Baby Bag

„ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ქალის ფსიქიკურ ჯანმრთელობას ყურადღება მიექცეს, რადგან ეს დიდ გავლენას ახდენს ნაყოფისა და ბავშვის განვითარებაზე,“- ფსიქოლოგი სალომე კაკაბაძე

ფსიქოლოგმა სალომე კაკაბაძემ პერინატალური დეპრესიის შესახებ ისაუბრა და ქალის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე ზრუნვის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:

„პერინატალური პერიოდი გულისხმობს ორსულობის მზადებიდან, ორსულობასა და ორსულობის შემდგომ პერიოდს ერთი წლის ჩათვლით. ეს პერიოდი ხშირად არის შიშის, შფოთვის, დაბნეულობის გამომწვევი. ამ დროს ქალი ძალიან დიდი გამოწვევების წინაშე დგება. ხშირად უფრო მეტად ქალი, ბუნებრივია, თავის ფიზიკურ ჯანმრთელობას აქცევს ყურადღებას. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ქალის ფსიქიკურ ჯანმრთელობასაც ყურადღება მიექცეს. ეს არანაკლებ გავლენას ახდენს, როგორც ქალის, ასევე ნაყოფისა და ბავშვის განვითარებაზე.

ყველასთვის ცნობილია მშობიარობის შემდგომი დეპრესია, მაგრამ ნაკლებად ვსაუბრობთ ორსულობის პერიოდში დეპრესიულ მდგომარეობაზე, რაც ძალიან ხშირია, იმიტომ, რომ მოლოდინები, მით უმეტეს, თუ პირველი შვილია, ქალისთვის შეიძლება ძალიან ამაღელვებელი იყოს. ამ დროს ქალისთვის გუნება-განწყობის ცვლილება, შესაძლოა, იყოს ბუნებრივი. როდესაც ეს ძალიან ინტენსიურ ხასიათს იღებს და დიდხანს გრძელდება, ამ შემთხვევაში შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ ეს აღარ არის ნორმა.

პერინატალური დეპრესიის ნიშნებია გუნება-განწყობის ხშირი ცვლილება, დაქვეითება, აპათიური მდგომარეობა, ქალის იზოლირება ადამიანებისგან, კომუნიკაციის სურვილის დაკარგვა, მომატებული შფოთვა. ასეთ დროს ძალიან ხშირია ძილის პრობლემები, სისუსტე, უმადობა, დაღლილობის შეგრძნება.

დამოკიდებულება, რომ „ვიღაცებს 3-4 შვილი ჰყავთ გაჩენილი და მსგავსი სირთულეები არ გამოუვლიათ,“ არის მითი და სტიგმა. არ არსებობს, რომ ოთხი შვილის დედას გარკვეული სირთულეები და გამოწვევები არ ჰქონოდა, რასაც ქალი ამ პერიოდში გადის. აქ ლაპარაკი გვაქვს იმაზე, რამდენად საუბრობს ამაზე ქალი. ძალიან ხშირად ამაზე ვერ ან არ საუბრობენ. ზოგჯერ ჰგონიათ, რომ ეს ბუნებრივი მდგომარეობაა, ეს ასეც უნდა იყოს. ზოგჯერ აქვთ დანაშაულის გრძნობა, რომ თუ ეს თქვეს, ცუდ დედად აღიქვამენ. ხშირად ოჯახის წევრებიც არ არიან ხოლმე მხარდაჭერები და ქალებს უჭირთ ამაზე ხმამაღლა საუბარი.

ოჯახის წევრებმა მაქსიმალური ემპათია უნდა გამოიჩინონ ქალის მდგომარეობის მიმართ. კარგი იქნება, თუ მამა აღზრდისა და მხარდაჭერის მხრივ მაქსიმალურად ჩაერთვება. ოჯახის წევრებმა ემოციური მხარდაჭერა აგრძნობინონ ქალს, არ გააუფასურონ ქალის ის ემოციური მდგომარეობა, რომელშიც ის იმყოფება. ამაში ვგულისხმობ არასტაბილურ გუნება-განწყობას. ოჯახის წევრები გაგებით უნდა მოეკიდონ ამას.

ქალები უნდა შეეცადონ, რომ იყვნენ შემწყნარებლები საკუთარი თავის მიმართ. ისინი ხშირად იდანაშაულებენ თავს, რომ რაღაცას კარგად ვერ აკეთებენ. ამ დროს არ დავადანაშულოთ ჩვენი თავი, იმიტომ, რომ ეს არ წაგვადგება. ძალიან დიდ გამოწვევასთან გვაქვს საქმე. მინდა, ვურჩიო ქალებს, რომ გამოუყონ საკუთარ თავს დრო. ძალიან რთულია, რა თქმა უნდა, მაგრამ შევეცადოთ, რომ ყოველდღიურად 15 წუთი მაინც გამოვუყოთ საკუთარ თავს. ამ დროს ქალი საკუთარ თავს უნდა ეკუთვნოდეს და აკეთოს ის საქმე, რაც მას სიამოვნებას ანიჭებს. პერინატალური დეპრესიის დროს ქალებს არ აქვთ ძალა, რომ საკუთარ თავს ჰიგიენური კუთხითაც მიხედონ. ამ პატარა ფიზიკურ ცვლილებებს დიდი ცვლილებების გამოწვევა შეუძლიათ. ქალებმა ჰიგიენას ყურადღება უნდა მიაქციონ, მიუხედავად იმისა, გადიან გარეთ თუ არა. უნდა შევეცადოთ, რომ მოწესრიგებულად ვიყოთ, ისევ ჩვენი თავისთვის.

შევეცადოთ, რომ ჩავრთოთ ოჯახის წევრები და მოვითხოვოთ მხარდაჭერა მათი მხრიდან. მთავარია, ამაზე ლაპარაკის არ შეგვეშინდეს. გავბედოთ, რომ ვისაუბროთ ჩვენს ემოციურ მდგომარეობაზე. მნიშვნელოვანია, რომ ქალი დააკვირდეს საკუთარ ემოციურ მდგომარეობას, როგორ გრძნობს თავს, რა სიამოვნებს, რა უქმნის დისკომფორტს. კარგია გუნება-განწყობის დღიურის წარმოება. თუ ქალი ატყობს, რომ მისი ემოციური ფონი ყოველდღიურ საქმიანობაში ხელს უშლის და ის ვეღარ აკეთებს ეფექტიანად საქმეებს, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ სპეციალისტს მიმართოს. ხშირად ფიქრობენ, რომ ეს ბუნებრივია და გაივლის, მაგრამ, სამწუხაროდ, არ გაივლის ასე მარტივად. ეს მდგომარეობა შეიძლება ერთი წელი ან მეტი გაგრძელდეს,“- მოცემულ საკითხზე სალომე კაკაბაძემ რადიო „ფორტუნას“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო „ფორტუნა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვთან ურთიერთობაში უპირობო სიყვარულთან ერთად აუცილებელია კონტროლიც,“ - ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა

„ბავშვთან ურთიერთობაში უპირობო სიყვარულთან ერთად აუცილებელია კონტროლიც,“ - ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა

​ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა ბედნიერი ბავშვობის შესახებ საუბრობს და აცხადებს, რომ ბავშვი ბედნიერია მაშინ, როდესაც ის ოჯახისგან უპირობო სიყვარულს იღებს:

“ბედნიერი ბავშვობა ნიშნავს იმას, რომ ბავშვმა ოჯახში მიიღოს უპირობო სიყვარული, ანუ ცნონ ის, როგორც პიროვნება. უპირობო სიყვარული ნიშნავს: „როგორიც უნდა იყო, შვილო, მე შენ მაინც მიყვარხარ.“ ეს არ ნიშნავს იმას, რომ კონტროლი იყოს უგულებელყოფილი. აუცილებელია, ​ბავშვმა მიიღოს სითბო დიდი დოზით, მაგრამ მას უნდა შეესაბამებოდეს გარკვეული პროცენტული მონაცემები კონტროლის. 100 %-დან პირობითად 80 % იყოს სითბო და 20 % იყოს კონტროლი. კონტროლი ნიშნავს კრიტიკული ცნობიერების არსებობას ყველა ურთიერთობაში. ნებისმიერ შემთხვევაში, როდესაც ადამიანის ნათქვამს უპირობოდ მივყვებით, ჩვენ, როგორც ჩვენ იქ არ ვიმყოფებით. როგორც მე იქ ვიკარგები და ვითქვიფები მეორე ადამიანთან, პიროვნულობა იკარგება.“

ნანა ჩაჩუას თქმით, ურთიერთობაში სითბოს გარდა კონტროლიც აუცილებელია:

​ნებისმიერ ურთიერთობაში აუცილებელია სითბოს დიდი წილი და ამავე დროს კონტროლიც. უპირობო მორჩილება ნიშნავს, რომ ადამიანის პიროვნულობის გამოვლენაზე ხდება ძალადობა. ​კრიტიკული ცნობიერების გარეშე არ შეიძლება ადამიანებს შორის პროდუქტიული ურთიერთობის არსებობა. ბავშვებთან კი ეს იმას ნიშნავს, რომ სიყვარულთან ერთად არსებობდეს კონტროლი. თუ არის არასაიმედო მიჯაჭვულობა, ბავშვს აქვს შიში, რომ მშობელს დაკარგავს, მშობელი მას უგულებელყოფს, არ მიიღებს. ბავშვი, როდესაც აგრესიას გამოხატავს, ოპოზიციურ ქცევას გამოხატავს მშობლის მიმართ, მშობელი კი ამით გაღიზიანდება ან გაბრაზდება და ბავშვს ხელით შეეხება, ამ დროს ბავშვი მშობელთან ტაქტილური შეხების მოთხოვნილებას ნეგატიურად იკმაყოფილებს. აქედან გამომდინარე, შესაძლოა, ჩვენ ბავშვთან გზა გავუხსნათ მაზოხისტურ მოთხოვნილებებს. ეს არის ძალიან სახიფათო. ერთ-ერთი ფაქტორი სწორედ ესაა, რის გამოც ფიზიკურ შეხებაზე საერთოდ უარი უნდა ვთქვათ.“

ნანა ჩაჩუა აღნიშნავს, რომ დასჯის მიზნით ბავშვისთვის ტკივილის მიყენება დაუშვებელია:

​ყოვლად დაუშვებელია, ყოვლად მიუღებელია, რომ დასჯის მიზნით ბავშვს მივაყენოთ ტკივილი. უფრო საინტერესოდ მეჩვენება, რატომ უჩნდება მშობელს იმის იმპულსი, რომ ბავშვს ფიზიკურად შეეხოს. მშობელი ამ შემთხვევაში თვითონ ვერ აყალიბებს თავის მოსაზრებას, თავის პოზიციას, თავის სათქმელს, ამიტომაც გამოხატავს აგრესიას. პირველ რიგში, ადამიანებმა უნდა ვისწავლოთ ლაპარაკი, ჩვენი განცდის, ჩვენი გრძნობის, ჩვენი ემოციის გამოხატვა.“

„ჩვენ უნდა ამოვიცნოთ, რა მოთხოვნილებები აქვს ბავშვს და რის დაკმაყოფილებას ცდილობს. მშობლებმა ხშირად იციან თქმა: „ენა შემომიბრუნა, მეტლიკინება,“ ამის იქით რაღაც არის ისეთი. ჩვენ საკუთარ თავში უნდა ჩავიხედოთ. ჩვენ თვითონ უნდა დავადგინოთ ამ დროს, რა გვეშლება ჩვენ, უფროსებს. დასჯა უშუალოდ ქმედებას კი არ უნდა უკავშირდებოდეს, ჩვენ კარგად უნდა გვქონდეს გაანალიზებული ვითარება და ამის შემდეგ შეიძლება საუბარი დასჯასა და ​წახალისებაზე. ბავშვის შექებაც არ უნდა იყოს გადაჭარბებული. თუ ბავშვი რამეს არ აკეთებს, კი არ უნდა ვუთხრათ: „რატომ არ გააკეთე?“ უნდა გავიკვირვოთ და ვკითხოთ: „ეს შენ როგორ მოგივიდა?“ მას ნდობა უნდა გამოვუცხადოთ და ვაგრძნობინოთ, რომ მისგან ცუდი ქცევა გამონაკლისია. ამ გამონაკლისს ის უკვე აღარ გაიმეორებს,“ - აცხადებს ნანა ჩაჩუა.

წყარო: ​რადიო იმედი

წაიკითხეთ სრულად