Baby Bag

„ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ქალის ფსიქიკურ ჯანმრთელობას ყურადღება მიექცეს, რადგან ეს დიდ გავლენას ახდენს ნაყოფისა და ბავშვის განვითარებაზე,“- ფსიქოლოგი სალომე კაკაბაძე

ფსიქოლოგმა სალომე კაკაბაძემ პერინატალური დეპრესიის შესახებ ისაუბრა და ქალის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე ზრუნვის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:

„პერინატალური პერიოდი გულისხმობს ორსულობის მზადებიდან, ორსულობასა და ორსულობის შემდგომ პერიოდს ერთი წლის ჩათვლით. ეს პერიოდი ხშირად არის შიშის, შფოთვის, დაბნეულობის გამომწვევი. ამ დროს ქალი ძალიან დიდი გამოწვევების წინაშე დგება. ხშირად უფრო მეტად ქალი, ბუნებრივია, თავის ფიზიკურ ჯანმრთელობას აქცევს ყურადღებას. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ქალის ფსიქიკურ ჯანმრთელობასაც ყურადღება მიექცეს. ეს არანაკლებ გავლენას ახდენს, როგორც ქალის, ასევე ნაყოფისა და ბავშვის განვითარებაზე.

ყველასთვის ცნობილია მშობიარობის შემდგომი დეპრესია, მაგრამ ნაკლებად ვსაუბრობთ ორსულობის პერიოდში დეპრესიულ მდგომარეობაზე, რაც ძალიან ხშირია, იმიტომ, რომ მოლოდინები, მით უმეტეს, თუ პირველი შვილია, ქალისთვის შეიძლება ძალიან ამაღელვებელი იყოს. ამ დროს ქალისთვის გუნება-განწყობის ცვლილება, შესაძლოა, იყოს ბუნებრივი. როდესაც ეს ძალიან ინტენსიურ ხასიათს იღებს და დიდხანს გრძელდება, ამ შემთხვევაში შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რომ ეს აღარ არის ნორმა.

პერინატალური დეპრესიის ნიშნებია გუნება-განწყობის ხშირი ცვლილება, დაქვეითება, აპათიური მდგომარეობა, ქალის იზოლირება ადამიანებისგან, კომუნიკაციის სურვილის დაკარგვა, მომატებული შფოთვა. ასეთ დროს ძალიან ხშირია ძილის პრობლემები, სისუსტე, უმადობა, დაღლილობის შეგრძნება.

დამოკიდებულება, რომ „ვიღაცებს 3-4 შვილი ჰყავთ გაჩენილი და მსგავსი სირთულეები არ გამოუვლიათ,“ არის მითი და სტიგმა. არ არსებობს, რომ ოთხი შვილის დედას გარკვეული სირთულეები და გამოწვევები არ ჰქონოდა, რასაც ქალი ამ პერიოდში გადის. აქ ლაპარაკი გვაქვს იმაზე, რამდენად საუბრობს ამაზე ქალი. ძალიან ხშირად ამაზე ვერ ან არ საუბრობენ. ზოგჯერ ჰგონიათ, რომ ეს ბუნებრივი მდგომარეობაა, ეს ასეც უნდა იყოს. ზოგჯერ აქვთ დანაშაულის გრძნობა, რომ თუ ეს თქვეს, ცუდ დედად აღიქვამენ. ხშირად ოჯახის წევრებიც არ არიან ხოლმე მხარდაჭერები და ქალებს უჭირთ ამაზე ხმამაღლა საუბარი.

ოჯახის წევრებმა მაქსიმალური ემპათია უნდა გამოიჩინონ ქალის მდგომარეობის მიმართ. კარგი იქნება, თუ მამა აღზრდისა და მხარდაჭერის მხრივ მაქსიმალურად ჩაერთვება. ოჯახის წევრებმა ემოციური მხარდაჭერა აგრძნობინონ ქალს, არ გააუფასურონ ქალის ის ემოციური მდგომარეობა, რომელშიც ის იმყოფება. ამაში ვგულისხმობ არასტაბილურ გუნება-განწყობას. ოჯახის წევრები გაგებით უნდა მოეკიდონ ამას.

ქალები უნდა შეეცადონ, რომ იყვნენ შემწყნარებლები საკუთარი თავის მიმართ. ისინი ხშირად იდანაშაულებენ თავს, რომ რაღაცას კარგად ვერ აკეთებენ. ამ დროს არ დავადანაშულოთ ჩვენი თავი, იმიტომ, რომ ეს არ წაგვადგება. ძალიან დიდ გამოწვევასთან გვაქვს საქმე. მინდა, ვურჩიო ქალებს, რომ გამოუყონ საკუთარ თავს დრო. ძალიან რთულია, რა თქმა უნდა, მაგრამ შევეცადოთ, რომ ყოველდღიურად 15 წუთი მაინც გამოვუყოთ საკუთარ თავს. ამ დროს ქალი საკუთარ თავს უნდა ეკუთვნოდეს და აკეთოს ის საქმე, რაც მას სიამოვნებას ანიჭებს. პერინატალური დეპრესიის დროს ქალებს არ აქვთ ძალა, რომ საკუთარ თავს ჰიგიენური კუთხითაც მიხედონ. ამ პატარა ფიზიკურ ცვლილებებს დიდი ცვლილებების გამოწვევა შეუძლიათ. ქალებმა ჰიგიენას ყურადღება უნდა მიაქციონ, მიუხედავად იმისა, გადიან გარეთ თუ არა. უნდა შევეცადოთ, რომ მოწესრიგებულად ვიყოთ, ისევ ჩვენი თავისთვის.

შევეცადოთ, რომ ჩავრთოთ ოჯახის წევრები და მოვითხოვოთ მხარდაჭერა მათი მხრიდან. მთავარია, ამაზე ლაპარაკის არ შეგვეშინდეს. გავბედოთ, რომ ვისაუბროთ ჩვენს ემოციურ მდგომარეობაზე. მნიშვნელოვანია, რომ ქალი დააკვირდეს საკუთარ ემოციურ მდგომარეობას, როგორ გრძნობს თავს, რა სიამოვნებს, რა უქმნის დისკომფორტს. კარგია გუნება-განწყობის დღიურის წარმოება. თუ ქალი ატყობს, რომ მისი ემოციური ფონი ყოველდღიურ საქმიანობაში ხელს უშლის და ის ვეღარ აკეთებს ეფექტიანად საქმეებს, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ სპეციალისტს მიმართოს. ხშირად ფიქრობენ, რომ ეს ბუნებრივია და გაივლის, მაგრამ, სამწუხაროდ, არ გაივლის ასე მარტივად. ეს მდგომარეობა შეიძლება ერთი წელი ან მეტი გაგრძელდეს,“- მოცემულ საკითხზე სალომე კაკაბაძემ რადიო „ფორტუნას“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო „ფორტუნა“

შეიძლება დაინტერესდეთ

​4 ანალიზი, რომელიც უნდა გაიკეთოთ კოვიდინფიცირების დროს

​4 ანალიზი, რომელიც უნდა გაიკეთოთ კოვიდინფიცირების დროს

რა ანალიზების გაკეთება ხდება საჭირო კოვიდინფიცირების დროს? - აღნიშნულ თემაზე ​ექიმი რეზიდენ​ტი ნანა სხილაძე წერს. როგორც ექიმი აღნიშნავს, კოვიდინფიცირების დროს საჭიროა შემდეგი ანალიზების გაკეთება:

  • სისხლის საერთო
  • C-რეაქტიული ცილა
  • D-დიმერი
  • კოაგულოგრამა

​სისხლის საერთო:

სისხლის საერთო ანალიზში კოვიდ პანდემიასთან დაკავშირებით უმეტესად მნიშვნელოვანია:

  • ლეიკოციტური - ნორმის საზღვრები N (4.4 - 11.3 )
  • თრომბოციტური ფორმულა - ნორმის საზღვრები N (177 - 393)
ლეიკოციტები სისხლში წარმოდგენილია სხვადასხვა სახით:
ესენია:

  • ნეიტროფილებით - ნორმის საზღვრები N (50 - 70)
  • ეოზინოფილებით - ნორმის საზღვრები H (0 - 5)
  • ბაზოფილებით - ნორმის საზღვრები N (0 - 1)
  • აგრანულოციტებით (ლიმფოციტები ნორმის საზღვრები N (20 - 40) და მონოციტები ნორმის საზღვრები - N (4 - 10).
თითოეულ მათგანს თავისი ფუნქცია აქვს და სხვადასხვა დაავადების დროს მათი რაოდენობა იცვლება.

​​ნეიტროფილების მომატება ინფექციების, ანთებითი პროცესების, სისხლის დაავადებების, ოპერაციების შემდეგ შეინიშნება. მათი ახალგაზრდა ფორმების მომატებას ფორმულის მარცხნივ გადახრას უწოდებენ. რაც უფრო მწვავეა პროცესი, მით უფრო მკვეთრია გადახრა.


​ნეიტროპენიას - (ნეიტროფილების ნაკლებობას) იწვევს ვირუსული დაავადებები, თირეოტოქსიკოზი და სხვა.


​ეოზინოფილები - იმატებს ალერგიული პროცესების, ჰელმინთოზების დროს. ტრავმისა და სტრესის ფონზე ყალიბდება ანეოზინოფილია (სისხლში ეოზინოფილების არარსებობა).


​ლიმფოციტების დიდი რაოდენობით სისხლში გადმოსვლა ხდება ვირუსული პროცესების, სისხლის დაავადებების, ტუბერკულოზის დროს და სხვა.


​ლიმფოციტოპენია (ლიმფოციტების შემცირება) ვითარდება იმუნოდეფიციტური მდგომარეობის, რადიაციული ზემოქმედების შედეგად.


​მონოციტები - სისხლის ყველაზე დიდი უჯრედებია. ისინი ანადგურებენ ცოცხალ და მკვდარ მიკრობებს, ანტიგენ-ანტისხეულების კომლექსებს, რომლებიც ვირუსებთან, ბაქტერიებსა და მათ ტოქსინებთან ბრძოლისას წარმოიქმნება. მათი რაოდენობა იმატებს სეპტიკური პროცესების, ლორწოვანის გაღიზიანების დროს.

​მონოციტოპენია (მონოციტების შემცირება) ყალიბდება სიმსივნური პროცესების უკანასკნელ ეტაპზე.

​თრომბოციტები სისხლის შედედებაში მონაწილე უჯრედებია. წარმოიქმნება ძვლის ტვინში და ცოცხლობს 7-10 დღე. მონაწილეობს სისხლის შედედებაში, აქვს ანგიოტროფული ფუნქცია, ახდენს შედედების ფაქტორების ტრანსპორტირებას, უზრუნველყოფს სისხლძარღვის სპაზმს.

​თრომბოციტოპენია - (თრომბოციტების ნაკლებობა) თრომბოციტების რაოდენობის დაქვეითება.


​თრომბოციტოპათია - მათი ფუნქციის დარღვევა სისხლდენისადმი მიდრეკილებაზე მიუთითებს.


​თრომბოციტოზი არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც ორგანიზმი წარმოქმნის ჭარბი რაოდენობით თრომბიციტებს. თრომბოციტები მონაწილეობენ სისხლის შედედებაში. თუ მდგომარეობა გამოწვეულია სხვა დაავადებით, მაგალითად ინფექციით, მას რეაქტიული თრომბოციტოზი ანუ მეორადი თრომბოციტემია ეწოდება.


​ექიმმა შეიძლება თრომბოციტოზი აღმოაჩინოს სისხლის საერთო ანალიზის შედეგად. თუ სისხლის ანალიზი გიჩვენებთ თრომბოციტოზს, მნიშვნელოვანია დადგენა რეაქტიულია თრომბოციტოზი თუ ესენციური, რომლის დროსაც უფრო დიდი რისკია თრომბების წარმოქმნის.


​C რეაქტიული ცილა (CRP)


​CRP არის მწვავე ფაზის რეაქტანტი, რომელიც სინთეზირდება ღვიძლში და გამოიყოფა ანთების დროს. ანთების დროს ორგანიზმში გამოყოფილი CRP ააქტიურებს კომპლემენტს, რასაც შემდგომში მოყვება ფაგოციტოზი მაკროფაგების მიერ.


​რატომ კეთდება CRP-ს ტესტი?


​CRP-ს ძირითადად იყენებენ ორგანიზმში ანთებითი პროცესის მიმდინარეობის დასადგენად. CRP აგრეთვე გამოიყენება სისტემური დაავადებების მიმდინარეობის შესაფასებლად (მაგ; რევმატოიდული ართრიტი, ვასკულიტები), ასევე ანთების საწინააღმდეგო მედიკამენტების ეფექტურობის დასადგენად.


​როგორ მოვემზადოთ ანალიზისთვის და რა არის საჭირო ანალიზის გასაკეთებლად?

​სპეციალური მომზადება საჭირო არ არის. ანალიზის გასაკეთებლად საჭიროა ვენური სისხლი.

​რას ნიშნავს მომატებული CRP?

​ტესტის დადებითი შედეგი ორგანიზმში ანთების მანიშნებელია.

​CRP მატულობს შემდეგი დაავადებების დროს:

  • ინფექციები
  • ნაწლავის ანთებითი დაავადებები
  • რევმატოიდული ანთება
  • რევმატოიდული ცხელება


​(საჭირო ინფორმაცია) - CRP მატულობს ორსულობის ბოლო ტრიმესტრში და კონტრაცეფტივების მიღების შემდეგ.

ნორმის საზღვრებია:

CRP mg/L H(<5)


​D-დიმერი


​D-დიმერი არის ფიბრინის დეგრადაციის პროდუქტი, პატარა ზომის ცილის ფრაგმენტი, რომელიც სისხლში კოლტის დაშლის შედეგად ჩნდება.


​D-დიმერი მიუთითებს ორგანიზმში თრომბის არსებობაზე, თუმცა არ მიუთითებს თრომბის მდებარეობას.


​რატომ კეთდება D-დიმერის ტესტი?


​D-დიმერის ტესტი კეთდება ორგანიზმში თრომბის არსებობის გამოსარიცხად.


​D-დიმერის ტესტი გამოიყენება საშუალო და დაბალი რისკის მქონე პაციენტებში (თრომბის განვითრების თვალსაზრისით) პულმონური ემბოლიისა და ღრმა ვენური თრომბოზის გამოსარიცხად.


​როგორ მოვემზადოთ ანალიზისთვის და რა არის საჭირო ანალიზის გასაკეთებლად?


​სპეციალური მომზადება საჭირო არ არის. ანალიზის გასაკეთებლად საჭიროა ვენური სისხლი.


​რას ნიშნავს მომატებული D-დიმერი?

D-დიმერი ნორმაში <400ng/ml


​მომატებული D-დიმერი მიუთითებს ორგანიზმში თრომბის არსებობაზე, თუმცა არ მიუთითებს თრომბის მდებარეობას.


​D-დიმერი მატულობს შემდეგი დაავადებების დროს:

  • ფილტვის არტერიის თრომბოემბოლია;
  • ღრმა ვენური თრომბოზი;
  • DIC - სინდრომი (დისემინებული, ინტრავასკულური კოაგულაცია) – დაავადება, რომელსაც ახასიათებს სისხძარღვებში სისიხლის მიმოქცევის დარღვევა, ფიბრინოლიტიკური და სისხლის მიმოქცევის სისტემის კომპონენტების გამოფიტვა, თრომბოზისკენ და სისხლის შედედებისკენ მიდრეკილება, ორგანოებში მიკროცირკულაციის დარღვევა, რასაც მივყავართ მისი დისტროფიისა და დისფუნქციისკენ.
  • აორტის განშრევება;
  • ღვიძლის კარის ვენის თრომბოზი

კოაგულოგრამა
  • კოაგულოგრამა მნიშვნელოვან ინფორმაციას გავწვდის:
  • სისხლდენების,
  • ქირურგიული ჩარევების,
  • თრომბოზების განვითარებისა და მათი პროფილაქტიკის, 
  • სისხლძარღვოვანი დაავადებების,
  • ღვიძლის დაავადებების,
  • ინსულტებისა და ინფარქტების დროს.

​გარდა ამისა, ანტიკოაგულანტებით მკურნალობისას ის ეხმარება ექიმს, სწორად შეურჩიოს პაციენტს ანტიკოაგულანტის დოზა. ასევე კოაგულოგრამით ფასდება თრომბოზის რისკი ორსულობისა და პერორალური კონტრაცეპტივების მიღების პერიოდში.

ამ დროს რეკომენდებულია კვლევის 3 თვეში ერთხელ ჩატარება. პროფილაქტიკის მიზნით კოაგულოგულოგრამის ჩატარების სიხშირე პაციენტის ასაკზეა დამოკიდებული: ახალგაზრდებისთვის ის რეკომენდებულია წელიწადში ერთხელ, ხანდაზმულებისთვის - 6 თვეში ერთხელ.

რა მაჩვენებლებს მოიცავს კოაგულოგრამა?

კოაგულოგრამა მოიცავს:

​აქტივირებული პარციალური თრომბოპლასტინის დრო (APTT); APTT - ერთ-ერთი ყველაზე ინფორმაციული ტესტია სისხლის შედედების სისტემაზე წარმოდგენის შესაქმნელად. ნორმის საზღვრები - L (24.3 - 36.9)
პროთრომბინის დროს (PT); (ნორმის საზღვრები) H (9.1 - 12.1)
პროთრომბინის ინდექსს (PI); ნორმის საზღვრები - L (>70)
(INR); ნორმის საზღვრები H(0.9 - 1.2)
ფიბრინოგენის კონცენტრაციას; ნორმის საზღვრები H(2.2 - 4.9).

ჯანმრთელობას გისურვებთ!

წაიკითხეთ სრულად