Baby Bag

„ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ქალის ფსიქიკურ ჯანმრთელობას ყურადღება მიექცეს, რადგან ეს დიდ გავლენას ახდენს ნაყოფისა და ბავშვის განვითარებაზე,“- ფსიქოლოგი სალომე კაკაბაძე

ფსიქოლოგმა სალომე კაკაბაძემ პერინატალური დეპრესიის შესახებ ისაუბრა და ქალის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე ზრუნვის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:

„პერინატალური პერიოდი გულისხმობს ორსულობის მზადებიდან, ორსულობასა და ორსულობის შემდგომ პერიოდს ერთი წლის ჩათვლით. ეს პერიოდი ხშირად არის შიშის, შფოთვის, დაბნეულობის გამომწვევი. ამ დროს ქალი ძალიან დიდი გამოწვევების წინაშე დგება. ხშირად უფრო მეტად ქალი, ბუნებრივია, თავის ფიზიკურ ჯანმრთელობას აქცევს ყურადღებას. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ქალის ფსიქიკურ ჯანმრთელობასაც ყურადღება მიექცეს. ეს არანაკლებ გავლენას ახდენს, როგორც ქალის, ასევე ნაყოფისა და ბავშვის განვითარებაზე.

ყველასთვის ცნობილია მშობიარობის შემდგომი დეპრესია, მაგრამ ნაკლებად ვსაუბრობთ ორსულობის პერიოდში დეპრესიულ მდგომარეობაზე, რაც ძალიან ხშირია, იმიტომ, რომ მოლოდინები, მით უმეტეს, თუ პირველი შვილია, ქალისთვის შეიძლება ძალიან ამაღელვებელი იყოს. ამ დროს ქალისთვის გუნება-განწყობის ცვლილება, შესაძლოა, იყოს ბუნებრივი. როდესაც ეს ძალიან ინტენსიურ ხასიათს იღებს და დიდხანს გრძელდება, ამ შემთხვევაში შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ ეს აღარ არის ნორმა.

პერინატალური დეპრესიის ნიშნებია გუნება-განწყობის ხშირი ცვლილება, დაქვეითება, აპათიური მდგომარეობა, ქალის იზოლირება ადამიანებისგან, კომუნიკაციის სურვილის დაკარგვა, მომატებული შფოთვა. ასეთ დროს ძალიან ხშირია ძილის პრობლემები, სისუსტე, უმადობა, დაღლილობის შეგრძნება.

დამოკიდებულება, რომ „ვიღაცებს 3-4 შვილი ჰყავთ გაჩენილი და მსგავსი სირთულეები არ გამოუვლიათ,“ არის მითი და სტიგმა. არ არსებობს, რომ ოთხი შვილის დედას გარკვეული სირთულეები და გამოწვევები არ ჰქონოდა, რასაც ქალი ამ პერიოდში გადის. აქ ლაპარაკი გვაქვს იმაზე, რამდენად საუბრობს ამაზე ქალი. ძალიან ხშირად ამაზე ვერ ან არ საუბრობენ. ზოგჯერ ჰგონიათ, რომ ეს ბუნებრივი მდგომარეობაა, ეს ასეც უნდა იყოს. ზოგჯერ აქვთ დანაშაულის გრძნობა, რომ თუ ეს თქვეს, ცუდ დედად აღიქვამენ. ხშირად ოჯახის წევრებიც არ არიან ხოლმე მხარდაჭერები და ქალებს უჭირთ ამაზე ხმამაღლა საუბარი.

ოჯახის წევრებმა მაქსიმალური ემპათია უნდა გამოიჩინონ ქალის მდგომარეობის მიმართ. კარგი იქნება, თუ მამა აღზრდისა და მხარდაჭერის მხრივ მაქსიმალურად ჩაერთვება. ოჯახის წევრებმა ემოციური მხარდაჭერა აგრძნობინონ ქალს, არ გააუფასურონ ქალის ის ემოციური მდგომარეობა, რომელშიც ის იმყოფება. ამაში ვგულისხმობ არასტაბილურ გუნება-განწყობას. ოჯახის წევრები გაგებით უნდა მოეკიდონ ამას.

ქალები უნდა შეეცადონ, რომ იყვნენ შემწყნარებლები საკუთარი თავის მიმართ. ისინი ხშირად იდანაშაულებენ თავს, რომ რაღაცას კარგად ვერ აკეთებენ. ამ დროს არ დავადანაშულოთ ჩვენი თავი, იმიტომ, რომ ეს არ წაგვადგება. ძალიან დიდ გამოწვევასთან გვაქვს საქმე. მინდა, ვურჩიო ქალებს, რომ გამოუყონ საკუთარ თავს დრო. ძალიან რთულია, რა თქმა უნდა, მაგრამ შევეცადოთ, რომ ყოველდღიურად 15 წუთი მაინც გამოვუყოთ საკუთარ თავს. ამ დროს ქალი საკუთარ თავს უნდა ეკუთვნოდეს და აკეთოს ის საქმე, რაც მას სიამოვნებას ანიჭებს. პერინატალური დეპრესიის დროს ქალებს არ აქვთ ძალა, რომ საკუთარ თავს ჰიგიენური კუთხითაც მიხედონ. ამ პატარა ფიზიკურ ცვლილებებს დიდი ცვლილებების გამოწვევა შეუძლიათ. ქალებმა ჰიგიენას ყურადღება უნდა მიაქციონ, მიუხედავად იმისა, გადიან გარეთ თუ არა. უნდა შევეცადოთ, რომ მოწესრიგებულად ვიყოთ, ისევ ჩვენი თავისთვის.

შევეცადოთ, რომ ჩავრთოთ ოჯახის წევრები და მოვითხოვოთ მხარდაჭერა მათი მხრიდან. მთავარია, ამაზე ლაპარაკის არ შეგვეშინდეს. გავბედოთ, რომ ვისაუბროთ ჩვენს ემოციურ მდგომარეობაზე. მნიშვნელოვანია, რომ ქალი დააკვირდეს საკუთარ ემოციურ მდგომარეობას, როგორ გრძნობს თავს, რა სიამოვნებს, რა უქმნის დისკომფორტს. კარგია გუნება-განწყობის დღიურის წარმოება. თუ ქალი ატყობს, რომ მისი ემოციური ფონი ყოველდღიურ საქმიანობაში ხელს უშლის და ის ვეღარ აკეთებს ეფექტიანად საქმეებს, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ სპეციალისტს მიმართოს. ხშირად ფიქრობენ, რომ ეს ბუნებრივია და გაივლის, მაგრამ, სამწუხაროდ, არ გაივლის ასე მარტივად. ეს მდგომარეობა შეიძლება ერთი წელი ან მეტი გაგრძელდეს,“- მოცემულ საკითხზე სალომე კაკაბაძემ რადიო „ფორტუნას“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო „ფორტუნა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა იწვევს ორსულობის შეწყვეტას და რამდენ ხანშია შესაძლებელი ხელმეორე ორსულობა?

რა იწვევს ორსულობის შეწყვეტას და  რამდენ ხანშია შესაძლებელი ხელმეორე ორსულობა?
რა იწვევს ორსულობის შეწყვეტას და შესაძლებელია თუ არა ისე შეწყდეს ორსულობა, რომ ქალმა ვერ გაიგოს? - ამ და სხვა საკითხებზე ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ექიმი რადიოლოგი, მეან-გინეკოლოგი, მედიცინის დოქტორი ნინო დათოშვილი.
- ხშირ შემთხვევაში რა იწვევს ორსულობის შეწყვეტას?
  • გენეტიკური ანომალიები - დედის ან მამის ქრომოსომული, ან გენური დარღვევები;
  • ინფექციური დაავადებები - როგორც ვირუსული, ასევე ბაქტერიული;
  • ქალის შეძენილი ან თანდაყოლილი ანატომიური დეფექტები-ანომალიები: ერთრქიანი საშვილოსნო, ორრქიანი საშვილოსნო, საშვილოსნოს ტიხარი, T ფორმის საშვილოსნო, შეხორცებები საშვილოსნოს ღრუში - აშერმანის სინდრომი, საშვილოსნოს ღრუს პოლიპოზი და სუბმუკოზური კვანძი;
  • ჰორმონული დარღვევები: შაქრიანი დიაბეტი, ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დარღვევა, თირკმელზედა ჯირკვლის დისფუნქცია, პოლიცისტური საკვერცხეების სინდრომი, პროგესტერონის უკმარისობა;
  • სისხლის შემადედებელი სისტემის პათოლოგიები - თრომბოფილია, როგორც შეძენილი - ანტიფოსფოლიპიდური სინდრომი, ასევე თანდაყოლული: II - პროთრომბინის, 5-ლეიდენის, MTHFR-გენის მუტაცია, PAI-1 მუტაცია, ასევე ჰიპერჰომოცისტეინემია;
- შესაძლოა თუ არა ისე შეწყდეს ორსულობა რომ ადამიანი ვერ მიხვდეს და რამდენად დიდ საფრთხეს წარმოადგენს ქალის ჯანმრთელობისთვის?
- შესაძლებელია ორსულობა ისე შეწყდეს, რომ ქალი ვერც კი მიხვდეს. ხშირ შემთხვევებში ორსულობათა თითქმის ნახევარზე მეტი წყდება მენსტრუაციის გადაცდენამდე, ანუ მანამ, სანამ ქალი გაიგებს, რომ ორსულადაა. ამას ბიოქიმიური ორსულობა ეწოდება. ასეთ დროს მენსტრუაციულ გამონადენთან ერთად, ან მენსტრუაციის 1-2 დღიანი გადაცდენის შემდეგ ხდება განაყოფიერებული კვერცხუჯრედის გამოძევება საშვილოსნოს ღრუდან, ამას ორსულობის ადრეულ დანაკარგებსაც უწოდებენ. აღნიშნული დაკავშირებულია ორსულობის იმუნოლოგიურ ფაქტორებთან, რომელთა ამა თუ იმ დეფექტს მივყავართ ორსულობის ადრეულ შეწყვეტამდე. ამასთან, ორსულობა შეიძლება შეწყდეს მცირე ვადებზე, რაც შესაძლოა გამოვლინდეს მხოლოდ ექოსკოპიაზე ვიზიტის დროს. ორსულობის შეწყვეტის ექოსკოპიური ნიშნებია: ემბრიონის გულისცემის გაჩერება, სანაყოფე პარკის, ასევე ყვითრის პარკის დეფორმაცია, სანაყოფე პარკის გარშემო ჰემატომების არსებობა. თუ ორსულობის შეწვეტა დროულად არ იქნება დიაგნოსტირებული, ამან შეიძლება ქალის ჯანმრთელობას დიდი ზიანი მიაყენოს ინფექციური გართულებების სახით და ასევე, შესაძლებელია მკვეთრად გაუარესდეს ენდომეტრიუმის ხარისხი, რაც შემდგომში დაორსულებას შეუქმნის პრობლემას.
- რა შეიძლება იყოს იმის მანიშნებელი რომ ორსულობა შეიძლება შეწყდეს?
- როგორც აღვნიშნე, ორსულობის შეწყვეტა მენსტრუაციის გადაცდენამდე არცთუ იშვიათი მოვლენაა და სამწუხაროდ, მისი მიმანიშნებელი რაიმე სპეციფიკური ნიშანი არ არსებობს. რაც შეეხება დადასტურებულ ორსულობას, მისი შეწყვეტის სავარაუდო ნიშნებია: სისხლიანი ან/და ყავისფერი გამონადენი საშოდან, ტოქსიკოზის ნიშნების გაქრობა, ტკივილი და დაჭიმულობა მუცლის ქვედა მიდამოში, სხეულის ტემპერატურის მომატება, რაც სავარაუდოდ მიუთითებს ინფექციის არსებობაზე.
- რამდენ ხანშია შესაძლებელი ხელმეორე ორსულობა?
- ხელმეორე ორსულობა შესაძლებელია 3-6 თვეში, თუმცა გააჩნია, თუ რა ვადაზე მოხდა ორსულობის შეწყვეტა. ადრეულ ვადაზე შეწყვეტისას პაციენტს 3 თვეში ეძლევა დაორსულების რეკომენდაცია.
- მკურნალობის მეთოდებზეც რომ ვისაუბროთ...
- თუ ვსაუბრობთ ორსულობის მოსალოდნელ შეწყვეტაზე (ანუ როდესაც ქალს აქვს ზემოთ ჩამოთვლილი სიმპტომები), მკურნალობა გულისხმობს ორსულობის შემანარჩუნებელ თერაპიას, რაც მოიცავს ჰორმონულ თერაპიას, წოლით რეჟიმს, ვიტამინოთერაპიას, ანტიკოაგულანტურ და ანტიაგრეგანტულ მკურნალობას. უკვე შეწყვეტილი ორსულობის შემთხვევაში კი, მსგავსი ფაქტის განმეორების თავიდან ასაცილებლად აუცილებელია სათანადო კომპლექსური გამოკვლევა, რომ დადგინდეს შეწყვეტის მიზეზი და მხოლოდ ამის შემდეგ უნდა შეირჩეს შესაბამისი მკურნალობა.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად