Baby Bag

„შეუზღუდეთ, ლიმიტი დაუწესეთ, წინასწარ შეუთანხმდით ბავშვს, რომ ზედმეტად არ შეიწოვოს ტელეფონმა,“- დეკანოზი საბა ჭიკაიძე ეკრანდამოკიდებულების პრობლემაზე

„შეუზღუდეთ, ლიმიტი დაუწესეთ, წინასწარ შეუთანხმდით ბავშვს, რომ ზედმეტად არ შეიწოვოს  ტელეფონმა,“- დეკანოზი საბა ჭიკაიძე ეკრანდამოკიდებულების პრობლემაზე

დეკანოზმა საბა ჭიკაიძემ ეკრანდამოკიდებულების პრობლემაზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„დღეს ყველა ბავშვს, ყველა მოზარდს ხელში ტელეფონი უჭირავს. მე ბევრჯერ მისაუბრია მშობლებთან, რომლებიც ძალიან აგრესიულები არიან შვილებთან მიმართებაში და მითქვამს: ჩვენ დროს რომ ყოფილიყო მსგავსი შესაძლებლობა, ჩვენ ვერ გავუძლებდით ამ ცდუნებას. ეს ძალიან რთულია ბავშვისთვის. მშობლებო, თქვენ მოგმართავთ უპირველეს ყოვლისა. ნუ იქნებით ძალიან რადიკალურები,დაუწესეთ რაღაც საზღვრები, დრო თქვენს შვილებს. მაგალითად, „გქონდეს ტელეფონი და ითამაშე ერთი საათის განმავლობაში.“ შემდეგ ჩამოართვით. შეუთანხმით ბავშვს წინასწარ. ნუ გადაუკეტავთ ბოლომდე ჟანგბადს. ამ შეთანხმების მიხედვით იმოქმედეთ. როდესაც შენ დაიცავ შეთანხმების წესებს, თავიდან შეიძლება ბავშვმა გააპროტესტოს. შენ შეახსენე მშვიდად: „ჩვენ ხომ შევთანხმდით?! საათს შეხედე, ეს დრო გავიდა.“ შემდეგ მოთმინებით დაელოდება ბავშვი დროს, როდესაც კვლავ ექნება ტელეფონით თამაშის შესაძლებლობა.

ამასობაში ის თავისუფალი დრო ჯანსაღად უნდა დაიტვირთოს. ან ეზოში გავიდეს, ბავშვებთან ითამაშოს. დღეს ეს ძალიან დიდი კომფორტი გახდა. ძალიან ბევრ უბანში ეზოები აღარ აქვთ ბავშვებს. ან წიგნი წაიკითხოს ბავშვმა რამე, სახლში რაღაც ჯანსაღი თამაშით გაერთოს. სხვანაირად არ გამოვა, ჩემო ძვირფასებო. ბოლომდე ვერ შევუზღუდავთ ბავშვებს ამ საშუალებას, ვერ ვიზამთ ამას. ჩემს ბავშვობაში სათამაშო შემოვიდა: მგელი იყო და კვერცხებს იჭერდა. მერე ნელ-ნელა ჩქარდებოდა თამაშის ტემპი. ვისაც ჰქონდა ეს სათამაშო, ყველა იმას შევნატროდით. თუ ჩვენც შევიძენდით, ვიყავით ძალიან ბედნიერები. ღამეც კი ვთამაშობდი ხოლმე. სულ თავისუფალ დროს ვეძებდი, რომ ეს სათამაშო მომეგდო ხელში. მე იცით როგორ შევდივარ დღევანდელი ბავშვების მდგომარეობაში?! დღეს იმდენი საცდურია ბავშვებისთვის, რომ ვერ წარმოიდგენთ. ეცადეთ, რომ შეხვიდეთ ყოველთვის ბავშვის მდგომარეობაში. ბავშვი გართობაზეა ორიენტირებული. ბავშვს გინდა მოთხოვო, რომ საერთოდ უარი თქვას ამაზე? ვერ იტყვის უარს. შეუზღუდეთ, ლიმიტი დაუწესეთ, რომ ზედმეტად არ შეიწოვოს იმ ტელეფონმა,“- აღნიშნა მამა საბა ჭიკაიძემ.

წყარო:​ თბილისის ვაკის მაცხოვრის ფერიცვალების სახელობის ტაძარი

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა არის ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა და როგორ ამოვიცნოთ ის ბავშვებში?

რა არის ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა და როგორ ამოვიცნოთ ის ბავშვებში?

რა არის ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა და როგორ ამოვიცნოთ ის ბავშვებში? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ლოგოპედი ეკატერინე კვიტაიშვილი.

- ზოგადად, რა არის ექსპრესიული მეტყველება?

- მეტყველების ექსპრესიულობა არის უნარი ნათლად, დამაჯერებლად და ამავე დროს, რაც შეიძლება მოკლედ, გამოხატოს საკუთარი აზრები და გრძნობები, ინტონაციის დაუფლების უნარი, სიტყვების არჩევა, წინადადებების აგება, ფაქტების შერჩევა, მაგალითები.

- როგორ ამოვიცნოთ რომ ბავშვს ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა აქვს? (რა ახასიათებს?)

- ექსპრესიული მეტყველების დარღვევა არის მეტყველების განვითარების სპეციფიკური დარღვევის ერთ-ერთი ფორმა, რომლის დროსაც ბავშვის სასაუბრო მეტყველების გამოყენების უნარი მინიმალურ დონეზე დაბალია, რაც გამოიხატება მეტყველების ზოგადი განუვითარებლობით, არსებობს ლექსიკის სიღარიბე, სიტყვიერი განზოგადების დაბალი დონე, მეტყველების დეტალური განცხადების სირთულეები, აგრამატიზმები (სიტყვიერი დაბოლოებების გამოყენებაში შეცდომები, სიტყვების ფორმირების დარღვევა), წინადადებების, ზმნების გამოყენების სირთულეები. დამახასიათებელია არავერბალური მინიშნებების, ჟესტების ადეკვატური გამოყენება, კომუნიკაციის სურვილი.

მიუხედავად იმისა, რომ ნორმალური მეტყველების განვითარება ძალზე ინდივიდუალურია, ორი წლის ასაკში ცალკეული სიტყვების, მასთან დაკავშირებული მეტყველების წარმონაქმნების, ან სამი წლისთვის 2-3 სიტყვისგან შემდგარი მარტივი ფრაზების არარსებობა უნდა ჩაითვალოს დაყოვნების ნიშნად.

ექსპრესიული მეტყველების დარღვევის მიმანიშნებელი შეიძლება იყოს შემდეგი ნიშნები:

ბავშვს 2 წლამდე არ აქვს მეტყველება სიტყვების სახით და 3 წლისთვის მარტივი ფრაზები, მცირე ლექსიკით შემოიფარგლება, სირთულეები სინონიმების არჩევისას, თხრობა, წინადადების არასწორი სტრუქტურა, მეტყველებაში შეცდომები, სიტყვების შემოკლებული გამოთქმები, წინადადებების, ნაცვალსახელების არასწორი გამოყენება, არსებითი სახელების უარყოფის შეუძლებლობა.

- როგორ ხდება ექსპრესიული მეტყველების განვითარება და რა უნარებია ამისთვის საჭირო?

- განსაზღვრეთ რა ტემპით უნდა წაიკითხოთ ლექსი (საშუალო, სწრაფი, ნელი). ასევე, მონაცვლეობით თქვით წინადადება თხრობითი ინტონაციით, თქვით სიხარულით, სიამოვნებით, გაკვირვებით, ეჭვით. მონაცვლეობით მეტყველება ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვისა და დედის ცხოვრებაში, ის საშუალებას აძლევს ადამიანებს გამოხატონ თავიანთი სურვილები და საჭიროებები, აზრები და იდეები, დაიცვან თავიანთი თვალსაზრისი, განავითარონ ენის გამოყენება წერილობით და წარმატებულად იურთიერთონ სხვებთან. ბავშვებისა და მშობლების შემთხვევაში კი – ერთმანეთის გაგება და სტრესული სიტუაციების თავიდან აცილება. როდესაც ენა კარგად არის განვითარებული (ბავშვს აქვს საკმაოდ ფართო ლექსიკა, კომპეტენტურად გამოხატავს თავის აზრებს, იცის როგორ აღწეროს შეგრძნებები, მოქმედებები, მოვლენები, მკაფიოდ პასუხობს კითხვებს), ეს მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს მის ცხოვრებას და უხსნის დიდ შესაძლებლობებს სხვადასხვა წრეში კომუნიკაციისთვის. 

მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად