Baby Bag

„​ყველაფერში ზომაა საჭირო, მაგრამ როდესაც მოფერებასა და სიყვარულის გამოხატვაზე ვლაპარაკობთ, აქ ზომა არ არის, რაც მეტი - მით უკეთესი“ - ყარამან ფაღავა

„​ყველაფერში ზომაა საჭირო, მაგრამ როდესაც მოფერებასა და სიყვარულის გამოხატვაზე ვლაპარაკობთ, აქ ზომა არ არის, რაც მეტი - მით უკეთესი“ - ყარამან ფაღავა
როგორ ცვლის სითბო და ალერსი ბავშვის ჯანმრთელობის მდგომარეობას? - ამ თემაზე პედიატრმა, თსსუს პროფესორმა ყარამან ფაღავამ ისაუბრა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“.

„დღეს უკვე დადგენილია, რომ სიხარულს და მასთან დაკავშირებულ სიამოვნების ჰორმონებს ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვთ ჯანმრთელობის განვითარებაში. მეტსაც ვიტყოდი, არამარტო ბავშვებში, მოზრდილებში, დიდებში და ნაყოფის შემთხვევაშიც კი. როდესაც ნაყოფს ეფერება დედა თუ მამა, დადებითი ემოციები ვითარდება და ნაყოფი უფრო წყნარი, მშვიდი და ბედნიერია. ყველას უნდა, რომ შვილი ჰყავდეს გონიერი, სახიერი, გულადი, მამაცი, კდემამოსილი. ამ ყველაფრის საფუძველი ჯანმრთელობაა.

თითქოს ყველაფერში ზომაა საჭირო, მაგრამ როდესაც ბავშვის მოფერებასა და სიყვარულის გამოხატვაზე ვლაპარაკობთ, აქ ზომა არ არის, რაც მეტი - მით უკეთესი. ოღონდ მე ხშირად ვიმეორებ, მოფერება, ალერსი, სიყვარულის გამოხატვა არ ნიშნავს ყველაფრის ნების მიცემას. უნდა უთხრა: შვილო, შენზე უფრო ახლობელი არავინ არ მყავს, მაგრამ ეს არ შეიძლება. ისე კი, მოვეფეროთ მაქსიმალურად. სპეციალური ქიმიური სუბსტანციები არის, სიამოვნების ჰორმონებია: დოფამინი, სეროტონინი, ენდორფინები და თქვენ წარმოიდგინეთ, გარკვეულწილად ადრენალინიც. რომ ამბობენ, ადრენალინი აკლიაო, ეს ძალიან ფიზიოლოგიური ამბავია. იმისათვის, რომ ბედნიერი იყოს, ეს სჭირდება ყველას არა, მაგრამ ზოგიერთს კი. ბავშვთა ასაკში ნაკლებად, უკვე მოზარდებში კი სექსუალური ჰორმონების, ანუ ანდროგენები და ესტროგენები. თუ ამათი პროპორცია მაღალია, იცით როგორ არის, გოგონა რომელიც სიყვარულით არის გარშემორტყმული, ოჯახში, ამხანაგებში განათებული, გაბრწყინებულია, როდესაც გრძნობს, რომ ვიღასაც უყვარს, კიდევ უფრო ლამაზი ხდება. მახსოვს ჩემი ერთი პაციენტი, 5 თუ 6 წლის იყო, მამამისმა მითხრა, ბავშვმა თქვა, მიხარია, რომ დედამიწაზე დავბაჯბაჯებო. 

ერთი მომენტი არის კიდევ, დალოცვაში (როდესაც ვლოცავთ ბავშვს), ცოტა ორაზროვანი გამოთქმა არის. კონსტანტინე გამსახურდია ამბობდა, მე დავიბადე მსოფლიოში უმცირესი მდინარის, ზანას ნაპირასო, ვსწავლობდი სხვადასხვა უნივერსიტეტშიო და მთელი ჩემი ცხოვრება ვეჯიბრებოდი ამერიკელებს, რუსებს, გერმანელებს, ებრაელებსო. შენ, ჰეი, მსოფლიოში უმცირესი მდინარის ნაპირას დაბადებულოო, არ დაგჩაგრონო დიდი მდინარეების პირას დაბადებულებმაო. ამაში რა არ მომწონს იცით, ცოტათი არასრულფასოვნების კომპლექსი არის. მაგრამ იყოს ეს პატარა არასრულფასოვნების კომპლექსი, თუ ეს მისცემს შესაძლებლობას ჩვენს ახალგაზრდებს, ჩვენს ბავშვებს, თავიანთი თავის რეალიზაცია მაქსიმალურად მოახდინონ. შესანიშნავი ფილმია, „ღვინის ქურდები“, გივი ბერიკაშვილის პერსონაჟი რომ ამბობს, ჩემი აზრით, ამ ცხოვრების არსი იმაში მდგომარეობს, რომ ამ წიწილასგან არწივი გაიზარდოსო. ამიტომაც ჩვენი ამოცანა, პედიატრების, პედაგოგების, საზოგადოების ის არის, რომ ახალი თაობა უფრო ბედნიერი იყოს, სიხარულით აღსავსე და თავიანთი რეალიზაცია შეძლონ,“ - ამ თემაზე პედიატრმა ყარამან ფაღავამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მე მინდა ჩამოვთვალო, რა საკვები უნდა „დავაძალოთ“ ბავშვს,“ - პედიატრ ქეთი ნემსაძის რჩევები მშობლებს

„მე მინდა ჩამოვთვალო, რა საკვები უნდა „დავაძალოთ“ ბავშვს,“ - პედიატრ ქეთი ნემსაძის რჩევები მშობლებს

პედიატრმა ქეთი ნემსაძემ ბავშვისა და დედის ჯანსაღი კვების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, მნიშვნელოვანია ტრადიციული კვების წესებისა და წინაპართა გამოცდილების გათვალისწინება:

„ჩვენი პრეისტორიული წინაპრები აუცილებლად უნდა გავითვალისწინოთ. ტრადიციულ საკვებში იგულისხმება ის საკვები, რომელიც ამ გენებისთვის არის მიღებული. რა საკვები უნდა მიირთვას დედამ? ​მხოლოდ ის საკვები, რომელიც ამ რეგიონში არის მოყვანილი. კვების პირამიდა ახლა შეიცვალა. ყველაზე მეტი ადამიანმა უნდა მიიღოს წყალი. შემდეგ მოდის უკვე პროტეინები. ჩვენ უნდა ვაღიაროთ, რომ საქართველოში თევზი არ არის პროტეინების ძირითადი წყარო. სასარგებლო ცილა არის მხოლოდ თევზი და ქათამი. ის, რაც დადის, არ არის სასარგებლო ცილა. რაც ცურავს და დაფრინავს, ის ყველაფერი სასარგებლოა.“

ქეთი ნემსაძემ ის საკვები პროდუქტები დაასახელა, რომელიც ბავშვებს უნდა „დავაძალოთ,“ რათა მათ ჯანსაღად იკვებონ:

​მე მინდა ჩამოვთვალო, რა საკვები უნდა „დავაძალოთ“ ბავშვს. ეს არის: სასარგებლო ცილა - პარკოსნები, ქათამი, თევზი, სასარგებლო ცხიმი: ნუში, ავოკადო, მცენარეული ზეთები. მარცვლეული სასარგებლოა მხოლოდ მსხვილად დაკეპილი. რატომ არ ჭამს ბავშვი? ჩვენ რვა თვიდან მივაჩვიეთ ის თითებით ჭამას, რომელიც მადას ავითარებს? ჩვენი მადა მოდის გრელინიდან, რომელიც კუჭში გამოიყოფა.“

„გავზარდეთ კი ბავშვები ნატურალური გზით? იყვნენ კი ეს ბავშვები ძუძუთი კვებაზე ორ წლამდე, ექვსი თვიდან დამატებითი საკვებით? ძუძუთი კვების დროს ღამე ცირკადული რიტმი იცვლება. დედა ბავშვს აწოდებს მხოლოდ ზრდის ჰორმონს და იმუნიტეტს, საკვებ პროდუქტებს არ აძლევს. ეს არის სიმსუქნისა და უმადობის პრევენცია. იმ ოჯახებში, რომელშიც ბავშვები არ ჭამენ, ​იცის კი ბავშვმა, რა არის სასარგებლო საკვები? ასეთი ექსპერიმენტებიც ტარდება: ბავშვებს აძლევენ კალათს და უშვებენ სუპერმარკეტში. აინტერესებთ, რა საკვებს აიღებს ის თავად. ამით იგებენ, რა ინფორმაცია აქვს მას ჯანსაღი კვების შესახებ,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ქეთი ნემსაძემ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„იმედის დღე“

წაიკითხეთ სრულად