Baby Bag

„თუ ბავშვი 2 წლის ასაკისთვის არაფერს არ ამბობს, ეს უკვე არის ნიშანი, რომ სპეციალისტს მიმართონ,“- ნინო ცინცაძე

ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის კომუნიკაციის, ენისა და მეტყველების თერაპიის სამაგისტრო პროგრამის ხელმძღვანელმა ნინო ცინცაძემ ბავშვებში მეტყველების დაწყების ვადებსა და იმ ეტაპებზე ისაუბრა, რომელსაც ბავშვი მეტყველების დაწყებამდე გადის:

„ის პროცესები, რომლებიც მეტყველების დაწყებამდე ვითარდება, არის ძალიან საინტერესო და ყურადსაღები. ეს არის სხვა ადამიანზე ყურადღების ფოკუსი, ჯერ ემოციური და მერე ინიციატივების გამოხატვა, მაგალითად, რაღაც მინდა და ამას მივიღებ უფროსისგან. გარემოს წინასწარმეტყველება არის ასევე ძალიან მნიშვნელოვანი ეტაპი. 6 თვის ბავშვი ტიტინებს, ერთი წლის ასაკში ერთ ან ორ, ან რამდენიმე სიტყვას მაინც უნდა ამბობდეს. 2 წლის ასაკში ბავშვი ორსიტყვიანი წინადადებების თქმას უნდა იწყებდეს, 3 წლის ასაკამდე უკვე ძალიან სწრაფად ვითარდება ენა და ბავშვები რთულ წინადადებებს ამბობენ. ამ ეტაპების მიმართ ძალიან ყურადღებით უნდა ვიყოთ ყველანი.

თანამედროვე კვლევები ძირითადად იმაზე ლაპარაკობს უკვე, რომ ამაზე მნიშვნელოვანი არის კომუნიკაციური პარტნიორის როლი. ამაში იგულისხმება უფროსი, რომელიც ბავშვთან დიდ დროს ატარებს. მნიშვნელოვანია, როგორ ელაპარაკება, რას ელაპარაკება, რამდენად შესაბამისია მისი ენა. ძალიან პატარა ასაკიდან რაც უფრო მეტი კომუნიკაცია გვაქვს ბავშვთან, მით უფრო ადვილად ახერხებს ბავშვი ამ ეტაპების გავლას.

ძალიან მნიშვნელოვანია გაზიარებული ყურადღება. პრაქტიკაში ეს როგორ გამოიყურება? 6 თვის ბავშვი მიჭირავს ხელში. რაღაც მოხდა, ვიღაც შემოვიდა ოთახში. ბავშვს ველაპარაკებოდი, ჩემი ყურადღების ფოკუსი წავიდა იმ მოვლენისკენ და ბავშვის ყურადღების ფოკუსიც წავიდა იმ მოვლენისკენ. შეიკრა სამკუთხედი. ეს სამკუთხედი არის უმნიშვნელოვანესი. ნებისმიერი მომენტი, როდესაც ბავშვი ამოხედავს მშობელს და ეუბნება: „მიყურე, რას ვაკეთებ,“ ეს არის ძალიან მნიშვნელოვანი. ეს ელემენტები ავითარებს ენას და კომუნიკაციას.

თუ ბავშვი 2 წლის ასაკისთვის არაფერს არ ამბობს, ეს უკვე არის ნიშანი, რომ სპეციალისტს მიმართონ. შესაძლებელია, რომ მანამდეც მივაქციოთ ამას ყურადღება. თუ ბავშვი ნაკლებად დაინტერესებულია გარშემო ადამიანებით, ადამიანზე ფოკუსით, ადამიანთან ყურადღების გაზიარებით, ემოციური გაცვლა-გამოცვლით, ეს უკვე შეიძლება იყოს ნიშანი იმისა, ხომ არ დავინტერესდე სპეციალისტის აზრით,“- მოცემულ საკითხზე ნინო ცინცაძემ საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვის მოვლა არასაკმარისი პირობაა აღზრდისთვის. აღზრდას სჭირდება შესაბამისი რუტინა,“ - თამარ გაგოშიძე

„ბავშვის მოვლა არასაკმარისი პირობაა  აღზრდისთვის. აღზრდას სჭირდება შესაბამისი რუტინა,“ - თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ექვს წლამდე ასაკის ბავშვის რუტინის ჩამოყალიბებაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ბავშვმა უნდა იცოდეს, თუ რას ელიან მისგან ოჯახის უფროსი წევრები:

„ბავშვის მოვლა არის აუცილებელი, მაგრამ არასაკმარისი პირობა მისი აღზრდისთვის. ​აღზრდას სჭირდება შესაბამისი რუტინა. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რას მოელოდებიან მისგან უფროსები ოჯახში. ჩვენ დიდ ოჯახებად ვცხოვრობთ. ხშირად ყველას აქვს თავისი წარმოდგენა, როგორ უნდა მიუდგეს ბავშვს. ჩვენი კატეგორიული რჩევაა, რომ ჩვენ შეიძლება არ ვეთანხმებოდეთ ერთმანეთს, მაგრამ ბავშვის მიმართ გამოყენებულ უნდა იყოს ერთი და იგივე წესი. მე ვეჩხუბები და თქვენ ეფერებით, თქვენ ეფერებით და მე ვეჩხუბები, მე არ ვაძლევ კანფეტს და თქვენ აძლევთ, ეს არის სრულიად დაუშვებელი. ჩვენთვის ბავშვი არის სუბიექტი. ეს არ არის ობიექტი, რომელიც უნდა აიღო, დაბანო, მერე ჩატენო საჭმელი, დააძინო და უყიდო სათამაშო. ეს არ არის ხოლმე საკმარისი. ბავშვი არის სუბიექტი და ორი წლის ბავშვსაც ჩვენ ვუთანხმებთ რუტინულად რას ვაკეთებთ რის მერე.“

თამარ გაგოშიძემ რჩევები მისცა იმ მშობლებს, რომლებსაც ბავშვის დაძინების პრობლემა აქვთ:

„ხშირად უთქვამთ მშობლებს, რომ დაძინება არის კატასტროფა. ჩვენ ვუთანხმებთ ბავშვს, რას რის მერე ვაკეთებთ. ლაპარაკია 2-3 წლის ასაკის ბავშვებზე. შუადღიდან იწყება უკვე ეს. დღის მეორე ნახევრიდან ჩვენ ვეუბნებით, რომ ახლა ვივახშმებთ, ​მერე ვითამაშებთ და ხომ იცი, მერე დავიძინებთ. ეს რეფრენივით გასდევს დაძინებამდე. ბავშვს ეს სულ ესმის და ეს არის განწყობის შემუშავება დაძინებისთვის. ეს რიტუალი არის დაძინების რიტუალი.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ბავშვს ძილის წინ ეკრანის დრო არ უნდა ჰქონდეს:

„მაგალითად, ვივახშმეთ. არ არის მისაღები, რომ ბავშვს ძილის წინ ჰქონდეს ეკრანის დრო. დაძინებამდე ორი საათით ადრე ბავშვი უნდა იყოს მოშორებული ეკრანს. ეკრანის გარდა შეუძლია ყველაფერი გააკეთოს. ჩვენ ვეუბნებით, ახლა ვითამაშებთ. თუ გაქვთ დრო, თქვენ ეთამაშებით. თუ არ გაქვთ დრო, ეუბნებით, რომ ჯერ შენ ითამაშებ, მე ჩემს საქმეს გავაკეთებ, მერე ვითამაშებთ ერთად. ეს მუდმივად მეორდება. ისე არ არის, რომ მე დღეს ხასიათზე ვარ, ​ან სადმე წავედი, არ ვარ სახლში და ამიტომ გაცდება ჩვენი თამაში. ამას სჭირდება მუდმივობა. რუტინა ეს არის.“

„ბავშვი რას ეუბნები იმას კი არ აქცევს ყურადღებას, როგორ ეუბნები, იმას აქცევს ყურადღებას. მშობელი გეუბნება, რომ არაფრით არ შემიძლია ამის დამორჩილება. ასეთი რამე არ არსებობს. თუ ჩვენ თვალებში შევხედავთ და მშვიდად ვეტყვით: „შეხედე, მე ეს უნდა გავაკეთო, მე ველოდები, რომ შენ ამას გააკეთებ და მე მერე შემოგიერთდები. შენ ყოჩაღი გოგო/ბიჭი ხარ, ძალიან კარგად ითამაშებ,“ აი, ეს არის რუტინა,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​„მშობლები განათლებისთვის“

წაიკითხეთ სრულად