი. წიგნის სიუჟეტი უნდა შეესაბამებოდეს თქვენი შვილის ინტერესებს.

წიგნთან გატარებული დრო ბავშვისთვის უნდა აღიქმებოდეს, როგორც სასიამოვნო პროცესი, ამის საუკეთესო საშუალება კი შვილისთვის პირადი მაგალითის მიცემაა. იკითხეთ თქვენი შვილის თანდასწრებით, გამოხატეთ ემოციები. ჩართეთ წიგნის კითხვა დღის რუტინაში. მგზავრობისას ან ძილის წინ გამოყავით წიგნისთვის დრო. დღეში სულ რაღაც 15-30 წუთი, სრულიად საკმარისია ბავშვისთვის კითხვის ინტერესის გასაღვივებლად.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 


შეიძლება დაინტერესდეთ

რა რეაქცია უნდა გქონდეთ, როდესაც ბავშვი ცუდად იქცევა? - ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტის სტრატეგიები, რომლებიც ბავშვის ჯანსაღი დისციპლინის ჩამოყალიბებაში დაგეხმარებათ

MomsEdu.ge ფსიქოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, მარი ჯოხარიძე ქცევასთან დაკავშირებით საუბრობს.

როგორი რეაქცია უნდა გქონდეთ, როდესაც ბავშვი ცუდად იქცევა. სწორედ ამ თემაზე გთავაზობთ მარი ჯოხარიძე რამდენიმე სტრატეგიას, რომლებიც დაგეხმარებათ სასურველი და ჯანსაღი დისციპლინის ჩამოყალიბებაში.

  • პირველ რიგში, აუცილებლად უნდა გქონდეთ, ნათელი, მკაფიო და თანმიმდევრული წესები, რომლებსაც ბავშვს აუხსენით მათთვის გასაგებ ენაზე.
  • მშვიდად, ნათლად, მაგრამ ძალიან მტკიცედ უთხარით ბავშვს, რა მოჰყვება ამ წესების დარღვევას. მაგალითად, თუ ბავშვი დაბლა დაყრის სათამაშოებს და თქვენ სთხოვთ სათამაშოების ალაგებას, უნდა იცოდეს ბავშვმა, რომ თუ არ შეასრულებს მოთხოვნას, სათამაშოებს ჩამოართმევთ. თქვენი პირობა უნდა შეასრულოთ კიდეც. იმ შემთხვევაში, თუ თქვენს თხოვნას არ შეასრულებს, მთელი დღის განმავლობაში ჩამოართვით სათამაშოები. არ დაუშვათ ასეთ დროს გამონაკლისები, მიუხედავად იმისა, როგორი რეაქციაც არ უნდა ჰქონდეს ბავშვს. 
  • ძალიან იშვიათად, შეზღუდულად გამოიყენეთ სიტყვა არა. მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ საქმე ბავშვის უსაფრთხოებას ეხება. სხვა დროს კი ეცადეთ, რომ ყოველთვის გამოიყენოთ პოზიტიური ენა ბავშვთა საუბრის დროს. აკრძალვებიც კი იყოს პოზიტიურად მიწოდებული. მაგალითად, ნაცვლად იმისა, რომ ბავშვს უთხრათ, არ ადგე, უთხარით, დაჯდომის დროა ან გთხოვ, დაჯექი. 
  • დიდი ყურადღება მიაქციეთ ბავშვს, როდესაც კარგად იქცევა. შეაქეთ, წაახალისეთ, დააჯილდოვეთ. თქვენი ასეთი რეაქცია განამტკიცებს ამ ქცევას და წაახალისებს, რომ ხშირად მოიქცეს კარგად. 
  • ცუდ ქცევას კი ხშირად გაუკეთეთ იგნორი. ბავშვმა თქვენი ყურადღება არ უნდა დაიმსახუროს ცუდი საქციელის დროს.
  • შესაძლებლობა მიეცით, ნახოს, რა მოჰყვება მის ცუდ საქციელს. მაგალითად, თუ ტკბილეულს დაბლა დაყრის, მისი ჭამის უფლება არ მისცეთ. ნახოს ბავშვმა, რომ თუ დაყარა ტკბილეული, შემდეგ მას ვეღარ შეჭამს. ასევე თუ სათამაშოს გააფუჭებს, ამ სათამაშოთი ვეღარ ითამაშებს. როდესაც სათამაშოს გააფუჭებს, თუ სახლში მოგეპოვებათ მსგავსი სათამაშო, არ მისცეთ. შემდგომშიც არ შეუძინოთ ისეთი სათამაშო, რომელიც ბავშვმა გააფუჭა. 
  • ეცადეთ, რომ მთელი დღის განმავლობაში ბავშვი დაკავებული იყოს მისთვის სასურველი და სახალისო აქტივობებით. რადგან ძალიან ხშირად ბავშვი სწორედ ყურადღების მიქცევას ცუდი ქცევით ცდილობს. მისთვის თავშესაქცევი და გასართობია ცუდად მოქცევა და ამით თქვენი ყურადღების მიპყრობა.
  • ასევე უნდა გითხრათ ისიც, რომ მშობლებსაც გაქვთ შეცდომების დაშვების უფლება. ბუნებრივია, რომ ბავშვის ცუდი საქციელი გაღიზიანებთ, ხშირად ხასიათიც გიფუჭდებათ ამის გამო. ამიტომ მიეცით თქვენს თავს იმის შესაძლებლობა, რომ რამდენიმე წუთით განმარტოვდეთ, მშვიდად ჩაისუნთქოთ, დაურეკოთ მეგობარს და მხოლოდ მას შემდეგ, რაც დამშვიდდებით და იგრძნობთ, რომ უკეთ ხართ, დაუბრუნდეთ ბავშვს და გააგრძელოთ მასთან საუბარი. 
  • არ მოერიდოთ ბავშვისთვის ბოდიშის მოხდას. როდესაც თქვენ დაუშვებთ შეცდომას ბავშვთან ურთიერთობისას, რაც ლოგიკური და ბუნებრივია, ამის შემდეგ აუცილებლად მოუხადეთ ბოდიში. სწორედ თქვენ შეგიძლიათ გახდეთ საუკეთესო მაგალითი ბავშვისთვის პრობლემების გადაჭრის და საქციელის გამოსწორების.

წაიკითხეთ სრულად